wymowa

Są tu rozstrzygnięcia większości problemów związanych z wymową: mówimy miękko gienerał, czy twardo generał; prawidłowa wymowa to wyłączać, czy może wyłanczać; lepiej wziąść czy wziąć; jak akcentujemy matematyka czy matematyka?

  • W ogóle
    5.02.2018
    5.02.2018
    Szanowni Państwo!
    Jak należy wymawiać w ogóle? Czy jako dwa wyrazy z akcentem na ó (tak jak w szczególe), czy jako jeden wyraz z akcentem na o? Druga wersja jest popularna np. wśród aktorów czy lektorów. Jest jeszcze wogle, ale tę odrzucam.

    Pozdrawiam,
    Marcin Nowak
  • Akcent w wyrażeniach przyimkowych
    22.01.2018
    22.01.2018
    Szanowni Państwo,
    jak powinno się akcentować: przeszło mi przez MYŚL czy przeszło mi PRZEZ myśl (analogicznie do przyszło mi NA myśl). Ponadto: Chata za WSIĄ czy Chata ZA wsią (chodzi o tytuł powieści J.I. Kraszewskiego).
  • Wydawca
    10.01.2018
    10.01.2018
    Jak się wymawia wyrazy z w np. wydawca, nadawca, Szwecja, Szwajcaria przez w czy przez f?
  • Łyżka dziegciu
    8.01.2018
    8.01.2018
    Jak wymawia się grupę gci w odmienionych formach słowa dziegieć – dźwięcznie czy bezdźwięcznie (np. [dźegdźu] czy [dźekću])?
  • Buddenbrookowie
    21.12.2017
    21.12.2017
    Mam pytanie dotyczące wymowy nazwiska Buddenbrookowie z powieści Thomasa Manna. Jak należy odczytywać je w języku polskim? Budenbrukowie czy Budenbrokowie, a może Buddenbrookowie?
    Z niecierpliwością czekam na odpowiedź.
    Pozdrawiam
  • Niemniej
    20.12.2017
    20.12.2017
    Szanowni Państwo,
    jak należy akcentować spójnik niemniej – na pierwszej czy na drugiej sylabie?
  • Leasing
    15.12.2017
    15.12.2017
    Szanowni Państwo!
    Spytam nieco prowokacyjnie, świadom odejścia od preskryptywizmu we współczesnym językoznawstwie:

    Dlaczego promują Państwo wymowę /lizing/ wyrazu leasing? W uszach anglisty brzmi ona jak /peezel/ (PSL) czy /ezelde/ (SLD) w uszach polonisty.

    Z poważaniem
    Tomasz Stramel
  • Czy ę to dyftong?
    9.11.2017
    9.11.2017
    Czy ę zalicza się do dyftongów?
  • Dyftongi
    9.11.2017
    9.11.2017
    Interesuje mnie to, czy istnieją wyrazy które mają więcej głosek niż liter. Otóż ucząc się do egzaminu, w jednej książce natknąłem się na stwierdzenie, że niektóre wyrazy mają więcej głosek niż liter, na przykład wyraz wątek ma 5 liter i 6 głosek [w-o-n-t-e-k], natomiast w innej jest podane, że wyraz wątek ma 5 liter i 5 głosek [w-ą-t-e-k]. Zatem moje pytanie brzmi: czy ą jest dwugłoską?

    Z wyrazami szacunki
    Czytelnik
  • Piętnaście
    27.10.2017
    27.10.2017
    Jak wymawiać poprawnie liczebnik piętnaście?
  • Jogging, shopping, pub
    11.10.2017
    11.10.2017
    Szanowni Państwo,
    znalazłem w słowniku PWN dwa warianty wymowy angielskiego sufiksu -ing: |ing| i |ink|.
    Która wymowa jest normą?
    Jogging [wym. dżogink] «rytmiczny, niezbyt szybki bieg na świeżym powietrzu»
    Cracking zob. kraking. kraking, cracking [wym. kraking],
    Shopping [wym. szoping] «robienie zakupów w dużych centrach handlowych, będące formą spędzania wolnego czasu»

    Pub [wym. pab]??? «bar, w którym podaje się głównie piwo i drobne przekąski»

    Z góry dziękuję
    Z poważaniem
    Georg Fiedler
  • Jak akcentować poza tym?
    10.10.2017
    10.10.2017
    Szanowni Państwo,
    czy to prawda, że wyrażenie poza tym powinno się akcentować na sylabie drugiej [po'zatym], i że wymowa z akcentem inicjalnym ['pozatym] jest niewłaściwa?
  • Paraboloida, elipsoida
    12.09.2017
    12.09.2017
    Szanowni Państwo,
    czy słowa takie jak paraboloida, elipsoida można wymawiać jedynie tak, jak się je pisze, czy może być też: [parabolojda], [elipsojda]?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Hôtel Lambert
    16.06.2017
    16.06.2017
    Jak powinno się wymawiać nazwę stronnictwa Hôtel Lambert?
  • Wymowa samogłosek nosowych

    10.04.2017
    10.04.2017

    Szanowni naukowcy,

    od długiego czasu zastanawiam się, czy w wyrazach z literą ę w środku, np. będę, brzęk, kręcone, rębajło, wewnętrzny, należy wymawiać czyste [ę], czy może zmiękczone przez „…e-m…”, „…e-n…”, „…e-ń…”.

    W sąsiedztwie jakich głosek należy wymówić: „…e-m…”, „…e-n…”, „…e-ń…”?

    Jakiego podziału wymaga poprawna ich wymowa? em” czy jw.?

    Jakie słownikowe zasady określają poprawną wymowę, gdy mamy do czynienia z literą ę w środku wyrazu?


    Proszę o pomoc.

  • LaTeX (ponownie)
    22.03.2017
    22.03.2017
    Szanowni Państwo,
    chciałbym się odnieść do porady „LaTeX” (http://sjp.pwn.pl/szukaj/latex.html). Słowo to używane jest głównie przez matematyków. Matematycy zaś mówią tylko [latech]. Alfabet grecki jest akurat mocno zakorzeniony w języku tej dyscypliny, a sama litera chi występuje choćby w statystyce: test chi-kwadrat.
    Rozumiem, że z językoznawczego punktu widzenia wymowa [lateks] też jest poprawna, ale odradzałbym ją komuś, kto ma styczność z tym środowiskiem. Może to zostać odebrane jako przejaw dyletanctwa.

    Z poważaniem
    Czytelnik
  • Romantyzmie, profesjonalizmie
    22.03.2017
    22.03.2017
    Szanowni naukowcy,
    zastanawiam się nad poprawną wymową słów takich jak: profesjonalizmie, socjalizmie, kapitalizmie itd.
    Wymawia się takowe słowa przez „ź” czy „z”"?
    Jakie zasady fonetyki w języku polskim przemawiają za poprawną formą?

    Z wyrazami szacunku
    Dawid Jarmoluk
  • Wymowa 15
    9.11.2016
    9.11.2016
    W poradzie napisano: „Gdyby ktoś słowo piętnaście wymawiał dokładnie tak, jak się pisze, to wszyscy byśmy zgodzili się natychmiast, że mówi nienaturalnie…”.
    Czyżby? A co ze słowem piętno?
    Moim zdaniem piętnaście wymawia się jako [pietnaście] w wyniku niedbalstwa i niesprawności ust i języka. [Pietnaście] brzmi jak „poszłem”.

    Pozdrawiam
    Marek Byczkowski
  • Dotknięta wędka
    30.10.2016
    30.10.2016
    Która wymowa słowa wędka: [vendka] czy [veu̯dka] jest poprawna?

    To samo pytanie dotyczy słowa dotknięta: [dotkn'enta] czy [dotkn'eu̯ta]?
  • Wymowa angielskich inicjałów
    8.10.2016
    8.10.2016
    Jak wymawiamy w języku polskim angielskie inicjały (np. T.S. Eliot,H.D. – pseudonim Hildy Doolittle)?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego