nazwy własne

W tym miejscu znajdziesz wszystko, co chcesz lub powinieneś wiedzieć o nazwach własnych. Dowiesz się, które z nich piszemy małą literą, od których powstały przymiotniki a od których nie, czy od nazwy każdej miejscowości można utworzyć nazwę jej mieszkańca. Poznasz rozstrzygnięcia problemów związanych z nazwiskami i ich odmianą. A jeśli jakiejś odpowiedzi nie znajdziesz, możesz zadać pytanie naszym ekspertom.

  • Polszczenie imion postaci historycznych

    26.03.2023
    26.03.2023

    Szanowni Państwo.

    Kwestia spalszczania imion monarchów (zwłaszcza europejskich) była poruszana wielokrotnie. Kierunek jest jasny: spalszczamy!

    Pytanie: co z tymi, którzy monarchami nie byli? Bo tutaj, mam wrażenie że panuje ogromny chaos. Kilka przykładów:

    Stalin, bez dwóch zdań, miał na imię Józef. A jego poplecznik i imiennik (!) to już Josif Tito.

    Cesarz Austro- Węgier, Franciszek Józef miał syna, o którym mówimy Frantz Ferdinand. (a książę Karol za życia królowej?)

    Każdy powie Ryszard Wagner, Jan Bach czy Amadeusz Mozart a Vivaldi czy Verdi to już tylko (odpowiednio) Antonio i Giuseppe.

    Wreszcie wisienka na torcie: Iwan (po rosyjsku) Groźny (po polsku)!

    Czy istnieje tu jakaś reguła?

  • Nazwisko Kulwiec

    24.03.2023
    24.03.2023

    Szanowni Państwo!

    Jak poprawnie odmieniać nazwisko „Kulwiec”? Zachowywać „e” tematowe w dopełniaczu czy nie? Będę wdzięczna za pomoc.


    Z pozdrowieniami

    Katarzyna

  • Gdynia-Cisowa

    17.03.2023
    17.03.2023

    Jak mówimy i piszemy poprawnie: Jadę do Gdyni Cisowy czy Jadę do Gdyni Cisowej?

  • Gardno, gardzieński

    10.03.2023
    10.03.2023

    Mam takie pytanie, jak odmienić Gardno na ulicę – ul.Gardzińska? ul.Gardnocka?

  • Samanta i Samantha

    9.03.2023
    9.03.2023

    Czy imię Samantha jest równie poprawne w polskim języku co imię Samanta? Pozdrawiam

  • Nazwy wirusów

    8.03.2023
    8.03.2023

    Szanowni Państwo,

    mam pytanie odnośnie do pisowni nazw wirusów i chorób pochodzących od nazw geograficznych, np. wirus Zika/zika, wirus Chikungunya/chikungunya, gorączka/wirus Usutu/usutu, gorączka/wirus Banzi/banzi, gorączka/wirus Wesselborn/wesselborn, wirus (zakażenie wirusem) Zachodniego Nilu/zachodniego nilu – należy przyjąć pisownię małą czy dużą literą? Będę bardzo wdzięczna za odpowiedź.

    Pozdrawiam serdecznie,

    Ania

  • Córka pana Kwietnia

    8.03.2023
    8.03.2023

    Szanowni Państwo,

    czy nazwisko Kwiecień ma formę odojcowską? Jeśli tak, to czy będzie to Kwiecianka, Kwietnianka, Kwietniówna, a może nazwisko przybierze zupełnie inną formę?

    Z poważaniem

    B.Ł.

  • Odmiana nazwiska męskiego Szybkie

    4.03.2023
    4.03.2023

    Szanowni Państwo,

    w mojej szkole uczy się młody człowiek, obdarzony urokliwym imieniem i nazwiskiem, a mianowicie: Franciszek Szybkie. Prosiłabym o informację w zakresie wzorca odmiany. Czy prawidłowo nasz Franciszek winien być zwany Szybkim, Szybkiem? A jego rodzice byliby państwem Szybkiemi? Szybkimi?

    Bylibyśmy bardzo wdzięczni za wskazówkę w tej kwestii.

  • Imię Broggha

    28.02.2023
    28.02.2023

    Witam,

    przyjechała do nas koleżanka z wymiany, która ma dość nietypowe imię – Broggha. Jak powinniśmy je prawidłowo odmieniać przez przypadki? Każde z nas ma inny pomysł i już się pogubiliśmy, jak powinno być właściwie.

    Będziemy wdzięczni za pomoc.

    N.

  • Odmiana nazw toruńskich osiedli

    24.02.2023
    24.02.2023

    Nazwy regionów w narzędniku.

    Droga Poradnio, w narzędniku używamy nazw niektórych regionów w następującej formie: mieszkam w Kieleckiem, mieszkam w Mazowieckiem, w Świętokrzyskiem padał deszcz itp. Czy charakterystyczne końcówki: -em można też stosować wtedy, gdy mówimy o miejskich osiedlach? Na przykład w Toruniu mamy osiedle Bydgoskie, Jakubskie, Mokre. Czy poprawnie powiemy zatem: za Bydgoskiem jest granica miasta, na Jakubskiem jest dużo domów, cała rodzina mieszka na Mokrem? Z szacunkiem

  • Odmiana nazw niemieckich miast

    23.02.2023
    23.02.2023

    Dzień dobry.

    Mam pytanie: jak wygląda w języku polskim odmiana następujących nazw miast:

    – Bad Langensalza

    – Bad Urach

    – Offenbach am Main

    – Wiesentheid

    – Donauwörth.

    Dziękuję.

  • cieśnina Świna

    23.02.2023
    23.02.2023

    Dzień dobry,

    chciałam poznać właściwą formę dopełniacza nazwy własnej Cieśnina Świna (Cieśniny Świna czy Cieśniny Świny). Mam dylemat, bo dla mnie mieszkanki Międzyzdrojów Świna była rzeką, wiem już jednak, że to cieśnina. Nadal jednak nie jestem pewna jak z odmianą przez przypadki tej geograficznej nazwy własnej.

  • strefa Koszalin–Chojnice

    22.02.2023
    22.02.2023

    Szanowni Państwo,

    chciałam się dowiedzieć jaka jest poprawna forma zapisu: „strefa Koszalin-Chojnice” czy „strefa Koszalina-Chojnic”?

    Pozdrawiam serdecznie

  • Nazwisko Otto w wymowie

    21.02.2023
    21.02.2023

    Szanowna Redakcjo,

    mam pewne wątpliwości dotyczące porady „choroba Heinego–Medina – i podobne nazwy” i zaproponowanej w niej odmiany nazwiska Otto: „nazwisko Otto powinniśmy odmieniać tak samo jak rzeczownik lotto – Otta i Otcie”.
    W słowniku A. Markowskiego rzeczownik „lotto” uznano jednak za nieodmienny, tak samo w WSJP. Przyjmijmy jednak, że może on być (w zgodzie z normą) odmieniany. Jeśli tak, to zapewne będzie się odmieniać jak getto, a więc w miejscowniku o lotcie, jak o getcie – ale w wymowie, jak stwierdza wspomniany słownik A. Markowskiego, o gećcie, więc i o loćcie. Czy zatem i nazwisko Otto w miejscowniku, ortograficznie Otcie, będzie w wymowie brzmieć Oćcie? Czy jednak lepiej wymawiać inaczej (fonetycznie: Ot–će), aby nazwisko Otto nie zbliżyło się zanadto do octu (ogórki w occie, a w szybkiej wymowie w oćcie).

    Z szacunkiem

    Tomasz Kurdyła

  • Restauracja „Jagnię na Winie”

    18.02.2023
    18.02.2023

    "jagnię na winie" czy "jagnie na winie" to ma być nazwa i szyld na budynku naszej restauracji. Która wersja jest prawidłowa ?


    Pozdrawiam Jan

  • OKE

    18.02.2023
    18.02.2023

    Mała czy wielka litera

    Dzień dobry, proszę o rozstrzygnięcie wątpliwości dotyczącej pisowni.


    Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Warszawie – skrótowiec to: OKE w Warszawie (wielkie litery)

    Wątpliwość dotyczy zapisu: okręgowe komisje egzaminacyjne (jest ich osiem w Polsce) – czy można używać skrótowca oke (np. odbyło się spotkanie przedstawicieli wszystkich oke), a jeśli tak, to powinien być zapis oke czy OKE (czyli: odbyło się spotkanie przedstawicieli wszystkich OKE)?


    Dziękuję

    Grażyna

  • Tadao Baba

    16.02.2023
    16.02.2023

    Jak odmieniać imię i nazwisko japońskiego inżyniera, w mianowniku Tadao Baba?

    Arigato

    Dorota

  • żołądkowa gorzka

    14.02.2023
    14.02.2023

    Dzień dobry!

    Czy „żołądkowa” w nazwie „żołądkowa gorzka” jest przymiotnikiem?

    Pozdrawiam!

  • Wyspy Owcze i ich mieszkańcy

    12.02.2023
    12.02.2023

    Przeczytałem właśnie w serwisie sportowym Interii takie zdanie: „Piłka ręczna w wydaniu kobiecym jest na Farojach niezwykle popularna”. Czy rzeczywiście można na Wyspy Owcze (bo to o nich była mowa w artykule) mówić... Faroje? Pierwszy raz spotykam się z takim określeniem. Dalej było: „Farerzy zresztą też potraktowali ten mecz nieszczególnie poważnie” – czy mieszkańcy tych wysp to na pewno Farerzy?

  • Lwu-Starowiczowi albo Lwowi-Starowiczowi

    8.02.2023
    8.02.2023

    Szanowni Państwo,

    dużo zawdzięczamy profesorowi Zbigniewowi Lwu-Starowiczowi czy może Lwowi-Starowiczowi?

    Z poważaniem

    Bartłomiej

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego