odmiana

Podajemy rozstrzygnięcia wszelkich problemów związanych z odmianą słów: czy dane słowo w ogóle się odmienia, jak je odmieniać, czy ma liczbę mnogą, czy dopełniacz ma końcówkę -u czy -a, jak brzmi w czasie przyszłym, jaki jest jego wołacz.

  • rogalik
    17.12.2012
    17.12.2012
    Jak poprawnie powinna brzmieć forma biernika zwrotu jeden rogalik w zdaniu: „Na śniadanie jem jeden rogalik” czy też „Na śniadania jem jednego rogalika”?
  • czas przyszły złożony
    15.12.2012
    15.12.2012
    Jak lepiej, bardziej prawidłowo mówić: „Marek nie będzie pracował w takich warunkach!” czy „Marek nie będzie pracować w takich warunkach!”? Pierwsza forma od razu informuje o płci. Druga natomiast (jak dla mnie) jest wygodniejsza w wymowie. Trochę gryzie mnie to, że w tej drugiej formie następuje połączenie czasu przyszłego (będzie) i przeszłego (pracował), ale zdaję sobie sprawę, że to poprawna wymowa.
    Proszę o pomoc
  • talent
    12.12.2012
    12.12.2012
    Czy słowo talent, kiedy oznacza osobę, można odmieniać męskoosobowo, tzn. w dopełniaczu i bierniku talenta?
  • powinien
    6.12.2012
    6.12.2012
    Czy zdanie: „Powinniśmy to zrobić już godzinę temu” jest prawidłowe? Czy może brakuje tam cząstki byli? Czy w cudzysłowie powinna była się znaleźć kropka zamykająca zdanie?
  • molo
    4.12.2012
    4.12.2012
    Szanowni Państwo,
    chciałam zadać pytanie dotyczące odmiany wyrazu molo. Czy prawidłowa jest odmiana w liczbie mnogiej: mianownik/biernik – mola, dopełniacz – mól, celownik – molom, narzędnik – molami, miejscownik – molach?
    Z wyrazami szacunku
    Anna Tyniec
  • do McDonalda
    2.12.2012
    2.12.2012
    Szanowni Państwo,
    bardzo proszę o rozwianie moich wątpliwości co do zapisu nazw produktów z dopełniaczem saksońskim. Wiadomo, że powinno się mówić „Idę do McDonalda” (nie: McDonaldsa), „Używam Helmana” (nie: Helmansa – chodzi o majonez) itp. Co jednak z takimi nazwami jak Jack Daniel's, Balantine's, Redd's? Wszyscy, których znam, dopełniacz wymawiają kolejno: [danielsa], [balantajsa], [redsa].
    Iwona Nowakowska
  • Xbox
    28.11.2012
    28.11.2012
    Szanowni Państwo,
    jestem w trakcie pisania pracy magisterskiej dotyczącej firmy Microsoft i mam problem z odmianą nazwy konsoli Xbox. Czy należy pisać np. zaprezentowanie Xbox'a, Xbox-a, Xboxa czy może Xboksa? Skłaniałbym się ku opcji trzeciej, jednak nie mam pewności co do jej poprawności.
    Pozdrawiam serdecznie i z góry dziękuję za odpowiedź.
    Fan Państwa poradni
    Rafał Ch.
  • AISEC
    23.11.2012
    23.11.2012
    Witam serdecznie!
    Moi znajomi z organizacji AIESEC są przekonani, że owego skrótu nie powinno się odmieniać. Czy tak jest faktycznie, a jeżeli tak, dlaczego? Powinno się mówić znajomi z AIESEC-u czy znajomi z AIESEC?
    Pozdrawiam
  • eozynofile
    18.11.2012
    18.11.2012
    Szanowni Państwo,
    W mojej pracy doktorskiej wielokrotnie występowała konieczność odmiany słowa eozynofil, lm -e. Recenzent zwraca uwagę, że pojawiły się w tym względzie błędy. Czy prawidłowa jest np. forma dopełniacza liczby mnogiej eozynofilów, czy eozynofili? Bardzo proszę o podanie prawidłowej deklinacji tego rzeczownika.
    Z poważaniem
    Edyta Głowacka
  • więzy
    29.10.2012
    29.10.2012
    Szanowni Państwo,
    zastanawiam się, jaką formę l.poj. posiada rzeczownik więzy (w znaczeniu więzy mechaniczne, więzy holonomiczne). Prowadzący zajęcia używa formy wiąz. Czy jest ona poprawna?
    Z poważaniem
    Justyna
  • MDK
    26.10.2012
    26.10.2012
    Szanowni Państwo,
    interesuje mnie skrótowiec MDK. Słownik dopuszcza jego odmianę, mimo że w wymowie kończy się samogłoską. Dlaczego tak jest?
    Pozdrawiam
  • ręka
    25.10.2012
    25.10.2012
    Czy mianownik liczby mnogiej słowa ręka w piłkarskim znaczeniu 'dotknięcie piłki ręką' to… ręki? Na przykład „W pierwszej połowie były dwie ręki, ale sędzia nie podyktował ani jednego karnego”.
  • Lubiał wypić
    20.10.2012
    20.10.2012
    Z racji tego, że ostatnio poznaję ludzi z różnych rejonów Polski, zauważam znaczne różnice w tym, jak mówimy. Bardzo zraziła mnie forma lubiałem, lubiałam, której czasami używają ludzie pochodzący z Lubelszczyzny. Wiem, że jest to forma niepoprawna i moje wyjaśnienie, że nie ma czasownika lubieć, nie było dla nich zbyt przekonujące. Zastanawiam się, czy ten błąd można traktować podobnie jak małopolskie formy oglądnąć, przeglądnąć, czy pierwszy przykład jest błędem bardziej rażącym?
  • czas teraźniejszy odniesiony do przyszłości
    3.10.2012
    3.10.2012
    Szanowni Państwo,
    wielokrotnie spotykam się z użyciem czasu teraźniejszego dla określenia czynności mającej nastąpić w przyszłości. Stało się to nagminne np. w programach telewizyjnych, kiedy prowadzący żegna się z widzami mówiąc: „Widzimy się jutro, jak zwykle o 18.00”, „Jesteśmy jutro na antenie od 7.00”. W kontaktach służbowych często słyszę: „Jestem jutro w biurze od 10.00”, „Jesteś jutro w pracy”? Proszę o wyjaśnienie czy ta forma jest poprawna.
    Z poważaniem
    Lesław Skwarski
  • pomarańcza
    26.09.2012
    26.09.2012
    Jak odmieniamy słowo pomarańcza?
  • putto
    23.09.2012
    23.09.2012
    Jaka jest poprawna forma mianownika liczby mnogiej rzeczownika putto: putta czy putti?
  • performance
    23.09.2012
    23.09.2012
    Jak w języku polskim zapisujemy mianownik liczby mnogiej rzeczownika performance: performance'e czy performances?
  • Kobieta-Kot
    23.09.2012
    23.09.2012
    Szanowni Państwo,
    zastanawiam się, jaka odmiana pseudonimu bohaterki Kobiety-Kot jest poprawna. Czy powinno się odmieniać tylko człon Kobieta, czy również Kot? Przykładowo zdanie „Film z Kobietą-Kotem” wydaje się w porządku, ale już „Powiedziałem Kobiecie-Kotu” albo nawet „Powiedziałem Kobiecie-Kotowi” brzmi trochę niedorzecznie.
    Dziękuję za odpowiedź
  • czworaczki
    18.09.2012
    18.09.2012
    Dzień dobry!
    Mam dylemant dotyczący poprawnej odmiany wyrazu czworaczki. Kiedy to dziewczynki, można o nich napisać, że nie ma czworaczek albo rodzina czworaczek, podobnie jak dziewczynek?
    Z góry dziękuję za pomoc.
    A.S.
  • Miss Polonia
    14.09.2012
    14.09.2012
    „Dziś spotkałem się z Janiną Kowalską, ubiegłoroczną Miss Polonia” czy może raczej „z […] Miss Polonią”? Czy drugi składnik tej nazwy można lub trzeba odmienić?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego