Wszystkie

 
Można tu znaleźć wszystko, co dotyczy języka i interesuje Państwa. Od pisowni, odmiany, przez znaczenia, składnię czy frazeologię, po pochodzenie i pragmatykę.
  • Nie jako spójnik

    15.02.2024
    15.02.2024

    Szanowna Poradnio!

    Proszę o podanie poprawnej pisowni wyrażenia mąż(?)nie(?)mąż, dama(?)nie(?)dama. Dane z różnych poradni i blogów językowych są rozbieżne. Czy na ortografię ma wpływ znaczenie? Mam na myśli, że może chodzić o niepewność, czy to jest mąż, czy nie, ale może też chodzić o cechę (na wzór biało-czerwona), że np. osoba wygląda jak dama, ale zachowuje się jak (np.) kuchta; że ubiera się po męsku (mąż), ale zachowuje jak kobieta.

  • Wymowa form trybu rozkazującego

    15.02.2024
    15.02.2024

    Czy powszechne jest wymawianie czasowników w 1. os. l.m. trybu rozkazującego z ubezdźwięcznionym rdzeniem? Na przykład: jedzmy /jecmy/, weźmy /weśmy/, chodźmy /choćmy/, umówmy (się) /umófmy/ itp. Nie spotkałem się nigdy z inną wymową, lecz nie udało mi się znaleźć żadnych informacji na ten temat.

  • do Włoch, ale na Węgry
    15.02.2024
    7.10.2009
    Dzień Dobry!
    Chciałabym się dowiedzieć, dlaczego jedziemy do Włoch, Niemiec czy Anglii, ale na Węgry.
  • jest – nie ma ponownie

    14.02.2024
    14.02.2024

    Mówimy: on/ona tu jest; natomiast zaprzeczając mówimy: jego/jej tu nie ma. Skąd takie zaprzeczenie?

  • Sidorko

    14.02.2024
    14.02.2024

    Szanowni Państwo,

    męskie nazwiska naszych rodaków zakończone na -o trzeba odmieniać. Niektórzy uważają jednak, że np. nazwisko Sidorko jest nieodmienne. W moim przekonaniu (po analizie słowników i poradników) forma D. lp. tegoż nazwiska powinna brzmieć Sidorki. Czy przyznają mi Państwo rację?

    Kłaniam się

  • bowiem to

    14.02.2024
    14.02.2024

    Człowiek prostym słowem potrafi opisać większość, bowiem to mniejszość pozostaje zagadką czekającą na odkrycie, którym ciężarem dla większości jest ignorancja lecz dla mniejszości barierą codziennego życia. Czy w przypadku „bowiem to” powinna występować inna forma: ta mniejszość? Proszę o odpowiedź.

    Pozdrawiam.

  • Roșca

    13.02.2024
    13.02.2024

    Szanowni Państwo,

    proszę o radę ws. odmiany nazwiska rumuńskiego pochodzenia, tj. Roșca, przede wszystkim w dopełniaczu lp. Nie mam pewności, ale ostatnio napisałem podziękowanie dla Alberta Roșki. Ciekawi mnie również odmiana tego nazwiska w odniesieniu do kobiety.

    Kłaniam się

  • gawot

    13.02.2024
    13.02.2024

    Pytanie muzyczne: Gawot - jeden z tańców dworskich, o tempie umiarkowanym i parzystym metrum. Czy zwrot "W miniaturze muzycznej nawiązałem do gawotu" jest poprawny i dopuszczalny?

    W mojej opinii jak i wg. SJP poprawna odmiana w dopełniaczu, to "gawota", jednakże w programie pewnej Akademii Muzycznej znalazłem taki, a nie inny zwrot.

  • Kastylia i León

    13.02.2024
    13.02.2024

    Szanowni Państwo,

    która forma deklinacyjna jest poprawna:

    z Kastylią i Leónem czy z Kastylią i León?

  • ’Ndranghita

    12.02.2024
    12.02.2024

    Szanowni Państwo,

    proszę o etymologię słowa „’Ndràngheta” – nazwa włoskiej organizacji przestępczej wywodzącej się z Kalabrii.


    Pozdrawiam

    Stratos Vasdekis

  • a tym samym

    12.02.2024
    12.02.2024

    Szanowni Państwo,

    moje pytanie dotyczy przecinka albo jego braku w zdaniu:


    "Taki rodzaj działań może, choć nie musi, osłabiać zaangażowanie w pracę(,) a tym samym jej skuteczność."


    Czy przed "a tym samym" należy postawić przecinek? Czy "a tym samym jej skuteczność" należy traktować jako dopowiedzenie/wtrącenie? Czy istnieje jakaś ogólna zasada dotycząca przecinka przed sformułowaniem "a tym samym"?


    Z nadzieją na odpowiedź

    Czytelnik Poradni

  • wyspa Bolko

    12.02.2024
    12.02.2024

    Szanowni Państwo,

    mam wątpliwości dotyczące pisowni miana jednego z ulubionych miejsc opolan - zwykłem pisać „wyspa Bolko”, ale w uchwale rady miejskiej w sprawie zmiany nazwy widnieje „Wyspa Bolko”. Na dodatek od pewnego czasu obszar ten nie jest otoczony ze wszystkich stron wodą, więc nie jest już wyspą, w związku z czym nie należy chyba traktować tego wyrazu jako pospolitego, ale jako element nazwy własnej.

    Zastanawia mnie też, czy ze względu na uzus powinno się nie odmieniać w tekście (np. książki) wyrazu Bolko (opolanie mówią: „Idę na Bolko”, „Byłem na Bolko”). Odmianę taką, a raczej jej brak, uwzględnia Wikisłownik: https://pl.wiktionary.org/wiki/Bolko.

    Z poważaniem

    Łukasz

  • Neologizm nadzwaniać się

    11.02.2024
    11.02.2024

    Szanowni Państwo. Czy mogę – w kontekście kolejnych telefonów do instytucji typu szkoła (nie za częstych) używać sformowania „nie nadzwaniam się” lub „nie chciał bym się nadzwanaić”. Czy od razu jestem przekreślony? W takim razie prosił bym o poradę jakim (nie opisowym) określeniem to zastąpić.

  • mały sabotaż

    11.02.2024
    11.02.2024

    Dzień dobry,

    jak zapisać Mały Sabotaż — wielkimi czy małymi literami?

    Dziękuję za pomoc :)

  • przyjaciel kozy

    11.02.2024
    11.02.2024

    Z kolegą z pracy przypomnieliśmy sobie stare (a przynajmniej wydaje się nam, że stare) powiedzenie „Przyjacielu Mojej Kozy”, które słyszeliśmy od lat, pytając osoby z pracy, wiele innych osób również potwierdziło, że słyszało to powiedzenie, nie wiedząc jednak co ono oznacza. Pamiętam, że tego powiedzenia używali nawet moi rodzice, a po szybkim przejrzeniu przeglądarki znalazłem tylko losowe użycia tego przysłowia bez większego kontekstu. Czy istnieje jakaś definicja tego powiedzenia? Czy jest to powiedzenie bez żadnej definicji które jakoś znalazło się w obiegu w pewnym momencie. Z góry dziękuję za odpowiedź.

  • biskup Rzymu

    10.02.2024
    10.02.2024

    Szanowni Państwo, chciałbym się dowiedzieć, dlaczego świętego Piotra nazywa się zaledwie biskupem Rzymu, a nie arcybiskupem czy kardynałem? Z uszanowaniem stały czytelnik Poradni

  • Litka

    10.02.2024
    10.02.2024

    Witam. Irytuje mnie strasznie używanie przez H. Sienkiewicza w „Rodzina Połanieckich” jak również w recenzjach do Filmu, imienia Litka. Ta pisownia ma się nijak do Lidii, do której nie znalazłem żadnych odnośników. Czy to wina Mistrza czy wynik pisowni tamtych lat? Dzięki za odp. i Pozdrawiam Serdecznie. Stefan.

  • niezbytnio

    10.02.2024
    10.02.2024

    Dzień dobry, chciałem zapytać, czy poprawnie pisze się niezbytnio, czy nie zbytnio? Spotkałem się z pisownią rozdzielną, natomiast podążając za zasadą, że przysłówki odprzymiotnikowe powinny być pisane łącznie z nie, skłaniałbym się ku pisowni łącznej. Czy idę dobrym tropem? Pozdrawiam.

  • Wątpliwości składniowe

    9.02.2024
    9.02.2024

    Dzień dobry!

    Nie możemy ze znajomymi rozstrzygnąć kwestii, która forma będzie poprawna:

    - mają wszystko, czego potrzebują

    - mają wszystko, co trzeba.

    A może obie?

    Pozdrawiam serdecznie

  • Zapis zakresu dat

    9.02.2024
    9.02.2024

    Dzień dobry, jaki jest prawidłowy zapis dat w przypadku zakresów dat w tym samym roku, np. 14.02–8.03.2024 r. – czy po 14.02 powinna być kropka (czyli 14.02.-8.03.2024 r.), czy nie? Pozdrawiam

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego