słownictwo

  • Automatyka
    8.02.2018
    8.02.2018
    Coraz częściej w tekstach technicznych znajdujemy zwrot: stosowane są różne automatyki, co, przyznam, wywołuje u mnie zgrzytanie zębów. Można przecież użyć zwrotu: stosowane są różne układy automatyki. Jak więc jest ze stosowaniem liczby mnogiej słowa automatyka i innych tego rodzaju?
  • Emigracja a imigracja
    7.02.2018
    7.02.2018
    Czy można napisać emigracja do Ameryki? Skoro Ameryka jest celem, to nie powinno się raczej pisać imigracja do Ameryki?
  • Bezramkowy
    6.02.2018
    6.02.2018
    Czy jest możliwe sprawdzenie, kiedy w języku polskim pojawiło się słowo bezramkowy i jakie było jego znaczenie?
  • Co można leczyć?
    31.01.2018
    31.01.2018
    W jednym z portali zauważyłem tytuł: Prace naukowców z UJ pomogą w leczeniu wirusa Zika. Czy określenie leczenie wirusa Zika jest poprawne, bo leczyć można chorobę lub człowieka ale czy wirusa? Pełniej brzmiałoby leczenie zakażenia wirusem Zika.

    Pozdrawiam serdecznie!
  • Dotychczasowy
    31.01.2018
    31.01.2018
    Jak rozumieć pismo spółki datowane na styczeń 2018 r. w którym spółka informuje, że: z datą 25 października 2017 r. nastąpiła zmiana dotychczasowej nazwy spółki?
    Czy można pismo interpretować w ten sposób, że dotychczasowa, inaczej mówiąc teraźniejsza nazwa spółki jest nieaktualna, bo została zmieniona 25 października 2017 r.?

    Pozdrawiam
  • Prowadzenie badań
    30.01.2018
    30.01.2018
    Czy przedmiotem działania organizacji może być prowadzenie badań (czynność), czy po prostu badania (rzeczownik). A może to i to?
    Chodzi o zapis w statucie.

    Z uszanowaniem
    Małgorzata Szymańczyk
  • Sałatka a surówka
    30.01.2018
    30.01.2018
    Intryguje mnie pewna kwestia: czy z punktu widzenia językowego sałatka i surówka to to samo? Czy można używać tych słów zamiennie? A może sałatka ma szersze znaczenie i podobnie jak każdy kwadrat jest prostokątem, a nie każdy prostokąt jest kwadratem to analogicznie każda surówka jest sałatką, a nie każda sałatka jest surówką?
    Pozdrawiam
    Zuzanna Janosz
  • W ciągu jednego dnia
    26.01.2018
    26.01.2018
    Jakie jest poprawne znaczenia zwrotu w ciągu jednego dnia?
  • Paradygmat
    25.01.2018
    25.01.2018
    Czy poprawne jest zdanie: Przy powstawaniu pracy naukowej z dziedziny stosunków międzynarodowych istotną rolę odgrywa przyjęty paradygmat teoretyczny?
    Chodzi mi o wykorzystanie słowa paradygmat – czy może on być dopasowany, subiektywny, czy jest to raczej ‘przyjęty sposób widzenia rzeczywistości w danej dziedzinie, doktrynie itp.’, z którym sie nie dyskutuje?
  • Ten, kto nie lubi mężczyzn
    25.01.2018
    25.01.2018
    Problem niezwykle mnie swędzący: mamy mizantropię, mizoginię i mizandrię / mizoandrię / mizandryzm, natomiast jedynie mizantropa, mizantropkę, mizogina i mizoginkę. Rozumiem, że w naszym kraju błędnie utożsamia się feminizm z niechęcią do mężczyzn, jak jednak można by poprawnie semantycznie określić osobę cechującą się takąż niechęcią?
  • Obwiednia
    24.01.2018
    24.01.2018
    Szanowni Państwo,
    jestem matematykiem – i tej dziedziny dotyczy moje pytanie. W angielskiej terminologii używa się pojęcie enveloping algebra, co zostało na język polski przetłumaczone jako algebra obwiednia. Mam tu zatem pytanie – czy słowo obwiednia byłoby w tym wypadku rzeczownikiem czy przymiotnikiem? Czy zatem odmieniałoby się algebry obwiedni czy algebry obwiedniej?
  • Co robi program?
    22.01.2018
    22.01.2018
    Spotkałem się z opinią, że sformułowania typu program wyznaczył wynik są niepoprawną personifikacją programu, komputera itp. Rzekomo jedyną poprawną formą jest wynik został wyznaczony za pomocą programu. Tymczasem użytkownik komputera zwykle traktuje program jako „czarną skrzynkę”, do której wprowadza dane i z której odbiera wyniki. Czy naprawdę musimy traktować program jak narzędzie podobne do młotka czy liczydeł? Od „jedynej poprawnej” formy odstręcza mnie także jej rozwlekłość.
  • Peryfrazy
    18.01.2018
    18.01.2018
    Szanowni Państwo,
    czy określenia w rodzaju polski Szekspir, japoński Pavarotti, czeski Matejko, nie tylko w odniesieniu do osób, ale też książek, filmów itd. (np. polskie „Przeminęło z wiatrem”) mają swoją nazwę?
    Pozdrawiam, JW
  • Nie głupiam
    15.01.2018
    15.01.2018
    Szanowni Państwo!
    Zwracam się do Państwa z pytaniem, czy w stylizowanym „na staro” tekście można użyć zwrotu, tak jak bohaterka książki, Nie głupiam. Oczywiście rozumiem, co to zdanie oznacza, zastanawia mnie jednak ten zwrot, nie jestem pewna, czy takie słowotwórstwo można usprawiedliwić stylem archaicznym. 

    Z poważaniem
    Anna
  • Kebabek czy kebabik?
    15.01.2018
    15.01.2018
    Czy potrawa turecka niewielkich rozmiarów to palindromowy kebabek, czy jednak kebabik?

    Pozdrawiam,
    Tomasz Ordowski
  • Zagadkowy buchalteryjny
    12.01.2018
    12.01.2018
    Szanowni Państwo,
    W jednym z artykułów w Wikipedii dotyczącym chemii natrafiłem na następujące zdanie: „Przy rozpisywaniu reakcji redoks na poszczególne akty utleniania i redukcji, tradycyjnie stosuje się znak «=» dla podkreślenia, że akty te są tylko zapisem «buchalteryjnym» i nie symbolizują realnie występujących reakcji elementarnych”.
    Zastanawiam się, czy zasadne jest tutaj użycie przymiotnika buchalteryjny i czy można go uznać za synonim przymiotnika umowny.
    Z poważaniem
    DZ
  • Pracował w fabryce Wedla?
    12.01.2018
    12.01.2018
    Szanowni Państwo!
    Ostatnio pokłóciłem się o odmianę Wedel w poniższym zdaniu: Stefan pracuje obecnie w fabryce Wedla.
    Czy odmiana została przeprowadzona poprawnie? Jak poprawnie należałoby napisać? Czy na przykład bez odmiany fabryce Wedel? Czy zastosowanie odmiany wskazuje na przynależność fabryki do Karola Wedla, który nie jest de facto właścicielem, gdyż nie żyje od 1902 roku?
    Bardzo proszę o rozwiązanie powyższej zagwozdki.

    Z poważaniem, 
    Daniel
  • Ponownie zwyciężył, ale czy: ponownie zwycięski?
    12.01.2018
    12.01.2018
    Czy sformułowanie Kamil Stoch ponownie zwycięski lub Łomaczenko ponownie zwycięski jest poprawne?

    Dziękuję
  • Najbardziej rekordowy pleonazm
    12.01.2018
    12.01.2018
    Szanowna Poradnio, 
    czy można powiedzieć, że coś jest najbardziej rekordowe
  • Pisanie ikon
    11.01.2018
    11.01.2018
    Szanowni Państwo,
    moje stwierdzenie o malowaniu ikony często spotyka się z ostrą reakcją rozmówcy: „Ikon się nie maluje, ikony się pisze!”.
    Które wyrażenie jest poprawne w języku polskim?
    Zawsze sądziłam, że pisanie ikon to kalka z języka rosyjskiego, w którym pisać znaczy ‘malować’ (po rosyjsku pisze się także obrazy). A może ma to jakieś znaczenie kulturowe? Czy w takim razie będzie ważne, czy mówimy o ikonie prawosławnej czy np. o konie katolickiego artysty z Hiszpanii?

    Pozdrawiam
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego