Znajdują się tu szczegółowe informacje o budowie wyrazów i sposobach ich tworzenia. Można tu poznać neologizmy i dowiedzieć się, jakie są powody ich powstawania.
słowotwórstwo
-
wtórne imperfecta20.01.201220.01.2012Jest pewna grupa wyrazów, które można utworzyć według schematu ndk -> dk -> ndk, np.:
bezcześcić (ndk) -> zbezszcześcić (dk) -> zbezczeszczać (ndk)
trzeźwieć (ndk) -> wytrzeźwieć (dk) -> wytrzeźwiać (ndk)
Czy taka wtórna niedokonaność różni się jakościowo / znaczeniowo od pierwotnej? Czy tego typu wyrazy były kiedyś błędami językowymi (choćby jako naruszające zasadę ekonomii języka)? Na przykład (wy)regul(owyw)uje to trzy całkowicie zbędne sylaby. -
napawać się18.01.201218.01.2012Witam,
czy istnieje forma dokonana od czasownika napawać się? -
500-osobowy13.01.201213.01.2012Chciałabym wiedzieć, jak należy prawidłowo odczytać liczebnik w sformułowaniu 500-osobowa grupa kibiców: pięćsetosobowa grupa kibiców czy pięciusetosobowa grupa kibiców?
-
słowotwórstwo teoretyczne12.01.201212.01.2012Czy istnieje jakiś wzorzec, według którego można utworzyć zdrobnienie od wyrazu odpowiedź (jako pendant dla pytanka)? Czy w przypadku niemożności znalezienia innego wyrazu o tym samym zakończeniu, który byłby zdrabniany, da się taki wzorzec utworzyć teoretycznie, bazując na regułach języka (np. na tym, jak wymieniają się spółgłoski na granicy rdzenia i końcówki podczas odmiany)?
-
Co trzeba robić, żeby odpchlić?8.01.20128.01.2012Witam,
mam pytanie: jak będzie brzmiała forma niedokonana czasownika odpchlić w czasie teraźniejszym, w pierwszej osobie lp.? Ja odpchliwam?
Z góry dziękuję.
Patryk -
antytefałenowski22.12.201122.12.2011Szanowna Poradnio,
Wielki słownik ortograficzny PWN podaje: PRL-owski albo peerelowski, jednak z przedrostkiem tylko: postpeerelowski. Czy podobnie utworzony przymiotnik od TVN będzie miał postać antytefałenowski, czy antytefauenowski – czyli czy zapis nazwy litery V to fał, czy fau.
Łączę świąteczne pozdrowienia
Michał Gniazdowski
-
drużbanci14.11.201114.11.2011Drużba – drużbowie, często spotykam sie z drużbant – drużbanci, panie drużbantki.
-
eurowy15.10.201115.10.2011Mamy banknoty stuzłotowe, dziesięciodolarowe… Czy można powiedzieć: banknot dziesięcioeurowy lub dwudziestoeurowy? Spotkałam się z takim określeniem już kilkakrotnie, ale powiem szczerze, że „nie brzmi” ono dobrze. Czy jest poprawne?
-
gościni
2.10.20112.10.2011Witam,
moje pytanie dotyczy zjawiska feminizacji języka. Spotkałem się ostatnio kilkukrotnie z formą gościnie na określenie grupy kobiet, która przyjechała do Polski. Czy taka forma jest poprawna? Przybywa słów, którym feministki za wszelką cenę próbują nadać formy żeńskie. Czy istnieje literatura dotycząca zjawisk, które są wprowadzane do języka polskiego przez feministki?
Dziękuję i pozdrawiam,
ŁS
-
bezkontrowersyjny24.09.201124.09.2011Szanowni Państwo,
coraz częściej spotykam się z formą bezkontrowersyjny. Nie odnalazłam jej jednak w żadnych z dostępnych mi słowników ani w demonstracyjnej wersji Korpusu. Czy można uznać ją za formę poprawną, a jeśli tak, to na podstawie którego kryterium? -
przymiotnik od wiking18.09.201118.09.2011Witam serdecznie!
Ostatnio rozmawiałam z przyjaciółką o wikingach, ale całkowicie zacięłam się, gdy chciałam użyć przymiotnika od słowa wiking. Długo dyskutowałyśmy, która forma może być tą poprawną: wikingowy, wikingowski, a może wikiński? Albo jeszcze jakaś inna? Bardzo proszę o odpowiedź.
Dziękuję i pozdrawiam. -
lektorować17.09.201117.09.2011Jakie są szanse na „ułaskawienie” słowa lektorować? Potocznie niektórzy używają go na określenie czytania na głos, szczególnie publicznego, np. przetłumaczonych dialogów w zagranicznych filmach. Zdaję sobie sprawę, że nie ma go w słownikach (poza słownikiem języka górnołużyckiego) i nie jest używane przez osoby dbające o poprawną polszczyznę. Jednak byłoby bardzo wygodne. Samo czytać ma zbyt szerokie znaczenie, a czytać publicznie razi długością. Może istnieje jakieś inne, rodzime określenie?
-
z(de)motywować25.06.201125.06.2011Dzień dobry!
Zmotywować, zmotywowany, zdemotywować, zdemotywowany. Chciałabym zapytać, czy powyższe formy są poprawne – w internecie są one powszechnie używane, natomiast nie mogę ich znaleźć w żadnym moimm słowniku. Czy moje słowniki są nieaktualne, czy jest to jeden z tych przypadków, gdzie słowo jest powszechnie używane, mimo że jest gramatycznie niepoprawne? -
rzeczownik od miły24.06.201124.06.2011Witam!
Chciałbym się dowiedzieć, jak brzmi rzeczownik od słowa miły. Niby banalny wyraz, ale znalezienie odpowiednika zajęło mi dosyć sporo czasu i do żadnego wniosku nie doszedłem. Stąd pytanie i prośba o odpowiedź, gdyż mnie to nurtuje, najzwyczajniej w świecie.
Pozdrawiam -
autoklawowalny27.05.201127.05.2011Czy słowo autoklawowalny może być stosowane w języku polskim (ang. autoclavable)? Określa przedmiot, który może być sterylizowany w autoklawie. Funkcjonuje powszechnie w języku laboratoryjnym, medycznym, biologicznym i pokrewnych. Podobne słowa, budzące wątpliwości: sterylizowalny i autoklawować. Koleżanka, która jest chemikiem (chemicy nie używają autoklawów), spiera się ze mną od dłuższego czasu. Oboje tłumaczymy zawodowo. Jakie warunki słowo musi spełniać, aby zostać wprowadzone do słownika?
-
futsalowiec czy futsalista?15.05.201115.05.2011Środowisko sportowe, w którym pracuję, używa dwojakiego określenia dla piłkarza, który gra w hali (tu powstaje drugie pytanie: czy gra się w hali, czy – jak powszechnie się mówi – na hali?). Profesjonalna piłka nożna halowa określana jest mianem futsalu. Jak nazwać zatem kogoś, kto gra w piłkę w hali? Pojawią się dwa określenia: futsalowiec i futsalista. A może obie formy są właściwe?
Dziękuję za pomoc. -
Jak zdrobnić imperium?13.05.201113.05.2011Kłaniam się! Czy od wyrazu imperium można utworzyć zdrobnienie? Chodzi mi np. o zwrot imperium medialne – to kojarzy się z wielkim koncernem, stacjami telewizyjnymi, licznymi gazetami itp. Jeśli jednak chcemy użyć tego zwrotu w sensie ironicznym: jednej gazety gminnej, telewizji osiedlowej itd., to przydałoby się to imperium zdrobnić. Czy to da się zrobić?
Pozdrawiam serdecznie -
przeanalizować i zanalizować10.05.201110.05.2011Dzień dobry.
W słowniku znalazłem dwa słowa: przeanalizować oraz zanalizować. Czym się różni ich znaczenie? Kiedy powinno używać się którego z nich?
Pozdrawiam i dziękuję. -
motyli czy motylowy?5.05.20115.05.2011Witam serdecznie,
spotkałam się z nazwami ulic: ul. Motylowa i ul. Motyla (przymiotnik w rodzaju żeńskim). Mam więc pytanie, czy obie nazwy są formami poprawnymi? Za pomoc serdecznie dziękuję! -
stere(o)obiektyw30.04.201130.04.2011Czy słowo stereobiektyw nie powinno mieć postaci stereoobiektyw? W przypadku innych cząstek mamy mikroorganizm, pseudoodwagę, ciemnooliwkowy, akustooptykę… Nie znajduję innego przykładu, w którym „uciekłoby” to o.