pisownia

Tu dowiesz się wszystkiego o pisowni. Poznasz odpowiedzi ekspertów na pytania: czy dane słowo pisze się dużą czy małą literą; jak zapisać nie z innym słowem: razem czy osobno; jaka jest pisownia skrótów; jak zapisać nazwy stanowisk, nazw własnych, tytułów; kiedy stosować zapis łączny, kiedy rozdzielny, a kiedy z łącznikiem; jak dzielić wyrazy na granicy wierszy.

  • święty Mikołaj
    26.11.2001
    26.11.2001
    Kto chodzi zimą ulicami miasta ubrany na czerwono: mikołaj, Mikołaj, święty Mikołaj czy święty mikołaj?
  • wywiad-rzeka i jasnowidz amator
    22.11.2001
    22.11.2001
    W jednym z dostępnych w polskim Internecie dyktand znalazłem podane niżej zestawienia rzeczownikowe:
    „jasnowidze-amatorzy”
    „wywiady-rzeki”.
    Czy użycie łącznika jest w obu przypadkach uzasadnione?
  • nisko
    21.11.2001
    21.11.2001
    Jak powinno się pisać: nisko opłacani pracownicy czy niskoopłacani pracownicy, nisko oprocentowany kredyt czy niskooprocentowany kredyt?

    Pozdrawiam
    A.
  • nasza „eksortografia"
    21.11.2001
    21.11.2001
    1. Jaka jest pisownia przedrostka eks-? Uczono mnie, że łączna, chyba że wyraz, który on poprzedza, jest zwykle pisany dużą literą, np. eksżona, ale eks-Polak. Ostatnio kilka razy spotkałam się z pisownią z myślnikiem w każdym z tych przypadków.
    2. Jakie zmiany zaszły w pisowni po ostatniej rewolucji ortograficznej?
  • os., tys. i podobne
    19.11.2001
    19.11.2001
    Czy poprawnym skrótem od słowa osiedle jest os. czy oś. (np. Osiedle Mickiewicza)?
  • audyt raz jeszcze
    16.11.2001
    16.11.2001
    Proszę o rozstrzygnięcie następującego problemu:

    Konsultanci nadzorujący proces zdobywania certyfikatu ISO wymagają, by w dokumentacji stosować zapisy pochodzące z normy wydanej przez PKN. Zapisy te brzmią następująco:

    audit (z i zamiast y),
    auditor (z i zamiast y),
    polityka jakości,
    cele jakości,
    identyfikowalność.

    Czy w takiej sytuacji oryginalne zapisy, których użyto w opisie normy PN-EN ISO 9001, mają przewagę nad tym, co można znaleźć w wydawnictwach poprawnościowych? Czy instytucje lub organy państwowe mogą wymuszać stosowanie pisowni niepoprawnej?
  • sauna
    14.11.2001
    14.11.2001
    Ogólnie przyjęto stosowanie pisowni SAUNA, czy można stosować „spolszczenie” pisowni SAŁNA? Chyba taka pisownia lepiej oddaje stosowaną wymowę słowa?
  • parafie i zgromadzenia zakonne
    13.11.2001
    13.11.2001
    Czy każdy wyraz w pełnej nazwie określonej parafii powinno się pisać dużą literą (np. Parafia Rzymskokatolicka pod Wezwaniem św. Michała)? Jak zapisać słowo parafia w niepełnej nazwie (np. proboszcz parafii św. Michała)?
    I podobny problem: nazwy zgromadzeń zakonnych. Pełna nazwa – np. Zgromadzenie Sióstr Rodziny Betańskiej – pewnie wszystko dużymi literami, ale co z krótszą nazwą – niepełną – zgromadzeniem sióstr betanek?
    Dziękuję za odpowiedź.
  • post-Solidarność, postsolidarnościowy
    9.11.2001
    9.11.2001
    Czy prawidłowa jest pisownia post-"Solidarność” i jak wygląda przymiotnik utworzony od tej nazwy (jeśli nazwę „Solidarność” piszemy w cudzysłowie)?

    Dziękuję,
    Agata Gogołkiewicz
  • Peron – peronowski
    31.10.2001
    31.10.2001
    Szanowni Państwo!
    Moje pytanie dotyczy pisowni przymiotnika (i jemu podobnych) perónowski (np. Argentyna perónowska), oczywiście od nazwiska polityka Perón. Czy w przymiotniku z – nazwijmy to umownie – polską fleksją taka pisownia z akcentem jest poprawna czy też hiperpoprawna?
    Z poważaniem,
    Iwona Hlebko
  • nie w kontrastywnych zestawieniach
    29.10.2001
    29.10.2001
    Szanowni Państwo,
    Jak napisać takie połączenie: (budynek) naukowy, nie mieszkalny? Czy po prostu można zastosować się do podstawowych zasad ortografii i napisać: naukowy, niemieszkalny, czy należy (…) uzupełniać, np. podczas korekty, naukowy, ALE/LECZ nie mieszkalny (wtedy widzę uzasadnienie napisania nie z przymiotnikiem rozłącznie)?
    Podobny problem mam przy ocenie sformułowań typu: „Sąsiad nie sąsiad, ja tego zachowania dłużej tolerować nie będę (…)”.
    Z poważaniem,
    Iwona Hlebko
  • dołączać
    29.10.2001
    29.10.2001
    Witam,
    Czy to możliwe że słowo dołączam ma dopuszczalną pisownię dołanczam? Ponoć w radiu stwierdzono, że taka forma jest dopuszczalna. Może chodziło o wymowę?
    Pozdrawiam,
    Arek Gałat
    Bydgoszcz
  • Bielsko-Biała, ale Polanica Zdrój
    25.10.2001
    25.10.2001
    Jaki jest poprawny zapis nazw: Kraków-Balice, Gdańsk-Wrzeszcz czy Kraków Balice, Gdańsk Wrzeszcz?
    Bardzo dziękuję za odpowiedź.
  • top modelka
    24.10.2001
    24.10.2001
    Jak Państwo oceniacie top modelkę, czyli modelkę, która jest na topie? Pisze się o niej wiele – więc czy łączyć top z modelką, czy pisać oba wyrazy oddzielnie? A jeszcze chętniej pozbyłabym się jej – proszę o propozycje.
    Urszula
  • nie z formami stopnia wyższego i najwyższego
    22.10.2001
    22.10.2001
    Jak się pisze: nienajlepszy czy nie najlepszy?
  • znowu imiesłowy
    18.10.2001
    18.10.2001
    W publikacjach zagranicznych dotyczących niezawodności dostaw energii często używa się pojęcia „ENERGY NOT SUPPLIED”, czyli energii (czy raczej jej ilości), która na skutek różnych przyczyn nie została dostarczona do odbiorcy pomimo jego zapotrzebowania. Jak należy to pojecie napisać przy tłumaczeniu – czy energia nie dostarczona czy też energia niedostarczona?
  • min. i max.
    18.10.2001
    18.10.2001
    W jednym ze słowników poświęconych skrótom (Józef Paruch, wyd. Wiedza Powszechna, 1970 r.) znalazłem skrót max (pisany bez kropki). Czy nie zaszła tam drobna pomyłka? W tekstach technicznych skrót ten występuje często obok min. Czy rzeczywiście należy pisać tak niejednolicie: min. i max?
  • nazwy wydarzeń historycznych
    17.10.2001
    17.10.2001
    Czy dopuszczalna jest jeszcze pisownia nazw powstań (Powstanie Listopadowe) wielką literą?
  • nowo wybudowany, niewybudowany
    9.10.2001
    9.10.2001
    Szanowni Panstwo!

    Ciekawi mnie, jak się pisze: nowowybudowany, czy nowo wybudowany? Podobno przymiotniki pisze się razem, ale czy np. niewybudowany, czy nie wybudowany?

    Bardzo dziękuję za odpowiedź,
    Agnieszka Posavec
  • nie z imiesłowami
    5.10.2001
    5.10.2001
    Uprzejma prośba o podanie właściwej zasady pisowni: oddzielnie posłowie nie zrzeszeni czy łącznie posłowie niezrzeszeni?
    Serdecznie dziękuję.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego