nazwy własne

W tym miejscu znajdziesz wszystko, co chcesz lub powinieneś wiedzieć o nazwach własnych. Dowiesz się, które z nich piszemy małą literą, od których powstały przymiotniki a od których nie, czy od nazwy każdej miejscowości można utworzyć nazwę jej mieszkańca. Poznasz rozstrzygnięcia problemów związanych z nazwiskami i ich odmianą. A jeśli jakiejś odpowiedzi nie znajdziesz, możesz zadać pytanie naszym ekspertom.

  • Kłobuck
    12.09.2002
    12.09.2002
    Poszukuję genezy słowa Kłobuck.
  • Łukaszenko czy Łukaszenka?
    10.09.2002
    10.09.2002
    Łukaszenko czy Łukaszenka jest prezydentem Białorusi?
  • Takomyśle
    10.09.2002
    10.09.2002
    Szanowny Panie Profesorze,
    Od dawna moja rodzina boryka się z pewnym problemem. Kupiliśmy działkę we wsi Takomyśle. W jaki sposób odmieniać tą nazwę własną? Czy jest to rodzaj nijaki, czy żeński? Nie wiemy, czy jesteśmy w Takomyślach, Takomyśli czy w Takomyślu. Byłabym bardzo wdzięczna za odpowiedź (gdzieś to umknęło podczas szkolnej edukacji).
    Z góry dziękuję, łączę pozdrowienia.
    Małgorzata Lechowska
  • Bismarckowski, bismarckowski
    10.09.2002
    10.09.2002
    Jak powinien brzmieć przymiotnik od nazwiska Bismarck: bismarckowski czy bismarkowski?
  • e-Biznes
    4.09.2002
    4.09.2002
    Jak należy przetłumaczyć eBusiness Center? Centrum eBiznesu czy Centrum eBiznesowe? Czy pomiędzy e i B (b) należy wstawić łącznik?
  • pergamoński czy pergameński?
    4.09.2002
    4.09.2002
    Uprzejmie proszę o wyjaśnienie rozbieżności w zapisie przymiotnika od nazwy Pergamon. Według słownika ortograficznego przymiotnik winien brzmieć pergameński. Taka właśnie formę (chyba bez wyjątku) można znaleźć w 7-tomowej encyklopedii PWN. Jednakże w najnowszej, Wielkiej encyklopedii PWN znajdujemy formę pergamoński, np. hasło Berlin wspomina o Muzeum Pergamońskim. Co sądzić o tej rozbieżności? Czym jest spowodowana? Czy obie formy są równie poprawne?
    Jakoś bardziej „swojska” wydaje się nam forma z o, a więc pergamoński (używana na przykład w „Słowniku mitów” W. Kopalińskiego), ale pragniemy poznać opinię specjalistów.
    Z poważaniem
    Andrzej Szymczak
  • Maria Skłodowska-Curie
    4.09.2002
    4.09.2002
    Laureatka Nagrody Nobla to Maria Skłodowska-Curie. Wszystkie słowniki podają taka pisownię nazwiska polskiej noblistki. Dlaczego mamy wiec UMCS (Uniwersytet im. Marii Curie-Skłodowskiej)? Czyżby do nazwy uniwersytetu wkradł się błąd? Trudno w to uwierzyć.
    Daniel Bożynski
  • nazwy instytucji
    4.09.2002
    4.09.2002
    Dzień dobry,
    Moje pytanie dotyczy pisowni instytucji państwowych – wiem, że piszemy je dużą literą, ale czy ta sama zasada obowiązuje przy instytucjach innych państw? Ministerstwo Infrastruktury, ale ukraińskie Ministerstwo Infrastruktury czy ukraińskie ministerstwo infrastruktury?
    Dziękuję, pozdrawiam.
    J.B.
  • Kup i Kały
    4.09.2002
    4.09.2002
    Witam Państwa. Na Opolszczyźnie jest niewielka wieś o nazwie Kup. Jak ją odmieniać? Również w województwie opolskim jest miejscowość Kały. Skąd ta nazwa – frapuje mnie to bardzo.
    Pozdrawiam.
  • odmiana nazwisk
    30.08.2002
    30.08.2002
    Moje zapytanie dotyczy odmiany nazwisk (polskich) (…) mianowicie na zaproszeniu chciałbym zamieścić taki tekst: „Mamy zaszczyt zaprosić Sz.P. …” (w miejscu kropek zwykle są imiona małżonków + nazwisko, np. Marię i Jana Kowalskich). Nie wiem, jak poprawnie jest w przypadku takich nazwisk jak np: Osika, Żurek, Rodwald, Popiel, Kłoczko, Konieczny, Kisyk, Kondrasiuk, Rzepka, Plokarz. To są tylko przykłady, a może da się podać jakąś zasadę.
    Zastanawiam się także nie tylko nad tym, jak te nazwiska (połączone wcześniej z imionami j.w.) brzmią w bierniku, ale np. także w mianowniku (czyli czy np. Maria i Jan Żureki, Plokarz czy Żurkowie, Plokarzowie).
    Byłbym wdzięczny za wyjaśnienie.
  • Chorzele
    30.08.2002
    30.08.2002
    Szanowni Państwo,
    W województwie mazowieckim znajduje się miasto Chorzele, ostatnio modna miejscowość wypoczynkowa, jednak mało kto wie, jak powiedzieć, gdzie jedzie na wakacje: do Chorzeli czy do Chorzel. Oto jest pytanie.
    Z poważaniem
    R. Hellich
  • Smith
    30.08.2002
    30.08.2002
    Szanowni Państwo,
    Będę wielce zobowiązany za odpowiedź na następujące pytanie: jak brzmi wołacz od nazwiska Smith (jak Adam Smith). Smisie?
    Paweł Lato
  • Ochodze
    30.08.2002
    30.08.2002
    Witam. Chciałbym uzyskać poradę odnośnie do odmiany przez przypadki nazwy wsi Ochodze. Z góry dziękuję.
  • Roch
    6.08.2002
    6.08.2002
    Witam.
    Bardzo proszę o wyjaśnienie, jakie jest pochodzenie i znaczenie imienia Roch. Dziękuję.
    Z poważaniem:
    Ryszard
  • Bortel
    6.08.2002
    6.08.2002
    Jak poprawnie należy odmieniać nazwisko Bortel?
  • Rambam
    1.08.2002
    1.08.2002
    Witam,
    W mianowniku mam: rabbi Ramba’m, proszę o pomoc – jak zapisać dopełniacz?
    Dziękuję, mz
  • Szemud
    1.08.2002
    1.08.2002
    Witam,
    Jak poprawnie odmienić nazwę Szemud (wieś w woj. pomorskim, pow. wejherowski)?
    Dziękuję, mz
  • Dubie
    1.08.2002
    1.08.2002
    Dzień dobry,
    Jak wygląda odmiana nazwy Dubie (wieś w woj. małopolskim)?
    Dziękuję, mz
  • Sergio i Don
    1.08.2002
    1.08.2002
    Czy to jest napisane poprawnie: Zadedykowany Sergiemu i Donowi?
  • Bettina
    1.08.2002
    1.08.2002
    Imię Bettina pochodzi zapewne z języka włoskiego, ale co oznacza? Prosiłbym o odpowiedź.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego