Tu powiemy ci, jakie znaczenia mają interesujące cię słowa. Dowiesz się, których słów nie należy łączyć, a których nie powinno się używać w określonych sytuacjach lub kontekstach. A jeśli nie znasz jakiegoś słowa, pomożemy ci je znaleźć.
znaczenie
-
własność i właściwość26.12.200926.12.2009Szanowni Państwo,
znalazłem wśród udzielonych odpowiedzi wyjaśnienie rozróżniania terminów własność i właściwość (nr 9929 i 10600). W dziedzinach ścisłych zwraca się szczególną uwagę na prawidłowe użycie tych słów, ponieważ własność odnosi się do cech pewnej klasy, natomiast właściwość do cech konkretnych przedstawicieli (obiektów) danej klasy (patrz: W. Nowicki: O ścisłość pojęć i kulturę słowa w technice, W. Komunikacji i Łączności, Warszawa 1978).
Krzysztof Milczewski -
realizacja21.12.200921.12.2009Witam,
jestem historykiem sztuki, więc mam pytanie z mojej dziedziny:) Czy uprawnione jest użycie słowa realizacja w kontekście samego projektu dzieła? Tak jak to jest przyjęte w języku angielskim czy francuskim, gdzie ów termin oznacza nie tylko urzeczywistnienie, ale i sam proces powstawania dzieła? Przecież każda realizacja może być kiedyś przerwana.
Pozdrawiam i z góry dziękuję za rozwianie moich wątpliwości.
Kamila Podniesińska -
chyba na pewno
18.12.200918.12.2009Czym jest chyba na pewno? Czy to błąd językowy, czy raczej eufemizm, frazeologizm, ewentualnie oksymoron?
-
wystawa6.12.20096.12.2009Dobry wieczór,
czy poprawny jest zwrot wystawa odbędzie się? Pan od języka polskiego, sprawdzając dziecku w I klasie „ZAPROSZENIE” gimnazjum, uznał go za błąd składniowy.
Dziękuję i pozdrawiam
Włodzimierz Bartczak -
antyspołeczny czy aspołeczny?2.12.20092.12.2009Witam,
które wyrażenie jest poprawne: antyspołeczne zachowanie czy aspołeczne zachowanie? Kontekst: zachowanie sprzeczne z prawem, np. wandalizm, zaśmiecanie, zakłocanie spokoju itp. Dziękuję za odpowiedź.
Magda -
wolta czy półwolta?2.12.20092.12.2009Pytanie dotyczy słowa wolta. Często używa się go w wyrażeniu zrobił woltę, co ma oznaczać zmianę poglądów o 180 stopni. W jeździectwie wolta oznacza wyjechanie ze ściany czworoboku, przejechanie okręgu, powrót z okręgu na ścianę w tym samym miejscu, z którego się wyjechało i kontynuacja jazdy w tym samym kierunku. Można zrobić półwoltę – półokrąg ze zmianą kierunku. Czy nie powinno się używać słowa półwolta, chcąc powiedzieć o zmianie?
Pozdrawiam
-
kraje bałtyckie i nadbałtyckie1.12.20091.12.2009Czy Litwę, Łotwę i Estonię określimy wspólną nazwą kraje bałtyckie, czy kraje nadbałtyckie? A może obie formy można stosować wymiennie?
pozdrawiam
NŁ -
fortepianista24.11.200924.11.2009Szanowni Państwo,
jeszcze Chopin używał w listach słowa fortepianista. Chciałbym się dowiedzieć, czy wyraz ten może być dziś wciąż używany – mimo że nie jest notowany we współczesnych słownikach. -
tajemnicze profitki16.11.200916.11.2009Jak podają słowniki (m.in. Doroszewski, Kopaliński) profitka to okrągła osłonka dla ochrony lichtarza przed spływającą ze świecy stearyną. W Zaklętych rewirach profitki jako słowo pojawiają się parokrotnie, lecz z kontekstów nie sposób wywnioskować znaczenia. Poza jednym przypadkiem – kiedy mowa jest o… nasypywaniu cukru do profitek (Rewiry ciemne, rozdz. 6). Czy zatem profitki to również, w innym znaczeniu, cukierniczki?
-
nosić paznokcie12.11.200912.11.2009Czy można powiedzieć, że nosi się paznokcie? W tej chwili bardzo popularną branżą kosmetyczną jest stylizacja paznokci, paznokcie naturalne modeluje się, nadając im pożądany kształt specjalnymi masami – żelem lub akrylem. Takie paznokcie często są zdobione – cyrkoniami, kwiatkami, różnymi ozdobami. Osoby pracujące w tym zawodzie mówią często: „Noszę długie paznokcie”, „Moje klientki noszą kolorowe paznokcie”, „Lubią nosić zdobienia”. Czy taka forma może być dopuszczalna? Bo to jest nagminne.
