pisownia

Tu dowiesz się wszystkiego o pisowni. Poznasz odpowiedzi ekspertów na pytania: czy dane słowo pisze się dużą czy małą literą; jak zapisać nie z innym słowem: razem czy osobno; jaka jest pisownia skrótów; jak zapisać nazwy stanowisk, nazw własnych, tytułów; kiedy stosować zapis łączny, kiedy rozdzielny, a kiedy z łącznikiem; jak dzielić wyrazy na granicy wierszy.

  • Wyrażenia słowne z półpauzą

    6.01.2024
    6.01.2024

    Droga Poradnio,

    czy zapis „tydzień-dwa” w poniższym tekście należałoby uznać za błędny? Pozwoliłam sobie zajrzeć do Korpusu; analogiczne zestawienia pisane są częściej z przecinkiem, rzadziej właśnie z łącznikiem. Jest to tłumaczenie dialogu; oryginał w języku angielskim podaję poniżej.

    „Tydzień-dwa i pewnie będzie tu zima, że ho-ho. Wzięło i zasypało ci chatę rok temu na prawie miesiąc, nie?”

    „Winter be here in a week or two, I reckon. You was snowed in near a whole month last year, wasn’t you?”

    Wydaje mi się, że zapis z łącznikiem można by uznać za dopuszczalny i w sytuacji tłumaczenia takiej „łamanej” angielszczyzny być może nawet bardziej adekwatny.

    Dziękuję za pomoc!

  • Pisownia rodzajników w tytułach obcych gazet i czasopism

    4.01.2024
    4.01.2024

    Dzień dobry!

    Moje pytanie dotyczy pisowni tytułów czasopism, które poprzedzone są rodzajnikiem: „la Repubblica”, „el Pais” — czy w języku polskim powinniśmy zapisywać rodzajnik wielką czy małą literą?

  • Sylwia – Sylwii, ale: Ania – Ani

    4.01.2024
    4.01.2024

    Dlaczego Ani, ale Sylwii? Jak odróżnić, dla których imion dopełniacz powinien kończyć się na dwa „i”? Obydwa są obcego pochodzenia.

  • nie + jeszcze czy nie + imiesłów przymiotnikowy

    29.12.2023
    29.12.2023

    Dzień dobry, chciałbym zapytać o pisownię nie w zestawieniu z wyrazem jeszcze. Zgodnie z regułą 46.13. WSO (punkt e) nie należy pisać wówczas oddzielnie z przymiotnikiem i imiesłowem przymiotnikowym, a zgodnie z regułą 46.11. (punkt d) — również z rzeczownikiem. Tymczasem w tym samym słowniku pojawiają się przykłady typu: „niepoświęcony (np. kaplica jeszcze niepoświęcona) [168]”. Prosiłbym o wyjaśnienie tego zagadnienia. Z góry dziękuję.

  • Zet z kreseczką
    23.12.2023
    12.03.2019
    Szanowna Poradnio,
    Czy zapisywanie „Ż” jako „z” przekreślone na środku (Ƶ) należy traktować jako błąd, czy jest to jeden z możliwych zapisów tej litery? Ten sposób zapisu spotykam często w piśmie odręcznym, dlatego zastanawia mnie jego poprawność.
  • technik laboratoryjny czy technik laborant

    20.12.2023
    20.12.2023

    Dzień dobry!

    Moje pytanie odnosi się do nazwy stanowiska. Czy prawidłową nazwą osoby, wykonującej obowiązki laboratoryjne będzie technik laboratoryjny czy technik laborant, oraz czy nazwy stanowisk powinno zapisywać się w tekście wielką czy małą literą?

    Z góry serdecznie dziękuję za odpowiedź

    Aleksandra

  • Przypowieść O miłosiernym Samarytaninie

    20.12.2023
    20.12.2023

    Jaka jest poprawna pisownia „przypowieść o miłosiernym Samarytaninie” czy „przypowieść o miłosiernym samarytaninie” w przypadku cytowania z Biblii? Czy obie formy można uznać za poprawne ze względu na wariantywność pisowni frazeologizmów?

  • monofunkcyjność, monofunkcyjny

    19.12.2023
    19.12.2023

    Dzień dobry,

    czy istnieje słowo „monofunkcyjna” — np. w odniesieniu do gospodarki? A może „mono funkcyjna” jak podpowiada mi edytor tekstu? Chyba nie...

    Małgorzata

  • Pan/Pani w zwrotach adresatywnych

    9.12.2023
    9.12.2023

    Czy wyrazy pan/pani, które poprzedają imię, należy pisać wielką czy małą literą? Zostałem nauczony, że "Pan/Pani" piszemy "z dużej" w zwrotach: "Szanowna Pani / Szanowny Panie", jednak w połączeniu z imieniem należy raczej zastosować pisownię małą literą, np. "Dzień dobry pani Anno". Argumentacja była następująca: mała litera nie jest deprecjonująca, ale neutralna, a wielkich liter nie należy nadużywać. Czy istnieję jakiekolwiek wytyczne w tej materii?

  • (guz, guzek) płaskowyniosły

    8.12.2023
    8.12.2023

    Dzień dobry, jak zapisać płaskowyniosły? czy może płasko-wyniosły albo płasko wyniosły? która forma jest poprawna na opisanie kształtu?

    Z góry dziękuję za odpowiedź,

    Ania.

  • Pisownia -i lub -ii w D., C. i Ms. rzeczowników żeńskich zakończonych na -ia

    5.12.2023
    5.12.2023

    Szanowni Państwo,

    pytanie krótkie, ale dla laika niezmiernie interesujące. Dlaczego słowa chemia i ziemia choć tak podobne, mają w dopełniaczu liczby pojedynczej różną liczbę „-i” na końcu??? Tu chemii, a tu ziemi, dlaczego?

    Pozdrawiam bardzo serdecznie!

    Tomek B.

  • Określenia rzeczownikowe liczebników w aplikacji

    5.12.2023
    5.12.2023

    Poradnio,

    Czy poprawny jest zapis dla liczby mnogiej w aplikacjach komputerowych:

    -sekund(y)

    -minut(y)

    -godzin(y)

    -dni

    -miesiące(-ęcy)

    Z góry bardzo dzękuję za odpowiedź,

    Rafał Święch

  • Nazwa indywidualna biblioteki

    4.12.2023
    4.12.2023

    Dzień dobry!

    Chciałabym prosić o odpowiedź w sprawie prawidłowej pisowni nazwy biblioteki. Nowa filia WiMBP w Gdańsku będzie nazywać się: Biblioteka Po Drodze. Czy wszystkie wyrazy powinny być napisane z dużej litery, czy też może „po” albo „drodze” powinny być pisane z małej? Pozostałe filie mają nazwy m.in. Biblioteka pod Żółwiem, Biblioteka na Fali, Biblioteka pod Kotem i Myszą. Chciałabym się upewnić, czy użycie wielkiej litery jest w nich prawidłowe. Pozdrawiam serdecznie

  • pięćdziesiątka

    4.12.2023
    4.12.2023

    Dzień dobry!

    W mediach widzę wysyp artykułów, które są zatytułowane: „fryzury dla pań po 50-tce”, „modne fryzury po 50-tce”, „fryzury dla 50-cio latek”. Czy prawidłowa forma tych zdań powinna wyglądać następująco: „Fryzury dla pań po 50.”, „Modne fryzury po 50.” i „fryzury dla 50-latek”?

    Pozdrawiam!

  • Zgromadzenie Sióstr Franciszkanek Rodziny Maryi

    3.12.2023
    3.12.2023

    1) Jak powinno pisać się prawidłowo: "siostry franciszkanki Rodziny Maryi" czy "Siostry Franciszkanki Rodziny Maryi"? Zgodnie z regułami ortograficznymi i zasadami słownictwa religijnego nazwy zakonów w pełnym oficjalnym brzmieniu zapisujemy wielkimi literami oznaczającymi nazwę własną, z kolei nazwy członków bractw i zgromadzeń zapisujemy małą literą.

    2) W nazwie członkini zakonu występuje fraza "Rodzina Maryi". W związku z tym powinno się pisać: "siostry franciszkanki Rodziny Maryi" czy może "siostry franciszkanki rodziny Maryi"?

    Wyraz "franciszkanka" jest w słowniku języka polskiego, a w książce "W matni. Kościół w Polsce w latach II wojny światowej" mamy "franciszkanka Rodziny Maryi".

  • siedmiomiejscowy lub 7-miejscowy

    25.11.2023
    25.11.2023

    Dzień dobry,

    jak zapisać poprawnie: siedmiomiejscowy, 7-miejscowy czy 7-mio miejscowy, czy też jeszcze inaczej, w odniesieniu oczywiście do samochodu. Spotkałam się z każdą przytoczoną wyżej pisownią.

  • (święto) Trzech Króli

    24.11.2023
    24.11.2023

    Dzień dobry,

    zastanawiam się, czy wyraz „święto” wchodzi w skład nazwy Święto Trzech Króli i czy w związku z tym należy go pisać wielka czy małą literą. Szukając w słownikach internetowych, trafiałam na oba zapisy, proszę więc o rozstrzygnięcie.

    Z wyrazami szacunku

    Aneta Szulc

  • zespół staromiejski Torunia

    24.11.2023
    24.11.2023

    Jak poprawnie powinniśmy zapisywać wyrażenie „zespół staromiejski Torunia”? Wielkich liter w tej nazwie używają najczęściej konserwatorzy zabytków i urzędnicy. Ale "Encyklopedia PWN" zaleca pisownię od małych liter. Nie jest to urzędowa nazwa własna, bo oficjalnie toruńska starówka to albo Stare Miasto, albo osiedle Staromiejskie. Historycznie zaś zespół staromiejski to połączenie dwóch sąsiadujących ze sobą osad: Starego Miasta i Nowego Miasta. Czy uprawniona jest możliwość zapisu tego wyrażenia zarówno małymi, jak i dużymi literami? A może „zespół staromiejski” to tyle samo co osiedle mieszkaniowe, zespół zabytkowych budynków – czyli byłyby to wyrażenia pospolite.

  • Przedrostek z-

    18.11.2023
    18.11.2023

    jak siię pisz shakowany

  • Didaskalia do dialogu w prozie powieściowej

    18.11.2023
    18.11.2023

    Czy w zapisie dialogu:

    – Guten tag – usłyszał w słuchawce Marcin

    należy uznać, że czasownik „usłyszał” odnosi się do wypowiedzi i skutkiem tego piszemy go od małej litery, czy też odnosi się on do reakcji słuchającego, co każe nam pisać go od dużej

    – Guten tag. – Usłyszał w słuchawce Marcin?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego