opracowanie tekstu

Zamieszczone tu odpowiedzi ekspertów stanowią nieocenioną pomoc przy opracowywaniu tekstu. Wskazują, jak zapisywać i wyróżniać jego określone fragmenty, jak opisywać ilustracje. Uczą jak dzielić materiał tekstowy, opisywać źródła, robić przypisy, jak odwoływać się do materiałów internetowych.

  • Tzw. lustro jako błąd typograficzny

    14.07.2024
    14.07.2024

    Czy istnieją zasady mówiące, od ilu liter mamy do czynienia z błędem typograficznym zwanym lustrem? Czy każde lustro należy bezwzględnie korygować, czy np. w przypadku tych krótszych istotna jest liczba powtórzeń?

  • Interpunkcja dopisków i listy załączników

    10.07.2024
    10.07.2024

    Dopisek „Do wiadomości:” i „Załączniki:”

    Czy wyliczając nazwiska lub załączniki w lewym dolnym rogu pisma oficjalnego stosujemy jakąś interpunkcję? Na przykład taką jak w normalnych listach wypunktowanych.

    Z poważaniem

  • Kolejność podpisów

    8.07.2024
    8.07.2024

    Szanowni Państwo,

    jak prawidłowo powinniśmy podpisywać pisma, jeśli jest więcej sygnatariuszy? Czy w przypadku dwóch podpisów drugi powinien być na tej samej wysokości, ale po lewej stronie? A co jeśli ranga drugiej osoby jest niższa — czy należy zamieścić go delikatnie niżej? Jak to wygląda w przypadku trzech podpisów na jednym dokumencie, np. liście gratulacyjnym? Czy wszystkie podpisy powinny być w jednym rzędzie? Jeśli tak, to czy stosuje się zasady precedencji, i w związku z tym podpis najwyższego rangą ląduje w środku? Czy precedencję ustala się zgodnie z prawicą heraldyczną?

  • się

    28.06.2024
    28.06.2024

    Szanowni Państwo,

    czy w następującym zdaniu należałoby powtórzyć „się”: Zapadł się w swoim fotelu i rozpłakał (się)?

  • Oznaczanie monologów niewypowiedzianych w beletrystyce

    27.06.2024
    27.06.2024

    Szanowni Państwo,

    mam pytanie o kwestie dialogowe, które bohater w beletrystyce wypowiada jedynie w zaciszu własnych myśli. Czy powinny być zapisywane jak dialogi z użyciem pauz? A może tylko z pominięciem pauzy inicjalnej na początku nowego akapitu, tj.:

    „Jak zawsze to ja wychodzę na tym najgorzej — pomyślał z goryczą”.

  • Imiona i nazwiska białoruskich i ukraińskich artystów w polskim folderze

    23.06.2024
    23.06.2024

    Szanowni Państwo,

    pracuję w instytucji kulturalnej, w której odbędą się koncerty z udziałem artystów ukraińskich i białoruskich. Artyści podają swoje imiona i nazwiska w wersji z paszportów, tj. wg transliteracji przyjętej przez władze ich krajów. W jakiej formie powinno się te imiona i nazwiska zamieszczać w folderach i innych materiałach informacyjnych? Czy należy zachować formę podaną przez artystów (zgodnie z zasadą, że o brzmieniu nazwy decyduje jej dysponent), czy też — imiona i nazwiska powinno dostosować do zwyczajów polskiej pisowni? A może należałoby podać obie wersje imion i nazwisk? Jak jednak wówczas należałoby oznaczyć te obie formy?

    Z poważaniem

    Czytelniczka

  • Przerwy akapitowe w dialogach i narracji

    22.06.2024
    22.06.2024

    Szanowni Państwo,

    zastanawiam się, czy w beletrystyce dopuszcza się w narracji dialogu opis rzeczy lub reakcji, które nie dotyczą bezpośrednio samej kwestii dialogowej. Np.:

    — Sądziłem, że się zgodzisz — powiedział cicho. Agata zaszurała butem, nie podnosząc wzroku.

    Czy zdanie „Agata zaszurała butem…” może znajdować się w tym samym akapicie, czy może istnieje jakieś wskazanie, które nakazywałoby przenieść ją do nowego akapitu?

  • Sprawa wcięć akapitowych

    22.06.2024
    22.06.2024

    Szanowni Państwo,

    mam pytanie odnośnie do praktyki rezygnowania z wcięć akapitowych po tytułach i śródtytułach, by uniknąć podwójnego wyróżnienia – czy na tej samej zasadzie należy rezygnować z wcięć także po ilustracjach, tabelach, cytatach blokowych, punktowanych listach itp. elementach wychodzących poza tekst główny?

  • Pismo kapitalikowe jako wyróżnienie typograficzne

    16.06.2024
    16.06.2024

    Szanowni Państwo,

    czy dla wygody czytelniczej dopuszcza się użycie w publikacji kapitalików tam, gdzie w teorii powinny wystąpić majuskuły, np. w tekście zawierającym bardzo wiele skrótowców lub zdań zapisanych w całości wersalikami?

  • Interpunkcja cytatów i oznaczanie ingerencji w ich treść

    4.06.2024
    4.06.2024

    Witam, gdzie postawić na końcu tego zdania kropkę? Motto powieści Gustawa Herlinga-Grudzińskiego brzmi: ,,Tu otwierał się inny, odrębny świat, do niczego niepodobny; tu panowały inne, odrębne prawa, inne obyczaje, inne nawyki i odruchy; tu trwał martwy za życia dom, a w nim życie jak nigdzie i ludzie niezwykli. Ten oto zapomniany zakątek zamierzam tutaj opisać.”

    Czy: Ten oto zapomniany zakątek zamierzam tutaj opisać". Czy: Ten oto zapomniany zakątek zamierzam tutaj opisać.”. Oraz co z cudzysłowami, jeśli chcę napisać dodatkowo znaki (...) przed cytatem i po cytacie? Będzie np. ,,(...) Tu otwierał (dalsza część tego motta) tutaj opisać. (...)". ? Pozdrawiam serdecznie

  • Reforma pisowni – odcinek 2

    4.06.2024
    4.06.2024

    Szanowni Państwo,

    pragnę się dowiedzieć, jak postępować odnośnie do zmian zasad pisowni polskiej, obowiązującej od 1 stycznia 2026 r.

    Czy należy stosować je w publikacjach wydawanych niedługo przed tą datą? Jaka data byłaby tutaj graniczna? Czy we wznowieniach starszych publikacji po 1 stycznia 2026 r. będzie trzeba je poddać korekcie modernizującej pisownię? Co w wypadku materiałów publikowanych w sieci? Jakiego rodzaju treści będzie trzeba zaktualizować a jakie nie?

    Łączę ukłony i pozwalam sobie zawczasu podziękować za odpowiedź

  • Nazwy zdolności, umiejętności i zaklęć w podręczniku do gry fabularnej

    31.05.2024
    31.05.2024

    Tłumacząc podręcznik do gry fabularnej (Role Playing Game) z języka angielskiego, w jaki sposób należy zapisać nazwy zdolności, zaklęć i umiejętności? W oryginale nazwy wieloczłonowe są pisane wielką literą co nie jest zgodne z zasadami polskiej ortografii. Na przykład „Attack of Opportunity” tłumaczymy jako Atak Okazyjny czy też Atak okazyjny? Czy jest dopuszczalne, żeby w takim przypadku, dla zachowania jednolitej stylistyki używać wielkich liter w nazwach wieloczłonowych, np: Zrodzony w Burzy, Aura Dowodzenia, Atak w Reakcji, Obietnica Zemsty i tym podobne?

  • Miejsce spisu treści w publikacji

    31.05.2024
    31.05.2024

    Dzień dobry,

    czy zgodnie z normą przedmowa, która jest w książce umieszczona przed spisem treści, powinna być uwzględniona w spisie treści? Podobnie wykaz autorów, podziękowanie itp.?

    z poważaniem

    Anna Nowosielska

  • 20 000 Hz

    28.05.2024
    28.05.2024

    Dzień dobry, która pisowania jest poprawna, bo można spotkać wiele różnych możliwości: z przecinkiem, z kropką lub ze spacją. Przykład: 20,000 Hz / 20.000 Hz / 20 000 Hz.

  • Nazwy jednostek wojskowych – różności pisowniowe

    24.05.2024
    24.05.2024

    Szanowni Państwo,

    zastanawia mnie zapis nazw formacji wojskowych w publikacjach historycznych. W różnych publikacjach wygląda to inaczej.

    * „1. kompania «Wigry»” — „1 Kompania «Wigry»” — „2. pluton Kompanii Szturmowej «Wigry»”.

    * „1. kompania wigierska” — „Pierwsza Kompania Wigierska”.

    * „15 Pułk Ułanów Poznańskich” — „15. pułk Ułanów Poznańskich” — (a dalej w tekście forma skrócona, zapisywana albo wielką, albo małą literą, np. „nastroje w Pułku były wysokie”, ale już „dowódcą w batalionie był…”).

    * „…zajmował się oddział «Wigrier»” — „na miejsce dotarł 3. Oddział”.

    Które z tych form warto by uznać za wzorcowe i trzymać się ich konsekwentnie?

  • Zapis daty na początku zdania

    22.05.2024
    22.05.2024

    Czy można zacząć zdanie (lub akapit) od cyfry w dacie dziennej? Np. 3 listopada? Czy poprzedzić to określeniem „Dnia” lub „W dniu”?

  • Pisownia nazw części publikacji

    20.05.2024
    20.05.2024

    Szanowni Państwo,

    jestem w trakcie pisania mojej pracy magisterskiej, której część badawczą stanowi analiza wyników badań ankietowych. Wiele zdań wygląda przykładowo w ten sposób:

    Odpowiedzi "tak" udzieliło 50% ankietowanych kobiet i 20% mężczyzn (tabela 1)”.

    Moja promotorka uważa, że słowo "tabela" powinno zostać napisane wielką literą:

    Odpowiedzi "tak" udzieliło 50% ankietowanych kobiet i 20% mężczyzn (Tabela 1)”.

    Ja uważam, że należy je zostawić napisane małą literą. Jaka wersja jest poprawna?

    Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam

  • zamiast że?

    14.05.2024
    14.05.2024

    Szanowni Państwo,

    Czy używanie wyrazu w książce „iż” jako zastępstwo dla „że” jest dobrym pomysłem?

    Pozdrawiam.

  • Poziome kreski przy znakach liczb rzymskich

    11.05.2024
    14.10.2020

    Dzień dobry, czy błędem jest stawianie poziomych kresek nad i pod cyfrą/liczbą rzymską, np. w zapisie miesiąca w dacie?

  • Znak: ±

    6.05.2024
    6.05.2024

    Dzień dobry,

    mam pytanie odnośnie do znaku ± (popularnego plus/minus). W terminologii technicznej zapisuje warunki np. temperatura (23±2) °C i wilgotność (50±5) %.

    Wiem, że po nawiasie musi wystąpić spacja przed °C oraz % natomiast jak to wygląda w nawiasie ze spacjami naokoło ±?

    Czy poprawny zapis to (23±2) °C i (50±5) % czy (23 ± 2) °C i (50 ± 5) %?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego