słownictwo

Szanowni Państwo,

czy wyrażenie autor objęty zakazem druku jest poprawne? Czy zakazem druku może być objęta tylko jego twórczość?

Z góry dziękuję za odpowiedź, pozdrawiam,

Justyna

Szanowna Poradnio,

czy zaległości odrabiamy, czy może nadrabiamy?

Z góry dziękuję za rozwianie moich wątpliwości.

Łukasz

Odnośnie porady dot. księdza kardynała.

Czy nie jest tak, że w polskiej etykiecie po prostu przyjęło się mówić do mężczyzny świeckiego pan, a do duchownego ksiądz? Ksiądz kardynał, to jak np. pan generał albo pan profesor. To drugie to jakiś stopień lub tytuł zawodowy. Jeśli chcemy mówić bez tytułów, powiemy odpowiednio proszę księdza lub proszę pana.

Zaś w nazwie ulicy nie używa się pana, ale jednak jeśli ulicy patronuje duchowny bez tytułów, to zwykle jest to ulica księdza X.

Łukasz

Dzień dobry,

chciałabym zapytać, czym różnią się znaczeniowo takie określenia jak: introwersja i introwertyzm? Czy któreś z nich zarezerwowane jest dla danej dziedziny naukowej lub być może jedno z nich zawiera w sobie również drugie, będąc bardziej ogólnym?

Dziękuję za odpowiedź,

Justyna

W moim domu pojemnik do przechowywania chleba nazywa się chlebownik. Słownik nie odnotowuje tego słowa (co ze zdumieniem odkryłam). Czy mimo wszystko można stosować je w tekście w miarę oficjalnym (książka kucharska). Jeśli nie, to czym je zastąpić?

Dzień dobry.

Słowo rynsztok jak czytam w słowniku nie jest w żaden sposób obraźliwe. Jak natomiast będzie wyglądała sytuacja przy stwierdzeniu towar wyciągnięty z rynsztoka? Czy będzie już obraźliwe lub pogardliwe?.

Pozdrawiam Łukasz

Jak po polsku można by oddać rozróżnienie na zawodowego kucharza, a osobę, która gotuje w domu? Innymi słowy; jak przetłumaczyć angielski zwrot home cook? Kucharz/kucharka od razu odsyła chyba do profesji?

Szanowni Państwo,

bardzo proszę o rozstrzygnięcie kwestii pisowni skrótów stopni wojskowych w których występuje słowo "sztabowy" (np. starszy chorąży sztabowy).

Piszemy st. chor. szt. czy st. chor. sztab. ?

Szanowni Państwo,

chodzi o pisownię ludu indiańskiego "Croatan", czyli tubyców, z którymi mieli do czynienia pierwsi angielscy kolonisci w XVI w. (osada Roanoke w dzisiejszej Karolinie Północnej). Jak powinno wyglądać spolszczenie? Croatanie czy Kroatanie? Jesli wybrac wersję z "K", nalezałoby wtedy to samo zastowowac chyba do innych grup indianskich (Kaddo zamiast Caddo, Kajuse/Kajusowie zamiast Cayuse etc)...

Dochować sekretu przyjaciela - czy to poprawnie językowo?

Dzień dobry!

Dziękuję za odpowiedź dotyczącą dzikiej przyrody. Doprecyzuję, że chodziło mi o wyrażenia typu fotografia dzikiej przyrody, która wg mnie jest kalką z wide life photography, podczas gdy do niedawna używano określenia fotografia przyrodnicza.

Pozdrawiam

Marcin Nowak

Szanowni Państwo, jakimi literami – wielkimi czy małymi – powinny być zapisane w książce kulinarnej nazwy sposobów cięcia mięsa wołowego: Filet Mignon, New York, Rib-Eye, T-Bone, Onglet, Rump, Bavette itd.? Z góry serdecznie dziękuję za odpowiedź

Mieszkam na Węgrzech, gdzie istnieje system instytucjonalnego wspierania mniejszości narodowych. Kalką oficjalnego wyrażenia węgierskiego używanego w odniesieniu do tych mniejszości (nemzetiség) jest po polsku słowo narodowość, które jest niestety powszechnie używane w tutejszych kręgach polonijnych, np.:

18 grudnia z okazji Dnia Narodowości przyznano nagrody za wybitne zasługi na rzecz osiadłych na Węgrzech narodowości. W tym roku wśród laureatów znaleźli się również przedstawiciele narodowości polskiej: Halina Csúcs [...] pierwsza rzeczniczka polskiej narodowości w ZN Węgier...,

Od chwili, kiedy wybrana zostałam rzecznikiem narodowości polskiej...

Do tej pory odbyły się trzy takie spotkania, na które przybyło wielu przedstawicieli naszej narodowości.

...imprezy organizowane w języku danej narodowości...

Oprócz tego pojawiają się nazwy: Komisja Narodowościowa, samorząd narodowościowy. Dla mnie brzmi to strasznie, bo narodowość rozumiem jako cechę a nie grupę społeczną. Czy mam rację, czy też jej nie mam?

Kłaniam się

Jerzy Celichowski

Budapeszt

Szanowni Państwo,

czy wiadomo, kiedy zaczęto używać staropolskiego słowa radziecki w znaczeniu rosyjskiego sowietskij zamiast kalki sowiecki? Jeśli się nie mylę, przed wojną nawet polscy komuniści mówili wyłącznie Sowiety i sowiecki.

Z poważaniem,

Łukasz

Dzień dobry, zastanawiam się, jaka jest etymologia słowa bozia? Czy jest/był to regionalizm? Ciekawi mnie, dlaczego tak zaczęto określać Boga (a może Matkę Boską?), a niestety nie potrafię znaleźć tych informacji.

Dzień dobry!

Czy wyrażenie dzika przyroda nie jest nadmiarowe? Moim zdaniem przyroda wystarczy.

Pozdrawiam,

Marcin Nowak

Szanowni Państwo,

czy poprawne jest używanie słowa ekosystem poza kontekstem przyrodniczym? Np. ekosystem elektromobilności? Coraz częściej spotykam taki zlepek...

Pozdrawiam

Anna

W kręgach wyznających zasady języka wkluczenia (z ang. inclusive language) często pojawia się wyrażenie kryzys bezdomności. Proszę powiedzieć mi, czy jest to pleonazm. Osobiście skłaniałbym się ku temu, iż wspomniany idiomatyzm nie należy do błędów językowo-logicznych, a to dlatego że bezdomność może być także wyborem. Ponadto Słownik języka polskiego PWN przy haśle bezdomność podaje lapidarną definicję, która nie nazywa tak tego stanu.

Z góry dziękuję za odpowiedź.

Pozdrawiam

Mario Kiliński

Szanowna Poradnio,

Czy forma ksiądz kardynał jest poprawna? Wydaje mi się trochę nadmiarowa, bo każdy kardynał jest księdzem i sami kardynałowie raczej się tak nie podpisują/przedstawiają, jednak jest to forma czasem słyszana w mediach, a nawet ląduje w nazwach ulic, np. ulica księdza kardynała Adama Sapiehy w Krakowie.

Z pozdrowieniami,

Czy urzędnik państwowy  to pleonazm? Czy istnieją inni urzędnicy niepaństwowi?