różne

Zebraliśmy tu odpowiedzi na pytania dotykające różnych problemów językowych, czasem bardzo szczegółowych lub indywidualnych. Dotyczą one niemal wszystkich dziedzin języka. Każdy może tu znaleźć coś, czego nie wiedział, a co go zainteresuje.

  • Różnice między wymową a pisownią
    31.01.2016
    31.01.2016
    Szanowni Państwo,
    proszę o wskazanie i omówienie podstawowych różnic między pisownią a wymową w języku polskim.

    Z góry dziękuję!

    Pozdrawiam
    Czytelnik
  • Poprawność zdań
    31.01.2016
    31.01.2016
    Szanowni Państwo,
    czy podróż można podjąć, czy tylko się w nią wyrusza itp.?
    Drugi problem: czy w tych zdaniach/wyrażeniach powinny być przecinki:
    z własnej nieprzymuszonej woli, Znalazła się w tej samej grupie co moja koleżanka, Patrzyli, jak biegnąc, znika za rogiem?
    I problem trzeci:
    Ogromną większość ludzi można uznać za nieszkodliwe.
    Czy nie powinno być: nieszkodliwą?

    Za poważaniem
    Czytelniczka
  • Rok Jubileuszu 1050-lecia Chrztu Polski a tysiącpięćdziesięciolecie chrztu Polski
    31.01.2016
    31.01.2016
    Szanowni Państwo!
    Jak należy zapisać słownie 1050-lecie? Czy jest to pisownia łączna złożenia: tysiącpięćdziesięciolecie?
    I małymi czy wielkimi literami należy zapisać: Rok Jubileuszu 1050-lecia Chrztu Polski i – już mniej oficjalnie – tysiącpięćdziesięciolecie chrztu Polski?

    Będę wdzięczna za odpowiedź
    R.L.
  • Poprawność zdań
    30.01.2016
    30.01.2016
    Szanowni Państwo,
    czy poniższe zdania są poprawne:
    1. Polega na poddaniu się woli innego [drugiego?] człowieka.
    2. Zebrali wszystkie książki, jakie tylko zdołali (!), i wysłali rękopisy do Europy.
    3. Uważał Jaśka za ambitniejszego ucznia niż Adam.
    4. Gestykulując różowym długopisem, uniosła go w powietrze.
    5. Ich plan był równie ciekawy(,) jak ryzykowny.
    6. Spijała wino równie chciwie(,) jak wodę.
    7. Spotkała w kinie dwóch wybitnych lekarzy Adama Kowalskiego i Jana Nowaka.


    Dziękuję.
  • Poprawność zdań
    30.01.2016
    30.01.2016
    Bardzo proszę o ocenę poprawności zdań:
    1. By zrozumieć symbolikę skrywającą się na wizerunku, studenci muszą indywidualne lekcje z nauczycielem.
    2. Usiłując być dobrą istotą i podejmując mądre działania, człowiek powinien być zdolny osiągnąć szczęście.
    3. Adam dał znak rozpoczęcia podróży.
    4. Najlepsza metoda polega na skupieniu (się?) na swoim oddechu.
    5. Jednym z jego najwcześniejszych przedsięwzięć były działania na rzecz biednych.
    6. Toczą się konflikty militarne.


    Pozdrawiam
  • Ładne kwiatki!
    29.01.2016
    29.01.2016
    Szanowni Państwo,
    czy wyraz kwiatki w znaczeniu ‘błędy, niefortunne sformułowania’ powinno się ująć w cudzysłów?
    Ponadto chciałem spytać o zdania:
    1. Na niektóre sprawy nie możemy nic poradzić, np. na to, że żyjemy w kotlinie(,) i na to, że wiatry z zachodu przynoszą nam najgorsze opary.
      Czy po wyrazie kotlinie przecinek powinien się pojawić?.
    2. Figurę ma fantastyczną (,) jak nastolatka.
      Czy tutaj po jak występuje dopowiedzenie, które wymaga postawienia przecinka?

  • Liczebnik ułamkowy 7030/355608 słownie…
    29.01.2016
    29.01.2016
    Mam problem, z którym nie mogę sobie poradzić. Chodzi mi o słowne zapisywanie ułamków i zasad przy tym obowiązujących. Jeśli chodzi o ułamki proste, to nie ma z tym problemu, gorzej gdy ułamek jest złożony z wielu cyfr, np. 7030/355608.
    Jak zapisać taki ułamek słownie w zdaniu:
    (…) I sprzedaje 7030/355608 działki o nr…. ?
    Dziękuję z góry za pomoc
    Janusz Bogacz
  • Epitet
    23.01.2016
    23.01.2016
    Szanowni Państwo,
    znalazłam takie oto zdanie: Jesteś moja – najlepszy epitet, jaki można usłyszeć. Czy można traktować zaimek moja jako określenie zaimka osobowego rzeczownikowego (czyli w uproszczeniu rzeczownika)? Czy zatem jesteś moja jest epitetem?

    Z poważaniem
  • Zapis daty
    23.01.2016
    23.01.2016
    Moje pytanie dotyczy zapisywania daty. Właśnie dostałam do wysłania pismo do klienta z takim zapisem:
    11. styczeń 2016 r.
    Czy jest to forma poprawna ? Moim zdaniem powinno być:
    11.01.2016 r.
    lub
    11 stycznia 2016 r.
    Pozdrawiam
    Ewa Korcz
  • Wśród
    20.01.2016
    20.01.2016
    Czy ó w wyrazie wśród się wymienia?
  • Współkoordynowanie
    13.01.2016
    13.01.2016
    Według mnie słowo współ-koordynowanie jest niepoprawnie napisane, a poza tym czy takie słowo w ogóle istnieje?
  • Czasownik czynnościowy
    12.01.2016
    12.01.2016
    Czy w zdaniu Nowy pomysł przyszedł mi do głowy, ze względu na znaczenie można mówić, że podmiot jak również czasownik jest czynny, dlatego, że czasownik przyjść oznacza czynność ? Chociaż w rzeczywistości pozajęzykowej pomysł (jak również inne pojęcia abstrakcyjne) nie wykonuje żadnej czynności, inaczej niż np. podmiot w zdaniu Tomek przyszedł.
  • Język ogólny a zapis matematyczny
    12.01.2016
    12.01.2016
    Szanowni Państwo,
    zastanawialiśmy się ostatnio, czy jeśli długość pewnego odcinka jest równa k razy długość innego, gdzie k jest pewną ustaloną liczbą dodatnią, to można powiedzieć, że ten pierwszy jest k-krotnie dłuższy od drugiego. Sęk w tym, że k może być równe np. 1/2. Czy sensownym byłoby zatem stwierdzić, że jeden odcinek jest pół raza dłuższy od drugiego? W matematyce często prowadzi się dość ogólne rozważania, które czasem trudno objąć językiem.
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Kłopoty z liczebnikami
    30.12.2015
    30.12.2015
    Szanowni Państwo,
    mam kilka pytań w związku z liczebnikami.
    Czy dobrze mi się wydaje, że można powiedzieć zarówno Przyjechały dwie trzecie zespołu, jak i Przyjechało dwie trzecie zespołu?
    Stoisz przed trojgiem drzwi (nie: drzwiami)?
    Mimo dwa tysiące dwunastu czy Mimo dwóch tysięcy dwunastu?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Nikt, masa
    29.12.2015
    29.12.2015
    Jaką „płeć” ma słowo nikt? W nocnej (28.12.2015 r.) audycji Trójki o obrzędach noworocznych w Polsce rozmówczyni red. Sosnowskiego powiedziała: W tej wsi nikt nie wyszedł za mąż w ubiegłym roku. Popieram dążenie kobiet do akcentowania płci w określeniach, ale tu chyba trudno będzie.
    Razi mnie – nie wiem, czy słusznie – użycie słowa masę w zdaniu Było tam masę ludzi. Wydaje się, że jeśli już, to Była tam masa ludzi.
  • Poprawność wyrażeń
    23.12.2015
    23.12.2015
    Czy poniższe wyrażenia są poprawne:
    w myśl art. 128KC
    art. 19 KC mówi ….
    co do zasady art. 78 KC zawiera …..
    według art. 12 KC….. ?
  • Sto dwadzieścia tysięcy dwutysięczny
    20.12.2015
    20.12.2015
    Już od kilku dni szukam informacji na temat liczebników porządkowych i nie mogę znaleźć. Jak poprawnie napisać następujące liczebniki porządkowe: 19 000, 21 000, 22 000, 101 000, 102 000, 121 000, 122 000 ?
  • Spolszczanie nazw botanicznych
    13.12.2015
    13.12.2015
    Jak powinna brzmieć spolszczona wersja łacińskiej nazwy własnej TillandsiaSadzimy tilandsie (przez jedno l) czy Sadzimy tillandsie (pozostawione zdublowane l)?
    Do skracania podwójnego l odnoszą się zasady 279 i 280, jednak nie uwzględniają one takiego przypadku jak powyższy.
  • Interpunkcja w internecie
    13.12.2015
    13.12.2015
    Szanowni Państwo,
    zastanawiam się nad interpunkcją w konwersacjach internetowych typu czat na Facebooku. Wiem, że do tej sfery wypowiedzi pisemnych podchodzi się z dystansem, ale czy jeśli mimo wszystko chciałoby się dbać o szczegóły, to powinno się każdą wypowiedź rozpoczynać wielką literą i kończyć kropką, nawet jeśli jest krótka i nie ma charakteru zdania? Najbliższa analogia, jaka przychodzi mi do głowy, to dialogi, w których tak właśnie jest.
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Anonimowy autor
    13.12.2015
    13.12.2015
    Spotkałam się ze słowem wstępnym zawierającym cytat z poezji anonimowego autora i następującą informacją umieszczoną w przypisie:
    „Cytat z poezji za zgodą oraz sugestią autora w formie anonimowej”.
    Czy forma/składnia powyższego przypisu jest poprawna? Czy nie lepsza byłaby (w ostateczności) forma
    „Cytat z poezji w formie anonimowej za sugestią i zgodą autora”?
    Będę wdzięczna za odpowiedź,
    Z poważaniem
    Agnieszka Solecka-Reszczyk
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego