Są tu rozstrzygnięcia większości problemów związanych z wymową: mówimy miękko gienerał, czy twardo generał; prawidłowa wymowa to wyłączać, czy może wyłanczać; lepiej wziąść czy wziąć; jak akcentujemy matematyka czy matematyka?
wymowa
-
salchow30.03.200630.03.2006W transmisji z łyżwiarstwa figurowego słyszę o [salchofie], [salchofach]. W mianowniku [w] w wygłosie przechodzi w [f], ale czy dopuszczalne jest zachowanie tego ubezdźwięcznienia również w formach odmienionych? Znam to tylko z tv, wyobrażam sobie, że tak się tego używa w środowisku związanym z tym sportem (komentują m.in. łyżwiarze). Czy to jest przykład konfliktu między formą branżową a ogólnojęzykową? Jeśli tak, to która powinna mieć pierwszeństwo?
-
-ę- i -ą- w czasownikach17.03.200617.03.2006Witam. Mam – nurtujące mnie od kilku dni – pytanie. A więc: jak poprawnie piszemy wyraz krzyknęli? Ja napisałam (potocznie mówiąc) przez ę, choć spotkałam się również z pisownią przez e! Jak zatem jest poprawnie? Bardzo proszę o wyjaśnienie tej kwestii. Łączę wyrazy pozdrowienia.
-
milenium, millenium, millennium5.03.20065.03.2006Szukałem hasła w internetowym Słowniku ortograficznym i zrodziła się we mnie wątpliwość. Otóż w jednym miejscu tego słownika jest: „milenium (…) a. millenium”, a w drugim, analogicznym do pierwszego jest: „millennium (…) a. milenium”. Czy należy to rozumieć w ten sposób, że wszystkie trzy formy są prawidłowe i zamienne, czy może wystąpiła tu jakaś nieścisłość w zapisie?
-
Chicago5.03.20065.03.2006Witam, moje pytanie dotyczy wymowy słowa Chicago, ponieważ raz słyszę przez [sz], inny razem przez [cz]. Która forma jest właściwa?
Dziękuję i pozdrawiam. -
wymowa nazw japońskich27.02.200627.02.2006Jak wymawiać literę W w nazwach japońskich? Leksykon PWN podaje zawsze [u] ([kauai], [akutagaua], [iuo:dźima], [iuakura]). Z drugiej strony Słownik nazw własnych pomija wymowę słów Kitagawa, Okinawa, Kurosawa, Kawasaki (choć podaje [uilson] i [suift]), za to podaje obocznie [kauabata] a. [kawabata] oraz wyłącznie [o(d)zaua]. Jest też [kuro-śiwo].
A jeśli „wygra” [u], to co wtedy z Msc. Kurosawie, Okinawie? Sprawozdawcy sportowi mówili o [arakałie], ale to źle zabrzmiało. -
wymowa przyimków16.02.200616.02.2006a) pod okiem; b) nad uchem; c) z Olsztyna; d) w Europie
Jak lepiej wymawiać tego typu wyrażenia w mowie wolnej i starannej: [podok'em, naduchem, zolsztyna, wełrop'je] czy [pot ok'iem, nat uchem, s olsztyna, f ełrop'je] – z pauzą? W moim odczuciu nawet w takiej mowie lepszy jest wariant bez pauzy, ponieważ przyimki te jako proklityki powinny być wymawiane z wyrazem następującym jako jedna całość. Czy mam rację?
-
Jak wymawiamy chrześcijan?25.01.200625.01.2006W archiwum poradni znalazłem, że wyraz chrześcijanie w dopełniaczu należy akcentować na trzecią sylabę od końca. Czy mógłbym poprosić o uzasadnienie tego? W żadnym słowniku nie znalazłem informacji na temat akcentu w tym wyrazie.
-
ch, h, ó, u19.12.200519.12.2005Od jakiegoś czasu nurtuję mnie na czym polega różnica w wymowie ch i h oraz ó i u. Prosiłbym o wyjaśnienie. Z góry dziękuję i pozdrawiam.
-
h i ch9.12.20059.12.2005Witam serdecznie!
Moje pytanie dotyczy tego, czy obecnie poprawne jest wymawianie h i ch jako dwóch różnych głosek. W szkole uczyłam się, że nie ma już różnicy w wymowie h i ch. Jednak wydaje mi się, że h jest bardziej dźwięczne i odpowiada ukraińskiej głosce г, natomiast ch odpowiada głosce х. Ucząc się języków obcych, zaczęłam się interesować bardziej również językiem ojczystym, więc chciałabym poprawnie wymawiać wszystkie głoski.
Z góry dziękuję za odpowiedź! Pozdrawiam! -
baon i dyon8.12.20058.12.2005Witam!
Czy dyon, baon czytamy w zdaniu tak, jak jest zapisane, czy też jako pełny wyraz – dywizjon, batalion?
Pozdrawiam. -
dzisiaj6.12.20056.12.2005Witam!
Często, zwłaszcza w telewizji, można usłyszeć słowo dzisiaj wymawiane jako [dzisiej]. Czy taka wymowa jest poprawna? -
mania i Dania4.12.20054.12.2005Czy jest jakaś zasada wymowy zbitki ni wewnątrz wyrazu? Przykładowo: [ańoł] czy [ańjoł]? [amońak] czy [amońjak]? [mańera] czy [mańjera]? [końak] czy [końjak]? [interweńować] czy [interweńjować]? Jeżeli chodzi o zakończenie wyrazów na -nia, to problemów raczej nie ma. Ale jeżeli chodzi o wymowę tej zbitki wewnątrz wyrazu, nigdzie nie znalazłem informacji na ten temat. Czyżby polegało to na intuicyjnym rozpoznawaniu, który wyraz jest polski, a który obcego pochodzenia?
-
miąższ1.12.20051.12.2005Chciałem spytać o poprawną wymowę słowa miąższ. Zarówno w formie podstawowej, jak i w odmianie.
-
biblioteka24.11.200524.11.2005SPP 1980 każe w wyrazie biblioteka akcentować TE. W dodatku tendencja jest w kierunku przesuwania akcentu w zapożyczonych wyrazach z 3. sylaby od końca na 2. Tutaj dzieje się odwrotnie. Jak to tłumaczyć – nie dość, że jest to sprzeczne z tendencją, to jeszcze zupełnie nieuzasadnione (wyraz ten chyba w swojej pierwotnej formie jest akcentowany na 2. od końca)? I to do tego stopnia, że współczesne słowniki uznają oba warianty za równorzędne? Który wariant według Państwa jest godniejszy polecenia?
-
Google22.10.200522.10.2005Wiele osób wymawia Google, nazwę znanej wyszukiwarki, tak, jak się po polsku odczytuje: [gogle], rzadziej, ale również, niektórzy mówią to z angielskim akcentem, tak jak to się w oryginale czytać powinno. Jak więc powinno się prawidłowo czytać Google?
-
zapis fonetyczny a fonologiczny9.06.20059.06.2005Czym się różni zapis fonetyczny od zapisu fonologicznego?
-
zapisy fonologiczne6.06.20056.06.2005Witam. Mam pytanie dotyczące poprawnego zapisu fonologicznego słów płyną i płynął, które wydają się brzmieć tak samo. Interesuje mnie także, jak powinno się zapisywać fonologicznie końcówki wyrazów z [i] – czy istnieje jakaś różnica w wymowie między nadziei, Marii, czy amnezji?
-
ubezdźwięcznienie spółgłosek6.06.20056.06.2005Czy wszystkie głoski mogą ulec ubezdźwięcznieniu podobnemu jak w wypadku wyrazów rtęć (ubezdźw. [r]) czy pomysł (ubezdźw. [ł])? Na czym polega to zjawisko?
-
wymowa obcych wyrazów11.05.200511.05.2005Witam!
Jak należy poprawnie wymawiać rzeczowniki: zugzwang, fianchetto i caccia?
Dziękuję i pozdrawiam. -
unit9.05.20059.05.2005Czy nazwę jednostki chemicznej unit wymawiamy [uńit] czy [juńit]?