nazwy własne

W tym miejscu znajdziesz wszystko, co chcesz lub powinieneś wiedzieć o nazwach własnych. Dowiesz się, które z nich piszemy małą literą, od których powstały przymiotniki a od których nie, czy od nazwy każdej miejscowości można utworzyć nazwę jej mieszkańca. Poznasz rozstrzygnięcia problemów związanych z nazwiskami i ich odmianą. A jeśli jakiejś odpowiedzi nie znajdziesz, możesz zadać pytanie naszym ekspertom.

  • nazwiska na -er
    18.12.2002
    18.12.2002
    Jak poprawnie odmieniać nazwisko Baster? Czy forma Bastra jest niedopuszczalna?
  • Ich Troje
    18.12.2002
    18.12.2002
    Dzień dobry.
    Proszę o pomoc w rozwiązaniu następującego problemu: czy nazwa zespołu Ich Troje jest odmienna? Przykład: piosenka w wykonaniu Ich Troje czy piosenka w wykonaniu Ich Trojga? (Niestety, nie mogę tu dodać rzeczownika zespół, choć wiem, że najbezpieczniej byłoby: piosenka w wykonaniu zespołu Ich Troje).
    Z góry dziękuję.
    Czarka
  • Nagroda Nobla i Wyspa Św. Heleny
    18.12.2002
    18.12.2002
    Dzień dobry! Mam następujące pytania:
    1. Dlaczego odmiennie pisze się Nagroda Nobla i nagroda Pulitzera (wg słownika ortograficznego)? Nazwy obu nagród pochodzą od nazwisk fundatorów, skąd więc ta różnica?
    2. Jak zapisać skrót św. w nazwie geograficznej Wyspa Świętej Heleny – wielką czy małą literą?
    Bardzo proszę o odpowiedź.
    Łączę wyrazy szacunku
    Magdalena Drukort
  • nazwiska na -ąb
    18.12.2002
    18.12.2002
    Jak się odmienia imię i nazwisko: Andrzej Jastrząb?
  • Co może być nazwą własną?
    11.12.2002
    11.12.2002
    Witam serdecznie.
    Chciałbym się dowiedzieć, czy dopuszczalna jest pisownia tego typu: „Produkt X Krem do Rąk Zapobiegający Czemukolwiek”. Innymi słowy, czy można zapis tego typu, czyli elementy nazwy produktu, podciągać pod zasady pisowni nazw własnych?
    Dziękuję za odpowiedź.
    Przemek
  • Wspólnota
    5.12.2002
    5.12.2002
    Dzień dobry,
    przepraszam za niezbyt precyzyjne pytanie. Otóż chodzi mi o to, czy zastępując słowa: Unia Europejska, Piętnastka słowem Wspólnota, powinnam je zapisać dużą czy małą literą. „Nowi członkowie Wspólnoty”, „Polska będzie negocjować z Unią, ale czy uda się jej wypracować korzystne warunki wejścia do Wspólnoty?”, „Nowa oferta UE nie będzie jednak nagłym aktem szczodrości Wspólnoty ani skutkiem zabiegów polskich dyplomatów”.
    Dziękuję
  • Piętnastka
    5.12.2002
    5.12.2002
    Szanowni Państwo,
    mam jeszcze jedno pytanie dotyczące UE. Czy kraje wchodzące w jej skład to Piętnastka, piętnastka czy może 15? W gazetach ogólnopolskich (dziennikach, tygodnikach) widziałem różne formy (wszystkie przytoczone). Wydaje mi się, ze najodpowiedniejsza jest forma pierwsza, nie mam jednak pewności. Prosiłbym o odpowiedź. Z góry dziękuję.
  • skrócone nazwy własne
    5.12.2002
    5.12.2002
    Szanowni Państwo!
    Jak pisać części nazw własnych? Np. pojawia się Krajowe Biuro Wyborcze, a w innym miejscu: krajowe biuro (Krajowe Biuro)?
    Z pozdrowieniem
  • Henkel
    5.12.2002
    5.12.2002
    Szanowni Państwo,
    Jak powinno się odmieniać słowo Henkel? Henkla czy Henkela?
    Pozdrawiam
  • nazwy firm
    5.12.2002
    5.12.2002
    Szanowni Państwo,
    mam pytanie dotyczące przypadków zależnych nazw własnych „wielokrotnie złożonych”, takich jak Polski Koncern Naftowy Orlen czy Konsorcjum Olejów Przepracowanych Organizacja Odzysku. Jeśli chodzi o tę pierwszą nazwę, to odmieniany jest tylko pierwszy człon (np. w Polskim Koncernie Naftowym Orlen). Czy wobec tego w przypadku drugiej nazwy powinniśmy zastosować tę samą zasadę (np. w Konsorcjum Olejów Przepracowanych Organizacja Odzysku) czy może jednak odmieniać wszystkie wyrazy? Czy jest jakaś ogólna zasada dotycząca tego typu nazw, czy każdy z przypadków powinien być rozpatrywany osobno?
    Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.
  • parczamistowski i chalkistowski
    5.12.2002
    5.12.2002
    Szanowni Państwo,
    Tłumaczę książkę, w której przewijają się nazwy frakcji afgańskiej partii komunistycznej: Parczam i Chalq. Piszę więc o parczamistach i chalqistach, ale mam wątpliwości co do formy przymiotnika: czy powinno być parczamistowski (chalqistowski) analogicznie do np. labourzystowski, czy jakoś inaczej?
    Pozdrawiam
    LM
  • Bieszczady
    5.12.2002
    5.12.2002
    Dzień Dobry!
    Zwracam się z zapytaniem odnośnie odmiany nazwy Bieszczady. Winno być Bieszczadów czy Bieszczad? Słownik dopuszcza obie wersje, jednak ze względów historycznych wydaje się, że jedynie pierwsza jest właściwa.
    Uprzejmie proszę o odpowiedź.
    Pozdrawiam,
    Katarzyna K.
  • Dariusz
    4.12.2002
    4.12.2002
    Jaka jest etymologia imienia Dariusz? Czy ma ono swoje odpowiedniki w innych współczesnych językach europejskich i czy oprócz królów perskich nosiły je inne sławne postaci historyczne? Dziękuję.
  • nazwiska polskie na -o
    4.12.2002
    4.12.2002
    Proszę uprzejmie o informację, czy moje nazwisko WAŚKO jest odmienialne. Ostatnio otrzymałem certyfikat na ozdobnym papierze, gdzie widnieje drukowane dużą czcionką moje nazwisko, że moje biuro jest reprezentowane przez Zbigniewa Waśkę. Moim zdanie powinno brzmieć: przez Zbigniewa Waśko. Uprzejmie dziękuję za odpowiedź.
    Z poważaniem: Zbigniew Waśko
  • altdorfski – altdorfijski
    26.11.2002
    26.11.2002
    Witam!
    Chodzi o utworzenie przymiotnika od nazwy miasta Altdorf. Wydaje mi się, że prawidłową formą jest altdorfski, lecz spotkałam się również z wersją altdorfijski. Jaka jest zatem poprawna forma? A może obie?
    Pozdrawiam
    Aliah
  • majski?
    26.11.2002
    26.11.2002
    Dawno, dawno temu żyli Majowie. Stworzyli ciekawą kulturę i różne dobra materialne. A czy w naszym języku można utworzyć od ich nazwy własnej formę przymiotnikową? Kodeks Majów, czyli kodeks …???
    Pozdrawiam
    Elka
  • mieszkańcy Akwitanii
    25.11.2002
    25.11.2002
    Czy mieszkańcy Akwitanii to Akwitanie czy Akwitańczycy? Moim zdaniem poprawne jest to pierwsze określenie Akwitanie, ale znajomi upierają się, że mieszkańcy Walii to Walijczycy, a Japonii – Japończycy, więc będą Akwitańczycy. Jednak mieszkańcy Belgii to przecież nie Belgijczycy :))). Nie zawsze mieszkańcy kraju, którego nazwa kończy się na ia są „czykami”. W końcu przedstawiciele Polonii to nie Polonijczycy, a Polonusi.
    Niestety nigdzie nie mogę znaleźć odpowiedzi, jak to jest z tą Akwitanią i jej mieszkańcami.
    Pozdrawiam :)
    Małgorzata Karolina Piekarska
  • mieszkaniec Majorki
    25.11.2002
    25.11.2002
    Jak się nazywa mieszkaniec Majorki? Majorkańczyk?

  • imiona i nazwiska hiszpańskie

    25.11.2002
    25.11.2002

    Witam,

    w jaki sposób odmieniamy imiona i nazwiska hiszpańskojęzyczne? A konkretniej, jak brzmi dopełniacz od José Antonio Primo de Rivera, José María Aznar, José Luis Rodríguez?

    Pozdrawiam

    Maja Pietrzykowska

  • Al-Kaida
    25.11.2002
    25.11.2002
    Proszę o rozstrzygnięcie pisowni al-Kaida czy al-Quaeda? Myślnik czy dywiz? Jest wiele wersji w różnych źródłach. Dziękuję.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego