W tym miejscu znajdziesz wszystko, co chcesz lub powinieneś wiedzieć o nazwach własnych. Dowiesz się, które z nich piszemy małą literą, od których powstały przymiotniki a od których nie, czy od nazwy każdej miejscowości można utworzyć nazwę jej mieszkańca. Poznasz rozstrzygnięcia problemów związanych z nazwiskami i ich odmianą. A jeśli jakiejś odpowiedzi nie znajdziesz, możesz zadać pytanie naszym ekspertom.
nazwy własne
-
Wymowa nazw Kiribati i Lesotho
3.10.20223.10.2022Dzień dobry,
chciałbym zapytać o to jak należy wymawiać nazwy krajów Kiribati i Lesotho? W języku angielskim kraje te przybierają wymowę niewynikającą z pisowni w sposób oczywisty (/ˌkɪrɪˈbæs/ i /ləˈsuːtuː/) przez co zastanawiam się jak ich nazwy brzmiałyby poprawnie w języku polskim.
Z góry dziękuję za czas poświęcony na odpowiedź.
-
Tytuł tomiku poetyckiego
3.10.20223.10.2022Dzień dobry,
mam zamiar wydać tomik poetycki. Moje pytanie dotyczy tytułu tomiku. Chciałbym, korzystając z wolności, która przysługuje piszącemu poezję, zatytułować tomik rozpoczynając od dwóch niewystępujących w języku polskim słów, ponadto zapisanych małymi literami np.: „sudo sudo”. Jeśli taki zapis jest niedopuszczalny, to chciałbym poznać wymogi formalne zapisu tytułu tomiku poetyckiego — jeśli takowe istnieją. Tomik poetycki jest właśnie najmniej dookreślony z formalnego punktu widzenia.
-
Matebudy 29.09.202226.07.2017Szanowni Państwo,
co oznacza i jakie jest pochodzenie nazwy jednej z najstarszych ulic Włocławka: Matebudy. W Pamiątce z Celulozy Igora Newerlego nazwa ta pojawia się parę razy… A ulica notowana jest w kronikach miasta co najmniej od XVIII w.
Pozdrawiam
Ł.K.
-
Imiona władców
27.09.202227.09.2022Witam. Z tego co wiem spolszczamy imiona władców i książąt, ale czy należy spolszczać imiona ich małżonków? Innymi słowy: żona króla Karola III to królowa Camilla, czy królowa Kamila?
Pozdrawiam
Mateusz
-
Nazwa festiwalu
25.09.202225.09.2022Szanowni Państwo,
od wczoraj w Kielcach trwa sympatyczna impreza pod nazwą – „Pociąg do literatury”. Herling Grudziński Festiwal. Moje pytanie dotyczy tej drugiej części nazwy. Oczywiście jest to „kalka” z języka angielskiego, gdzie słowo Festival występuje na końcu nazwy imprezy. Czy w takim razie, czy skoro konstrukcja jest angielska, to słowo Festiwal nie powinno występować także w angielskiej postaci – Festival?
-
plac Litewski
25.09.202225.09.2022Dzień dobry!
Zwracam się z pytaniem czy pisownia „Plac Litewski” jest poprawna? W Lublinie spotkałam się z wytłumaczeniem, że jest to nazwa historyczna, podobnie jak "Zamek Lubelski" i dlatego piszemy ją wielkimi literami. Zasady polskiej ortografii mówią jednak coś innego... Czy jest to być może jakiś wyjątek? Będę wdzięczna za odpowiedź.
-
Mieszkam na Lubiczu albo na ul. Lubicz23.09.202221.11.2017Zastanawia mnie jak poprawnie odmieniać ulicę Lubicz w Krakowie. W Krakowie mieszkam od niedawna, ale już zauważyłam, że zdecydowana większość mówi, że na przykład mieszka na Lubiczu. Niektórzy zaś twierdzą, że jedyną poprawną formą jest mieszkam na Lubicz – ponieważ Lubicz jest nazwą herbu, a nazwisk herbowych się nie odmienia. Jednak ta ulica nie jest powiązana z konkretną osobą noszącą to nazwisko, np. z Janem Lubicz, więc czy stosowanie tej reguły jest w tym przypadku naturalne i logiczne?
-
Izium
28.07.202228.07.2022Szanowna Redakcjo,
w ostatnim czasie zgłębiamy temat konfliktu na Ukrainie i zainteresował nas problem w odmianie nazwy miasta Izium. Doczytałam zasadę, jednak nie jestem w stanie określić, jakiego rodzaju jest to nazwa własna? Proszę o poradę.
Z poważaniem
-
do Sadłogoszcza czy do Sadłogoszczy?
27.07.202227.07.2022Szanowni Państwo,
proszę o rozwianie wątpliwości odmiany miejscowości o nazwie Sadłogoszcz - wsi położonej w woj. kujawsko-pomorskim.
Mieszkańcy traktują wyraz jako rodzaj męski (w moim odczuciu słusznie), a więc odmieniają: z Sadłogoszcza, w Sadłogoszczu itd.
Ponieważ tym okolicom bliska jest Bydgoszcz, zasugerowano się, iż Sadłogoszcz należy odmieniać jako wyraz rodzaju żeńskiego, zatem zwolennicy takiej odmiany twierdzą, że coś ma miejsce w Sadłogoszczy, a nie: w Sadłogoszczu.
W moim odczuciu należałoby jednak zasugerować się odmianą miejscowości Małogoszcz (słownik poprawnej polszczyzny podaje, że to wyraz rodzaju męskiego), gdyż Sadłogoszcz - Małogoszcz są budową bardziej zbliżone niż Sadłogoszcz - Bydgoszcz, i jednak pozostać przy tradycyjnym: z Sadłogoszcza, w Sadłogoszczu itd.
Jakie jest Państwa zdanie na ten temat?
-
Pisownia zaimka się w nazwach własnych
26.07.202226.07.2022Szanowni Państwo,
jak należy zapisać zaimek „się” w nazwie Zakład Badań nad Procesem Uczenia się? Jest to jednostka na Wydziale Edukacyjnym Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Reguła ortograficzna mówi o zapisywaniu małą literą spójników i przyimków, o zaimkach nie wspomina, zatem, moim zdaniem, „się” powinno być zapisane wielką literą. Poza tym stanowi całość ze słowem „uczenia”. Jednak tak właśnie zapisywana jest oficjalnie nazwa zakładu na UAM.
-
Nazwa patrona
14.07.202214.07.2022Proszę uprzejmie o wyjaśnienie jak jest poprawnie:
Międzynarodowy Spływ Kajakowy im. Tadeusza Pilarskiego na Dunajcu
czy
Międzynarodowy Spływ Kajakowy na Dunajcu im. Tadeusza Pilarskiego
Jerzy Jan Czopek
-
Timothée Chalamet
13.07.202213.07.2022Dzień dobry.
Prosiłbym o wyjaśnienie. Aktor grający główną rolę w filmie Diuna nazywa się Timothée Chalamet, jak go odmienić. czy imiona Jimmie i Jimmi odmienia się tak samo, czy inaczej.
Z góry dziękuję za odpowiedź
-
Numery liceów
12.07.202212.07.2022We Wrocławiu oficjalne nazwy liceów, widoczne na tabliczkach, pieczątkach i w dokumentach zapisywane są tak: np. „Liceum Ogólnokształcące nr IX”. Chciałbym się upewnić, że jest to błąd. Moim zdaniem poprawne byłyby tylko zapisy „Liceum nr 9” lub „IX Liceum”. Jeśli jednak nazwa „Liceum nr IX” jest poprawna, to jak ją odczytać – „liceum numer dziewiąte”? Jak powinienem zapisać nazwę w swoim tekście chcąc, aby był poprawny językowo – używać oficjalnej niepoprawnej czy lepiej użyć nazwy „IX Liceum”?
-
Odmiana obcych nazw miejscowych
9.07.20229.07.2022Czy obce, nieprzyswojone toponimy można odmieniać? Odmienione wyglądają dziwnie, ale nieodmienione brzmią sztucznie... Chodzi mi o przypadki takie jak: Pojechał do Brest/u, Nocowali w Orion/nie.
Z góry dziękuję
Dorota
-
Rzeka i jezioro Churchill
8.07.20228.07.2022Jak odmienimy nazwę rzeki i jeziora Churchill (w Kanadzie)? Ewidentnie pochodzą one od nazwiska Winstona Churchilla, ale odmiana nazw geograficznych może rządzić się swoimi prawami. Czy wystąpi różnica w odmianie nazwy jeziora Churchill i rzeki Churchill, biorąc pod uwagę fakt, że „jezioro” jest rodzaju nijakiego, a „rzeka” żeńskiego? Na przykładzie: „biwakujemy nad brzegiem Churchill [rzeki]” - czyli brak odmiany, ale „biwakujemy nad brzegiem Churchilla [jeziora]” - z odmianą jak w nazwisku?
-
mieszkaniec Małej Wsi
7.07.20227.07.2022Szanowni Państwo,
Uprzejmie proszę o wskazaniejJak brzmi nazwa mieszkańca wsi Mała Wieś (w powiecie płockim) oraz Mała Wieś przy Drodze (w powiecie nowodworskim). Zasada będzie zapewne ta sama.
-
Nazwy oddziałów
6.07.20226.07.2022Kiedy wyliczamy oddziały wojewódzkie naszej instytucji ( w raporcie) to piszemy ich nazwy z małej, czy wielkiej litery. Przykład:
W tym miesiącu najwięcej zadań zrealizowały oddziały:
• świętokrzyski
• warmińsko-mazurski
• lubuski,
czy lepiej:
W tym miesiącu najwięcej zadań zrealizowały oddziały:
• Świętokrzyski
• Warmińsko-mazurski
• Lubuski.
Proszę o pomoc.
-
Nazwiska męskie a żeńskie
4.07.20224.07.2022Dzień dobry,
mam zagwozdkę dotyczącą odmiany nazwisk i wże u mnie w pracy, która odmian jest poprawna. Poniżej zapis nazwisk:
- Dowgiałło - dyplom dla Adama Dowgiałły? / Moniki Dowgiałło?
- Mleko - dyplom dla Adama Mleki? / Moniki Mleko?
Będę zobowiązana za udzielenie informacji w tej sprawie, ponieważ spór w pracy tęgi, a rozstrzygnąć go może tylko specjalista :)
Pozdrawiam serdecznie i pięknego dnia życzę,
Anna
-
Składzień, Przychodzień
3.07.20223.07.2022Jak powinno się odmieniać nazwiska typu Składzień, Przychodzień? Przychodnia, Składnia czy Przychodzienia, Składzienia?
-
Lorenzo
3.07.20223.07.2022Dzień dobry,
jaka jest poprawna forma (końcówka: -u czy -e - i zapis) imienia Lorenzo w miejscowniku: Lorenzu, czy też Lorenzie (a może Lorencie)...?
Dziękuję za odpowiedź.
TS