odmiana

Podajemy rozstrzygnięcia wszelkich problemów związanych z odmianą słów: czy dane słowo w ogóle się odmienia, jak je odmieniać, czy ma liczbę mnogą, czy dopełniacz ma końcówkę -u czy -a, jak brzmi w czasie przyszłym, jaki jest jego wołacz.

  • do Sadłogoszcza czy do Sadłogoszczy?

    27.07.2022
    27.07.2022

    Szanowni Państwo,

    proszę o rozwianie wątpliwości odmiany miejscowości o nazwie Sadłogoszcz - wsi położonej w woj. kujawsko-pomorskim.

    Mieszkańcy traktują wyraz jako rodzaj męski (w moim odczuciu słusznie), a więc odmieniają: z Sadłogoszcza, w Sadłogoszczu itd.

    Ponieważ tym okolicom bliska jest Bydgoszcz, zasugerowano się, iż Sadłogoszcz należy odmieniać jako wyraz rodzaju żeńskiego, zatem zwolennicy takiej odmiany twierdzą, że coś ma miejsce w Sadłogoszczy, a nie: w Sadłogoszczu.

    W moim odczuciu należałoby jednak zasugerować się odmianą miejscowości Małogoszcz (słownik poprawnej polszczyzny podaje, że to wyraz rodzaju męskiego), gdyż Sadłogoszcz - Małogoszcz są budową bardziej zbliżone niż Sadłogoszcz - Bydgoszcz, i jednak pozostać przy tradycyjnym: z Sadłogoszcza, w Sadłogoszczu itd.

    Jakie jest Państwa zdanie na ten temat?

  • Białystok a Bożepole

    25.07.2022
    25.07.2022

    Mam nurtujące mnie pytanie. Mieszkam w miejscowości Bożepole Wielkie... Jak odmienić tą miejscowość, mieszkam w Bożympolu, Bożepolu a może Bożempolu Wielkim?

    Czy ta sama zasada odmiany dotyczy Białystoku? Czyli mieszkam w Białystoku, a nie w Białymstoku?


  • B. = D., a nie M.

    15.07.2022
    15.07.2022

    Szanowni Państwo,

    frapuje mnie zmiana rodzaju gramatycznego na męskozwierzęcy w przypadku użycia rzeczowników pospolitych męskich nieżywotnych jako nazwy okrętów (Grom, Piorun, Wicher) i broni (Durendal, Piorun, Grom). Czy to jakaś reguła? Dlaczego wyłamuje się z niej Szczerbiec? Dlaczego nie dotyczy ona nazw miejscowości (Kamień, Kłos, Potok)?

  • Timothée Chalamet

    13.07.2022
    13.07.2022

    Dzień dobry.

    Prosiłbym o wyjaśnienie. Aktor grający główną rolę w filmie Diuna nazywa się Timothée Chalamet, jak go odmienić. czy imiona Jimmie i Jimmi odmienia się tak samo, czy inaczej.

    Z góry dziękuję za odpowiedź

  • Odmiana obcych nazw miejscowych

    9.07.2022
    9.07.2022

    Czy obce, nieprzyswojone toponimy można odmieniać? Odmienione wyglądają dziwnie, ale nieodmienione brzmią sztucznie... Chodzi mi o przypadki takie jak: Pojechał do Brest/u, Nocowali w Orion/nie.

    Z góry dziękuję

    Dorota

  • Rzeka i jezioro Churchill

    8.07.2022
    8.07.2022

    Jak odmienimy nazwę rzeki i jeziora Churchill (w Kanadzie)? Ewidentnie pochodzą one od nazwiska Winstona Churchilla, ale odmiana nazw geograficznych może rządzić się swoimi prawami. Czy wystąpi różnica w odmianie nazwy jeziora Churchill i rzeki Churchill, biorąc pod uwagę fakt, że „jezioro” jest rodzaju nijakiego, a „rzeka” żeńskiego? Na przykładzie: „biwakujemy nad brzegiem Churchill [rzeki]” - czyli brak odmiany, ale „biwakujemy nad brzegiem Churchilla [jeziora]” - z odmianą jak w nazwisku?

  • kwiatowi albo kwiatu

    7.07.2022
    7.07.2022

    Szanowni Państwo!

    Uprzejmie proszę o informację, czy celownik słowa kwiat może mieć formę kwiatu, czy poprawna jest tylko forma kwiatowi. Proszę też o wyjaśnienie źródła tej oboczności, jeżeli w ogóle istnieje, i o wskazanie wydawnictw językowych, w których taka oboczność jest potwierdzona. Znalazłem informację o niej na kilku stronach internetowych, ale żadne poważne wydawnictwa jej nie potwierdzają. Będę wdzięczny za rozwianie wątpliwości.

    Z poważaniem

    Piotr Szcześnik

  • jeźdź, pot. jeździj

    7.07.2022
    7.07.2022

    Dzień dobry.


    Dlaczego słowo bluźnić można odmieniać bluźnij (a. bluźń), podczas gdy słowo jeździć ma jedną poprawną formę jeźdź (i tak wszyscy mówią jeździj).


    Z poważaniem

    Jan Nowak

  • Nazwiska męskie a żeńskie

    4.07.2022
    4.07.2022

    Dzień dobry,

    mam zagwozdkę dotyczącą odmiany nazwisk i wże u mnie w pracy, która odmian jest poprawna. Poniżej zapis nazwisk:

    - Dowgiałło - dyplom dla Adama Dowgiałły? / Moniki Dowgiałło?

    - Mleko - dyplom dla Adama Mleki? / Moniki Mleko?


    Będę zobowiązana za udzielenie informacji w tej sprawie, ponieważ spór w pracy tęgi, a rozstrzygnąć go może tylko specjalista :)

    Pozdrawiam serdecznie i pięknego dnia życzę,

    Anna

  • Składzień, Przychodzień

    3.07.2022
    3.07.2022

    Jak powinno się odmieniać nazwiska typu Składzień, Przychodzień? Przychodnia, Składnia  czy Przychodzienia, Składzienia?

  • Lorenzo

    3.07.2022
    3.07.2022

    Dzień dobry,

    jaka jest poprawna forma (końcówka: - czy -e - i zapis) imienia Lorenzo w miejscowniku: Lorenzu, czy też Lorenzie (a może Lorencie)...?

    Dziękuję za odpowiedź.

    TS

  • Dzogczen Ponlob Rinpocze

    23.06.2022
    23.06.2022

    Jak zapisać po polsku i odmieniać imię i nazwisko buddyjskiego nauczyciela, którego anglofoni nazywają Dzogchen Ponlop Rinpoche?

    Będę wdzięczna za poprawną transkrypcję i odmianę przez przypadki.

    Pozdrawiam

    D.

  • Penis w bierniku

    22.06.2022
    22.06.2022

    Dzień dobry,

    jak brzmi biernik l. poj. słowa „penis”? Wg WSJP to rzeczownik r. męskorzeczowego, więc „penis”. Wg Słownika współczesnego języka polskiego pod red. B. Dunaja (1996 r.) to rzeczownik r. męskożywotnego (więc „penisa”). Wg SGJP biernik ten brzmi „penisa”, ale z rzadka spotyka się również „penis”.

    Czy takiego samego rodzaju będą również synonimy tego słowa? I dlaczego akurat ta część ciała (podobnie jak „nos”, ale wyłącznie w wyrażeniu „mieć nosa”) może być w ogóle r. męskożywotnego?

  • Wicie

    20.06.2022
    20.06.2022

    Dzień dobry. Wybieram się na wakacje do nadmorskiej miejscowości Wicie. Początkowo sądziłam, że powinnam mówić: Jadę do Wici, Jestem w Wiciach, tymczasem natknęłam się na odmianę Jestem w Wiciu. Jak zatem poprawnie odmieniać nazwę tej miejscowości?

  • Pani Kowalski

    17.06.2022
    17.06.2022

    Szanowni Państwo,

    chciałam się dowiedzieć, czy nazwisko kobiety kończące się na "ski", np. Aneta Kowalski, się odmienia?


    Z wyrazami szacunku

    Agnieszka

  • Kroh

    10.06.2022
    10.06.2022

    Mam pytanie; Czy nazwisko: prof. Jerzy Kroh odmienia się przez przypadki, tak jak Dmoch, Stoch, czy też nie?

  • Boliviano

    9.06.2022
    9.06.2022

    Dzień dobry,

    jak powinno się odmieniać wyraz boliviano (chodzi o jednostkę monetarną Boliwii)?

  • Maria jako imię męskie

    5.06.2022
    5.06.2022

    Szanowni Państwo,

    chciałabym zapytać o odmianę męskiego imienia Maria w dopełniaczu. Brzmi ono Marii czy Mariiego? Czy ma jakieś znaczenie, że Maria, o którego chodzi, był Włochem?

    Bardzo dziękuję za odpowiedź.

    Pozdrawiam

    Maja Nasalska

  • Będę pozostawać czy będę pozostawał?

    5.06.2022
    5.06.2022

    Dzień dobry Szanowni Państwo,

    krótko i na temat. Zdania: będę pozostawać dostępny pod nr. telefonu i będę pozostawał pod nr. telefonu - są poprawne?

    Proszę o opinię, Jarek z Lublina

  • Kolugo

    4.06.2022
    4.06.2022

    Jaki rodzaj ma kolugo? Nijaki czy męskozwięrzęcy?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego