Tu powiemy ci, jakie znaczenia mają interesujące cię słowa. Dowiesz się, których słów nie należy łączyć, a których nie powinno się używać w określonych sytuacjach lub kontekstach. A jeśli nie znasz jakiegoś słowa, pomożemy ci je znaleźć.
znaczenie
-
oliwa z oliwek11.05.201011.05.2010Szanowni Państwo!
Interesuje mnie produkt spożywczy o dziwnej nieco nazwie oliwa z oliwek. Jeśli się nie mylę, to oliwa jest potoczną nazwą oleju oliwkowego. Olej rzepakowy, słonecznikowy, czy jakikolwiek inny, nie jest oliwą, a w takim razie oliwa z oliwek, to coś jakby wyrób mleczny z mleka, kurczak z drobiu, albo masło z masła. Ale może się mylę?
Z poważaniem – Karoń -
broń czy bronie?29.04.201029.04.2010Witam Szanownych Językoznawców!
Proszę mnie oświecić, jak to w końcu jest z tą bronią? Ma ona liczbę mnogą czy nie? W tekstach o grach komputerowych nagminnie używa się owej, ponoć nieistniejącej, liczby mnogiej. Zaczęłam się więc zastanawiać, czy czasem pogłoski o jej nieobecności w j. polskim nie są aby przesadzone?
Dziękuję i pozdrawiam.
Anna -
ekskluzywna porada29.04.201029.04.2010Nurtuje mnie coraz częstsze (szczególnie w Internecie) używanie słowa ekskluzywny w znaczeniu 'dostępny na wyłączność' (jak w ekskluzywny wywiad, ekskluzywne wideo itp.). Z jednej strony brzmi mi to bardzo jak kalka z języka angielskiego, z drugiej obrońcy stosowania go w ten sposób również w języku polskim powołują się na słownikowe: „1. przeznaczony dla zamkniętej grupy osób”. Czy można więc mówić o ekskluzywnym wywiadzie jako o wywiadzie, który publikujemy z prawami do wyłączności?
-
coś oferuje coś22.04.201022.04.2010Szanowni Państwo,
zastanawia mnie pojawiająca się niekiedy konstrukcja coś oferuje coś, np. „Hotel oferuje komfortowy wypoczynek”, „Siłownia oferuje porady trenera”. Czy tego typu formy możemy uznać za poprawne?
Z góry dziękuję za oopwiedź,
Ewelina P. -
unikalny i unikatowy20.04.201020.04.2010Czy poprawne jest – nagminne ostatnio – określanie czegoś jako unikalne? Wydaje mi się, że dawniej używało się tylko słowa unikatowe. Może poprawne są obydwie formy? A może znaczą (od zawsze?) coś innego? Nie ukrywam, że określenie unikalne mocno mnie irytuje.
-
susz czy mokrz?17.04.201017.04.2010Szanowni Państwo!
Interesuje mnie określenie susz – chodzi o rozdrobnione, suche zioła przeznaczone do wielokrotnego zaparzania. Specjalnie zwracam uwagę na to wielokrotne zaparzanie, bo susz zaparzony raz, staje się ewentualnie fusami, czymś do wyrzucenia, zużytym, wykorzystanym. Jeśli jednak po pierwszym zaparzeniu może nastąpić kolejne i następne, to co zalewamy wrzątkiem za drugim, trzecim, piątym razem? Przecież już nie susz. Może w takim razie… mokrz?
Z poważaniem – Karoń
-
zwyczaj i obyczaj
12.04.201012.04.2010Na czym polega różnica znaczeniowa między słowami zwyczaj i obyczaj?
-
zdarza się, że / żeby…6.04.20106.04.2010Szanowna poradnio,
proszę o wskazanie, która z poniższych wersji jest poprawna (ewentualnie lepsza). Różnią się one spójnikiem wprowadzającym zdanie podrzędne.
1. Rzadko zdarza się, by [aby, żeby] jeden napastnik minął pięciu obrońców.
2. Rzadko zdarza się, że jeden napastnik mija pięciu obrońców.
Według mnie ta pierwsza wersja jest lepsza, ale w słownikach podane jest tylko połączenie zdarza się, że… i stąd wątpliwość. -
wysłyszeć6.04.20106.04.2010Szanowny Panie Profesorze!
Czy słowo wysłyszeć można zaliczyć do poprawnej polszczyzny? W internecie pojawia się dużo trafień, ale czy jest ono już notowane przez jakiś słownik? -
daremny2.04.20102.04.2010Witam!
Słowo daremny wg słownika PWN znaczy 'niedający żadnych wyników'. Czy można za synonim tego słowa uznać zbędny lub niepotrzebny? Czy można uznać za poprawne zdania:
– „Ten film jest daremny” – w znaczeniu, że ten film jest niepotrzebny, nie wnosi niczego do tematu?
– „Oglądanie tego filmu jest daremne” – w znaczeniu, że to strata czasu?
Dziękuję i pozdrawiam,
Tomasz -
sztuczki magiczne1.04.20101.04.2010Sztuczki magiczne czy triki magiczne? W odniesieniu do pokazów iluzjonistów. Która forma jest poprawna i zalecana?
-
basen i pływalnie23.03.201023.03.2010Nurtuje mnie pytanie, czy na pływalnię miejską składającą się z dwóch niecek możemy powiedzieć basen, czy powinniśmy mówić pływalnia? Nadmieniam, że jest ona kryta. Proszę o odpowiedź.
-
starożytności słowiańskie22.03.201022.03.2010Skąd bierze się dość często spotykane wyrażenie starożytności słowiańskie (por. Słownik starożytności słowiańskich)? Czy jest to sugestia, że każda z wielkich grup słowiańskich (zachodnia, wschodnia, południowa) rozwijała się własnym torem?
-
enumeratywnie15.03.201015.03.2010Szanowny Panie Profesorze!
Zwracam się z prośbą o wyjaśnienie mojej wątpliwości zawartej w zdaniu: „Od obowiązku ścisłego przestrzegania tajemnicy bankowej przewidziane są wyjątki, które dotyczą sytuacji enumeratywnie wyliczonych przez ustawodawcę w art. 104 ust. 2 prawa bankowego”. Ponieważ już sama enumeracja znaczy 'wyliczenie', więc czy nie bardziej zrozumiale brzmi: w sytuacjach wyliczonych w art. 25, ewentualnie enumeratywnie wymienionych?
Za odpowiedź z góry dziękuję
A. Bujko -
między i pomiędzy26.02.201026.02.2010Szanowni Państwo,
czy jest jakaś różnica (po)między słowami między i pomiędzy, czy też można jest stosować wymiennie?
Pozdrawiam,
Stanisław -
wręcz a wprost26.02.201026.02.2010Szanowni Państwo,
czy jest jakaś różnica, np. dotycząca stopnia formalności, między wyrażeniami wręcz przeciwnie a wprost przeciwnie?
Z wyrazami szacunku,
Stanisław -
sytuacja matowa18.02.201018.02.2010Dzień dobry.
Czy użycie określenia sytuacja matowa jest błędem językowym? Gdy ostatnio użyłem tego określenia, wytknięto mi błąd. Zdaję sobie sprawę, że utarte w polszczyźnie jest określenie sytuacja patowa, jednakże jest to sytuacja zdecydowanie odmienna niż mat. Czy rzeczywiście błędem jest określenie sytuacji matową? Jeśli mat to z definicji: „Mat – sytuacja w szachach […]”, to wydaje mi się, że można tez mówić o sytuacji matowej. Czy mogę prosić o rozwianie wątpliwości? -
niezłomny i zdeterminowany8.02.20108.02.2010Czy wyrazy niezłomny i zdeterminowany (zwłaszcza że determinacja w Słowniku języka polskiego określona została jako „niezłomne postanowienie”) można uznać za synonimy w kontekście: człowiek niezłomny i zdeterminowany?
-
reflektować27.01.201027.01.2010W polskich tekstach homiletycznych i rozważaniach religijnych można często spotkać słowo reflektować w znaczeniu: 'rozważać coś, podejmować refleksję nad czymś'. Słowniki rejestrują jedynie formy: reflektować się i reflektować na coś. Czy wspomniane wyżej „kaznodziejskie” zastosowanie tego czasownika można uznać za poprawne?
Z poważaniem,
Maria Jankowska -
pijarowski25.01.201025.01.2010Proszę o wytłumaczenie tak modnego ostatnio słowa pijarowskie. Co to oznacza?
Pozdrawiam
Mariola Zytniewska
