znaczenie

Tu powiemy ci, jakie znaczenia mają interesujące cię słowa. Dowiesz się, których słów nie należy łączyć, a których nie powinno się używać w określonych sytuacjach lub kontekstach. A jeśli nie znasz jakiegoś słowa, pomożemy ci je znaleźć.

  • dotacja i donacja
    18.10.2005
    18.10.2005
    Proszę o wyjaśnienie słów dotacja i donacja.
    Dziękuję.
  • pełnia czasu
    18.10.2005
    18.10.2005
    Co oznacza wyrażenie pełnia czasu? I czy ma ono coś wspólnego z „Kiedy się wypełniły dni” Gałczyńskiego? Czy wypełnianie czasu (ale nie np. grą w pokera, tylko wypełnianie bezdopełnieniowe) jest stałym związkiem frazeologicznym, czy przeciwnie – w obu przypadkach mamy do czynienia tylko z okazjonalnym zestawieniem akurat takich wyrazów?
  • niewiasta
    18.10.2005
    18.10.2005
    Czy słowo niewiasta obejmuje również pannę, dziewicę, czy dotyczy tylko kobiet zamężnych? Pytam w związku z tekstem przygotowywanym do publikacji. Słownik i encyklopedia nie pozwalają tej kwestii rozstrzygnąć.
    Pozdrawiam,
    Marek Nalewajka
  • implementacja
    10.10.2005
    10.10.2005
    Witam i pytam o implementację. Wiem, że dr Bańko pisał na ten temat, ale w kontekście komputerowym. W moim przykładzie idzie o sztukę: „Przypominając sobie sceny i mroczny sens filmu, nie dostrzegamy dokonującej się w nas implementacji perwersji’’. Autor tego zdania miał chyba na myśli, że perwersyjne myśli czy skłonności w nas się… pojawiają, zakorzeniają.
    Proszę o wskazówkę.
    A. Blum
  • masakryczny
    5.10.2005
    5.10.2005
    Czy poprawne jest utworzenie od rzeczownika masakra przymiotnika masakryczny, na zasadzie makabra – makabryczny?? Czy masakryczne opowiadanie to wyrażenie poprawne?? Co właściwie oznacza wyraz masakryczny, który często jest używany jako przymiotnik nacechowany pozytywnie, np.: „To była masakrycznie fajna zabawa”?? Dziękuję za odpowiedź.
  • abrewiacja i akronim
    4.10.2005
    4.10.2005
    Witam serdecznie.
    Prosiłbym o wyjaśnienie mi, jaka jest zasadnicza różnica pomiędzy abrewiacją a akronimem. Czy PKP to abrewiacja czy akronim? Czy etc. to abrewiacja czy akronim? Czy IKEA to abrewiacja czy akronim?
    Pozdrawiam serdecznie
    Tomasz Janiszewski
  • knysz
    27.09.2005
    27.09.2005
    Witam!
    W Słowniku ortograficznym Państwa wydawnictwa (wyd. 2004) znajduje się wyraz: „knysz -szu; -sze, -szy”. Interesuje mnie jego znaczenie. Czy przypadkiem nie doszło do jakiejś pomyłki? Istnieje bowiem słowo knysza (brak w słownikach), jest to potrawa popularna m.in. we Wrocławiu.
    Dziękuję i pozdrawiam.
  • Pokorne cielę…
    17.09.2005
    17.09.2005
    Ostatnio wśród moich znajomych rozgorzał spór, który dotyczył przysłowia: „Pokorne cielę dwie matki ssie”. Każdy zna to przysłowie, jednak większość używa go w odniesieniu do osoby, która potrafi czerpać zysk z różnych źródeł, co jest oznaka sprytu, zaradności i może zasługiwać na pochwałę. Jeżeli się nie mylę, powiedzenie to możemy odnieść jedynie do człowieka, który budzi moralne wątpliwości. Czy mam rację? Pozdrawiam Poradnię Językową oraz Korpus.
  • nie posiadać wiedzy
    17.09.2005
    17.09.2005
    Szanowna Radakcjo!
    Czy można nie posiadać wiedzy?
    Piotr, Gliwice
  • około
    12.09.2005
    12.09.2005
    Jak rozumieć słowo około w zdaniu: „Zadzwonię około 11”? Czy 'zadzwonię do godziny 11', czy 'zadzwonię przed godziną 11 lub po godzinie 11 (np. plus minus 15 minut)'?
  • kto jako ktoś
    12.09.2005
    12.09.2005
    Witam!
    Czasem w słownikach można spotkać, że zamiast wyrazu kogoś jest kogo, np: „indagacja (…) wypytywanie się, dopytywanie się; badanie kogo”. Zastanawiam się, czy też w mowie potocznej mogę tak mówić: nie kogoś, ale kogo, np.: „Wziąłem i wyszarpałem kogo za włosy”.
    Jakub
  • bezzwłocznie czy niezwłocznie?
    7.09.2005
    7.09.2005
    Która forma jest poprawna: podjąć decyzję bezzwłocznie czy niezwłocznie?
  • rozród
    5.09.2005
    5.09.2005
    Niedawno zwrócono mi uwagę na niewłaściwe użycie terminu rozród w odniesieniu do rozmnażania roślin. Definicja zawarta w Słowniku języka polskiego PWN nie ogranicza jednak stosowania tego terminu do świata zwierząt, mimo, że w świecie roślin trudno mówić np. o parze rodzicielskiej przystępującej do rozrodu, czy o rodzeniu. Stąd moje pytanie: czy termin rozród dotyczy także zjawisk związanych z powiększaniem liczby osobników w świecie roślin?
    Wojciech Ejankowski, Lublin
  • trzykropek
    17.06.2005
    17.06.2005
    Dlaczego znak składający się z trzech kropek nazywamy wielokropkiem, a nie trzykropkiem lub trójkropkiem? Gdyby sugerować się nazwą, wielokropkiem byłyby też znaki …., ….. itd. Skąd ta nieścisła nazwa?
  • pomarańczowe czy żółte?
    9.06.2005
    9.06.2005
    Czy poprawne jest nazywanie żółtego światła sygnalizatora pomarańczowym? Mówi tak wiele osób, a moim zdaniem sygnały są czerwone, żółte i zielone, tak jest zapisane w Kodeksie drogowym i te trzy kolory są chyba ich nazwami. A jeżeli żółty sygnał będziemy nazywali pomarańczowym (bo akurat na danym sygnalizatorze ma taki odcień), to równie dobrze jakiś „spec” od kolorów może się kłócić, że u góry nie jest czerwony, tylko wiśniowy, purpurowy albo jeszcze jakiś inny. :-)
  • inicjał a monogram
    6.06.2005
    6.06.2005
    Problem mój dotyczy słów inicjał i monogram. Czy inicjał w liczbie pojedynczej to pierwsza litera imienia lub nazwiska, a więc dwa inicjały tworzą monogram (na podobnej zasadzie, co dwie szyny tworzą tor)? A teraz o zapisie inicjałów: Czy poprawny jest zapis typu MW (bez kropek)? A czy pomiędzy kropką po pierwszej literze imienia a pierwszą literą nazwiska powinna być spacja?
  • funk i funky
    3.06.2005
    3.06.2005
    Czy funk i funky to synonimy? PWN-owski Słownik terminów muzyki rozrywkowej pana Wolańskiego nie rozwiał moich wątpliwości.
  • niemniej jednak
    3.06.2005
    3.06.2005
    Niedawno zostałam zganiona za użycie wyrażenia niemniej jednak. Wydawało mi się, że nie popełniam błędu, wypowiadając się w ten sposób, jednak zarzucono mi, że to, co mówię to tzw. masło maślane. Czy osoba, która mnie poprawiła miała rację? Kiedy sprawdzałam, czy ktoś o to pytał, zauważyłam, że nawet w odpowiedziach używacie Państwo niemniej jednak, co sprawiło, że odważyłam się zapytać.
    Pozdrawiam serdecznie, Renata.
  • zapodawać
    25.05.2005
    25.05.2005
    Czy istnieje w języku polskim czasownik zapodawać?
  • w (tym) miejscu
    20.05.2005
    20.05.2005
    1. Czy poprawna jest konstrukcja w tym miejscu w sensie 'tutaj, w tej chwili', np. „W tym miejscu chcę powiedzieć, że…”?
    2. Kiedy używamy formy w miejscu? NSPP podaje, że forma ta zastępuje nazwę miejscowości w pismach przesyłanych w obrębie jednej miejscowości, a ISJP – że używamy tej formy po nazwie adresata, jeśli znajduje się on w tej samej instytucji, z której pismo wysyłamy.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego