składnia

Znajdziesz tu różnorodne informacje o budowie zdania, o wymaganiach jego składników, o szyku wyrazów w zdaniu, o właściwych formach orzeczenia i jego miejscu w zdaniu, o skrótach składniowych, o zapożyczonych konstrukcjach.

  • żeby nie być posądzanym
    14.07.2010
    14.07.2010
    Czy poprawne jest zdanie: „Świadomie zrezygnowaliśmy z rozmowy o Smoleńsku w trakcie kampanii, żeby nie być posądzanym o wykorzystywanie tragedii”? Czy nie powinno się powiedzieć „żeby nie być posądzanymi”? Mam wrażenie, że jest to przykład ogólnej tendencji w polszczyźnie do unikania liczby mnogiej orzecznika przymiotnikowego po łączniku w formie bezokolicznika lub imiesłowu.
  • zapotrzebowanie – na coś, nie w coś
    12.07.2010
    12.07.2010
    Witam,
    krótkie pytanie – która forma jest poprawna: zapotrzebowanie w energię czy zapotrzebowanie na energię? Kiedy stosować przyimek w a kiedy na w przypadku zapotrzebowania?
  • Jaka jest większość?
    12.07.2010
    12.07.2010
    Z czego wynika sugerowana przez WSPP wyższość kolokacji przytłaczająca większość i znakomita większość nad zdecydowaną większością? To ostatnie połączenie wydaje mi się całkiem naturalne i często się z nim spotykam.
  • litera
    9.07.2010
    9.07.2010
    Jak mówić w wypadku, gdy wyraz zaczyna się od dwuznaku? Czy ten wyraz (np. Szymon) zaczyna się na sz, a może zaczyna się od sz? Czy zdanie: „Zauważ, że gdy chcemy napisać wielką literą wyraz zaczynający się na sz, wielka będzie tylko litera s”. Dodam, że chodzi o tekst z elementarza, przeznaczony dla dzieci 6-7-letnich.
  • kłopotliwy IP
    5.07.2010
    5.07.2010
    Jak należy powiedzieć, jeśli nie używamy przed skrótem IP rzeczownika: adres, numer lub protokół – nieprawidłowy IP czy nieprawidłowe IP?
    — lumay
  • butelka mleka i worek z piaskiem
    5.07.2010
    5.07.2010
    Chciałbym dowiedzieć się, czy pisze się worek piasku czy worek z piaskiem? Akurat butelka mleka zamiast butelki z mlekiem jest dla mnie wiadoma (poprawnie jest, jak domniemam, butelka mleka).
  • asystent przy katedrze
    4.07.2010
    4.07.2010
    WSPP ocenia jako niepoprawną konstrukcję z przyimkiem przy dla określania części jakiejś całości. Czy ta reguła nie stosuje się do nazwy Rady Języka Polskiego, która oficjalnie brzmi: Rada Języka Polskiego przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk?
  • udzielić
    30.06.2010
    30.06.2010
    Witam!
    Wielokrotnie zastanawiałam się, która forma jest poprawna (przykład zaczerpnięty z mojej pracy magisterskiej in statu nascendi): „Bank Anglii udzielił nielimitowanej linii kredytowej” czy „Bank Anglii udzielił nielimitowaną linię kredytową”. Jak wygląda ten biernik?
    Z góry dziękuję.
  • Dobrym być
    26.06.2010
    26.06.2010
    Witam!
    Zastanawiam się, która wersja jest poprawna – być dobry czy być dobrym (i inne analogiczne). Czy są jakieś różnice w znaczeniu?
  • prezent dla kogoś
    16.06.2010
    16.06.2010
    Dzień dobry,
    proszę powiedzieć, czy użycie przyimka dla w zdaniach typu: „Mam prezent dla Agnieszki” jest poprawne. Wg mnie informację, którą chciał podzielić się mój rozmówca, powinien przekazać w zdaniu: „Kupiłem / zrobiłem prezent Agnieszcze”, „Dam prezent Agnieszce”. W jakich sytuacjach możemy mówić o poprawnym bądź błędnym zastosowaniu tego przyimka? Zależy mi, by podali Państwo odpowiedź z przykładami.
    z poważaniem
    W
  • orzeczenie przy tzw. podmiocie szeregowym
    11.06.2010
    11.06.2010
    Dzień dobry,
    chciałem poprosić o streszczenie lub, jeśli to przekracza zakres Poradni, wskazanie odpowiedniej literatury w sprawie uzgadniania podmiotu i orzeczenia w przypadku podmiotu szeregowego, np. „Okno Drukuj i okno Podgląd jest/są widoczne w oknie…”? Ten przykład można przeformułować tak, aby problemu uniknąć, ale nie zawsze jest to możliwe.
    Pozdrawiam,
    Jarek Hirny
  • koncert na rzecz powodzian
    10.06.2010
    10.06.2010
    Mieszkam za granicą. W związku z tragicznymi skutkami ostatnich powodzi w Polsce różne organizacje polonijne organizują (i słusznie!) zbiórkę pieniędzy na pomoc powodzianom. Jedną z form takiej zbiórki są koncerty, z których całkowity dochód przekazywany jest dla powodzian w Polsce. Zastanawia mnie, czy poprawne jest ogłoszenie jakie usłyszłem w lokalnym, polskojęzycznym radiu: „…odbędzie się koncert na powodzian”?
    Z poważaniem.
    Andrzej Goździcki
  • w portalu
    10.06.2010
    10.06.2010
    Witam,
    czy powinniśmy pisać w portalu, czy na portalu – która forma przyimka jest poprawna w przypadku portali internetowych, intranetowych?
  • wypłacić sobie
    10.06.2010
    10.06.2010
    Chciałbym zapytać o poprawność zdania: „Wypłacę sobie pieniądze z bankomatu”. Mogę wypłacać sobie?
  • do Chorwacji, ale na Słowację
    8.06.2010
    8.06.2010
    Witam!
    mam pytanie o to, jak poprawnie pisać / mówić: na Chorwację / do Chorwacji, na Ukrainę / do Ukrainy, na Słowację / do Słowacji, na Węgry / do Węgier itp. Czy rządzi tym jakaś zasada?
    Pozdrawiam
    Michał Czajka
  • wyrwać zęba i zjeść kotleta
    26.05.2010
    26.05.2010
    Czy poprawne jest wyrażenie wyrwać zęba, czy jedynie wyrwać ząb? Czy w takim przypadku powinno się mówić zjem kotlet zamiast zjem kotleta? Dlaczego?
  • Jak daleko sięga wpływ przeczenia?
    25.05.2010
    25.05.2010
    Jak dalece sięga wpływ przeczenia? Chodzi mi o konieczność zastosowania dopełniacza w dalszej części zdania, kiedy to nie, które jak najbardziej jej dotyczy, jednak już wybrzmiało i rzeczownik w dopełniaczu wygląda mi jakoś dziwnie. Słowem – które z poniższych zdań jest poprawne?
    Zło nie zawsze musi mieć postać ogra, a dobro przypominać tańczącą w deszczu rusałkę.
    Zło nie zawsze musi mieć postać ogra, a dobro przypominać tańczącej w deszczu rusałki.

    Dziękuję i pozdrawiam.
    Anna
  • trzy zdania
    19.05.2010
    19.05.2010
    Witam Szanownych Językoznawców.
    Która z poniższych konstrukcji jest poprawna?
    – To, czego mi zabrakło, to lepsze wykorzystanie potencjału.
    – To, czego mi zabrakło, to lepszego wykorzystania potencjału.
    Słowem, czy po to powinien być mianownik, czy dopełniacz?
    Dziękuję serdecznie i pozdrawiam.
    Anna
  • wieś oddalona od…
    18.05.2010
    18.05.2010
    Witam,
    i proszę o rozstrzygnięcie wątpliwości, która z tych form jest poprawna: wieś oddalona o 10 kilometrów od… czy wieś oddalona 10 kilometrów od…?
    Z pozdrowieniami
    K. J.
  • kłopoty z imiesłowem przysłówkowym
    12.05.2010
    12.05.2010
    Czy następująca konstrukcja jest poprawna gramatycznie: „Przyglądając się zmianom wprowadzonym w drugiej części serii, wyraźnie widać, że…”? Czy jednak powinna wyglądać tak: „Przyglądając się zmianom wprowadzonym w drugiej części serii, wyraźnie widzimy, że…”? A może obie wersje są poprawne?
    Dziękuję i pozdrawiam.
    Anna
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego