wyrazy obce

Znajdziesz tu informacje o pisowni, wymowie, znaczeniu lub pochodzeniu słów, które zostały zapożyczone do polszczyzny. Dowiesz się, czy dane słowo weszło już do naszego języka, albo dlaczego wejść do niego nie może. Poznasz kalki językowe i sposoby zapożyczeń.

  • rendez-vous
    27.04.2012
    27.04.2012
    Dzień dobry,
    rendez-vous (w oryg. z fr.), w internecie również – randez vous, randevous – czy te formy są zgodne z zasadami poprawnej pisowni?
    Dziękuję
    Marta Ś.
  • projekt
    19.04.2012
    19.04.2012
    Czy dopuszczalne w korespondencji urzędowej jest użycie słowa projekt w znaczeniu 'program, przedsięwzięcie', np. projekt most do sukcesu, projekt Dolny Śląsk?
  • farma wiatrowa
    17.04.2012
    17.04.2012
    Chciałabym zapytać o termin używany jako synonim elektrowni wiatrowej, mianowicie: czy poprawnie jest: farma wiatrowa, czy ferma wiatrowa? Słowo ferma kojarzy się z produkcją zwierzęcą i nie pasuje do elektrowni, lecz farma podstawowe znaczenie ma też rolnicze. W literaturze spotyka się wyłącznie sformułowanie farma wiatrowa, w portalach informacyjnych jest różnie. Znalazłam też firmy o nazwie ferma wiatrowa. Nie natrafiłam na informację, że termin ferma wiatrowa jest niepoprawny.
  • ksenolatria
    14.04.2012
    14.04.2012
    Dzień dobry.
    Chciałbym się dowiedzieć, czy w j. polskim istnieje rzeczownik, który określa osobę przekładającą obcą kulturę ponad swoją. Słownik PWN wymienia ksenofila, ale on tylko „odnosi się z sympatią do cudzoziemców i cudzoziemszczyzny”, a ja mam na myśli osobę, która wręcz hołduje obcym tradycjom, odrzucając te rodzime.
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • anulacja
    10.04.2012
    10.04.2012
    Witam wszystkich Państwa mojej ulubionej Poradni.
    Od jakiegoś czasu sen z powiek spędza mi wyraz anulacja (np. zlecenia, zamówienia). Mistrz ortografii polskiej Pan Maciej Malinowski (www.obcyjezykpolski.interia.pl) pisze mniej więcej, że trzeba się w końcu z nim zgodzić. Poradnia podobna do Waszej odpowiedziała mi krótko: nie ma takiego wyrazu w języku polskim. A do Was drodzy Państwo tak trudno się dostać.
    Pozdrawiam bardzo serdecznie
  • acerola
    4.04.2012
    4.04.2012
    Szanowni Państwo,
    jeden ze słowników (prawdopodobnie jedyny, który w ogóle podaje formę dopełniacza l. mn.) każe w rozmowie o pewnych egzotycznych owocach posługiwać się formą aceról. Co Państwo sądzą o postąpieniu w ten sposób ze słowem wyraźnie obcym, w Polsce używanym chyba dość krótko i niezbyt często?

  • literalnie

    1.04.2012
    1.04.2012

    Szanowni Państwo!

    Czy użycie słowa literalnie zamiast dosłownie jest prawidłowe? Być może się mylę ale mam wrażenie, że literalnie jest kalką z języka angielskiego (literally).

  • Dokładnie!
    21.03.2012
    21.03.2012
    Witam,
    ostatnio zostałem poprawiony przez starszego Pana, używając słowa dokładnie:
    P: Czyli mam użyć dwóch przycisków jednocześnie i wybrać numer?
    J: Dokładnie.
    P: Dlaczego Pan mówi do mnie dokładnie?! To nie jest po polsku!

    Czy faktycznie używanie słowa dokładnie nie jest poprawne? Czy nie powinno potwierdzać się poprawności zdania słowem dokładnie?
  • curacao czy curaçao?
    18.03.2012
    18.03.2012
    Dzień dobry,
    chciałbym się spytać, czy w wyrazie curacao zanotowanym w Wielkim słowniku wyrazów obcych specjalnie pominięto cédille. Była to próba połowicznego spolszczenia czy po prostu literówka?
    Pozdrawiam.
  • siglum
    16.03.2012
    16.03.2012
    Szanowni Państwo!
    Chciałabym zapytać, jak powinien brzmieć D l.mn. słowa siglum.
    Będę bardzo wdzięczna za odpowiedź.
    Pozdrawiam.
  • nietypowy sposób odmiany zapożyczeń
    15.03.2012
    15.03.2012
    Dzień dobry,
    chciałbym spytać o trzy nietypowe odmiany znajdujące się w Wielkim słowniku wyrazów obcych: askari (od: askarys), cassettoni (od: cassetone) oraz caudillos (od: caudillo). Skąd się one wzięły? Jakie warunki muszą zostać spełnione, żeby takie formy znalazły się w słowniku? Gdyby się uprzeć, wiele zapożyczeń można by odmienić według niepolskich wzorców odmiany. Interesująca jest także odmiana performersi od słowa performer, która nie nie pasuje do żadnego wzorca.
    Pozdrawiam.
  • mieć miejsce
    14.03.2012
    14.03.2012
    Dzień dobry!
    W wielu publikacjach, w mediach oraz na co dzień spotykam się ze zwrotem, że coś ma/miało miejsce. Tymczasem mój pan profesor ze studiów uparcie powtarzał nam, iż jest to niepoprawne sformułowanie, kalka językowa przejęta z angielskiego, a o wiele lepiej mówić po prostu, że coś się zdarzyło/odbyło itp. Wierzę w tę tezę, jednak proszę o jej potwierdzenie.
    Ania
  • sabra i jeke
    4.03.2012
    4.03.2012
    Czy uzasadnione jest pisanie z wielkiej litery takich określeń jak np. jeke – tak nazywano Żydów, imigrantów z Niemiec w Mandacie Palestyny, lub sabra – jak określają siebie sami rdzenni Izraelczycy (sabra to opuncja, czyli kolczasty owoc o twardej skórze, ale miękkim i delikatnym wnętrzu)?
    Z góry dziękuję za wyjaśnienie
    Barbara Gadomska

  • mandant

    22.02.2012
    22.02.2012

    Szanowni Państwo,

    zwracam się z prośbą o udzielenie odpowiedzi na nurtujące mnie od niedawna pytanie. Czy słowo mandant powinno być pisane z wielkiej litery, tak jak przy pisowni nazw własnych lub wyrazów/zwrotów pisanych grzecznościowo albo ze względów uczuciowych, czy też wyraz ten powinien być zapisywany z małej litery? Na przykład w zdaniu: „Działając w imieniu i na rzecz mojego mandanta…”.

  • kontrybucja autorska
    21.02.2012
    21.02.2012
    Ostatnio modne się stało się w środowisku naukowym wyrażenie kontrybucja autorska – w znaczeniu 'wkład autora lub autorów do pracy badawczej'. Czy takie znaczenie słowa kontrybucja notują już słowniki? Jakie sa prognozy?
  • aja
    23.01.2012
    23.01.2012
    Szanowna Poradnio,
    jaka jest poprawna forma słowa oznaczającego werset sury? Spotykam się z formą aja, częściej ajat; l.mn. to czasem ajat, czasem ajaty. Czy sposób odmiany ajatów przez arabistów to uzus, czy już poprawność językowa? Według Leksykonu pojęć muzułmańskich (http://www.arabia.pl/content/view/259629/2/): „AJAT – (arab. znak) werset koraniczny. Liczbę ajatów waha się od 6204 do 6236”.
    Dziękuję.
    E.W.
  • neurotransmit(t)er
    9.01.2012
    9.01.2012
    Dobry wieczór,
    proszę o wyjaśnienie pewnego problemu – w większości podręczników akademickich do fizjologii w powszechnym użyciu jest określenie neurotransmitter. Czy zapis tego wyrazu z geminatą tt nie jest błędem i nie powinien być zastąpiony przez neurotransmiter lub bardziej rodzime neuroprzekaźnik?
    Dziękuję bardzo za odpowiedź,
    Adam Białas.
  • auto da fé
    7.01.2012
    7.01.2012
    Szanowni Państwo!
    Jak należy zapisywać nazwę spalenia na stosie? Zarówno Słownik ortograficzny, jak i Słownik poprawnej polszczyzny podają wyłącznie pisownię autodafe, słowem nie zająkując się o wariancie auto da fé, dość popularnej, wspomnianej zarówno w SJP, jak i w słownikach prof. Kopalińskiego. Czy w związku z tym jest ona niepoprawna? I czy Państwa zdaniem staranny korektor powinien zmienić tę pisownię z auto da fé na autodafe, a jury dyktanda uznać tę pierwszą za niepoprawną?
  • back office
    3.01.2012
    3.01.2012
    Szanowni Państwo,
    mam pytanie dotyczące pisania nazwy procesów pomocniczych w przedsiębiorstwie. W Internecie spotyka się nazwę pochodzącą z języka angielskiego pisaną w różny sposób: back office, backoffice i back-office. Bardzo proszę o informację, czy nazwa jest już zaakceptowana w języku polskim oraz jaka jest poprawna pisownia.
    Z poważaniem,
    Magdalena z Bydgoszczy
  • gigue
    31.12.2011
    31.12.2011
    Dzień dobry,
    jak wygląda narzędnik lp. rzeczownika gigue (WSWO): gigue’iem czy gigiem? Dlaczego gigue’i, skoro boutiki?
    Pozdrawiam.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego