znaczenie

Tu powiemy ci, jakie znaczenia mają interesujące cię słowa. Dowiesz się, których słów nie należy łączyć, a których nie powinno się używać w określonych sytuacjach lub kontekstach. A jeśli nie znasz jakiegoś słowa, pomożemy ci je znaleźć.

  • zajść i zajechać
    30.12.2006
    30.12.2006
    Czy zwrot zachodzić i zajechać (np. „Kasiu, jak będziesz wracać, to zajedź do nas” lub „Zajdź do nas w wolnej chwili”) jest regionalizmem? Czy nie powinno się mówić przyjdź, przyjedź?
  • zagłówek i podgłówek
    30.12.2006
    30.12.2006
    Czym się różni zagłówek od podgłówka? Czy desygnat jest ten sam? W takim razie skąd dwie nazwy?
  • dyskryminować
    25.12.2006
    25.12.2006
    Aktualnie, w okresie świątecznym, można raz po raz usłyszeć – zwłaszcza na zachodzie – o dyskryminowaniu katolików. Zastanawiam się, czy jest możliwe, by większość mogła być dyskryminowana. Czy z definicji tego zjawiska nie wynika, że podlegać może mu tylko mniejszość?
  • pzezabawna zabawa
    25.12.2006
    25.12.2006
    Czy jest coś złego w krótkim zdaniu „Przezabawna zabawa”? Chodzi o określenie czyjejś zabawy jako zabawnej. Czy to tautologia?
  • semantyczne nadużycie
    25.12.2006
    25.12.2006
    Czy mógłbym prosić o wyjaśnienie sformułowania użytego już jakiś czas temu przez Pana Prezydenta przy okazji korupcji w partii PiS? Chodzi o semantyczne nadużycie. Co to w ogóle znaczy?
  • zabobon
    15.12.2006
    15.12.2006
    Nurtuje mnie problem słowa zabobon. Mianowicie chodzi o odniesienie tego słowa do chrześcijaństwa. Czy pojęcia tego można używać w stosunku do katolicyzmu? Z definicji w Słowniku języka polskiego PWN wnioskuję, że tak. Jednak chciałbym mieć na ten temat zdanie eksperta.
    Z wyrazami szacunku
    Piotr Zychowicz
  • repatriacja?
    13.12.2006
    13.12.2006
    W stosunku do wypędzenia po II wojnie ludności niemieckiej z Pomorza i Śląska oraz wypędzenia polskiej ludności z Kresów używa się nietrafnego określenia repatriacja. Czy zabranie komuś ojczyzny i wysiedlenie na inne tereny bez zmiany przynależności państwowej nie powinno nazywać się raczej depatriacją?
  • współbrat
    6.12.2006
    6.12.2006
    Zakonnicy często mówią o innym członku swojego zakonu współbrat. Czy cząstka współ- dodaje coś w tym wypadku do znaczenia słowa brat? Jeśli tak, to czy analogicznie należałoby mówić także np. współojciec (przełożony zakonny) i współmatka (przełożona zakonna)?
  • lata osiemdziesiąte
    3.12.2006
    3.12.2006
    Czy 1981, 1984, 1985… to lata osiemdziesiąte?
  • dzisiaj i dziś
    2.12.2006
    2.12.2006
    Witam. Chciałabym się dowiedzieć, czy istnieje jakaś zasada, kiedy używamy słowa dziś, a kiedy używamy dzisiaj?
  • ciężko = trudno?
    1.12.2006
    1.12.2006
    Ciężko jako synonim trudno? Autorka portalu prawica.net napisała: „Kiedyśmy pomarli, ciężko stwierdzić”. Czy używanie ciężko jako synonimu trudno niezależnie od związków frazeologicznych jest poprawne? Rozumiem ciężko oddychać, bo oddychający czuje ciężar. Ale ciężko zobaczyć słonia w jarzębinie? Czy nie dojdziemy przez to do stwierdzenia, że ktoś ma ciężkości z widzeniem?
    To pytanie już było zadawane, ale odpowiedzi, nie znalazłem, jedynie dyskusję, czy jest to germanizm.
  • skrośny
    29.11.2006
    29.11.2006
    Szanowna Poradnio!
    Proszę o wyjaśnienie etymologii wyrazu skrośny, występującego w takich złożeniach jak: subsydiowanie skrośne (finanse), zniekształcenia skrośne (elektronika), składowa skrośna (statystyka), rzutowanie skrośne (informatyka). Czy jest synonim lub wyraz mu bliskoznaczny? Słowo skrośny nie występuje w korpusie języka polskiego.
    Piotr, Gliwice
  • początkowo i z początku
    29.11.2006
    29.11.2006
    Szanowny Panie Profesorze, zastanawiam się jak należy powiedzieć poprawnie: „Początkowo o tym myślałem” czy „Z początku o tym myślałem”. Jaki jest w ogóle zakres używania sformułowania z początku?
    Dziękuję bardzo za odpowiedź i serdecznie pozdrawiam.
  • pałażnik, połaźnik, podłaźnik
    29.11.2006
    29.11.2006
    W płd.-wsch. Polsce używany jest wyraz bałażnik (albo pałażnik – próbuję to ustalić), związany ze zwyczajami świątecznymi. Nie udało mi się tego wyrazu znaleźć w żadnym słowniku (nawet w Doroszewskim i Brücknerze) ani w Google, więc albo nie taka forma, albo wyraz mało znany. Prawdopodobnie jest to albo każdy kolędnik, albo pierwsza osoba, która po Nowym Roku przekroczy próg mieszkania. Czy mogę liczyć na Państwa pomoc?
  • język łowiecki
    20.11.2006
    20.11.2006
    Uprzejmie proszę o podanie, które z poniższych pojęć należy uznać za najbardziej prawidłowe: a) gwara myśliwska (łowiecka), b) język łowiecki, c)słownictwo myśliwskie?
    W literaturze spotykam różne użycie tych pojęć. Wydaje mi się, że w żaden sposób nie można mówić jednak o języku łowieckim, gdyż nie dotyczy on regionalizacji, lecz grupy osób. Czy mamy więc do czynienia z gwarą zawodową?
  • Masz tam pójść
    20.11.2006
    20.11.2006
    Proszę o odpowiedź na pytanie, czy czasownik mieć w zdaniach typu „On ma coś zrobić”, „Masz tam pójść” w polszczyźnie oficjalnej jest użyty poprawnie. Czy nie powinno używać się w takich konstrukcjach czasowników modalnych musieć lub powinien?
    Za odpowiedź z góry dziękuję i pozdrawiam.
    Alicja T.
  • kiedy (w)tedy
    17.11.2006
    17.11.2006
    Szanowni Państwo,
    od jakiegoś czasu chodzi za mną określenie kiedy wtedy, np. „Kiedy wtedy sięga po tabletkę” (rozumiem jako: 'byle kiedy, co chwila'). Nie wiem skąd się wzięło u mnie to wyrażenie ani nawet co dokładnie oznacza, ale chciałabym poznać odpowiedź na pytanie: czy taka forma jest dopuszczalna? Czy dobrze rozumiem jej znaczenie? Bardzo proszę o rozwianie moich wątpliwości.
    Z poważaniem,
    Dominika Solska
  • listek i blister
    15.11.2006
    15.11.2006
    Pytanie dotyczy powszechnie znanej rzeczy, ale rzadko nazywanej. Jak się nazywa (czy w ogóle ma jakąś nazwę) to coś, w czym znajdują się tabletki? Chodzi mi o tę zgrzewkę z tworzywa sztucznego włożoną do opakowania, z której tabletkę wyłuskujemy. Aptekarze często nazywają to listkiem. Mam nadzieję, że wyraziłem się ściśle, o co mi chodzi – ale gdybym umiał nazwać to precyzyjniej, nie byłoby tego pytania. ;)
  • korektor
    13.11.2006
    13.11.2006
    Czy jest taki zawód jak korektorka? Czy nazwa zawodu korektor dotyczy zarówno mężczyzn, jak i kobiet?
    Dziękuję.
    Barbara Stępień
  • nimfy
    13.11.2006
    13.11.2006
    1. Czy nimfa jest boginią? 2. Czy Io była nimfą?
    Mała encyklopedia kultury antycznej (PWN, 1990) mówi, że nimfy „uważane za córki Zeusa” to „boginie niższego rzędu” – a te od innych ojców?
    Czy nazwanie bogini niższego rzędu boginią bez przydawki jest nadużyciem? (Por. mistrz świata i mistrz świata juniorów).
    Do nimf zaliczono m.in. córki Okeanosa. Io była jego wnuczką przez ojca Inachosa. Nimfą nazywa Io tylko Wikipedia, inne (PWN, Kopaliński) omijają to słowo. Stąd wątpliwości.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego