odmiana

Podajemy rozstrzygnięcia wszelkich problemów związanych z odmianą słów: czy dane słowo w ogóle się odmienia, jak je odmieniać, czy ma liczbę mnogą, czy dopełniacz ma końcówkę -u czy -a, jak brzmi w czasie przyszłym, jaki jest jego wołacz.

  • świat
    12.09.2005
    12.09.2005
    Witam. Czy poprawna jest forma światowi w celowniku liczby pojedynczej od rzeczownika świat, czy możliwa jest jedynie forma światu (taką podają słowniki języka polskiego)?
    Dziękuję i kłaniam się kapeluszem.
  • mięs czy miąs?
    7.09.2005
    7.09.2005
    Witam po przerwie wakacyjnej. Moje pytanie dotyczy dopełniacza liczby mnogiej rzeczownika mięso; w szkole uczono mnie formy mięs, pojawia się ona we współczesnych książkach, odnotowują ją jako jedyną nowe słowniki języka polskiego. Ja natomiast zdecydowanie bardziej przekonany jestem do formy miąs, którą zamieszcza jeszcze Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego. Czy mogę zatem w XXI wieku pisać i mówić miąs bez narażania się na zarzut archaizacji języka?
  • odmiana wieloczłonowych nazw biblijnych
    6.09.2005
    6.09.2005
    Witam,
    przeglądam słowniki oraz zaglądam do różnych poradni języka polskiego, ale wciąż nie jestem pewien, jak odmieniać wieloczłonowe biblijne nazwy własne. Czy powinno się odmieniać wszystkie człony, czy tylko ostatni człon nazwy?
    Poniżej zapisałem kilka nazw, co do których mam wątpliwości: miasta: Migdal-Gad, Emek-Kesis, Aram-Naharaim; miejsca: Eglat-Szliszijja, Atrot Bet-Joab; imiona męskie: Maher-Szalal-Chasz-Baz, Nergal-sar-eser, Obed-Edom; kamień pamiątkowy: Eben-Haezer.
  • woda
    5.09.2005
    5.09.2005
    Czy wraz woda ma liczbę mnoga?
  • jeszcze o czasownikach na -ną-
    1.09.2005
    1.09.2005
    Nawiązuję do odpowiedzi „czasowniki z przyrostkiem -ną-” (kwitł, kwitnął). Czy istnieją przypadki, kiedy forma z cząską -ną- jest dopuszczalna tylko dla jednego rodzaju? Chodzi o czasowniki blaknąć i gęstnąć. Spotkałem się z twierdzeniem, że blaknął i gęstnął są poprawne, a blaknęła, blaknęło, gęstnęła, gęstnęło – już nie.
  • token
    30.06.2005
    30.06.2005
    Dzień dobry!
    Chciałbym poprosić o podanie odmiany słowa token – urządzenia do elektronicznego uwierzytelniania – w dopełniaczu. Czy mamy uwierzytelnianie za pomocą tokenu, czy tokena? W internecie spotkałem się z obiema wersjami.
    Dziękuję z góry za odpowiedź.
  • Płukasz? – Płuczę!
    29.06.2005
    29.06.2005
    Często słyszę (i sam ich nieraz używam) formy, których nie ma w słownikach: łaskotam, łaskotasz, płukam, płukasz, dygotam, łomotam, mamrotasz, jazgotasz. Są za to: głaskam, gęgotam
    Jak oceniają taką odmianę językoznawcy?
  • Artetta
    25.06.2005
    25.06.2005
    Jaka jest poprawna forma odmiany imienia Arletta?
    1. Arlettcie.
    2. Arletcie.
    3. Arlecie.
    Prosze o odpowiedź.
  • warianty fleksyjne w słownikach i korpusie
    20.06.2005
    20.06.2005
    Witam!
    Po dociekaniach i wypowiedziach językoznawców wydaje się, że nie ma reguły dla odmiany w dopełniaczu liczby mnogiej: buź a. buzi, a dla bazi tylko bazi (nienotowane w słownikach baź). Domysły kierują się więc na frekwencję formy bazi. I tu zapewne przyda się Korpus Języka Polskiego PWN.
    Pozdrawiam.
  • stromiej
    16.06.2005
    16.06.2005
    Jak brzmi stopień wyższy przysłówka stromo? Stromiej?
  • ze wsi i z WSI
    16.06.2005
    16.06.2005
    Bardzo proszę o odpowiedź, która forma jest poprawna: mieć związek ze wsią czy mieć związek z wsią.
    Pozdrawiam
    Barbara Baranowska
  • wykipiałe mleko
    8.06.2005
    8.06.2005
    Czy zwrot wykipione mleko jest poprawny?? Jeśli nie, jakiego zwrotu należy użyć, aby powiedzieć, że mleko wykipiało?
  • prezydent miasta Katowice czy Katowic?
    1.06.2005
    1.06.2005
    Witam. Jak poprawnie zaadresować pismo do prezydenta miasta Katowice? Czy właśnie tak: Prezydent miasta Katowice czy też Prezydent miasta Katowic? Dziekuję serdecznie i pozdrawiam
  • dlań
    19.05.2005
    19.05.2005
    W przekładzie Romea i Julii dokonanym przez Paszkowskiego znalazłem zdanie: „I teraz, gdym znalazł dlań oblubieńca ksiażęcego rodu’’, gdzie dlań odnosi się do Julii. Dziś, o ile mi wiadomo, tego typu skrócone zaimki mogą się odnosić tylko do rodzaju męskiego. Czy chodzi więc tutaj o archaizm czy też błąd?
  • utyty?
    11.05.2005
    11.05.2005
    Witam!
    Czy istnieje słowo utyty jako imiesłów przymiotnikowy bierny powstały od czasownika utyć? I dalej – roztyty, przytyty, podtyty, powstałe od innych czasowników pochodzących od słowa tyć? Jeśli tak, to proszę o przykład w zdaniu.
    Dziękuję i pozdrawiam.
  • nazwiska zakończone na spółgłoskę nie wymawianą
    9.05.2005
    9.05.2005
    Zgodnie z zasadą pisowni [243] (WSO PWN) nazwiska z niemym - t odmieniamy: Diderota, Clouzocie. Ale wśród haseł są:
    1. Louis Renault, Jan Jakub Goriot – opcjonalnie ndm,
    2. Nagroda Renaudot (a nie Renaudota),
    3. François Truffaut – wyłącznie ndm; z błędnym (?) odnośnikiem do zasady [249] – ta dotyczy nieodmienności, ale jedynie nazwisk z niemym -s i niemym -x, jako stanowiących wyjątek od wspomnianej zasady [243].
    Bardzo proszę o komentarz.
  • poszłem?
    6.05.2005
    6.05.2005
    Witam!!
    czy prawdą jest, że forma poszłem jest od roku, może dwóch uznawana za tak samo poprawną jak poszedłem? Pozdrawiam :)
    Kasia
  • tę i tą

    27.04.2005
    27.04.2005

    Moje pytanie dotyczy poprawności używania i . W słowniku można znaleźć: B. , N. . Wielu ludzi mówi np. tą książkę, tą piłkę, choć zgodnie z deklinacją tego zaimka powinno zostać użyte . Czy obie te formy są dopuszczalne dla biernika?

  • itp.
    13.04.2005
    13.04.2005
    Moje pytanie dotyczy skrótu itp. Można go rozwinąć jako i tym podobne i jako i temu podobne. Czy jest bez różnicy, kiedy którą wersję wybierzemy? Jeżeli jest różnica, to czym się kierować? I druga sprawa – czy skrót ten odmieniamy, czy zawsze powinien występować w jednej z tych dwóch form?
  • outdoor
    13.04.2005
    13.04.2005
    Witam serdecznie
    i bardzo proszę o odpowiedź na pytanie, czy poprawne jest użycie słowa outdoor. Jeżeli tak, to czy należy je odmieniać (i w jaki sposób)? Jeżeli nie, to czy znany jest polski odpowiednik krótszy i poręczniejszy niż wypoczynek na świeżym powietrzu?
    Z wyrazami szacunku i wielką nadzieją na uzyskanie odpowiedzi,
    Jolanta Kubiak
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego