Są tu rozstrzygnięcia większości problemów związanych z wymową: mówimy miękko gienerał, czy twardo generał; prawidłowa wymowa to wyłączać, czy może wyłanczać; lepiej wziąść czy wziąć; jak akcentujemy matematyka czy matematyka?
wymowa
-
Akcent form wyrazów z -yka, -ika 10.06.202010.06.2020Szanowni Państwo!
Mam dwa pytania, które są ze sobą powiązane.
1. W jaki sposób wzorcowo akcentujemy słowa zakończone na -ika, -yka w liczbie pojedynczej oraz w liczbie mnogiej odmienione przez przypadki (np. matematyki, matematyce)?
2. W jaki sposób wzorcowo akcentujemy nazwy osób pochodzących od słów zakończonych na -ika, -yka w liczbie pojedynczej oraz w liczbie mnogiej odmienione przez przypadki (np. matematykom, matematykiem, matematyku)?
Z wyrazami szacunku
Hubert
-
Online 22.05.202022.05.2020Dzień dobry.
W dobie izolacji rozkwita oferta kulturalna dostępna w Internecie. Promują ją między innymi dziennikarze radiowej Dwójki. Jako nieliczni już w tej grupie zawodowej, posługują się oni nienaganną polszczyzną. Chociaż… no właśnie. Pewien szczegół budzi moje wątpliwości. Otóż z żelazną konsekwencją wyrażenie on-line akcentowane jest na pierwszą sylabę. Według mnie akcent powinien padać na drugą zgłoskę.
Będę wdzięczna za rozstrzygnięcie.
Pozdrawiam
Teresa Węgrzyn
-
Wymowa nazw leków4.05.20204.05.2020Czy nazwy leków wymawia się z angielska? Takie twory jak flexotide, septolete czy cutivate mogą mieć swój źródłosłów w angielszczyźnie, ale niekoniecznie. Inne też by mogły być (łacina, francuski). Trudno być na bieżąco w takim temacie i w lot rozpoznać, skąd się wziął cynacholin czy pimafucin, albo czy octenisept nawiązuje do polskiego octu, czy do włoskiego osiem.
-
Wymowa czasownika pójść w 3. osobie czasu przeszłego, w rodzaju męskim14.04.202014.04.2020Poszedł wymawia się poprawnie jako [poszet] czy [poszed]
-
Wymowa nazwiska Similak 8.04.20208.04.2020Dzień dobry!
Nawiązując do porady odnośnie nazwiska Sidorowicz (https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Jak-wymawiac-nazwisko-Sidorowicz;19630.html) chciałbym zapytać o wymowę nazwiska Zygmunta Similaka. Chodzi o polskiego rysownika satyrycznego i komiksowego. Kupiłem nowy komiks [s-imilaka] czy [śimilaka]?
Z poważaniem, Dariusz Sz.
-
Wymowa cząstki nia20.03.202020.03.2020Szanowni Państwo,
ostatnio zapytałam m.in. o poprawną wymowę Hiszpani. Bardzo dziękuję za odpowiedź i wyprowadzenie mnie z błędu. Chciałabym również prosić o wyjaśnienie, czy nia w następujących nazwach wymawiamy analogicznie jak w Hiszpanii: Tanzania, Toskania, Rumunia, Unia, Dania, Nadrenia, Słowenia, Saksonia, Macedonia, Laponia, Albania, Armenia, Estonia, Jordania, Kenia, Mauretania?
Czy z Eswatini i Bośnią czynimy podobnie?
Łączę wyrazy szacunku
Czytelniczka Natalia
-
uakari i uistiti19.03.202019.03.2020Jak wymawia się nazwy zwierząt uakari i uistiti? Chodzi o to, czy początkowe [u] jest oddzielną sylabą.
-
Austriacy w Hiszpanii 5.03.20205.03.2020Szanowni Państwo,
chciałabym zapytać o poprawną wymowę słów Hiszpania i Austriacy. Ostatnio często słyszę „Austryjacy / Austrijacy” oraz „Hiszpańja”. Czy w pierwszym przypadku nie powinno się mówić „Austrjacy”, a z kolei w drugim słowie sylabę „nia” wymawiać tak samo, jak to czynimy w wyrazie śniadanie? Czy może oba warianty wymowy powyższych słów są prawidłowe?
Byłabym bardzo wdzięczna za odpowiedź.
Z wyrazami szacunku
Natalia W.
-
Różności akcentowe3.03.20203.03.2020Często słyszę wyrazy pochodzenia hebrajskiego: Betlejem, Jeruzalem, Nazaret akcentowane na trzecią sylabę od końca. W języku hebrajskim akcent pada z reguły na ostatnią sylabę, czasami na przedostatnią, ale NIGDY wcześniej.
Także akcentowane na trzecią od końca słyszę greckie słowo biblioteka, które w grece, tak samo jak po polsku, akcentuje się na drugą od końca. Dlaczego?
-
Wuhan4.02.20204.02.2020Jaka jest poprawna wymowa nazwy Wuhan?
-
Przyspieszenie czy przyśpieszenie?15.01.202015.01.2020Szanowni Państwo,
ostatnio w klasie mieliśmy małą debatę odnośnie wymawiania słowa przyspieszenie. Kolega uparcie twierdzi, że dopuszczalna jest wymowa przyśpieszenie, ja natomiast twierdzę, że jest to błąd, a poprawna wymowa to przyspieszenie.
Bardzo proszę o rozwianie moich wątpliwości
-
O squashu [sku̯ošu] i aquaparku [akwaparku] a. [aku̯aparku]13.11.201913.11.2019Szanowni Państwo,
zastanawia mnie wymowa słowa squash. Słownik PWN nakazuje wymawiać je skuosz z charakterystycznym angielskim ku. Natomiast językoznawcy zalecają słowo aquapark wymawiać akwapark, a nie akuapark. Skąd ta różnica? Czy moglibyśmy analogicznie uznać wymowę skwasz za poprawną?
-
Frania a chemia30.10.201930.10.2019Pochodzę z Małopolski i przez całe dzieciństwo nigdy nie słyszałam rozróżnienia w wymowie słów zakończonych na -nia. Frania brzmiała identycznie jak chemia. Dopiero na studiach spotkałam osobę z Pomorza, która różnicowała te końcówki. Czy ich nierozróżnianie jest typowe dla mojego regionu? Czy moja wymowa jest poprawna, czy też, aby mówiąc poprawnie, musiałabym faktycznie zastanawiać się za każdym razem, czy słowo jest rodzime, czy zapożyczone?:)
-
Nazwa przystanek Traugutta18.10.201918.10.2019Od niedawna w poznańskiej komunikacji zapowiedź przystanku Traugutta jest wymawiana przez dwa [t]. W języku niemieckim dwie takie same litery w bliskim sąsiedztwie czytamy pojedynczo. Na gwarę miejską w dużej mierze składają się germanizmy. Dość często w tym regionie wśród osób starszych możemy usłyszeć [loto], [geto], [neto], [wana], [brytfanna], [leko] czy [westerplate]. Czy moja niechęć do takiego wariantu wymowy jest zasadna czy to jedynie regionalna naleciałość?
Z poważaniem
Mario Kiliński
-
Dlaczego [o] nosowe to „a” z ogonkiem?7.10.20197.10.2019Ciekawi mnie, dlaczego [ą] nie zapisujemy jako „o z ogonkiem” i umieszczamy w alfabecie po A, z których chyba niewiele ma wspólnego.
z poważaniem
EZ
-
Jak wymawiać nazwisko Sidorowicz?19.09.201919.09.2019Jak wymawia się nazwisko Sidorowicz? Si czy ś i dlaczego?
-
Wymowa łacińska tradycyjna a restytuowana18.09.201918.09.2019Jak należy czytać po łacinie: w formie tradycyjnej czy restytuowanej (tzn. czytając każdą literę tak jak się pisze, przy czym c jak polskie [k] oraz v jak polskie [ł]?
-
Frania a Apolonia12.09.201912.09.2019Dzień dobry,
chciałbym się zapytać o wymowę słów zakończonych na nia. Czasami ta końcówka jest wymawiana jako „ńja” (np. linia, ironia, komunia), kiedy indziej jako „ńa” (bania, dynia, jezdnia). Czy tym, jak należy ją wymówić, rządzą jakieś reguły? Zauważyłem, że np. w nazwach państw i krain geograficznych pojawia się „ńja” (np. Dania, Albania, Amazonia). W imionach, a zwłaszcza ich zdrobnieniach, występuje „ńa” (np. Ania, Hania, Frania, ale Apolonia już nie).
Pozdrawiam,
Zbigniew Młynarski
-
Udźwięcznienia30.05.201930.05.2019Szanowni Państwo,
czy udźwięcznienie spółgłoski [k], gdy stoi ona przed spółgłoską [j], jest zjawiskiem typowym dla konkretnych regionów Polski? Chodzi mi głównie o Wielkopolskę (Poznań i okolice), gdzie udało mi się to zaobserwować. Przykłady takich udźwięcznień to zwrot jak ja wymawiany jako [jag ja] tudzież jak już jako [jag już], jak jesteśmy jako [jag jesteśmy], jak jeszcze jako [jag jeszcze] etc.
Jako rodowitej Podlasiance bardzo rzuciło mi się to w oczy, gdyż w moich stronach k w takiej kombinacji nigdy nie jest udźwięczniane.
Pozdrawiam
-
Uproszenia grup spółgłoskowych30.05.201930.05.2019Dzień dobry! Mam pytanie w sprawie ubezdźwięczniania zbitek spółgłoskowych. Czy wymawianie czasowników poszedł, gniótł, pomógł itp. jako [poszet], [gniut], [pomuk] to wymowa potoczna, czy regularna?