znaczenie

Tu powiemy ci, jakie znaczenia mają interesujące cię słowa. Dowiesz się, których słów nie należy łączyć, a których nie powinno się używać w określonych sytuacjach lub kontekstach. A jeśli nie znasz jakiegoś słowa, pomożemy ci je znaleźć.

  • człowiek czy osoba?

    5.01.2008
    5.01.2008

    Szanowni Państwo!

    Osoby są policzalne, ludzie nie. „Wystawę zwiedziło około czterech tysięcy osób (czy ludzi?)” – cztery tysiące to konkretna liczba, ale około sugeruje, że nie zostali oni policzeni co do jednego. „Wystawę zwiedziło czterdzieści tysięcy osób (czy ludzi?)” – brak około sugeruje, że liczba jest dokładna, ale jej wielkość pozwala przypuszczać, że to określenie szacunkowe. Będę bardzo wdzięczna za rozstrzygnięcie.

    Magdalena

  • X lub Y
    5.01.2008
    5.01.2008
    Szanowni Państwo,
    mam pytanie dotyczące znaczenia spójnika lub. Czy zawsze oznacza on rozłączność? Przykład z art. 61 Konstytucji RP: „Prawo do uzyskiwania informacji obejmuje […] wstęp na posiedzenia kolegialnych organów władzy publicznej […] z możliwością rejestracji dźwięku lub obrazu”. Czy więc powinno się w takim przypadku wyłączyć w kamerze rejestrację dźwięku? Oznaczałoby to dokumentowanie np. posiedzeń rady gminy w formie filmu niemego. Jak na tę sprawę patrzą językoznawcy?
  • Co to jest podpis?
    2.01.2008
    2.01.2008
    Jestem pracownikiem organu administracji państwowej i proszę o udzielenie odpowiedzi na następujące pytanie: czy przyjęte i stosowane w praktyce bliżej nieokreślone znaki graficzne (np. V, łamana linia, kółko czy jakikolwiek znak graficzny), jak również parafę, uznać można językowo za podpis?
  • odsetek i odsetki
    27.12.2007
    27.12.2007
    Dzień dobry,
    mam pytanie o różnicę między dwoma słowami: odsetka i odsetek. Dziś są to dwa różne słowa (tj. mają dwa różne wpisy w słowniku) o nieco odmiennych znaczeniach; tzn. nie są wymienne. Jednak wciąż są na tyle bliskie znaczeniowo, że jestem przekonany, że pochodzą z jednego źródła. Stąd pytanie: kiedy i w jakich okolicznościach doszło do ich „separacji”? Które słowo było pierwsze?
    Dziękuję i wesołych świąt!
    Jarek Hirny
  • zholować
    20.12.2007
    20.12.2007
    Zholowac samochód?
  • wodowisko
    20.12.2007
    20.12.2007
    Co znaczy słowo wodowisko? Czy jest lub kiedyś było synonimem zbiornika wodnego? Słownik rosyjsko-polski Wiedzy Powszechnej z 1958r. podaje je jako tłumaczenie rosyjskiego водохранилище (słowo wodowisko znalazłem tylko w słowniku alternatywnym na kurnik.pl, wg którego to miejsce, gdzie ląduje hydroplan).
    Dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam
  • muriaty i szagriaty
    18.12.2007
    18.12.2007
    Co oznaczają wyrazy muriaty i szagriaty z popularnej pieśni biesiadnej? Zob. http://www.google.pl/search?hl=pl&q=muriaty+trojka
  • współmałżonek
    13.12.2007
    13.12.2007
    Wyraz współmałżonek kojarzy mi się ze wspólnym małżonkiem, a więc dzielonym z kimś. Czy mój sposób rozumowania jest logiczny, czy też nie?
  • inteligentne technologie
    8.12.2007
    8.12.2007
    Szanowni Eksperci!
    Jak sprytnie wymienić w wyrażeniu inteligentne technologie przereklamowane słowo inteligentne? Czy ono sugeruje, że te technologie są dlatego inteligentne, że jest w nich jakiś bystry duch? A przecież obecna technologia nie jest tak sprawna jak mózg ludzki.
    Dziękuję
    AB
  • między… a…, od… do…
    29.11.2007
    29.11.2007
    Szanowni Eksperci!
    Czy istnieje różnica pomiędzy wyrażeniami między… a… a od… do…? Czy pierwsze oznacza przedział otwarty, a drugie – zamknięty? I czy tak też mam rozumieć poniższe gazetowe przykłady: „Pytani o ocenę w skali od 1 do 6, odpowiadają, że mieści się ona między 3 a 4”, „Na ogół myślę o tym w niedzielę, mniej więcej między 2 a 3 w nocy”?
    Dziękuję
    AB
  • przyszły czwartek
    28.11.2007
    28.11.2007
    Przykładowo: dzisiaj jest poniedziałek 26 listopada. Czy przyszły czwartek to ten 29 XI czy 6 XII?
  • wraz
    27.11.2007
    27.11.2007
    Szanowni Państwo!
    Słowniki podają, że przyimek wraz oznacza 'razem', ale czy oznacza także 'wciąż'? „No i wraz nie ma na kogo głosować”, „Mój komputer wraz nie chce działać”, „U nas puszczają wraz ten sam film” – takie użycie przyimka wraz zaobserwowałem w internecie (wystarczy w wyszukiwarkę wpisać „wraz nie”, „wraz ten” itp.). Wydaje mi się, że albo jest to jakiś żart językowy, albo że wynika to ze zwykłej niewiedzy.
  • taniec erotyczny czy orientalny?
    22.11.2007
    22.11.2007
    Jestem początkującą tancerką orientalną. Znalazłam stronę o tańcu erotycznym, na której są odnośniki do stron o tańcu orientalnym. Takie przyporządkowanie wydaje mi się krzywdzące. Czy określenie taniec erotyczny uznaliby Państwo za obraźliwe dla tancerek orientalnych?
  • dioda LED i płyta CD
    17.11.2007
    17.11.2007
    Witam,
    jak to jest z zwrotami typu dioda LED czy płyta CD? Chodzi mi o to, że np. LED zawiera w sobie już słowo diode, więc gdy mówimy dioda LED, słowo dioda po rozwiązaniu skrótu LED jest podwajane: „Podświetlenie jest zrobione na diodzie Light Emmiting Diode”. Czy nie lepiej byłoby mówić: „Podświetlenie jest zrobione na LED”? Podobnie z CD: czy nie lepiej mówić „Weź tę CD” niż „Weź tę płytę CD”?
  • pozycjonować
    15.11.2007
    15.11.2007
    Szanowni Eksperci!
    Co znaczy pozycjonować? Interesują mnie wszystkie znaczenia tego słowa.
    Dziękuję
    AB
  • bystry
    14.11.2007
    14.11.2007
    Jakiś czas temu w rozmowie ze znajomym dowiedziałem się, iż wyraz bystry określać może niezwykle jurnego i płodnego mężczyznę. Czy istnieje lub istniała podobna definicja powyższego przymiotnika? Jak stary jest ów wyraz; jakie jest jego pochodzenie?
  • liczby rzymskie

    12.11.2007
    12.11.2007

    W Zasadach pisowni i interpunkcji (https://sjp.pwn.pl/zasady/350-88-6-Miedzy-skladnikami-daty;629757.html) znalazłem następujące sformułowanie (o pomijaniu kropki): „[350] 88.6. Między składnikami daty, jeśli miesiąc napisany jest liczbą rzymską lub słownie (…)”. Wydaje mi się, że nie ma liczb rzymskich, są jedynie cyfry. Stąd powyższe zdanie powinno być chyba przeformułowane.

    Pozdrawiam,

    Zbigniew Kozak

  • lustro weneckie raz jeszcze
    29.10.2007
    29.10.2007
    Kilka dni temu w odpowiedzi na pytanie czytelniczki jeden z językoznawców poradni doradzał używanie określenia lustro weneckie zamiast fenickie. Tymczasem wg elektronicznego Słownika poprawnej polszczyzny PWN z 2004 roku lustro weneckie to XVIII-wieczne ozdobne lustro, a więc zupełnie co innego niż lustro, które z jednej strony jest oknem – a najprawdopodobniej takie miała na myśli autorka pytania. Również Wikipedia rozróżnia te dwa terminy.
  • warszawiacy
    29.10.2007
    29.10.2007
    Witam!
    Moje pytanie dotyczy używania określeń Warszawiak i Warszawianka. Czy osoba, która urodziła się w Warszawie, może powiedzieć o sobie, że jest Warszawiakiem lub Warszawianką? Czy osoba, która nie urodziła się w Warszawie, jednak mieszka w stolicy np. od 7 lat, może użyć określenia: „Jestem Warszawiakiem (Warszawianką) od 7 lat”?
    Moje pytanie jest oparte na konkretnym przykładzie, jednak w istocie dotyczy ogólnych pojęć.
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Pozdrawiam.
  • krochmal
    22.10.2007
    22.10.2007
    Jak jest różnica między krochmalem zwykłym a krochmalem modyfikowanym?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego