pisownia

Tu dowiesz się wszystkiego o pisowni. Poznasz odpowiedzi ekspertów na pytania: czy dane słowo pisze się dużą czy małą literą; jak zapisać nie z innym słowem: razem czy osobno; jaka jest pisownia skrótów; jak zapisać nazwy stanowisk, nazw własnych, tytułów; kiedy stosować zapis łączny, kiedy rozdzielny, a kiedy z łącznikiem; jak dzielić wyrazy na granicy wierszy.

  • Aborygeni czy aborygeni?
    12.03.2002
    12.03.2002
    Mam kłopot z aborygenami. „Słownik wyrazów obcych” PWN podaje dwa znaczenia tego słowa – pierwotni mieszkańcy danego kraju, głównie Australii; ludność rdzenna, tubylcy. Dziś najczęściej stosuje się je jednak w odniesieniu do rdzennych Australijczyków (przypomnijmy sobie tekst pierwszego listu elektronicznego Jana Pawła II). Czy w związku z tym dopuszczalna jest pisownia Aborygen (wielką literą) w odróżnieniu od aborygena – tubylca niekoniecznie australijskiego (zdecydowanie małą literą)?
    Pozdrawiam i życzę miłego tygodnia
    Elżbieta
  • Skarb Państwa
    11.03.2002
    11.03.2002
    Czy skarb państwa pisać dużymi, czy małymi literami?
  • autooddzwanianie
    8.03.2002
    8.03.2002
    W telefonie komórkowym znalazłem opcję Auto-oddzwanianie. Jednak po przejrzeniu zasad pisowni dotyczących użycia łącznika w języku polskim doszedłem do wniosku, że w tym miejscu został on użyty błędnie. Czy mam rację?
  • śmigus-dyngus
    8.03.2002
    8.03.2002
    Jaka jest prawidłowa pisownia okreslenia śmingus dyngus?
  • developer – deweloper
    5.03.2002
    5.03.2002
    Jaka jest zalecana pisownia słowa: developer czy deweloper? „Słownik współczesnego języka polskiego” pod redakcją Bogusława Dunaja podaje obie formy jako równorzędne, „Inny słownik języka polskiego PWN” pod red. Mirosława Bańki odsyła do formy developer, ale uwzględnia również formę deweloper. Czy któraś z tych form jest zalecana albo dopuszczalna?
    Dziękuję bardzo za odpowiedź.
  • tytuły czasopism
    5.03.2002
    5.03.2002
    Proszę o wskazówki dotyczące zasad pisowni tytułów czasopism; czy w tytule czasopisma „Sługa biedy” mam prawo słowo bieda upersonifikować i pisać je z dużej litery? Przezież to jest zabieg literacki, a my mówimy o tytule czasopisma. Proszę o możliwie szybką odpowiedź!
    Pozdrawiam, Jarosław Kozak
    Lublin, KUL
  • nie z imiesłowami
    4.03.2002
    4.03.2002
    Szanowni Państwo!
    Ustawa z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz.U. z 2001 r. Nr 4, poz. 27) stosuje systematycznie pisownię niebędący, jak na przykład w Art. 4. Ust. 4.: „Właściciele mieszkań niebędący członkami spółdzielni są obowiązani uczestniczyć w wydatkach […] na takich samych zasadach, jak członkowie spółdzielni”. Budzi to moje poważne wątpliwości. Ja napisałbym nie będący osobno, ale spotkałem się z opinią, że polska ortografia ostatnio zmieniła sie w tym zakresie i że pisownia razem jest całkowicie poprawna. Będę bardzo wdzięczny za rozwianie moich wątpliwości.

    Łączę wyrazy szacunku,
    Jan Artur Sieńczewski
  • dzielenie wyrazów
    4.03.2002
    4.03.2002
    Czy można przenosić wyrazy obce, które w wymowie nie dzielą się na sylaby? Np. George, team. Jakie reguły tu obowiązują?

    Agata Gogołkiewicz
  • nr
    1.03.2002
    1.03.2002
    Czy skrót n-ru 'numeru' jest prawidłowy, czy może lepiej użyć nr.?
  • przysłówek z imiesłowem
    26.02.2002
    26.02.2002
    Angielski termin green fluorescent protein tłumaczy się jako białko zielonej fluorescencji. Czy można stosować określenie białko zielonofluoryzujące czy też białko zielono fluoryzujące?
  • nazwy świąt
    25.02.2002
    25.02.2002
    Dlaczego Wielki Czwartek (dużymi literami), ale środa popielcowa (małymi)? Jak zapisać Wielki Post – dużymi czy małymi?
  • Pan, Pani, Państwo – w listach
    22.02.2002
    22.02.2002
    Czy nastąpiły jakieś zmiany w pisowni form Pan, Pani, Państwo w korespondencji? Czy nadal normą jest użycie wielkich liter, czy coś się zmieniło?
  • po pięćdziesiątce
    22.02.2002
    22.02.2002
    Mężczyzna po pięćdziesiątce – jak to zapisać za pomocą cyfr?
  • znów nie z imiesłowami
    21.02.2002
    21.02.2002
    Tłumaczę terminy marketigowe z angielskiego, m.in uncommitted users, przyznam, że trudno było znaleźć zgrabny polski odpowiednik. Zdecydowaliśmy się na klienci nieprzywiązani (do danej marki/produktu itd.). Czy nie/ przywiązani w tym kontekście piszemy razem czy oddzielnie?
  • spacje a inicjały
    15.02.2002
    15.02.2002
    Czy zasady interpunkcji określają również odstępy między znakami (spacje)? Interesuje mnie zwłaszcza pisanie inicjałów: zapis K.K. Baczyński (brak odstępu między inicjałami imion, za to odstęp przed nazwiskiem) – to postać określona regułami czy po prostu tak wyszło redaktorom książki? Jeśli nazwisko również chcemy zastąpić inicjałem, to napiszemy K.K.B. (bez odstępów) czy K.K. (odstęp) B.? Czy Julian Tuwim to będzie J. (odstęp) T., a Jan Tadeusz (np. Stanisławski) to J.T. (bez odstępu)?
    Serdecznie pozdrawiam,
    Jerzy Buczek
  • ponad i ponad-
    15.02.2002
    15.02.2002
    Czy wyraz ponaddwuipółmiesięczny (np. „Wróciła z ponaddwuipółmiesięcznej podróży") należy napisać razem? Tak wynika z moich poszukiwań słownikowych, choć słowo wygląda dość dziwnie. A jeśli pisze się je rozdzielnie, bardzo proszę o odpowiedź, dlaczego.
    Pozdrawiam serdecznie,
    Aleksandra Sobieraj
  • tow. tow.
    8.02.2002
    8.02.2002
    Szanowni eksperci,

    Tym razem piszę jako tropicielka niekonsekwencji. Chodzi o pisownię skrótów typu tow.tow., prof.prof. itd. Nie jestem pewna, czy pisze się je ze spacją czy bez. W „Słowniku skrótów i skrótowców” Jerzego Podrackiego prof. prof. pisane jest ze spacjami, ale w zasadach do tego słownika (str. 21) bez spacji. Z kolei w „[Nowym] Słowniku ortograficznym” PWN (punkt 206) prof. prof. jest ze spacją, ale tow.tow. w słowniku właściwym bez spacji. I co z tym fantem zrobić? Czy są jakieś jednolite zasady pisowni takich skrótów?

    Agata Gogołkiewicz
  • panaadamowy
    8.02.2002
    8.02.2002
    Szanowni eksperci,
    Jak wygląda przymiotnik utworzony np. od pana Adama (tu akurat chodzi o gazetę Adama Michnika)?
    1. panaadamowa
    2. Panaadamowa
    3. pana-Adamowa
    A może zupełanie inaczej? Nie wiem, czy tego rodzaju przymiotniki pisze się wielką czy małą literą? Proszę również o podpowiedź, gdzie mogłabym znaleźć zasady tworzenia podobnych przymiotników.

    Agata Gogołkiewicz
  • niechżeż
    8.02.2002
    8.02.2002
    Jak się pisze: niechżeż czy niechżesz?
  • survival
    8.02.2002
    8.02.2002
    Czy powinnam napisać: survival, survivalowy czy surwiwal, surwiwalowy? Bardzo dziękuję za odpowiedź.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego