pisownia

Tu dowiesz się wszystkiego o pisowni. Poznasz odpowiedzi ekspertów na pytania: czy dane słowo pisze się dużą czy małą literą; jak zapisać nie z innym słowem: razem czy osobno; jaka jest pisownia skrótów; jak zapisać nazwy stanowisk, nazw własnych, tytułów; kiedy stosować zapis łączny, kiedy rozdzielny, a kiedy z łącznikiem; jak dzielić wyrazy na granicy wierszy.

  • Kościół powszechny
    23.02.2010
    23.02.2010
    Szanowni Państwo,
    Proszę o podpowiedź, jak powinniśmy pisać w tekstach religijnych: Kościół powszechny czy Kościół Powszechny? Zasady pisowni słownictwa religijnego niestety nie dają odpowiedzi na to pytanie.
    Bardzo dziękuję za wielokrotną pomoc.
    Łączę wyrazy szacunku
    Aneta
  • zapis inicjałów
    22.02.2010
    22.02.2010
    Witam,
    czy używając inicjałów zamiast pełnego imienia (imion) i nazwiska, należy rozdzielać je spacjami, a jeśli tak, to w jaki sposób? Podam przykład: Jarosław Marek Rymkiewicz to J.M. R., J.M.R., J. M. R., a może JMR, bo i z takim zapisem się spotkałem?
    Pozdrawiam,
    Paweł Kulpiński
  • Q, V, X
    21.02.2010
    21.02.2010
    Uprzejmie proszę o wyjaśnienie problemu liter Q, V i X w języku polskim. Czy wchodzą one w skład polskiego alfabetu czy nie? Mamy wiele wyrazów zapozyczonych, w których występują. Czy więc informacje, które można odnależć w Internecie na temat ich wykreślenia, są prawdziwe?
    Dzięuję
  • książeczka(-)wyklejanka
    13.02.2010
    13.02.2010
    Witam,
    na okładce książeczki dla dzieci jest napisane Książeczka-wyklejanka. Książeczka oprócz naklejek zawiera obrazki do kolorowania, labirynty do przejścia, ilustracje i podpisy do nich. Zatem czy jest to książeczka-wyklejanka, czy książeczka wyklejanka? Z dywizem czy bez?
    Z góry dziękuję za pomoc i pozdrawiam.
  • episkopat polski czy Polski?
    3.02.2010
    3.02.2010
    Interesuje mnie odmiana wyrazów episkopat polski. W słowniku PWN są zapisane z użyciem małych liter. To sugerowałoby, że wyraz polski – jako przymiotnik – powinien odmieniać się tak: D. episkopatu polskiego, C. episkopatowi polskiemu itd. Nigdzie nie spotkałam się jednak z taką odmianą, jest to raczej: D. Episkopatu Polski, C. Episkopatowi Polski (tu Polski jako rzeczownik). Bardzo proszę o informację, jak należy to odmieniać, by było poprawnie.
  • wielkie litery w tekstach prawnych
    3.02.2010
    3.02.2010
    Akcje Objęte Ofertą? Zarządzających Emisją? Wiadomo, że teksty prawne rządzą się swoimi prawami, a w celu sprecyzowania pewnych pojęć czy wyodrębnienia ich z tekstu (początek i koniec definicji) taki zapis byłby uzasadniony. Proszę o wyjaśnienia w tej kwestii. Oto przykład: „Spółka akcyjna («Spółka») zamierza wyemitować łączną liczbę akcji («Akcje Objęte Ofertą»), które zostaną objęte przez subskrybentów pozyskanych przez Zarządzających Emisją”.
  • nazwy własne i pospolite
    31.01.2010
    31.01.2010
    Szanowni Państwo,
    w Małym słowniku użycia wielkich liter w polskich tekstach znalazłam informację, iż piszemy sejmik samorządowy, sejmik województwa zachodniopomorskiego, ale Sejmik Samorządowy Województwa Zachodniopomorskiego. Czy wolno zatem zapisać małą literą szpital wojewódzki, urząd marszałkowski, zarząd województwa, mając na myśli np. szpital czy urząd w Rzeszowie, a wielkiej litery używać w odniesieniu do pełnych nazw (Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego itp.)?
  • dawne niemieckie stopnie wojskowe w polskich tekstach
    25.01.2010
    25.01.2010
    Szanowni Państwo,
    czy niemieckie stopnie wojskowe (Standarterfuehrer, Reichsfuehrer) należy w języku polskim pisać dużą literą?
    Będę bardzo wdzięczna za prędką odpowiedź.
  • biali i czarni
    25.01.2010
    25.01.2010
    Szanowni Państwo,
    mam wątpliwości dotyczące pisowni określeń ras ludzkich czarni i biali. Czy w kontekście badań psychologicznych z udziałem populacji osób rasy czarnej i białej powinniśmy zapisywać nazwy tych grup wielką literą, np. „Jeżeli wyniki Białych są średnio o 15 punktów wyższe niż rezultaty Czarnych…”? W książkach naukowych spotkałam się z niekonsekwencją w tym zakresie. Bardzo proszę o odpowiedź, z góry za nią dziękuję i życzę Państwu miłego dnia,
    Anna
  • Zamoyski czy Zamojski?
    17.01.2010
    17.01.2010
    Szanowni Państwo,
    Wielki słownik ortograficzny PWN podaje – zgodnie z regułą [231], odnoszącą się do nazwisk osób urodzonych przed 1800 r. – sposób pisowni nazwiska kanclerza Jana Zamojskiego przez j. Internetowa encyklopedia PWN tej reguły nie stosuje i podaje tylko formę Zamoyski. Czy zatem reguła [231] nie jest obligatoryjna, a tylko „zalecająca”? Jak postępować z nazwiskami osób urodzonych przed 1800 r., których dojrzała aktywność przypadła już na wiek XIX?
    Piotr Sanetra
  • II wojna światowa
    17.01.2010
    17.01.2010
    Dzień dobry.
    Czy to prawda, że możemy pisać wielkimi literami: II Wojna Światowa?
  • cyfrowo-słowny zapis liczebników i wyrazów pochodnych
    6.01.2010
    6.01.2010
    Dzień dobry!
    Często trafiam na zapis, gdy wyrazy (w formie przymiotnika) pisane są łącznie z liczebnikami. Najlepiej zilustruje to przykład:
    (a) jedno-, dwu-, trzymetrowy?
    (b) jedno, dwu, trzy-metrowy?
    (c) 1, 2, 3 metrowy?
    (d) 1-, 2-, 3-metrowy?
    Z tego osobiście najlepszy wydaje mi się przykład (a) bądź (d), jednak mnogość zapisów budzi wątpliwości.
    Przy okazji: czy dopuszczale są (często spotykane) zapisy liczebników w formie cyfr z końcówkami typu: 1-dno, 4-ro, 2-ch, 6-cio itd.?
    Dziękuję
  • transkrypcja nazwisk łacińskich w przypadkach zależnych
    4.01.2010
    4.01.2010
    Jak stosować zasadę [317] w przypadkach zależnych? Jeśli w jednym tekście powołam się na trzy prace: Майкл Джексон на почтовых марках, Почтовые марки посвящены Майклу Джексону i Почтовые марки с Майклом Джексоном, to będą to: Michael Jackson na pocztowych markach, Pocztowyje marki poswiaszczeny Michaelu Jacksonu i Pocztowyje marki s Michaelom Jacksonom?
  • ampułkostrzykawka
    2.01.2010
    2.01.2010
    Witam!
    Chciałabym zapytać o właściwą pisownię słowa ampułkostrzykawka / ampułko-strzykawka. Czy poprawna jest wersja bez dywizu, czy z dywizem? W publikacjach medycznych pojawiają się obie.
    Serdecznie dziękuję za odpowiedź.
  • Maja
    2.01.2010
    2.01.2010
    Witam serdecznie,
    mam pytanie odnośnie odmiany w dopełniaczu imienia Maja. Znajoma zwróciła mi ostatnio uwagę, że jak piszę o mojej córce, nie powinnam pisać Maji, tylko Mai. Czy znajoma ma rację?
    Pozdrawiam
    Renata
  • ziemia czy Ziemia, słońce czy Słońce?
    30.12.2009
    30.12.2009
    Czy wyraz ziemia jest poprawnie napisany w poniższym zdaniu: „«Dom» jest filmem o ziemi”? Czy w przypadku gdybyśmy dodali wyraz planeta: „«Dom» jest filmem o planecie Ziemia”, ziemia należałoby napisać wielką literą? Kiedy nazwy ziemia, słońce i księżyc są traktowane jako terminy astronomiczne, bo tylko wtedy piszemy je wielką literą?
    — lumay, internauta
  • transkrypcja z rosyjskiego
    29.12.2009
    29.12.2009
    Dzień dobry.
    Interesują mnie zasady transkrypcji wyrazów rosyjskich, w których występują sylaby z samogłoskami ю, я, ё po literach щ, ж, ц, ш. Takie połączenie nie występuje raczej w słowach pochodzenia rosyjskiego, jedynie w wyrazach zapożyczonych, jednak czasem ten problem pojawia się przy transkrypcji tytułu, np., „Жюль Шяэнь в Цюрихе летал на парашюте с рюкзаком тушёнки”. Będę wdzięczna, jeżeli Państwo podacie to zdanie w transkrypcji.
    Z poważaniem.
  • RTG jak EKG
    23.12.2009
    23.12.2009
    Serdecznie dziękuję za odpowiedź na moje poprzednie pytanie i ośmielam się zadać kolejne. W WSO pojawiają się dwa możliwe skróty słowa elektrokardiogram – ekg. i EKG. Z kolei słowo rentgenogram ma tylko jeden skrót – rtg. Czy ponieważ skrót RTG jest bardzo rozpowszechniony, można go uznać za dopuszczalny podobnie jak EKG?
    Bardzo dziękuję i całej Redakcji życzę wesołych świąt.
  • kropka w nagłówkach i tytułach
    17.12.2009
    17.12.2009
    Jakie znaki interpunkcyjne można pomijać w tytułach i nagłówkach? Wiem, że można pominąć kropkę na końcu zdania, ale wykrzyknika i znaku zapytania już nie. A co z przecinkiem? Czy mogę go pominąć np. w zdaniu „Dobre, bo nasze”?
  • transkrypcja z ukraińskiego
    8.12.2009
    8.12.2009
    Proszę o rozstrzygnięcie: czy w transkrypcji (nieuproszczonej) nazwisk ukraińskich i rosyjskich нь (сь) powinno przejść w ń (ś), czy w n´ (s´)? Kłopot z interpretacją bierze się ze sformułowania „znak zmiękczenia” („ь oddajemy przez ´ — znak zmiękczenia”) oraz z przykładu „князь — kniaź” w opisie reguł transkrypcji dla języka ukraińskiego.
    Dziękuję.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego