słownictwo
-
postać
6.01.20246.01.2024Dzień dobry,
czy poprane jest wypowiadanie się o osobach, używając określenia postać. Np. „(...) wyjątkowej wystawie poświęconej życiu i działalności tej wybitnej postaci” lub „wybitnej postaci polskiej ekonomi”. Czy zwrot „postaci” powinien być używany tylko w stosunku do postaci fikcyjnej, stworzonej w literaturze?
-
bąbelek
5.01.20245.01.2024Skąd wzięło się stwierdzenie bąbelek używane w stosunku do dziecka?
-
efektywnie
3.01.20243.01.2024Dzień dobry,
czy można używać słowa efektywnie w znaczeniu «w rezultacie», «w rzeczywistości» (analogicznie to angielskiego effectively)?
Pozdrawiam
-
Jak mówić o Kalim, bohaterze W pustyni i w puszczy?
31.12.202331.12.2023Prosimy o wyjaśnienie kwestii:
czy właściwe jest użycie słowa „Murzyn” , (dla nazwania Kalego) i „murzyńskie” (dla określenia zwyczajów i wierzeń) podczas omawiania lektury „W pustyni i w puszczy”?
Z góry dziękujemy za odpowiedź
uczniowie klasy szóstej SP1 Niechobrz
-
Terminologia matematyczna
30.12.202330.12.2023Szanowni Państwo,
zastanawia mnie od jakiegoś czasu problem tłumaczenia dwóch terminów na polski z angielskiego. Pierwszym jest „extremal combinatorics”. Po polsku widziałem to głównie jako „kombinatorykę ekstremalną”, co jest bardzo przyjemnym określeniem, ale gdy się nad tym chwilę zastanowię, to chyba niestety powinna być „kombinatoryka ekstremowa”. Czy tak jest rzeczywiście i czy można by to nagiąć?
Drugim jest „categorification”. Jest słowo „kategoryfikacja”, ale nie podoba mi się skojarzenie ze słowem 'klasyfikacja', które jest trochę nietrafione. Czy poprawny jest neologizm 'ukategoryjnienie', przez analogię do 'uzwarcenia' („compactification”)?
Pozdrawiam
M. Mehl
-
O tzw. osobatywach
30.12.202330.12.2023Jakie jest stanowisko językoznawców odnośnie stosowania form rodzaju „osoba nauczycielska”, „osoba redaktorska” itd.? Czy zatem zamiast sprzątaczki będzie „osoba sprzątacka”? W tym potworku językowym gryzie mnie żeńska forma gramatyczna słowa „osoba”. Czy nie byłoby inkluzywniej mówić „osobo sprzątackie”, „osobo nauczycielskie”?
-
interagować
29.12.202329.12.2023Dzień dobry, spotkałam się w paru publikacjach z czasownikiem "interagować" (w znaczeniu „A interaguje z B” = „A i B wzajemnie na siebie oddziałują”). Czy taki czasownik jest poprawnie utworzony? Interesuje mnie również pochodzenie; w słownikach łacińskich nie znajduję „interagō”, od którego polski wyraz mógłby powstać.
-
nie + jeszcze czy nie + imiesłów przymiotnikowy
29.12.202329.12.2023Dzień dobry, chciałbym zapytać o pisownię nie w zestawieniu z wyrazem jeszcze. Zgodnie z regułą 46.13. WSO (punkt e) nie należy pisać wówczas oddzielnie z przymiotnikiem i imiesłowem przymiotnikowym, a zgodnie z regułą 46.11. (punkt d) — również z rzeczownikiem. Tymczasem w tym samym słowniku pojawiają się przykłady typu: „niepoświęcony (np. kaplica jeszcze niepoświęcona) [168]”. Prosiłbym o wyjaśnienie tego zagadnienia. Z góry dziękuję.
-
Wykrzykniki o charakterze onomatopeicznym
28.12.202328.12.2023Dzień dobry,
zastanawia mnie geneza w języku polskim wykrzyknień takich jak ajajaj! oraz ojojoj!
Skąd one się wzięły? Nasuwa mi się podobieństwo do języka francuskiego w którym bardzo podobne wykrzyknienia występują, jednak nie mam pewności.
-
akolita
25.12.202325.12.2023Czy słowa akolici można użyć również w kontekście negatywnym?
-
ludź i człowieki
24.12.202324.12.2023Szanowni Państwo.
Czy istniały takie formy językowe jak ludź albo człowieki oraz czy istniały jeszcze jakieś inne formy opisujące tego typu zagadnienia?
Pozdrawiam
-
Nazwa greckiej litery w polszczyźnie
22.12.202322.12.2023Szanowny Państwo,
jaki jest poprawny zapis w języku polskim litery μ? Czy jest to Mu (tak jak po angielsku) czy może Mi/My.
W Wikipedii jest ona umieszczona pod hasłem My (litera): https://pl.wikipedia.org/wiki/My_(litera)
Z góry bardzo dziękuję za pomoc,
-
wspak i niepowaga
22.12.202322.12.2023Szanowni Państwo,
mam dwa pytania, ale oba dotyczą neologizmów:
1. czy wyraz „wspak” może być traktowany jako rzeczownik określający słowo lub liczbę zapisaną wspak, np. „zaryw jest wspakiem słowa wyraz”. Dodam, że wśród krzyżówkowiczów i skrablistów takie traktowanie wspaku jest przyjęte.
2. czy poprawne jest użycie słowa „niepowaga”, którego brak w słownikach, ale które pojawia się w tekstach, nawet nie byle kogo, bo np. pisarza Adolfa Rudnickiego https://nfjp.pl/lemma/niepowaga
Z poważaniem
mp
-
Naturalna metaforyczność języka
21.12.202321.12.2023Szanowni Państwo,
zastanawiam się, czy opisując działania podejmowane przez podmioty prawne (firmy, spółki, urzędy) prawidłowe jest stosowanie czasowników takich jak „pragnie”, „wręcza”, „może”. Spotkałem się z poglądem, że są one właściwe wyłącznie dla ludzi (spółka nie ma rąk, więc nie może nic wręczać).
Przykładowo:
Apple Inc. pragnie wyjaśnić, że...
Spółka wręcza pismo...
Urząd może zebrać informacje...
Firma myśli, iż...
Pozdrawiam
Tomasz P.
-
ikona, ikoniczna postać
19.12.202319.12.2023Dzień dobry,
piszę do państwa z zapytaniem czy stwierdzenie „Napoleon jest ikoniczną postacią” jest poprawne czy jednak powinno się mówić „Napoleon jest Ikoną”?
Z poważaniem
Wojciech Belniak
-
NGO-izacja
16.12.202316.12.2023Szanowni Państwo,
czy poprawny pod względem pisowni jest wyraz „NGO-izacja”? Co dokładnie oznacza i czy posiada czysto polski synonim?
Z wyrazami szacunku
Czytelniczka
-
Spieszczenie notki
16.12.202316.12.2023Szanowni państwo,
ostatnio w rozmowie z moim przyjacielem użyłem słowa „notki”, mając na myśli słowo „notatki”. Wynikła z tego dyskusja, czy moje określenie to zdrobnienie od określenia notatki, czy jest to skrótowiec. Upieram się przy zdrobnieniu, bo w takim celu właśnie skonstruowałem to wyrażenie. Więc moje pytanie to: Czy notki to zdrobnienie czy skrótowiec od określenia notatki?
Z wyrazami szacunku,
Michał
-
demagog
12.12.202312.12.2023Co oznacza współcześnie słowo „demagog“.
-
sukinsyn
10.12.202310.12.2023Czy słowo "sukinsyn" jest przekleństwem?
Z góry dziękuję za odpowiedź.
Pozdrawiam
-
dymisorium
9.12.20239.12.2023Dzień dobry. Poprosiłabym o pomoc ze słowem "dymisorie" (lub "dymisoria"). Pojawia się ono w tekstach dotyczących prawa kanonicznego, chyba zawsze w liczbie mnogiej, ale czasem w jednej formie, czasem w drugiej, czasem z dopełniaczem "dymisoriów", a czasem "dymisorii", a brak go w znanych mi słownikach. Jak właściwie brzmi ten wyraz, jak powinno się go odmieniać i czy faktycznie jest plurale tantum, czy jednak ma liczbę pojedynczą?