wymowa

Są tu rozstrzygnięcia większości problemów związanych z wymową: mówimy miękko gienerał, czy twardo generał; prawidłowa wymowa to wyłączać, czy może wyłanczać; lepiej wziąść czy wziąć; jak akcentujemy matematyka czy matematyka?

  • salchow
    30.03.2006
    30.03.2006
    W transmisji z łyżwiarstwa figurowego słyszę o [salchofie], [salchofach]. W mianowniku [w] w wygłosie przechodzi w [f], ale czy dopuszczalne jest zachowanie tego ubezdźwięcznienia również w formach odmienionych? Znam to tylko z tv, wyobrażam sobie, że tak się tego używa w środowisku związanym z tym sportem (komentują m.in. łyżwiarze). Czy to jest przykład konfliktu między formą branżową a ogólnojęzykową? Jeśli tak, to która powinna mieć pierwszeństwo?
  • -ę- i -ą- w czasownikach
    17.03.2006
    17.03.2006
    Witam. Mam – nurtujące mnie od kilku dni – pytanie. A więc: jak poprawnie piszemy wyraz krzyknęli? Ja napisałam (potocznie mówiąc) przez ę, choć spotkałam się również z pisownią przez e! Jak zatem jest poprawnie? Bardzo proszę o wyjaśnienie tej kwestii. Łączę wyrazy pozdrowienia.
  • milenium, millenium, millennium
    5.03.2006
    5.03.2006
    Szukałem hasła w internetowym Słowniku ortograficznym i zrodziła się we mnie wątpliwość. Otóż w jednym miejscu tego słownika jest: „milenium (…) a. millenium”, a w drugim, analogicznym do pierwszego jest: „millennium (…) a. milenium”. Czy należy to rozumieć w ten sposób, że wszystkie trzy formy są prawidłowe i zamienne, czy może wystąpiła tu jakaś nieścisłość w zapisie?
  • Chicago
    5.03.2006
    5.03.2006
    Witam, moje pytanie dotyczy wymowy słowa Chicago, ponieważ raz słyszę przez [sz], inny razem przez [cz]. Która forma jest właściwa?
    Dziękuję i pozdrawiam.
  • wymowa nazw japońskich
    27.02.2006
    27.02.2006
    Jak wymawiać literę W w nazwach japońskich? Leksykon PWN podaje zawsze [u] ([kauai], [akutagaua], [iuo:dźima], [iuakura]). Z drugiej strony Słownik nazw własnych pomija wymowę słów Kitagawa, Okinawa, Kurosawa, Kawasaki (choć podaje [uilson] i [suift]), za to podaje obocznie [kauabata] a. [kawabata] oraz wyłącznie [o(d)zaua]. Jest też [kuro-śiwo].
    A jeśli „wygra” [u], to co wtedy z Msc. Kurosawie, Okinawie? Sprawozdawcy sportowi mówili o [arakałie], ale to źle zabrzmiało.
  • wymowa przyimków
    16.02.2006
    16.02.2006
    a) pod okiem; b) nad uchem; c) z Olsztyna; d) w Europie
    Jak lepiej wymawiać tego typu wyrażenia w mowie wolnej i starannej: [podok'em, naduchem, zolsztyna, wełrop'je] czy [pot ok'iem, nat uchem, s olsztyna, f ełrop'je] – z pauzą? W moim odczuciu nawet w takiej mowie lepszy jest wariant bez pauzy, ponieważ przyimki te jako proklityki powinny być wymawiane z wyrazem następującym jako jedna całość. Czy mam rację?
  • Jak wymawiamy chrześcijan?
    25.01.2006
    25.01.2006
    W archiwum poradni znalazłem, że wyraz chrześcijanie w dopełniaczu należy akcentować na trzecią sylabę od końca. Czy mógłbym poprosić o uzasadnienie tego? W żadnym słowniku nie znalazłem informacji na temat akcentu w tym wyrazie.
  • ch, h, ó, u
    19.12.2005
    19.12.2005
    Od jakiegoś czasu nurtuję mnie na czym polega różnica w wymowie ch i h oraz ó i u. Prosiłbym o wyjaśnienie. Z góry dziękuję i pozdrawiam.
  • h i ch
    9.12.2005
    9.12.2005
    Witam serdecznie!
    Moje pytanie dotyczy tego, czy obecnie poprawne jest wymawianie h i ch jako dwóch różnych głosek. W szkole uczyłam się, że nie ma już różnicy w wymowie h i ch. Jednak wydaje mi się, że h jest bardziej dźwięczne i odpowiada ukraińskiej głosce г, natomiast ch odpowiada głosce х. Ucząc się języków obcych, zaczęłam się interesować bardziej również językiem ojczystym, więc chciałabym poprawnie wymawiać wszystkie głoski.
    Z góry dziękuję za odpowiedź! Pozdrawiam!
  • baon i dyon
    8.12.2005
    8.12.2005
    Witam!
    Czy dyon, baon czytamy w zdaniu tak, jak jest zapisane, czy też jako pełny wyraz – dywizjon, batalion?
    Pozdrawiam.
  • dzisiaj
    6.12.2005
    6.12.2005
    Witam!
    Często, zwłaszcza w telewizji, można usłyszeć słowo dzisiaj wymawiane jako [dzisiej]. Czy taka wymowa jest poprawna?
  • mania i Dania
    4.12.2005
    4.12.2005
    Czy jest jakaś zasada wymowy zbitki ni wewnątrz wyrazu? Przykładowo: [ańoł] czy [ańjoł]? [amońak] czy [amońjak]? [mańera] czy [mańjera]? [końak] czy [końjak]? [interweńować] czy [interweńjować]? Jeżeli chodzi o zakończenie wyrazów na -nia, to problemów raczej nie ma. Ale jeżeli chodzi o wymowę tej zbitki wewnątrz wyrazu, nigdzie nie znalazłem informacji na ten temat. Czyżby polegało to na intuicyjnym rozpoznawaniu, który wyraz jest polski, a który obcego pochodzenia?
  • miąższ
    1.12.2005
    1.12.2005
    Chciałem spytać o poprawną wymowę słowa miąższ. Zarówno w formie podstawowej, jak i w odmianie.
  • biblioteka
    24.11.2005
    24.11.2005
    SPP 1980 każe w wyrazie biblioteka akcentować TE. W dodatku tendencja jest w kierunku przesuwania akcentu w zapożyczonych wyrazach z 3. sylaby od końca na 2. Tutaj dzieje się odwrotnie. Jak to tłumaczyć – nie dość, że jest to sprzeczne z tendencją, to jeszcze zupełnie nieuzasadnione (wyraz ten chyba w swojej pierwotnej formie jest akcentowany na 2. od końca)? I to do tego stopnia, że współczesne słowniki uznają oba warianty za równorzędne? Który wariant według Państwa jest godniejszy polecenia?
  • Google
    22.10.2005
    22.10.2005
    Wiele osób wymawia Google, nazwę znanej wyszukiwarki, tak, jak się po polsku odczytuje: [gogle], rzadziej, ale również, niektórzy mówią to z angielskim akcentem, tak jak to się w oryginale czytać powinno. Jak więc powinno się prawidłowo czytać Google?
  • zapis fonetyczny a fonologiczny
    9.06.2005
    9.06.2005
    Czym się różni zapis fonetyczny od zapisu fonologicznego?
  • zapisy fonologiczne
    6.06.2005
    6.06.2005
    Witam. Mam pytanie dotyczące poprawnego zapisu fonologicznego słów płyną i płynął, które wydają się brzmieć tak samo. Interesuje mnie także, jak powinno się zapisywać fonologicznie końcówki wyrazów z [i] – czy istnieje jakaś różnica w wymowie między nadziei, Marii, czy amnezji?
  • ubezdźwięcznienie spółgłosek
    6.06.2005
    6.06.2005
    Czy wszystkie głoski mogą ulec ubezdźwięcznieniu podobnemu jak w wypadku wyrazów rtęć (ubezdźw. [r]) czy pomysł (ubezdźw. [ł])? Na czym polega to zjawisko?
  • wymowa obcych wyrazów
    11.05.2005
    11.05.2005
    Witam!
    Jak należy poprawnie wymawiać rzeczowniki: zugzwang, fianchetto i caccia?
    Dziękuję i pozdrawiam.
  • unit
    9.05.2005
    9.05.2005
    Czy nazwę jednostki chemicznej unit wymawiamy [uńit] czy [juńit]?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego