opracowanie tekstu

Zamieszczone tu odpowiedzi ekspertów stanowią nieocenioną pomoc przy opracowywaniu tekstu. Wskazują, jak zapisywać i wyróżniać jego określone fragmenty, jak opisywać ilustracje. Uczą jak dzielić materiał tekstowy, opisywać źródła, robić przypisy, jak odwoływać się do materiałów internetowych.

  • Tekst podstawowy – po raz kolejny

    2.05.2023
    2.05.2023

    Witam, odnośnie do oznaczeń cytatów, niby w tytułach książek piszemy tylko pierwsze słowo od dużej litery, ale co, gdy tytuł niejako jest nazwą własną danej organizacji tj. Wielka Księga Anonimowych Alkocholików itp., przykładowo w Anonimowych Narkomanach główną książką jest Tekst Podstawowy, https://anonimowinarkomani.org/kategoria-produktu/ksiazki/. I medytacje, które są tłumaczone, zawierają cytaty z tych książek np:


    “Recovery is a reality for us today” Basic Text, p. 101

    „Dzisiaj zdrowienie jest dla nas rzeczywistością” Tekst Podstawowy, str. 101


    Czy tu należy pisać "Tekst podstawowy" od malej litery, czy od dużej jest OK? "Tekst Podstawowy" czy "Tekst podstawowy" będzie stosownym oznaczeniem?

  • Nazwisko Czornyj

    30.04.2023
    30.04.2023

    Dzien dobry, jak prawidłowo odmieniać nazwisko "Czornyj"? Widzę Czornego czy widzę Czornyja? Idę z Czornym czy idę z Czornyjem?

    Pozdrawiam

    K.J.

  • Skrót r. w prasie

    28.04.2023
    28.04.2023

    Szanowna Redakcjo,

    czy przyjęcie następującego zapisu dat, który się konsekwentnie stosuje (np. w gazecie) można uznać za poprawne?

    - Jeśli występuje pełna data (dzień.miesiąc.rok) lub tylko miesiąc i rok, wtedy na końcu jest skrót "r.", np. "23 listopada 2019 r."; lub "listopad 2019 r."

    - Jeśli nie występuje konkretna data, a sam rok razem z np. porą roku lub bez, wtedy zapis całego słowa "rok", np. "jesień 2019 roku" lub "2019 rok".

    Adam Wolański w książce "Edycja tekstów" pisze, że należy dla całego tekstu przyjąć jeden zapis i konsekwentnie go stosować, czyli zawsze zapisywać wyłącznie skrót lub wyłącznie pełne słowo. Czy jednak można przyjąć alternatywny zapis w zależności od kontekstu?

  • Tytuły książek

    27.04.2023
    27.04.2023

    Chciałbym zapytać jak pisze się tytuł książki, gdy są 2 słowa przykładowo "Tekst Podstawowy", jeśli cytujemy fragment a konkretnie o drugie słowo czy piszemy z dużej, czy z małej litery

    Spotykam się z takim oznaczeniem przy tłumaczeniu:

    Basic Text, p. 22 = Tekst podstawowy, str. 22


    Czy to jest prawidłowe oznaczenie a może powinno być - Tekst Podstawowy...


    Dzięki bardzo za państwa pomoc

  • Kropka dziesiętna czy przecinek dziesiętny?

    19.04.2023
    19.04.2023

    Kropka czy przecinek? Czy w pisowni wartości miar amerykańskich oraz imperialnych, w których występują ułamki dziesiętne korzystamy z kropek czy przecinków? Np. 12.5" czy 12,5"? 100.4 lbs czy 100,4 lbs? Dylemat ten występuje zwłaszcza w publikacjach technicznych wydawanych po polsku, gdy w tekście obok podajemy również wartości metrycznie (cm, kg). Wygląda więc to na niekonsekwencję w stosowaniu interpunkcji.

  • Nazwy zagranicznych aktów normatywnych

    10.04.2023
    10.04.2023

    Szanowni Państwo, jak należy zapisać Akt/akt nawigacyjny (jeden z kilku) i Akt/akt supremacji z 1534 r.? Czy w odniesieniu do Deklaracji niepodległości w skrócie należy pisać: Deklaracja, czy też raczej: deklaracja? Dziękuję i pozdrawiam przedświątecznie, A.B.

  • Ingerencje w tekst cytatu

    9.04.2023
    9.04.2023

    Witam, nurtuje mnie, jak oznaczać w cytowanych fragmentach, które są w cudzysłowie pominięty tekst, bo w angielskim są 3 kropki „...”, a jak wstawione słowo wyjaśniające typu „ten” jest wstawiane w nawiasie (ten), czy po polsku nawias też obowiązuje przy trzykropku, albo to się zmienia i nie jest konieczny, i czy jest jakaś różnica między nawiasem kwadratowym a okrągłym?

  • Interpunkcja kwestii dialogowej

    8.04.2023
    8.04.2023

    Czy poniższy dialog jest poprawnie zapisany?

    – Jak dotąd… – zaczęłam wolno – Chociaż ta świadomość zaskoczyła mnie samą… – ważyłam słowa, a Louis i Claude słuchali w napięciu.

    Czy „chociaż" powinno być zapisane z małej litery, ponieważ w komentarzu nie ma kropki?

  • Spolszczanie przypisów bibliograficznych

    4.04.2023
    4.04.2023

    Szanowna Poradnio! Czy w przypisach do książki tłumaczonej z j. angielskiego pozostawiamy w formie niezmienionej skróty typu: trans., ed. and rev. cited in, vol., p (page) i inne, czy należy je przetłumaczyć? I czy w przypisach należy zachować interpunkcję angielską, czy zastosować polską?

    Z góry dziękuję

    Dagmara

  • Wyliczenia wypunktowane

    27.03.2023
    27.03.2023

    Czy jeśli w jednym wierszu zaczynam zdanie jakimś czasownikiem i daję wielokropek, a w następnych wierszach pod spodem wylistowuję drugą część, to czy zacząć w tych wierszach słowa wielkimi czy małymi literami? Przykład:

    „Wymagamy...

    – doświadczenia

    – komunikatywności”

    czy

    „Oferujemy...

    – Umowę o pracę

    – Stabilne zatrudnienie”?

  • Polszczenie imion postaci historycznych

    26.03.2023
    26.03.2023

    Szanowni Państwo.

    Kwestia spalszczania imion monarchów (zwłaszcza europejskich) była poruszana wielokrotnie. Kierunek jest jasny: spalszczamy!

    Pytanie: co z tymi, którzy monarchami nie byli? Bo tutaj, mam wrażenie że panuje ogromny chaos. Kilka przykładów:

    Stalin, bez dwóch zdań, miał na imię Józef. A jego poplecznik i imiennik (!) to już Josif Tito.

    Cesarz Austro- Węgier, Franciszek Józef miał syna, o którym mówimy Frantz Ferdinand. (a książę Karol za życia królowej?)

    Każdy powie Ryszard Wagner, Jan Bach czy Amadeusz Mozart a Vivaldi czy Verdi to już tylko (odpowiednio) Antonio i Giuseppe.

    Wreszcie wisienka na torcie: Iwan (po rosyjsku) Groźny (po polsku)!

    Czy istnieje tu jakaś reguła?

  • Zapis cyfrowy i słowny liczb i numerów w prozie beletrystycznej

    26.03.2023
    26.03.2023

    O ile mi wiadomo, praktyka redaktorska w powieściach przynajmniej w niektórych wydawnictwach jest taka, że wszystkie liczby w dialogach muszą być zapisane słownie.


    Prowadzi to, w moim odczuciu, do dialogów, które sie naprawdę bardzo ciężko czyta. Przykład: Nielegalni Severskiego, str. 718:


    - Dwudziestego pierwszego marca tysiąc dziewięćset sieddmendziesiątego trzeciego roku wystawiłem dokumenty dla (...)


    Tymczasem już na str. 719 narrator pisze:


    "Obaj doskonale wiedzieli, jaką wartość ma zielony notatnik (...) z 1953 roku"


    W moim odczuciu zapis słowny dużych liczb jest zwyczajnie nieczytelny.


    Skąd się wzięła ta praktyka?

  • Interpunkcja pozdrawiam po raz n-ty

    23.03.2023
    23.03.2023

    Chciałabym jeszcze raz odnieść się do kwestii kończenia listów. Wiem, że napisano już na ten temat sporo, jednak brakuje mi logicznego uzasadnienia przejęcia tylko w części (w nagłówku) ortografii angielskiej.

    Pozostawienie zakończenia listu, np. „Pozdrawiam” bez żadnego znaku interpunkcyjnego wydaje mi się sprzeczne z naszą normą językową. „Pozdrawiam” to zdanie, czyż nie?

    Jeśli potraktujemy podpis jako kropkę, to i tak zmierzymy się z kwestią pierwszej osoby w słowie „pozdrawiam” i trzeciej w podpisie.

    W moim odczuciu sens miałoby zakończenie typu: „pozdrawia Janusz” ale „pozdrawiam, Janusz”.

    Czy mogliby się Państwo do tego ustosunkować?

  • Transkrypcja ukraińska

    18.03.2023
    18.03.2023

    Szanowni Państwo,

    chciałbym spytać, jak poprawnie w polskiej transkrypcji powinno się zapisać tytuł ukraińskiego filmu Кіборги. Герої не вмирають oraz nazwisko jego reżysera Ахтем Сеїтаблаєв (w szczególności nurtuje mnie, czy powinno to być Achtem i dalej Sej-, czy Achtiem i Siej-).


    Z góry dziękuję za odpowiedź

    W.B.

  • dziesiątka

    18.03.2023
    18.03.2023

    Czy poprawny jest zapis „strzał w 10” jako „strzał w dziesiątkę”? Czy „10” może zastąpić rzeczownik „dziesiątka”, czy zastępuje on tylko liczebniki (dziesięć, dziesiąty)?

  • Zapis oznaczeń informatycznych

    14.03.2023
    14.03.2023

    Szanowni Państwo,

    przeglądając strony związane z pamięciami komputerowymi, spotykam się z zapisami, w których podczas podawania pojemności pojawia się przykładowo 8GB, natomiast przy podawaniu transferu przykładowo 120 Mb/s. Do tej pory, na przykład na lekcji fizyki, uczono mnie, że wartość jest oddzielona od jednostki, a nie pisana łącznie. Czy te same zasady nie powinny obowiązywać również w przypadku jednostek pamięci?

    Łączę wyrazy szacunku

    Karolina Mazur

  • jak powiedziano powyżej

    13.03.2023
    13.03.2023

    Chciałabym zapytać, czy w tekście pisanym poprawne jest użycie sformułowania „jak powiedziano powyżej”, czy też słowo „powiedziano” jest odpowiednie wyłącznie do wypowiedzi ustnych?

    Z pozdrowieniami

  • Konwencje opracowywania przypisów bibliograficznych

    10.03.2023
    10.03.2023

    W tekście, który opracowywałem, w przypisach na dole strony miałem taki przypadek:

    [1] Autor, Dzieło, s. X.

    [2] Przypis opisowy nie zawierający cytatów ani źródeł (przyp. red.).

    [3] Tamże.

    Czy w przypisie trzecim, chcąc odwołać się do źródła cytowanego w przypisie pierwszym, mogę napisać "tamże"? Wydawało mi się, że tak, bo "tamże" odnosi się do ostatnio przywołanego źródła (nie zaś ostatniego przypisu), zostało to jednak podane w wątpliwość, pytam więc ekspertów.

    Pozdrawiam

  • Zasady przywoływania aktów prawnych

    3.03.2023
    3.03.2023

    Czy zapis „Dz. U. z 2023 r., poz. 16" jest poprawny? Czy po „r." stawiamy przecinek?

  • Dylemat interpunkcyjny

    27.02.2023
    27.02.2023

    Dzień dobry,

    czy konieczne jest stawianie przecinka po cytacie, po którym następuje dalsza część zdania? Np.

    «Cząstka: "Także z Judei... i Syjonu", może być łączona z tekstem poprzedzającym lub następującym».

    Dziękuję i pozdrawiam

    Dariusz

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego