inne

To zestaw pytań, które nie poruszają problemów ściśle językowych, np. dlaczego niektóre słowa są w słownikach, a innych nie ma, kiedy nowe słowo pojawia się w słowniku, albo jakie słowo ma najwięcej polskich liter, a które jest najdłuższe.

  • znaczenie symboliczne biedronki
    29.09.2003
    29.09.2003
    Jakie znaczenie symboliczne ma biedronka (boża krówka)?
  • Po co nam ortografia?
    26.09.2003
    26.09.2003
    Po co komu ortografia? Często słyszę takie pytania, szczególnie chętnie zadają je młodsi użytkownicy języka polskiego. Czy mógłbym prosić o kilka trafnych argumentów merytorycznych na poparcie sensu zróżnicowanego pisania ó i u, ch i h, ż i rz, ą o om itd.? Będę wdzięczny.
    Pozdrawiam.
    Piotr Kresak
  • Zawsze takie Rzeczypospolite będą…
    26.09.2003
    26.09.2003
    Proszę o udzielenie mi odpowiedzi na pytanie, kto jest autorem powiedzenia (myśli) „Rzeczpospolite zawsze takie będą, jakie ich młodzieży chowanie”. Andrzej Frycz Modrzewski czy Jan Zamoyski? I jakie jest źródło tej sekwencji? Dziękuję za odpowiedź.
  • najdłuższy wyraz
    25.08.2003
    25.08.2003
    Chciałbym wiedzieć, jak brzmi najdłuższy wyraz w języku polskim.
  • Dlaczego nie ma w słowniku?
    18.07.2003
    18.07.2003
    ĆMIE skrzydła, ĆMIM skrzydłom – dlaczego nie ma w słowniku?
  • porządek alfabetyczny
    18.07.2003
    18.07.2003
    Dzień dobry. Bardzo proszę o wyjaśnienie, w jakim miejscu w spisach alfabetycznych należy umieszczać wyrazy (nazwiska) rozpoczynające się od liter, których nie ma w polskim alfabecie. Chodzi mi tutaj o takie litery, jak C lub S z różnymi „daszkami”, niemieckie „umlauty”, szwedzkie literki z małymi kółeczkami u góry itp. Czy je traktować, jakby nie miały tych dodatków, i umieszczać między innymi wyrazami na S, C itp., czy raczej – po zakończeniu spisu – dajmy na to, na S – sporządzić spis na Ś (to jeszcze polski alfabet) i dopiero spis na S z daszkiem? To drugie wydaje mi się bardziej sensowne, ale spotykam często tę pierwszą wersję.
    Z pozdrowieniami
  • ęsi i am
    4.07.2003
    4.07.2003
    W jednej z odpowiedzi napisał Pan: „Autorzy słowników biorą pod uwagę stopień rozpowszechnienia wyrazu w różnych tekstach i różnych odmianach polszczyzny…”. Chciałbym się dowiedzieć, jak to się ma z rozpowszechnieniem słowa (?) ęsi i am. Według słownika ęsi to „okrzyk dziecka zawiadamiający o potrzebie naturalnej”; tylko nie znam osoby, której dziecko wołałoby ęsi, bo wszyskie raczej wołają am, am (przynajmniej tak wołały dzieci, których ja słuchałem). Jednak to ęsi jest w słownikach, a am nie ma.
    Chiałbym się dowiedzieć, kto wymyślił ęsi i ile razy występuje ono w korpusie, a ile razy am.
  • Kryzys polszczyzny?
    26.06.2003
    26.06.2003
    Gdzie szukać najczystszej polszczyzny? Często mam wrażenie, że język polski to jeden wielki śmietnik, szczególnie w ostatnich czasach, kiedy rozwój technologii nabrał takiego tempa. Wydaje się, że ludzie nie nadążają z humanizowaniem zjawisk ze świata techniki, co skutkuje jakąś kompletną degradacją ducha, kurczowym rozglądaniem się za jakmiś jakościami, które dałyby poczucie panowania nad wytworami ludzkiego umysłu.
    Serdecznie pozdrawiam
    Jacek Serafin
  • Co jest w słownikach?
    23.06.2003
    23.06.2003
    Moje pytanie jest w zasadzie uwagą. Nie rozumiem, dlaczego w słowniku znajdują się takie wyrazy jak: etan, propan, butan itd., a nie zamieszczono takich wyrazów jak: eten, propen, propin. Co ciekawe, w słowniku znajduje się słowo buten (zasłużyło sobie na to jakoś szczególnie?) i słowo propinacja (a po propinie ślad zaginął). Wyżej wspomniane, a nie pojawiające się w słowniku wyrazy można natomiast znaleźć w podręcznikach do chemii dla gimnazjum/liceum.
    Pozdrawiam.
  • słownictwo specjalistyczne czy ogólne?
    29.05.2003
    29.05.2003
    Witam!
    Moje pytanie: jakie terminy z zakresu informatyki i terminologii komputerowej weszły do różnych innych dziedzin, a nie wyczuwamy już, że przeniosły się one właśnie z języka informatyki. Na pewno świetnym przykładem jest wyraz kompatybilny (powoli w dzisiejszych czasach wszystko robi się kompatybilne, a nie zgodne), ale podejrzewam, że tych wyrazów jest dużo wiecej.
    Pozdrawiam
  • czarny franek
    9.05.2003
    9.05.2003
    Jak nazwać poprawnie przedmiot, za pomocą którego przepycha się klozety: zassawka, przepychacz, a może czarny franek?
  • Ile jest trybów w polszczyźnie?
    18.04.2003
    18.04.2003
    Spotykam się z tym problemem na co dzień: wcześniej uczyłem Polaków francuskiego, teraz uczę Węgrów polskiego. Gdy natrafiam na zdanie typu: „Powiedział, żebym mu dał…”, to tłumaczę moim uczniom, że jest to tryb łączący, mylnie przedstawiany przez polskie gramatyki jako przypuszczający. Przecież istnieje zarówno syntaktyczna, jak i semantyczna różnica między powyższą formą a podobną w zdaniu: „Wiem, że dałbyś mi, gdybym cię o to poprosił”.
    Wprawdzie kilku polskich gramatyków proponowało rozróżnienie między obu trybami (tak przecież odmiennymi), ale nie przyjęło się ono, mimo że ułatwiłoby życie nauczycielom tych języków, w których istnieje osobny tryb przypuszczający i osobny łączący (romańskie) i nauczycielom polskiego na Węgrzech. Istnieje zresztą wiele takich zjawisk, których inne niż tradycyjne przedstawienie ułatwiłoby dzieciom naukę języków (np. we francuskim pojęcie równoważnika zdania jest obce, uważam, że również i w polskim jest ono niepotrzebne). Czy nauka gramatyki polskiej nie powinna być w jakiejś mierze nastawiona porównawczo, aby dzieci nauczyć, że nie wszędzie na świecie ludzie myślą takimi kategoriami, jakie zostały zdefiniowane (dość dawno temu na dodatek) przez polskie gramtyki?
    Dziękuję za odpowiedź
    Arkadiusz Karski
    Bukowno / Budapeszt
  • hybrydy
    17.04.2003
    17.04.2003
    Chciałbym zapytać jak nazywają się w słowotwórstwie takie wyrazy pochodzące z dwóch języków, np. cooltura 'kultura' albo składające się z liczby i liter np. 3maj się 'trzymaj się'.
    Pozdrawiam i życzę wesołych Świąt.
  • wyrazy na -icz
    3.04.2003
    3.04.2003
    Czy mogą Państwo podać mi 30 wyrazów rodzaju męskiego, liczby pojedyńczej, zakończonych na -icz?
  • formy oboczne
    14.03.2003
    14.03.2003
    Serdecznie witam. Moje pytanie jest następujące: co to jest odmiana oboczna i czy istnieją jakieś określone warunki tego rodzaju odmiany?
  • słowa jednoliterowe na końcu wiersza
    16.02.2003
    16.02.2003
    Jednoliterowe spójniki i przyimki jak: i, w, u, a, z, o oraz do, przy, nad, pod itd. czy mogą pozostawać na końcu wiersza w tekście, czy należy je przynieść do nowego wiersza?
  • odwrócony cyrkumfleks
    16.01.2003
    16.01.2003
    Jak nazywać akcent, który wygląda jak odwrócony cyrkumfleks? Litery z takim akcentem można spotkać np. w języku czeskim.
    Z góry dziękuję za pomoc.
    - Robert
  • Kto mówi najczystszą polszczyzną?
    9.01.2003
    9.01.2003
    Mieszkańcy którego regionu Polski posługują się językiem najbardziej zbliżonym do języka ogólnego albo tzw. literackiego?
  • polszczyzna piosenek hip-hopowych
    6.01.2003
    6.01.2003
    Dzień dobry.
    Moje pytanie nie będzie dotyczyć problemu językowego. Chciałbym się dowiedzieć, co językoznawcy sądzą o hip-hopie, a ściślej – o jego języku? Moim zdaniem przerażające jest to, co hip-hop robi z językiem polskim. Co Pan na ten temat myśli?
    Pozdrawiam.
  • Ile słów zna przeciętny Polak?
    3.01.2003
    3.01.2003
    Jakim zasobem słów dysponuje przeciętny Polak? Ile (mniej więcej) zna ich uczony?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego