Lista odpowiedzi

 
Można tu znaleźć wszystko, co dotyczy języka i interesuje Państwa. Od pisowni, odmiany, przez znaczenia, składnię czy frazeologię, po pochodzenie i pragmatykę.
  • przysłówek i imiesłów przymiotnikowy
    24.06.2004
    24.06.2004
    Przyniesiono mi odpis aktu urodzenia dziecka z adnotacją martwo urodzone. Czy właściwa jest pisownia rozłączna zaproponowana przez urzędniczkę?
  • zostać się
    24.06.2004
    24.06.2004
    Witam serdecznie.
    Bliska mi osoba notorycznie używa wyrażenia zostało się, np.: „Zostało się jeszcze trochę kawy” czy też „Marek został się jeszcze na basenie”. Czy jest to poprawne? Proszę o odpowiedź. Dziękuję i pozdrawiam.
  • gajtawa, gejtawa, gejtaw
    24.06.2004
    24.06.2004
    Witam. Zwracam się z uprzejmą prośbą do redakcji o wyjaśnienie terminu gajtawa. Słowo to zostało przeze mnie znalezione w słowniku ortograficznym. Nigdzie jednak nie mogę znaleźć definicji. Będę wdzięczny za pomoc. Pozdrawiam.
  • z samowarem do Tuły
    23.06.2004
    23.06.2004
    Co oznacza frazeologizm „Nie jeździ się z samowarem do Tuły” i jakie jest jego pochodzenie?
    Dziękuję za odpowiedź.
  • pisarzy czy pisarzów?
    23.06.2004
    23.06.2004
    Witam!
    Mam pytanie odnośnie rzeczowników rodzaju męskiego z końcówką -acz a. -arz. Tzn. kiedy mamy jedynie fleksję -aczy a. -arzy, a kiedy dodatkowo -aczów a. -arzów? Na domiar złego w tutejszym słowniku ortograficznym i słowniku języka polskiego mamy rozbieżne dane (tzn. większa część rzeczowników z fleksją: -aczy + -aczów a. -arzy + -arzów wymieniona jest jedynie w SJP, a brakuje jej w SO).
    Z góry dziękuję i pozdrawiam całą redakcję ;)
  • krok, czynność, etap
    23.06.2004
    23.06.2004
    W tekstach informatycznych tłumaczonych z języka angielskiego występują zwroty: „Przejdź do następnego kroku”, „Wykonaj następujące kroki” (tłumaczenie ang. steps). Czy nie lepiej byłoby użyć słowa czynności lub etapy? Czy cytowane przykłady są poprawne językowo?
    Dziękuję.
  • przyporządkować
    22.06.2004
    22.06.2004
    Czy można używać czasownika przyporządkowywać z przyimkiem do, np.: element przyporządkowany do grupy, czy też należy powiedzieć: element porzyporządkowany grupie?
    Dziękuję i pozdrawiam,
    Marcin
  • Jak zacząć list?
    22.06.2004
    22.06.2004
    Szanowni Państwo!
    Będę wdzięczny za rozstrzygnięcie wskazanej wyżej wątpliwości. Czy poprawny jest rozpowszechniający się zwyczaj rozpoczynania listu (pisma) zwrotem zakończonym przecinkiem, po którym występuje tekst pisany z wielkiej litery? Czy ta – przeniesiona z obcego języka – maniera jest zgodna z naszą tradycją językową? Sprawa interesuje mnie zarówno w odniesieniu do korespondencji prywatnej, jak i oficjalnej.
    Serdecznie pozdrawiam,
    Konstanty Pilecki
  • nr, Nr, NR?
    22.06.2004
    22.06.2004
    Szanowni Państwo, czy poprawny jest zapis drukowanymi literami skrótu wyrazu numer na budynku lub tabliczce: SZKOŁA PODSTAWOWA NR 103, czy też powinien on być zapisany tak: SZKOŁA PODSTAWOWA Nr 103…, a może tak: SZKOŁA PODSTAWOWA nr 103…?
    Łączę pozdrowienia,
    Zbigniew Sepioł
  • akompaniament
    22.06.2004
    22.06.2004
    Dzień dobry. Która z form jest poprawna: przy akompaniamencie muzyki czy przy akompaniamencie muzycznym? Dziękuję.
  • posiadać
    22.06.2004
    22.06.2004
    Czy właściwe jest używanie czasownika posiadać w zdaniach: „Laboratorium posiada certyfikat” lub „Aparat posiada własną instalację…”, „Pracownik posiada kwalifikacje do obsługi…” itp.? Osobiście mi się nie podoba, ale jest w użyciu. I w dodatku fakt „posiadania” innej rzeczy, cechy albo przywileju wynika często z nadania tytułu lub prawa własności, np. firma prawnie jest właścicielem (tzn. posiadaczem!!!?) certyfikatu wystawionego na jej imię.
  • ów w środku wyrazów
    22.06.2004
    22.06.2004
    Chciałabym otrzymać konkretne informacje na temat pisowni ów głównie w środku wyrazów. Znam zasadę ortograficzną dotyczącą pisowni ów na końcu wyrazów.
    Dziękuję.
  • mnie czy mi? tobie czy ci?

    21.06.2004
    21.06.2004

    Czy używanie słowa mi w zdaniu „Mi się to nie podoba” jest błędem? Powinienem zacząć zdanie od mnie? Celownik słowa ja to mi, mnie, więc nie powinno być błędu. Czy mam rację?

  • nieść – ze sobą czy za sobą?
    21.06.2004
    21.06.2004
    Jak poprawnie powinno brzmieć zdanie: „Zwróć uwagę na szanse i zagrożenia, jakie niesie ze sobą (czy za sobą) realizacja tego projektu”?
    Bardzo dziękuję z góry za odpowiedź.
  • badziewie
    21.06.2004
    21.06.2004
    Spotkałem się ze słowem badziewie, oznaczającym coś byle jakiego, coś niepotrzebnego (chwast, resztki itp.). Nie znalazłem tego słowa w żadnej encyklopedii. Czy jest takie słowo w języku polskim?
  • emiter i emitor
    18.06.2004
    18.06.2004
    Jak należy mówić na urządzenie czy przedmiot emitujący (wydzielający) zanieczyszczenia do przyrody: emiter czy emitor?? Oba słowa pochodzą od słowa emisja. W książkach dotyczących ochrony środowiska występuje jedynie emiter, natomiast w inspektoracie powiadomiono mnie, że używają jedynie słowa emitor. Piszę pracę magisterską i nie wiem, której formy mam użyć, obie wydają się być poprawne.
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Z poważaniem – Wojciech Gruszka
  • komparator

    18.06.2004
    18.06.2004

    Szanowni Państwo,

    tłumacząc artykuł angielski, spotkałam sie ze słowem comparator w znaczeniu mniej więcej 'odpowiednik, kryterium porównawcze'. Nie znalazłam jednak tłumaczenia w słownikach. Czy można użyć w tym znaczeniu polskiego słowa komparator?

  • iż, iżby
    18.06.2004
    18.06.2004
    Dzień dobry,
    Chciałem zapytać, czy poprawne jest stosowanie we współczesnej mowie (np. w wypowiedziach polityków przed kamerami) spójników oraz iżby samodzielnie, tj. w celach innych niż uniknięcie powtórzenia spójnika że oraz żeby (aby).
    Z poważaniem,
    Piotr Gach
  • równoważniki zdań
    17.06.2004
    17.06.2004
    Dzień dobry.
    Chciałem zapytać, czy poprawne jest nagminne stosowanie w mediach równoważników zdań zamiast pełnych zdań, np. „Adam Małysz po raz kolejny zwycięzcą konkursu lotów narciarskich”. Czy nie jest błędem ciągłe pomijanie orzeczenia (tu: został)?
    Z poważaniem, Piotr Gach
  • Album warszawskie
    17.06.2004
    17.06.2004
    Proszę o pomoc w zapisie i odmianie tytułu Album warszawskie. Czy drugi wyraz powinno się pisać dużą literą? Czy poprawna jest odmiana w Albumie warszawskiem?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego