To skarbnica informacji o tym, których wyrazów i wyrażeń używać w określonych sytuacjach, jaki wpływ na znaczenie lub rozumienie tekstu ma sytuacja, kontekst, nadawca lub odbiorca. Dowiesz się tu: jak zwracać się do określonej osoby; kiedy stosować wielką literę w zwrotach grzecznościowych; jak pisać tytuły naukowe lub stanowiska w formach adresatywnych; czy można napisać „Witam” w e-mailu; kiedy zrozumiały jest zwrot „Jestem samochodem”.
pragmatyka
-
podwójny magister13.02.200313.02.2003Witam!
Chciałbym się dowiedzieć, czy poprawne jest używanie np. na wizytówce dwóch mgr, gdy ktoś ma dwa fakultety (np. mgr mgr Kubuś Puchatek)?
Dziękuję bardzo za odpowiedź. -
winien czy powinien?7.02.20037.02.2003Która wersja jest poprawna? „Pracownik winien założyć kask” czy „Pracownik powinien założyć kask”?
-
Co słychać?3.02.20033.02.2003Witam ponownie!
Czy do osoby, z którą jest się na pan/pani można powiedzieć: „Co słychać?”? Czy nie lepiej byłoby: „Co u pana/pani słychać?”? Z kolei, czy odpowiadając na powyższe pytania, mozna odpowiedzieć: „Dobrze/Źle”, czy też należałoby powiedzieć: „U mnie dobrze/źle”?
-
pedał3.02.20033.02.2003Witam!
Na forum internetowym rozgorzała dyskusja, czy słowo pedał (w odniesieniu do homoseksualisty) powinno być używane czy nie (albo raczej: czy używanie tego słowa jest naganne, czy też nie)? Czy jeśli ktoś określa siebie mianem pedał w sposób ironiczny, to czy to jest w porządku? I w końcu – czy jeśli słowo to używane jest w znaczeniu żartobliwym, ironicznym, to czy wulgarne znaczenie tego słowa przestanie się doń odnosić? Czy nadal jest to wulgaryzm w tej sytuacji?
Pozdrawiam serdecznie. -
Widzicie Państwo?3.02.20033.02.2003Które z wyrażeń jest poprawne: „Widzicie Państwo” czy „Widzą Państwo” (…)? Drugie wydaje mi się zbyt „wersalowe” i przez to sztuczne.
Pozdrawiam, Piotr. -
małżonek i małżonka31.01.200331.01.2003Szanowny Panie Profesorze,
chciałbym dowiedzieć się, czy slowo małżonek (małżonka) zarezerwowane jest tylko dla osob postronnych, czy też tego słowa może użyć mąż względem własnej żony? Z tego, co się orientuję, to wyrazy mąż, żona zarezerwowane są tylko dla osob pozostających w danym związku.
Dziękuję i pozdrawiam
Leszek Mazur
-
M. Boska28.01.200328.01.2003Czy dopuszczalny jest skrót M. Boska, M. Boża? Chodzi oczywiście o Matkę Boską.
-
Stefan kardynał Wyszyński28.01.200328.01.2003Witam i proszę o wyjaśnienie, która forma jest poprawna:
1. Stefan Kardynał Wyszyński
2. Stefan kardynał Wyszyński
3. Kardynał Stefan Wyszyński
Dlaczego słowo kardynał często stoi między imieniem i nazwiskiem?
Z góry dziękuję.
-
sędzia i sędzina24.01.200324.01.2003Czy możemy sędziną określić kobietę-sędzię? Czy raczej żonę sędziego? Czy mówiąc o kobiecie – zastępcy głównego księgowego, powiemy: zastępca głównego księgowego, czy raczej zastępczyni głównego księgowego?
-
wizytówka20.01.200320.01.2003Dzień dobry!
Jestem lekarzem weterynarii. Razem z mężem prowadzę prywatną praktykę. Problem polega na tym, jak zredagować wizytówkę, na której oba nasze imiona i nazwiska poprzedzone będą skrótem lek. wet. Czy należy napisać: lek. wet. Alina Borkowska i lek. wet. Artur Borkowski, czy raczej lek. lek. wet. Alina i Artur Borkowscy? Z edytorskiego punktu widzenia lepiej byłoby ograniczyć się do jednego skrótu tytułu, ale z kolei wskazuje to na wykonywanie tego zawodu tylko przez osobę następującą po skrócie. Proszę o komentarz i wskazówkę, dziękuję bardzo za pomoc.
lek.wet. Alina Borkowska -
tytuły grzecznościowe w nagłówkach listów20.01.200320.01.2003Dzień dobry!
Kolejne moje pytanie dotyczy również pisowni skrótów. Czy skróty tytułów naukowych należy pisać w jakichś wypadkach wielką literą? Jeśli występuję z podaniem w jakiejś sprawie do osoby z takim tytułem (np. prof., dr), to należy ten tytuł w nagłówku podania pisać wielką czy małą literą?
Pozdrawiam
Alina Borkowska -
historyczka10.01.200310.01.2003Witam serdecznie,
chciałam zapytać, czy żeńska forma historyczka sztuki jest poprawna.
Pozdrawiam, dl -
Twój czy twój?10.01.200310.01.2003Jaki jest sposób używania formy Twój? Tzn. chodzi mi o to, kiedy piszemy wielką literą, a kiedy małą. To samo odnośnie Ciebie itp.
-
nabyć23.12.200223.12.2002Mam pytanie: czy zwrot nabyć w sensie 'zakupić, kupić' jest poprawny?
Dziękuję. -
pan czy Pan?20.12.200220.12.2002Czy pisanie w urzędowych pismach rzeczownika pan (pani) małą literą przed imieniem i nazwiskiem, ale w stosunku do innych osób niż adresat jest poprawne? Np. zwracając się pisemnie do burmistrza o delegowanie podwładnego: „Proszę Pana Burmistrza o delegowanie pana Jana Kowalskiego”.
-
asystentka prezesa i główna księgowa4.12.20024.12.2002Coraz częściej spotykam się z tym, że kobiety nalegają bądź uznają za obraźliwe tytułowanie ich asystentka prezesa czy główna ksiągowa. Życzą sobie używać form męskich. Czy to jest poprawne? Przecież mamy polskie odpowiedniki… Proszę o jednoznaczną odpowiedź – nie chcę nikogo urazić, a w korespondencji często muszę używać takich form. Dziękuję uprzejmie,
Małgorzata -
po ile czy na ile?28.11.200228.11.2002Czy dopuszczalne jest stosowanie oboczności składniowych dla pytania o cenę towaru? Często słyszymy na ile to pan ma?, po ile to pan ma? czy za ile to pan ma? Czy pomimo bazarowego obycia zwrotów można wszystkie z nich uznać za zgodne z normą? A które z nich są zgodne z zasadą kultury językowej (perfekcjonizmu lub puryzmu)?
-
Jak adresować listy?22.11.200222.11.2002Zbliża się okres wysyłania kartek świątecznych i co roku mam ten sam problem. Jaką zachować w adresie kolejność podawania imion w przypadku wysyłania kartki do całej rodziny? Czy pierwsza powinna być pani domu, czy też pan domu?
Z góry dziękuję i pozdrawiam. -
polska reżyser15.11.200215.11.2002Czy w związku z protestami feministek nie zmieniło się nic w zakresie używania wyrażeń typu polska reżyser?
-
otworzyć telewizor13.11.200213.11.2002Czy dopuszczalne jest użycie w tekście literackim – napisanym raczej standardową polszczyzną bez odstępstw – wyrażenia: otworzyć telewizor/ radio? Mnie się to kojarzy z chirurgicznym otwieraniem korpusu, ale czy powinnam kogoś poprawiać, skoro rzecz występuje w słowniku (jakkolwiek z kwalifikatorem pot.)?
Serdeczności polonistyczne
Marianna Cielecka