-
własność i właściwość2.11.20092.11.2009Pytanie dotyczy sprawy, która już była poruszana (Celina Pezowicz). Właśnie otrzymałam recenzję mojej pracy doktorskiej (z zakresu chemii teoretycznej), w której recenzent zwraca uwagę na błędne stosowanie przeze mnie termimu własności fizyczne zamiast właściwości fizyczne. Sytuacja jest oczywiście odwrotna do tej, którą opisała p. Celina Pezowicz. Proszę o opinię w tej sprawie, co do poprawności stosowania tych terminów.
Agnieszka Brzyska -
alkohol i narkotyki30.10.200930.10.2009Witam.
Mam wątpliwość, czy należy napisać „Mocne alkohole to narkotyk”, czy „Mocne alkohole to narkotyki”. -
tylko i wyłącznie26.10.200926.10.2009Dzień dobry.
Mam dylemat dotyczący zwrotu tylko i wyłącznie. Moim zdaniem jest to błąd pleonastyczny i nie powinno się go używać. Niestety, mówiąc tak moim znajomym, zostałam poważnie zlinczowana słowami. Uważają oni, że w zwrocie tym nie ma nic złego i że wręcz powinno się go używać, ponieważ „lepiej” brzmi niż samo tylko i samo wyłącznie. Proszę o radę.
Magdalena Bród -
pewność w procentach23.10.200923.10.2009Witam,
bardzo często słyszę, że ktoś jest pewny na 90% czy 100%. Czy taka forma jest poprawna? Czy można być czegoś pewnym tylko w 90%? Czy stosowanie skali procentowej przy wyrażaniu swojej pewności nie pomniejsza niepotrzebnie znaczenia tego słowa?
Dziękuję za pomoc,
Pozdrawiam. -
hadziajstwo21.10.200921.10.2009Witam
co dokładnie oznacza słowo chadziajstwo? Ja spotkałem się z [jego] użyciem w momencie określenia rzeczy, która utrudnia coś, czy jest „kiepska”. Jest to poprawne słowo? Jakie jest jego pochodzenie?
Pozdrawiam -
egoizm12.10.200912.10.2009Szanowni Państwo!
Trzytomowy słownik języka polskiego PWN z 1988 roku podaje, że egoizm to postawa człowieka myślącego wyłącznie o sobie, kierującego się jedynie własnym interesem ze szkodą dla innych. Element „szkody dla innych” nie występuje już w definicji proponowanej przez Poradnię PWN. Czy oznacza to, że zmianie uległo znaczenie tego słowa i na przykład można już być egoistą na bezludnej wyspie? Co z pojęciem zdrowy egoizm? -
Tak na logikę12.10.200912.10.2009Dzień dobry,
zastanawiałam się ostatnio nad wyrazami krótkowidz i dalekowidz. Dlaczego krótkowidz? – krótko oznacza np., że widzi przez 5 minut, a nie że widzi blisko. Dlatego przeciwieństwo powinno brzmieć bliskowidz albo należy zmienić drugi wyraz na długowidz. Proszę o wyjaśnienie tych form. Wiem, że krótka może być spódniczka i krótka chwila, ale krótkowidz nie widzi daleko, czyli widzi blisko, tak na logikę.
Pozdrawiam. -
nie X, ale Y22.09.200922.09.2009Mam pytanie dotyczące konstrukcji nie coś, ale coś. Czy powinienem powiedzieć: „Nie kupiłem forda, ale opla” czy „Kupiłem nie forda, ale opla”? Ta druga brzmi sztuczniej, ale orzeczenie nie jest zaprzeczone, tak jak w 1. zdaniu, w którym można by dopatrzyć się związku nie kupiłem opla, mimo że w zdaniu chodzi o sens przeciwny! Czy więc elipsa w 1. zdaniu jest dopuszczalne, czy należałoby powtórzyć orzeczenie, tyle że bez negacji?
-
Nie rozmieniać, ale…21.09.200921.09.2009Witam!
Czy istnieje antonim do słowa rozmieniać?
Pozdrawiam -
humanitarny9.09.20099.09.2009Witam.
Interesuje mnie to, czy przymiotnik humanitarny się stopniuje. Przyznam szczerze, że myślałam, że nie, ale spotykam się coraz częściej z sformułowaniami typu: bardziej humanitarny – czy jest to forma poprawna?
