W tym miejscu znajdziesz wszystko, co chcesz lub powinieneś wiedzieć o nazwach własnych. Dowiesz się, które z nich piszemy małą literą, od których powstały przymiotniki a od których nie, czy od nazwy każdej miejscowości można utworzyć nazwę jej mieszkańca. Poznasz rozstrzygnięcia problemów związanych z nazwiskami i ich odmianą. A jeśli jakiejś odpowiedzi nie znajdziesz, możesz zadać pytanie naszym ekspertom.
nazwy własne
-
odmiana nazw miast14.11.200214.11.2002W audycji Mówi się w Telewizji Polonia w dniu 8 listopada prof. Bralczyk odpowiadał między innymi na pytanie o odmianę nazw miast z przykładem Edmonton, Vancouver, np. w Edmonton czy w Edmontonie? W odpowiedzi powiedział, że nazwy miast rodzaju męskiego nie odmieniają się, z wyjątkiem miast, które mają swoje tradycyjne odpowiedniki polskie, np. Londyn, Waszyngton. Dodał też, że odmiana mogłaby razić słuchowo rodzimych mieszkańców (pytająca pani mieszkała w Edmonton). A co z miastami o nazwach rodzaju żeńskiego? Mieszkam na Florydzie w mieście, które nazywa się Sarasota. Mieszkając tam, mówiąc po polsku odmmieniamy je, podobnie jak Atlanta. Czy więc odmieniamy Atlanta tylko dlatego, że jest to nazwa znana w języku polskim. Sądzę, że kryterium odbioru przez rodzimych mieszkańców nie powinno mieć wpływu na zasady języka.
Dziękuję za odpowiedź.
Kazimierz Masiak -
pani Zimna i pan Zimny12.11.200212.11.2002Witam serdecznie.
Mam problem, który ostatnio pojawia się coraz częściej i który – przyznaję – bardzo mnie nurtuje. Otóż przychodzą do mnie małżonkowie. Pan nazywa się Zimny, a pani – Zimna. W jaki sposób, niejako, „połączyć” tych Państwa: X i Y małżonkowie Zimni czy małżonkowie X Zimna i Y Zimny?
Pozdrawiam -
Głomia12.11.200212.11.2002Proszę o poradę: jak odmienić nazwę rzeki Głomia – na rzece Głomi czy Głomii? Dziękuję.
-
polskie nazwy miejscowe obcego pochodzenia12.11.200212.11.2002Pytanie będzie z pogranicza historii i języka polskiego.
Trudno, naprawdę bardzo trudno jest mi sobie wyobrazić, że polski żołnierz, na polskim terytorium, posługując się językiem polskim, nadaje polskiemu kawałkowi ziemi jakże „swojską” i „polskobrzmiącą” nazwę Westerplatte. Równie trudno mi zrozumieć, jak po II wojnie światowej polski architekt, polski budowniczy, polski murarz nadaje polskiej dzielnicy w polskiej stolicy jakże „swojsko” i „polskobrzmioącą” nazwę Mariensztat… Coś tu chyba nie tak! Albo to ja mam kiepskie wyczucie językowe, albo jednak nazwy te niezbyt komponują się z naszym ojczystym językiem… Uprzejmie proszę o opinię, bo o wyjaśnienie będzie chyba trochę trudno… Pozdrawiam serdecznie !!! -
wymowa nazwisk8.11.20028.11.2002Jestem nauczycielem – mam więc do czynienia z bardzo dużą ilością nazwisk i imion. W przypadku, gdy uczeń jest Polakiem (narodowość i obywatelstwo polskie, tu się urodził, rodzice też) – a takich mam 99% – personalia ZAWSZE wymawiam zgodnie z zasadami języka polskiego. Nie wszyscy jednak są zadowoleni, dlatego też proszę o potwierdzenie (wydrukuję – i dam zainteresowanym), ze nazwisko Michel czytamy [michel], a nie [miszel], zaś imię Angelika – [angelika], a nie [andżelika].
Pozdrawiam serdecznie! -
nazwy zakonów8.11.20028.11.2002Mam problem z pisownią nazw zakonów. Krzyżacy, oczywiście, wielką literą, ale jak napisać zakon kawalerów mieczowych albo zakon braci mniejszych? Wielkimi czy małymi literami? Bardzo proszę o odpowiedź.
Z wyrazami szacunku
Magda Drukort
-
cmentarz Osobowicki8.11.20028.11.2002Jak napisać: Cmentarz Osobowicki czy cmentarz Osobowicki?
-
nazwy własne w liczbie mnogiej8.11.20028.11.2002Czy dopuszczalna jest pisownia wielką literą nazw własnych w liczbie mnogiej? Na przykład: Autoryzowane Salony [nazwa firmy], Oddziały Banku [nazwa banku]. Czy te nazwy w liczbie mnogiej tracą przywilej pisania wielką literą charakterystyczny dla nazw własnych? Moim zdaniem ten rodzaj zapisu jest dopuszczalny, choć niekonieczny.
Pozdrawiam
Przemek z Pruszkowa -
Andrew8.11.20028.11.2002Czy należy odmieniać imię Andrew?
-
Kto mieszka w Moskwie?4.11.20024.11.2002Czy poprawna forma na określenie mieszkańców Moskwy to Moskwianie czy Moskwiczanie?
-
skracanie imion29.10.200229.10.2002W jaki sposób poprawnie powinno się skracać imiona, np. Stanisław? Czy poprawny jest skrót S. czy St.?
-
odmiana nazwisk29.10.200229.10.2002Mam taki problem. Czy nazwiska można odmieniać przez przypadki i osoby, liczby? Chodzi mi mianowicie o nazwiska np. z zakończeniami -cki, -ski albo o to, czy np. pan Oracz jest mężem pani Oraczowej albo Oracz. Proszę mi dokładnie wyjaśnić te kwestie, bo w szkole uczą dzieci, że nazwiska się odmienia, a ja sądzę, że nie.
Z poważaniem
Robert Nietupski -
EMPiK, Empik, empik29.10.200229.10.2002Jak należy pisać nazwę Empik? Małą czy wielką literą? Jest to zarówno nazwa sieci sprzedaży, jak i poszczególnych jej sklepów. Czy pisownia będzie zależeć od znaczenia słowa, np. Umówiłem się w empiku przy Nowym Świecie? Artysta podpisał umowę z Empikiem dotyczącą promocji płyty?
-
Sobór Watykański II24.10.200224.10.2002Czy poprawny jest zapis Sobór Watykański II postanowił…? Liczebnik porządkowy określający wydarzenie zazwyczaj jest poprzedzający, np. X Tydzień Promocji Zdrowia, XXI Festiwal Piosenki, XXX Spotkania Teatralne.
-
Karsibór24.10.200224.10.2002Szanowni Państwo,
Bardzo proszę o pomoc – problem, który nas nurtuje to: jak odmienić nazwę miejscowości Karsibór? Np. (obecna wersja w publikacjach) „Wyprzedzanie statków dozwolone jest od Karsiborza” czy „Wyprzedzanie statków dozwolone jest od Karsiboru”? -
Głódź24.10.200224.10.2002Jak należy odmieniać nazwisko Głódź? Głodzia czy Głódzia?
-
Myanmar – Mianma24.10.200224.10.2002Jakiś czas temu Birma zmieniła nazwę na Myanmar. W tym brzmieniu znajduje się ona w Państwa słowniku ortograficznym. Ale w encyklopediach PWN (wielkiej i tej dostępnej w Internecie) pod hasłem Birma na pierwszym miejscu jest spolszczona forma Mianma. Którą z tych dwu form należałoby uznać za poprawniejszą?
Łączę pozdrowienia
Piotr Burian -
Podwysokie Jeleniewskie24.10.200224.10.2002Jak odmienić nazwę miejscowości Podwysokie Jeleniewskie – Podwysokiem Jeleniewskiem (analogicznie jak Wysokie Mazowieckie) czy Jeleniewskim, jako że leży w pobliżu Jeleniewa?
Ela -
Yehudi Menuhin i Robin Hood22.10.200222.10.2002W jednym z tekstów pojawił się Yehudi Menuhin. Ku przerażeniu sekretarza redakcji odmieniłam jego imię i nazwisko: Yehudiego Menuhina. Nie sądzę, abym w tej konkretnej sytuacji popełniła błąd. Czy mam rację? A jeśli chodzi o Robin Hooda, to czy wypada odmieniać jego imię wbrew przyjętemu zwyczajowi językowemu?
Iwona -
Kudowa17.10.200217.10.2002W Słowniku ortograficznym PWN podano Kudowa Zdrój, w Kudowie. Natomiast Słownik ortograficzny i Prawidła pisowni polskiej (S. Jodłowski i W. Taszycki, Ossolineum, 1974) podają: Kudowa, -wej, przez -wą, w -wej. Kto ma rację ?