pisownia

Tu dowiesz się wszystkiego o pisowni. Poznasz odpowiedzi ekspertów na pytania: czy dane słowo pisze się dużą czy małą literą; jak zapisać nie z innym słowem: razem czy osobno; jaka jest pisownia skrótów; jak zapisać nazwy stanowisk, nazw własnych, tytułów; kiedy stosować zapis łączny, kiedy rozdzielny, a kiedy z łącznikiem; jak dzielić wyrazy na granicy wierszy.

  • podzamcze
    29.06.2008
    29.06.2008
    Szanowni Państwo,
    czy podzamcze (Podzamcze) powinniśmy zapisywać małą literą (jak wskazuje Państwa słownik ortograficzny), czy może jednak dużą (jak wskazuje na to uzus)?
    Z wyrazami szacunku,
    Jerzy
  • warianty pisowni
    28.06.2008
    28.06.2008
    W słownikach ortograficznych PWN formy nierównorzędne łączone są skrótem zob. (=zobacz), który prowadzi do formy zalecanej. Czy jednak jako korektor pracujący w redakcji czasopisma powinienem w każdym przypadku zmieniać formę wyrazu na zalecaną (np. collage na kolaż, ersatz na erzac, leitmotiv na lejtmotyw)? Proszę o wyczerpującą odpowiedź.

  • diecezja warszawsko-praska

    28.06.2008
    28.06.2008

    Diecezja warszawsko-praska pisze się właśnie tak – z dywizem, co sugeruje, jakoby obejmowała Warszawę i Pragę (jak autostrada polsko-czeska). A przecież Praga to dzielnica Warszawy. Czy lepsza byłaby pisownia bez dywizu (analogicznie do książka popularnonaukowa)?

  • nazwy reprezentacji
    25.06.2008
    25.06.2008
    Witam, chciałabym zapytać o prawidłowy zapis nazw reprezentacji różnych krajów. Czy Trójkolorowi (reprezentacja Francji), Oranje (r. Holandii), Sborna (r. Rosji), Neroazzurri (r. Włoch) piszemy wielką czy małą literą? Czy istnieje tu jakaś zasada, bo pomarańczowi (Holandia) tak jak biało-czerwoni piszemy małą, natomiast nazwę tej samej holenderskiej reprezentacji Oranje wielką?
  • i oraz j
    25.06.2008
    25.06.2008
    W Wielkim słowniku ortograficznym PWN w przypadku zbitki wymawianej czj#, dżj#, szj#, żj# (# to samogłoska) mamy aż trzy różne sposoby zapisu:
    1) przez i: ażio, ażiotaż; lodżia, adadżio, arpedżio, dżiu-dżitsu; sienkiewicziana, mickiewicziana; kwasziorkor;
    2) przez i albo j: glediczia i glediczja, welwiczia i welwiczja;
    3) przez j: Czuwaszja, babeszjoza.
    Skąd te rozbieżności? Czy zapis (1) jest regułą, a pozostałe wyjątkami?
    Pozdrawiam,
    Michał Gniazdowski
  • Ojcze nasz
    17.06.2008
    17.06.2008
    Dzień dobry!
    Która pisownia jest poprawna i dlaczego: Ojcze nasz czy Ojcze Nasz? SO PWN i SPP PWN w wersji elektronicznej (2000 r.) podaje wyraz ojczenasz, a w przykładach: „Zmów kilka ojczenaszów”. Ale ndm: „Zmówić pięć modlitw Ojcze Nasz”. Encyklopedia PWN w wersji on-line podaje natomiast odsyłacz „Ojcze Nasz > Modlitwa Pańska”, jednak w haśle „Modlitwa Pańska” czytamy: „Modlitwa Pańska, Ojcze nasz […]”.
    Jakiego rodzaju gramatycznego jest ten związek wyrazowy?
  • rosyjskie je i jo
    13.06.2008
    13.06.2008
    Pytanie jest dość nietypowe. Czy wiedzą Państwo może, dlaczego w sporej części rosyjskiego internetu nie stosuje się litery Ё (jo)? Zamiast niej używa się E (je). Często muszę przełożyć cyrylicę na nasz alfabet i brak litery Ё jest bardzo mylący, np. gdy film Броненосец Потёмкин, czyli Potiomkin, pisany jest jako Потемкин – Potiemkin, a imię Alena (Алена) okazuje się Aloną (Алёна). Ten zwyczaj zauważyłem głównie na wielu stronach filmowych, które są przedmiotem moich zainteresowań.
  • podzamcze
    9.06.2008
    9.06.2008
    Szanowni Państwo,
    moje pytanie dotyczy pisowni słowa podzamcze. Interesuje mnie, czy piszemy to słowo małą czy wielka literą, jeśli mamy na myśli konkretne miejsce – Podzamcze w Warszawie.
    Będę wdzięczna za odpowiedź.
    z poważaniem
    Alicja
  • kościół ojców jezuitów
    8.06.2008
    8.06.2008
    Czy takie zdanie jest napisane błędnie: „W każdą niedzielę chodziłem do kościoła ojców jezuitów”. Czy wyraz jezuitów musi być napisany wielką literą?
  • nie ludzką ręką pisany
    6.06.2008
    6.06.2008
    Dzień dobry Państwu.
    Acheiropoeton to obraz nie-ludzką ręką pisany czy nie ludzką ręką pisany, czy nieludzką ręką pisany? Osobiście najmniej podoba mi się wersja nieludzką, wolałabym jednak usłyszeć fachową opinię.
    Z wyrazami szacunku.
  • poppunkowy
    6.06.2008
    6.06.2008
    Jaka pisownia jest poprawna: pop-punkowy, poppunkowy czy może pop punkowy?
  • wodnoprawny
    30.05.2008
    30.05.2008
    Bardzo proszę o wyjaśnienie, która pisownia jest poprawna: (postępowania) wodnoprawne czy wodno-prawne? Czytałam Państwa wyjaśnienie pisowni wyrazu formalnoprawny, ale niestety nie potrafię stwierdzić, czy w tym przypadku człony również są względem siebie nierównorzędne.
    Serdecznie dziękuję za wszystkie odpowiedzi na moje pytania! Bardzo pomaga mi to w pracy.
    Anna Zygmanowska
  • żółto-brunatno-zielony?
    26.05.2008
    26.05.2008
    Zgodnie z zasadą [186] WSO piszemy z łącznikami „przymiotniki trójczłonowe, w których dwa pierwsze człony są bliższym określeniem trzeciego”. Są dwa przypadki: 1. i 2. człon równorzędne (północno-wschodnio-polski – północna i wschodnia Polska) albo 1. określa 2. (staro-cerkiewno-słowiański – starocerkiewny słowiański). Dlaczego więc jednak żółtobrunatnozielony? Budowa analogiczna: chodzi o żółtą i brunatną (w odcieniach) zieleń, względnie żółtobrunatną zieleń.
    Pozdrawiam,
    Michał Gniazdowski
  • Rada Euro-Arktyczna
    26.05.2008
    26.05.2008
    Proszę o pomoc w ustaleniu, czy powinno zapisywać się Rada Euro-Arktyczna czy Rada Euroarktyczna.
    Z góry dziękuję.
  • plany działania i Partnerstwo Eurośródziemnomorskie
    26.05.2008
    26.05.2008
    Witam,
    mam problem z korektą testu dotyczącego Unii Europejskiej, gdzie większość członów nazw własnych zostało przetłumaczonych z języka angielskiego i zapisanych wielkimi literami. Np. Plany Działania czy Partnerstwo Eurośródziemnomorskie. Jak prawidłowo je zapisać? Wielkimi czy małymi literami? A może tylko pierwszy wyraz wielką literą? Czy należy dodatkowo je wyróżnić, np. kursywą, cudzysłowem?
    Z góry dziękuję.
  • tytuły szlacheckie
    26.05.2008
    26.05.2008
    Spotyka się dwa sposoby zapisu tytułów szlacheckich, np.: 1. Hrabia Fryderyk Reden, 2. Fryderyk Hrabia Reden. Czy per analogiam do Stefan Kardynał Wyszyński za poprawny należy uznać zapis jak w punkcie 2? Czy tytuł hrabia piszemy dużą, czy małą literą?
    Paweł Drozd
  • przymiotnik od Bollywood
    18.05.2008
    18.05.2008
    Witam,
    jak należy zapisywać przymiotnik pochodzący od rzeczownika Bollywood? W internecie spotykane są dwie wersje: bollywoodzki i bollywódzki.
    Pozdrawiam
  • północno-wschodni
    16.05.2008
    16.05.2008
    Proszę o wyjaśnienie pisowni północno-wschodni. Przez północno-wschodnią Polskę rozumiemy (USJP) 'obszar pomiędzy północą i wschodem' – chodzi więc o północny wschód (ewentualnie – wschodnią północ…), czyli jedynie o część wspólną ziem na północy i na wschodzie, np. o Suwalszczyznę. Dlaczego więc nie północnowschodni? Pisownia północno-wschodnia Polska sugeruje dodatkowo Pomorze i Bieszczady (por. Europa Środkowo-Wschodnia, czyli Środkowa i/lub Wschodnia).
    Michał Gniazdowski – Warszawa
  • kodeks cywilny w skrócie
    15.05.2008
    15.05.2008
    Szanowni Państwo!
    Zwracam się z pytaniem dotyczącym stosowania skrótów w nazwach aktów prawnych. Ile wydawnictw, tyle stosowanych rozwiązań. Czy skracając nazwę np. kodeksu cywilnego, powinniśmy stosować zapis: Kc, K.c., kc, czy też k.c.?
    Z góry dziękuję za rozwianie wątpliwości
    Joanna Kamińska
  • Narni czy Narnii?
    15.05.2008
    15.05.2008
    Chciałbym dodać dwa słowa w kwestii pisowni Narnii i Narni. Jakiś czas temu napisał do Angory tłumacz cyklu Opowieści z Narnii, który wyjaśnił, dlaczego w pierwszym wydaniu wystąpiła forma Narni. Można o tym przeczytać na stronach Obcy język polski.
    W.T.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego