Znajdziesz tu różnorodne informacje o budowie zdania, o wymaganiach jego składników, o szyku wyrazów w zdaniu, o właściwych formach orzeczenia i jego miejscu w zdaniu, o skrótach składniowych, o zapożyczonych konstrukcjach.
składnia
-
w terminalu czy na terminalu?13.11.201113.11.2011Szanowni Państwo!
Mówimy, że znajdujemy się w czy na terminalu lotniczym? Z góry dziękuję za odpowiedź.
Z poważaniem
Felicyta -
Zalecam uważać11.11.201111.11.2011Wiele konstrukcji bezokolicznikowych jest w polszczyźnie – inaczej niż w innych językach – uważanych za błędne. Jednak podane przez NSPP na ich miejsce konstrukcje gerundialne bywają ciężkie i niezgrabne. Np. zdanie „Zalecam uważać każdy przejaw takich zjawisk za pochodzący z jednego źródła” należy uznać za niepoprawne i przerobić na „Zalecam uważanie każdego przejawu takich zjawisk za…”, co brzmi rozpaczliwie. Dlaczego nie można użyć zalecam uważać, a można np. radzę uważać?
-
wobec czego9.11.20119.11.2011Czy poprawne jest wyrażenie wobec czego (to chyba spójnik?). Na przykład: „…jest najczęstszą przyczyną zgonów, wobec czego najważniejsze jest jej wczesne wykrywanie”. Proszę również o wyjaśnienie ewentualnych różnic między wobec czego i wobec tego.
-
orzecznik przymiotnikowy w narzędniku9.11.20119.11.2011Czy następujące zdania są poprawne? „Korzystnym jest wprowadzenie…” (zamiast korzystne), „Zasadnym byłoby zniesie podatku” (zamiast zasadne), „Celowym wydaje się analiza rynku…” (zamiast celowe).
-
jeszcze o rodzaju9.11.20119.11.2011Dzień dobry,
chciałam zapytać czy w czasie teraźniejszym w l. pojedynczej i mnogiej można określić rodzaj czasownika? W których czasach istnieje możliwość określenia rodzaju czasownika? Czy rodzaj rzeczownika, czasownika, przymiotnika, zaimka i liczebnika można określić w izolacji wyrazu (np. pies), czy żeby określić rodzaj, wyraz musi zawsze znajdować się w kontekście (np. „Pies szczeka”)?
Z poważaniem -
Jak to rozumieć?9.11.20119.11.2011Proszę o pomoc w interpretacji zdania. Czy wartość 1500 m2 dotyczy :
a) 1 obiektu lekkoatletycznego?
b) Bieżni/lub skoczni o nawierzchni syntetycznej?
Wykonawca dysponuje osobą, która zapewni kierowanie budową, tj. osobą, która odpowiedzialna była za wykonanie :
– min. 1 obiektu lekkoatletycznego posiadającego bieżnie i/lub skocznie o nawierzchni syntetycznej, o powierzchni całkowitej min. 1500 m2.
Będę niezmiernie wdzięczna za szybką odpowiedź.
Pozdrawiam i z góry dziękuję za pomoc.
-
budować się8.11.20118.11.2011Szanowni Państwo!
Od pewnego czasu drażni mnie wyrażenie: budować się. Na przykład: „Mój brat będzie się budował”, co oznacza, że brat będzie budował dom, czy to własnymi rękami, czy zlecając budowę specjalistom. Czy to sformułowanie jest poprawne i skąd w ogóle taka nietypowa konstrukcja? Nie wykluczam, że po prostu nie podoba mi się ta forma, stąd estetyczna „alergia”. Dziękuję z góry za odpowiedź.
Pozdrawiam serdecznie
Krzysztof Banach -
orzeczenie przy podmiocie złożonym8.11.20118.11.2011Dzień dobry,
mam pytanie odnośnie użycia form czasownika być. Czy można powiedzieć: „Przejawem władzy narodu SĄ referendum i wybory”, czy raczej: „Przejawem władzy narodu JEST referendum i wybory”? Zastanawiają mnie także konstrukcje: „IDZIE Janek z Olą” i „IDĄ Janek z Olą”: które z tych zdań jest poprawne?
Pozdrawiam,
Zuzanna Orzechowska -
szacunek czy szacun?3.11.20113.11.2011Szanowni Państwo,
chciałabym spytać, czy poprawne jest zdanie, jakie usłyszałam dzisiaj w serwisie informacyjnym: „Wielki szacunek za mistrzowskie lądowanie” (chodziło oczywiście o bezpieczne lądowanie samolotu bez wysuniętego podwozia). Mam wrażenie, że jest to kalka z kolokwialnej odmiany języka angielskiego, a w poprawnej polszczyźnie zdanie to brzmiałoby: „Wyrazy szacunku dla pilota za mistrzowskie lądowanie”.
Z poważaniem
Marta Pypeć -
(nie) więcej jak3.11.20113.11.2011Witam.
Często spotykam się z używaniem słowa jak zamiast słowa niż. Zamiast „Mam więcej niż dwa jabłka” czasem mówi się „Mam więcej jak dwa jabłka”. Co prawda, jest to forma zrozumiała, ale mam wątpliwości co do jej poprawności. Skąd ta forma się wywodzi? Czy jest ona poprawna? -
dzielnice miast3.11.20113.11.2011Dzień dobry.
Jak poprawnie powiemy: „Mieszkam na Włochach” czy „Mieszkam na dzielnicy Włochy” (oczywiście w odniesieniu do dzielnicy Warszawy)?
Dziękuję i pozdrawiam;) -
film koncertowy30.10.201130.10.2011Czy sformułowanie film koncertowy może być użyte w celu określenia filmu zawierającego nagranie koncertu i innych scen zarejestrowanych za kulisami? Została mi zwrócona uwaga, gdy takiego sformułowania użyłem. Znajomy stwierdził, że skoro słowo film nie łączy się w słowniku logicznie ze słowem koncertowy (domyślam się, że chodzi o połączenie typu film dokumentalny), to takie połączenie jest błędne i „nie funkcjonuje w naszej polszczyźnie”.
Będę wdzięczny za pomoc w rozwiązaniu sporu. -
miotany falami29.10.201129.10.2011Czy narzędnik może być czasem używany w zdaniu w stronie biernej na oznaczenie wykonawcy czynności? Czy poprawne jest zdanie wypowiedziane ostatnio przez znanego polityka: „Polska na pewno zostanie zaatakowana wirusem kryzysu” (zamiast zaatakowana przez wirusa kryzysu) oraz zdanie z Biblii Tysiąclecia: „Łódź zaś była już sporo stadiów oddalona od brzegu, miotana falami, bo wiatr był przeciwny” (w innych przekładach Biblii jest miotana/rzucana przez fale)?
-
procent28.10.201128.10.2011Witam!
Uprzejmie proszę o udzielenie odpowiedzi, która forma odmiany słowa procent jest poprawna: 4,34 procenta czy 4,34 procent.
Pozdrawiam. -
Dom… się zawalił19.10.201119.10.2011Szanowna poradnio!
Czy zaimek zwrotny się może występować po przecinku zamykającym zdanie podrzędne? Chodzi o zdania takie jak: „Dom, w którym mieszkam, się zawalił”, „Siły, które działają na ciało A, się równoważą”. Moje ucho podpowiada mi, że w takich wypadkach lepiej postawić zaimek się na końcu zdania, co jednak – jak mi się wydaje – spotkałoby się z dezaprobatą językoznawców. -
jednak, niemniej jednak, tym niemniej15.10.201115.10.2011Szanowni Państwo,
czy można zaczynać zdanie od niemniej, skoro raczej należy unikać rozpoczynania od jednak? Wiem, że niemniej i jednak mogą występować w swoim bezpośrednim sąsiedztwie – taką formę znajduję też na stronie Poradni – niemniej wydają mi się one jednak raczej bliskoznaczne.
Z góry dziękuję za pomoc. -
został stworzony czy stworzony został?13.10.201113.10.2011Szanowni Państwo,
chciałbym zapytać o składnię w zwrotach takich jak należy wskazać / wskazać należy, można znaleźć / znaleźć można, został stworzony / stworzony został itp. Czy któreś z tych form są „bardziej poprawne”? Sam za naturalniejszy uważam pierwszy wariant w tych parach, niemniej chciałbym zasięgnąć Państwa opinii. Czy za którąś ze składni przemawiają względy „językoznawcze”, a nie tylko te dotyczące częstotliwości użycia? -
dostać wylewu13.10.201113.10.2011Dobry wieczór,
czy poprawnie powinno się powiedzieć: dostać wylewu krwi do mózgu, czy może dostać wylew krwi do mózgu?
Bardzo dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam. -
wybrane określenia czasu10.10.201110.10.2011Dzień dobry,
mam pytanie dotyczące poprawnego użycia przyimków w kontekście czasu, a dokładniej – czy przyimków za i do można używać zamiennie? Dla przykładu godzinę 13:47 można odczytać jako: za trzynaście (minut) druga. Czy można równie dobrze powiedzieć, że jest trzynaście minut do drugiej?
Z góry dziękuję za wyjaśnienia.
Agnieszka -
wątpliwe imiesłowy bierne9.10.20119.10.2011Dzień dobry,
czy można utworzyć imiesłowy przymiotnikowe bierne od czasowników zadecydować, odpowiedzieć i twierdzić? Tylko pierwszy występuje w Praktycznym słowniku współczesnej polszczyzny (jednak podaje wyłącznie konstrukcję zadecydować co, a nie wspomina o zadecydować o czymś, co jest podejrzane), mimo że wszędzie występuje konstrukcja ktoś robi coś. Problem polega na tym, że zamiast rzeczownika w bierniku znajdującego się po czasowniku jest konstrukcja z że.
Pozdrawiam
