Wszystkie

 
Można tu znaleźć wszystko, co dotyczy języka i interesuje Państwa. Od pisowni, odmiany, przez znaczenia, składnię czy frazeologię, po pochodzenie i pragmatykę.
  • kulig
    28.01.2003
    28.01.2003
    Która forma jest poprawna: na kuligu czy w kuligu?
    Dziękuję za odpowiedź.
    Joanna Kułaga
  • obopólnie
    28.01.2003
    28.01.2003
    Jakie jest pochodzenie wyrazu obopólnie? Dziękuję z góry za odpowiedź ;)
  • weka
    28.01.2003
    28.01.2003
    Od ośmiu lat mieszkam w Krakowie i jak dotąd nie udało mi się uzyskać informacji na temat słowa, które określa tu większą bułkę – tzw. wekę. W Dolnośląskiem, gdzie mieszkałam od urodzenia, mówiło się na nią baton. Zastanawiam się, od czego pochodzi słowo weka, bo chyba nie od słowa wekować.
  • M. Boska
    28.01.2003
    28.01.2003
    Czy dopuszczalny jest skrót M. Boska, M. Boża? Chodzi oczywiście o Matkę Boską.
  • Stefan kardynał Wyszyński
    28.01.2003
    28.01.2003
    Witam i proszę o wyjaśnienie, która forma jest poprawna:
    1. Stefan Kardynał Wyszyński
    2. Stefan kardynał Wyszyński
    3. Kardynał Stefan Wyszyński
    Dlaczego słowo kardynał często stoi między imieniem i nazwiskiem?
    Z góry dziękuję.

  • graf
    25.01.2003
    25.01.2003
    Szanowni Państwo!
    Dlaczego w odmianie terminu matematycznego graf (obiekt matematyczny złożony z wierzchołków i krawędzi) dopełniaczem jest grafa, zamiast używanej w literaturze formy grafu? Matematycy piszą: część grafu, baza grafu, spójność grafu, kolorowanie grafu.
    Pozdrawiam,
    Tomasz Idziaszek
  • Po co nam apostrof?
    25.01.2003
    25.01.2003
    Dlaczego piszemy Harry'ego, Hillary'ego, skoro w przypadku identycznie zakończonych polskich imion i nazwisk piszemy Hilarego, Makarego (a nie Hilary'ego, Makary'ego)?
  • Nie konsensualny, a więc jaki?
    25.01.2003
    25.01.2003
    Witam Państwa,
    chciałabym odnaleźć w języku polskim antonim słowa konsensualny. Czy istnieje jedno słowo oddające angielskie pojęcie dissensual, które jest opozycją do angielskiego słowa consensual? W Słowniku wyrazów obcych Kopalińskiego znalazłam: „konsens dawn. zgoda, zezwolenie (zwł. urzędowe) na coś. Etym. – łac. consensus 'zgoda' od consentire 'zgadzać się'; zob. kom-; sens”.
    Utworzony od tego rzeczownika termin konsensualny występuje w polszczyźnie (vide umowa konsensualna). Zamieszcza go także Państwa słownik: „konsensualny praw. będący wynikiem zgodnych oświadczeń woli obu stron, p.-łac. consensualis”. Natomiast nie potrafię odszukać jego antonimu. Będę wdzięczna za wszelką pomoc.
    Marta Hudak
  • PLN
    25.01.2003
    25.01.2003
    Szanowny Panie Profesorze,
    proszę o wyjaśnienie, czy stosowany obecnie skrót PLN odnoszący się do naszego pieniądza jest poprawny i czy można nim zastępować dotychczasowy skrót . Spotykam się z tym nowym skrótem na biletach do teatru, kina, na koncerty. Tak oznaczane są ceny towarów w wielu sklepach. Widziałem też jadłospis w stołówce, w którym został on użyty – wyglądało to dość zabawnie: „pierogi leniwe – 3,20 PLN”.
    Z poważaniem
    Lesław Skwarski
  • Gola
    25.01.2003
    25.01.2003
    Proszę o wyjaśnienie nazwy miejscowości Gola (k. Gostynia, woj. leszczyńskie). Czy pochodzi ona od gołej ziemi, czy może od gołych mieszkańców? Dziękuję.
  • Czym administruje administrator?
    24.01.2003
    24.01.2003
    Witam serdecznie.
    Moje pytanie chyba jest dość proste, jednakże nie umiałam nigdzie znaleźć na nie szybkiej odpowiedzi: z jakim przypadkiem łączy się słowo administrator, administracja i administrowanie? Moje pierwsze przypuszczenie było, że kim, czym. Administrowanie kim, czym, budynkami na przykład. Ale administrator? Administrator budynkami czy budynków? Raczej nie kim, czym, lecz kogo, czego. Czy tak? Administracja, administrator danych? A administrowanie danymi?
    Pozdrawiam, dziękuję i czekam na odpowiedź:)
    DorotaR.
  • sędzia i sędzina
    24.01.2003
    24.01.2003
    Czy możemy sędziną określić kobietę-sędzię? Czy raczej żonę sędziego? Czy mówiąc o kobiecie – zastępcy głównego księgowego, powiemy: zastępca głównego księgowego, czy raczej zastępczyni głównego księgowego?
  • spójnik na początku zdania
    24.01.2003
    24.01.2003
    Miewam problem z tekstami, w których występują zdania następującego typu: „Poszedł do kuchni. Bowiem chciał umyć naczynia. Natomiast nie było ciepłej wody. Jednak umył naczynia w zimnej. Chociaż ręce mu poczerwieniały”. Uważam, że to wszystko powinno być połączone w zdania (zdanie) złożone, ale tak piszą również poloniści… Może się czepiam i jest to taki swoisty styl?
    Pozdrowienia po raz trzeci.
  • w oparciu
    24.01.2003
    24.01.2003
    Czy można mówić (pisać) w oparciu o słownik ortograficzny, czy tylko opierając się na słowniku ortograficznym albo na podstawie słownika ortograficznego? Czy ten pierwszy zwrot jest w ogóle dopuszczalny? Jest ostatnio tak powszechnie stosowany (również przez polonistów, i to znanych), że zaczynam mieć wątpliwości; może nie nadążam?
    Jeszcze raz pozdrawiam.
  • pomijane się
    24.01.2003
    24.01.2003
    Szanowni Państwo,
    czy w zdaniu (i jemu podobnych): „Matka może położyć się z dzieckiem i pobawić (się?) z nim grzechotką” należy powtórzyć zaimek się, czy jest to całkowicie zbędne? Czy istnieje jakaś reguła dotycząca tej kwestii?
    Pozdrawiam
    Ola S.
  • w ciągu czy w przeciągu?
    24.01.2003
    24.01.2003
    Witam Państwa serdecznie!
    Mam pytanie: czy można użyć sformułowania „Informacja zostanie umieszczona w przeciągu trzech dni”? Czy zatem określenie w przeciągu jest terminem prawidłowym? Czy lepiej użyć w ciągu trzech dni?
    Dziękuję Państwu ślicznie za odpowiedż.
    Pozdrawiam – Ola
  • świeży pracownicy
    24.01.2003
    24.01.2003
    Jaka jest prawidłowa liczba mnoga od słowa świeży w formie męskoosobowej? Np. pracownicy są świeży czy świezi?
    Bardzo będę wdzięczny za odpowiedź.
  • Co się robi z usługą?
    24.01.2003
    24.01.2003
    Witam,
    Proszę o wyjaśnienie, jakiej formy użyć w przypadku, gdy chcemy napisać o rozpoczęciu realizacji usługi z jakąś konkretną datą. Czy można napisać, że usługa została uaktywniona, czy może aktywowana w dniu…? Czesto słyszy się przecież o usługach aktywnych, np. w telefonii komórkowej.
    Pozdrawiam,
    AS
  • Kto mieszka w RPA?
    23.01.2003
    23.01.2003
    Chciałabym, by udzielono mi informacji na temat mieszkańców Republiki Południowej Afryki. Chodzi mi o to, jakiej formy użyć na określenie nazw mieszkańców tego kraju (zarówno kobiety jak i mężczyzny).
    Z góry dziękuję.
  • nazwy rumuńskie
    23.01.2003
    23.01.2003
    Szanowni Państwo,
    co począć z pisownią i odmianą nazw miejscowości rumuńskich? Jeśli w jednym tekście mam: Cluj-Napoca, Fagaras (ze stosownymi znakami diakrytycznymi oczywiście), Blaj, Oradea Mare i Gherla, to mogę chyba napisać, że coś się działo w Klużu-Napoce, pewnie również w Fogarasz, ale czy także w Blażu, Oradei (czy Oradii???), Mare, Gherli? Poza tym: Braszow czy Braszów? W Słowniku nazw własnych J. Grzeni podana jest ta druga pisownia, ale czy trzeba polszczyć aż tak?
    Czekam z ciekawością na odpowiedź –
    Marianna C.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego