Znajdziesz tu informacje o słowach, których nie usłyszysz w języku ogólnym, ale które są znane w określonych miejscach w Polsce. Przede wszystkim poznasz ich znaczenia. Dowiesz się, w której części kraju są lub były używane. Poznasz ich bogactwo i różnorodność.
dialektologia
-
Kaj idzies?30.10.2006Szanowni Państwo!
Chciałem się zapytać o etymologię regionalizmu, słowa kaj 'gdzie'. Skąd to słowo się wzięło na Górnym Śląsku? A może jeszcze gdzieś jest używane? Na przyszłość: gdzie należy szukać informacji na podobne tematy?
Pozdrawiam,
MK -
roki16.10.2006Kiedy poprawna jest forma liczby mnogiej roki (od rok)?
-
na pole, czyli na dwór16.05.2006Dlaczego krakowskie wyjść na pole ma status regionalizmu, a warszawskie wyjść na dwór – normy ogólnopolskiej? Dlaczego nie po równo albo wręcz odwrotnie? Tam, gdzie się wychodzi na pole – a czasem jest to i ze 200 km od Krakowa – wychodzenie na dwór nie jest alternatywą, tylko abstrakcją, a pewnie jeszcze bardziej było tak w czasach, kiedy hierarchizowano te formy. Czy ta nierówność jest nie do ruszenia? Czy na pole może jeszcze liczyć na nobilitację?
-
Czy mówić gwarą?21.03.2006Jestem mieszkańcem Poznania i popieram kultywowanie starych tradycji. Zastanawiam się tylko, czy mówienie gwarą w miejscach półpublicznych, np. w szkole czy na uczelni podczas zajęć, jest zachowaniem kulturalnym. Czy gwarowa giyra jest kulturalna, czy świadczy o braku owej kultury? Jak Pan Profesor by się do tego ustosunkował?
-
wymowa regionalna7.03.2006Dzień dobry!
Czy wymowa ogólnopolska to tylko wymowa warszawska? Wiem, że regionalizmy nie są nieprawidłowościami językowymi, wobec tego czy ich stosowanie jest zgodne z wymową ogólnopolską? Czy gwara ludowa jest zgodna z normą ogólnopolską?
Dziękuję i pozdrawiam. -
por, nie pora24.02.2006Ziemniaki zapiekane z porą czy ziemniaki zapiekane z porem?
-
marmyza23.02.2006Witam. Dziękuję za wyczerpującą odpowiedź w sprawie pewnych dwóch wyrazów używanych na kresach. W międzyczasie przypomniałem sobie o jeszcze jednym, który dość często słyszałem z ust swojego dziadka-repatrianta: marmyza. Czy mógłbym prosić i o jego wyjaśnienie?
-
charchara i czamra9.02.2006Co dokładnie oznaczają popularne w gwarze Polaków z Grodzieńszczyzny słowa charchara i czamra i jaka jest ich etymologia? Wiem tylko, że tamtejsi Polacy używali czasem tych określeń w odniesieniu do mało urodziwych lub nie darzonych sympatią kobiet.
-
hylaśny i zgęziały23.12.2005Czy znane są językoznawcom następujące wyrazy (nieobecne w słownikach)? Jakie może być ich pochodzenie?
(c)hylaśny – 'w znaczeniu solidny, potężny, wielki'
zgezić się, zgężony – w znaczeniu 'skurczony (z zimna)'. -
ten litr czy ta litra?5.10.2005Czy jest poprawną odmianą: jedną litrę, np.: „Proszę podać mi jedną litrę”?
Pozdrawiam. -
tato i tata4.10.2005W Państwa słowniku występują formy tato i tata (obie w mianowniku) jako spieszczenia nazwy ojciec. Tata jest dziś częstsza. Czy mogę używać w mianowniku tato bez strachu, że wyraz jest przestarzały?
-
Wartałoby to opublikować…1.07.2005W wypowiedziach moich znajomych słyszę na przykład takie zdania: „Ta książka wartała (była warta) więcej, niż za nią zapłaciłeś’’; „Wartałoby (warto by) się zainteresować tą sprawą’’. Czy słowa wartała, wartałoby są dopuszczalne w języku literackim? Czy może mają status potoczności? A może po prostu są błędne?
-
redachtor29.06.2005Mam pytanie do językoznawców Wydawnictwa Naukowego PWN. Czy osobę piszącą artykuły, czyli redaktora można żartobliwie nazwać redachtorem? Czy ten zwrot nie będzie zbyt złośliwy w stosunku do osoby, którą tak nazwiemy?
Pozdrawiam
Michał -
wchódz i oglądnij10.06.2005Chciałbym zapytać, czy można powiedzieć do kogoś wchódź zamiast wchodź, zapraszając go np. do wejścia do środka. Ponoć jest to forma niepoprawna, ale dlaczego w takim układzie można powiedzieć komuś słódź, np. herbatę, zamiast słodź. Czy zatem forma wchódź jest dopuszczalna?
I drugie pytanie: czy istnieje forma czasownika oglądać, która brzmi oglądnąć, np. film, gdyż dość często spotykam się z takim użyciem tego czasownika?
Dziękuję. -
śmierdząca sprawa9.03.2005Jak jest poprawnie: pierdnąć czy piardnąć?
-
na górze czy u góry?25.01.2005W moim środowisku w kontekście parter – schody – piętro funkcjonują oboczne wyrażenia: (jestem) na górze, u góry, do góry, na dole, u dołu; (idę) na górę, do góry, na dół, w dół. Które wyrażenie jest poprawne, które jest regionalizmem (jakim), a które po prostu nieprawidłowe?
P.K. -
oglądnąć czy obejrzeć?29.12.2004Szanowni Państwo,
proszę o wybranie formy poprawniejszej: obejrzeć film czy ogladnąć film? Która z tych form dokonanych jest poprawniejsza, która powszechniejsza?
Serdecznie dziękuję. Z poważaniem.
Marek Ikawy -
pniok25.11.2004Spotkałem się z pojęciem pniok. Przypuszczam, że określa ono w potocznej gwarze jakąś jarzynę bądź warzywo. Prosiłbym o pomoc w wyjaśnieniu tego słowa.
-
śmiardnąć23.09.2004Witam. Czy istnieje w polszczyźnie czasownik śmiardnąć? W złożonych czasownikach typu zaśmierdnąć i prześmierdnąć są oboczne formy zaśmiardnąć i prześmiardnąć, ale co do ww., to mam wątpliwości. Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam ;)
-
lajsta1.07.2004Szanowni Państwo,
bardzo proszę o wyjaśnienie, co oznacza śląskie słowo lajsta i jaka jest jego prawidłowa pisownia – przez i czy j?
Dziękuję za odpowiedź.