składnia

Znajdziesz tu różnorodne informacje o budowie zdania, o wymaganiach jego składników, o szyku wyrazów w zdaniu, o właściwych formach orzeczenia i jego miejscu w zdaniu, o skrótach składniowych, o zapożyczonych konstrukcjach.

  • gdzie czy w którym?
    14.12.2011
    14.12.2011
    Dobry wieczór,
    zastanawiam się, które zdanie jest poprawne: „W Opolu, gdzie mieszkam, wiele chodników wymaga remontu” czy „W Opolu, w którym mieszkam, wiele chodników wymaga remontu”.
    Bardzo dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.
  • rad
    13.12.2011
    13.12.2011
    Znalazłam w pewnym wywiadzie zdanie: „Jestem niezmiernie rad z możliwości przeprowadzenia wywiadu”. Czy jest ono poprawne? Czy można powiedzieć „Jestem rad z możliwości…”, czy raczej „Jestem rad, że mogę…”?
  • Nie masz gdzie…
    10.12.2011
    10.12.2011
    Szanowni Państwo,
    mam pytanie, która forma jest poprawna i dlaczego? Chodzi o zaimek: je czy ich? Oto przykłady:
    Robisz zdjęcia i nie masz, gdzie ich pokazywać, zapraszamy!!!!!
    Robisz zdjęcia i nie masz, gdzie je pokazywać, zapraszamy!!!!!
  • szyk przymiotników
    9.12.2011
    9.12.2011
    Czy w języku polskim istnieją zasady określające kolejności przymiotników, tak jak ma to miejsce w języku angielskim? Czy powinno być tabletki dojelitowe twarde czy tabletki twarde dojelitowe. Najpoprawniej zapewne powinno być twarde tabletki dojelitowe (obstawiam, że cechą nadrzędną jest twardość, a nie „dojelitowość”), ale ta opcja nie wchodzi w rachubę w języku specjalistycznym (farmacja).
  • być ponad tym
    5.12.2011
    5.12.2011
    Chciałam się dowiedzieć, która forma jest poprawna: być ponad to czy być ponad tym? Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • Czy poprawne jest rozpoczęcie zdania od…?
    25.11.2011
    25.11.2011
    Czy poprawne jest rozpoczęcie zdania od sformułowania A więc lub A wokół?
  • w Wilanowie czy na Wilanowie?
    17.11.2011
    17.11.2011
    Szanowni Państwo,
    nigdzie nie znalazłem jednoznacznej odpowiedzi, czy prawidłową formą jest raczej „Mam dom w Wilanowie” (dzielnica Warszawy), czy też „Mam dom na Wilanowie”. Funkcjonują różne mniej lub bardziej wiarygodne teorie (np. oparte o prawdy historyczne), których nie będę przytaczał. Może obie formy są dopuszczalne. Z góry dziękuję za wyjaśnienia.
    Pozdrawiam,
    mazzi
    PS. Nie wierzę, że limit mnie tym razem „nie dopadł”, próbowałem codziennie od dwóch miesięcy :)
  • awans do mistrzostw czy na mistrzostwa?
    16.11.2011
    16.11.2011
    Czy poprawne jest sformułowanie awans na mistrzostwa Europy? Nie mam wątpliwości, jeśli chodzi o wyrażenie awans do mistrzostw, ale ostatnio coraz częściej czytam, że jakaś drużyna wywalczyła sobie awans na Euro
  • Boję się uśmiechnąć
    13.11.2011
    13.11.2011
    Czy poprawne jest sformułowanie: „Nie chce mi się rozpisywać się”, czy wystarczy: „Nie chce mi się rozpisywać” (tzn. pisać szczegółowo)?
    Pozdrawiam
  • w terminalu czy na terminalu?
    13.11.2011
    13.11.2011
    Szanowni Państwo!
    Mówimy, że znajdujemy się w czy na terminalu lotniczym? Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Z poważaniem
    Felicyta
  • Zalecam uważać
    11.11.2011
    11.11.2011
    Wiele konstrukcji bezokolicznikowych jest w polszczyźnie – inaczej niż w innych językach – uważanych za błędne. Jednak podane przez NSPP na ich miejsce konstrukcje gerundialne bywają ciężkie i niezgrabne. Np. zdanie „Zalecam uważać każdy przejaw takich zjawisk za pochodzący z jednego źródła” należy uznać za niepoprawne i przerobić na „Zalecam uważanie każdego przejawu takich zjawisk za…”, co brzmi rozpaczliwie. Dlaczego nie można użyć zalecam uważać, a można np. radzę uważać?
  • wobec czego
    9.11.2011
    9.11.2011
    Czy poprawne jest wyrażenie wobec czego (to chyba spójnik?). Na przykład: „…jest najczęstszą przyczyną zgonów, wobec czego najważniejsze jest jej wczesne wykrywanie”. Proszę również o wyjaśnienie ewentualnych różnic między wobec czego i wobec tego.
  • orzecznik przymiotnikowy w narzędniku
    9.11.2011
    9.11.2011
    Czy następujące zdania są poprawne? „Korzystnym jest wprowadzenie…” (zamiast korzystne), „Zasadnym byłoby zniesie podatku” (zamiast zasadne), „Celowym wydaje się analiza rynku…” (zamiast celowe).
  • jeszcze o rodzaju
    9.11.2011
    9.11.2011
    Dzień dobry,
    chciałam zapytać czy w czasie teraźniejszym w l. pojedynczej i mnogiej można określić rodzaj czasownika? W których czasach istnieje możliwość określenia rodzaju czasownika? Czy rodzaj rzeczownika, czasownika, przymiotnika, zaimka i liczebnika można określić w izolacji wyrazu (np. pies), czy żeby określić rodzaj, wyraz musi zawsze znajdować się w kontekście (np. „Pies szczeka”)?
    Z poważaniem
  • Jak to rozumieć?
    9.11.2011
    9.11.2011
    Proszę o pomoc w interpretacji zdania. Czy wartość 1500 m2 dotyczy :
    a) 1 obiektu lekkoatletycznego?
    b) Bieżni/lub skoczni o nawierzchni syntetycznej?
    Wykonawca dysponuje osobą, która zapewni kierowanie budową, tj. osobą, która odpowiedzialna była za wykonanie :
    – min. 1 obiektu lekkoatletycznego posiadającego bieżnie i/lub skocznie o nawierzchni syntetycznej, o powierzchni całkowitej min. 1500 m2.

    Będę niezmiernie wdzięczna za szybką odpowiedź.
    Pozdrawiam i z góry dziękuję za pomoc.
  • budować się
    8.11.2011
    8.11.2011
    Szanowni Państwo!
    Od pewnego czasu drażni mnie wyrażenie: budować się. Na przykład: „Mój brat będzie się budował”, co oznacza, że brat będzie budował dom, czy to własnymi rękami, czy zlecając budowę specjalistom. Czy to sformułowanie jest poprawne i skąd w ogóle taka nietypowa konstrukcja? Nie wykluczam, że po prostu nie podoba mi się ta forma, stąd estetyczna „alergia”. Dziękuję z góry za odpowiedź.
    Pozdrawiam serdecznie
    Krzysztof Banach
  • orzeczenie przy podmiocie złożonym
    8.11.2011
    8.11.2011
    Dzień dobry,
    mam pytanie odnośnie użycia form czasownika być. Czy można powiedzieć: „Przejawem władzy narodu SĄ referendum i wybory”, czy raczej: „Przejawem władzy narodu JEST referendum i wybory”? Zastanawiają mnie także konstrukcje: „IDZIE Janek z Olą” i „IDĄ Janek z Olą”: które z tych zdań jest poprawne?
    Pozdrawiam,
    Zuzanna Orzechowska
  • szacunek czy szacun?
    3.11.2011
    3.11.2011
    Szanowni Państwo,
    chciałabym spytać, czy poprawne jest zdanie, jakie usłyszałam dzisiaj w serwisie informacyjnym: „Wielki szacunek za mistrzowskie lądowanie” (chodziło oczywiście o bezpieczne lądowanie samolotu bez wysuniętego podwozia). Mam wrażenie, że jest to kalka z kolokwialnej odmiany języka angielskiego, a w poprawnej polszczyźnie zdanie to brzmiałoby: „Wyrazy szacunku dla pilota za mistrzowskie lądowanie”.
    Z poważaniem
    Marta Pypeć
  • (nie) więcej jak
    3.11.2011
    3.11.2011
    Witam.
    Często spotykam się z używaniem słowa jak zamiast słowa niż. Zamiast „Mam więcej niż dwa jabłka” czasem mówi się „Mam więcej jak dwa jabłka”. Co prawda, jest to forma zrozumiała, ale mam wątpliwości co do jej poprawności. Skąd ta forma się wywodzi? Czy jest ona poprawna?
  • dzielnice miast
    3.11.2011
    3.11.2011
    Dzień dobry.
    Jak poprawnie powiemy: „Mieszkam na Włochach” czy „Mieszkam na dzielnicy Włochy” (oczywiście w odniesieniu do dzielnicy Warszawy)?
    Dziękuję i pozdrawiam;)
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego