Wszystkie

 
Można tu znaleźć wszystko, co dotyczy języka i interesuje Państwa. Od pisowni, odmiany, przez znaczenia, składnię czy frazeologię, po pochodzenie i pragmatykę.
  • pisownia dat
    31.03.2004
    31.03.2004
    Szanowni Państwo,
    Zwrócono mi uwagę, że niepoprawnie zapisuję daty, wpisując miesiąc cyfrą rzymską i rozdzielając cyfry kropką. Tymczasem zapis taki był stosowany w mojej rodzinie od lat, jeszcze przez mojego śp. Dziadka, kształconego w przedwojennych szkołach. Czy stosowany przeze mnie zapis jest rzeczywiście niepoprawny, czy raczej rzadziej spotykany lub może archaiczny? Przyznam, że ciężko byłoby mi przyzwyczaić się do rozdzielania dat spacją.
    Z poważaniem,
    Łukasz Kozicki
  • taka, jaka jest
    24.03.2004
    24.03.2004
    Witam,
    powiemy, że np. sprawa polega na ukazaniu jej taką, jaka jest, czy na ukazaniu jej takiej, jaka jest, czy może jeszcze inaczej?
    Dziękuję za odpowiedź.
  • Kim jesteś z zawodu?
    23.03.2004
    23.03.2004
    Czy pytając o zawód, pytam prawidłowo: „Kim jestes z zawodu?”, a nie „Czym…?”?
  • otrapianie miotu
    23.03.2004
    23.03.2004
    Jak wiadomo, myśliwi tropią. Jeżeli sprawdzili tropy wokół jakiegoś fragmentu lasu – w gwarze łowieckiej: miotu – to mówi się, że miot otropili. Instruując tropicieli przy liczeniu wilka, chciałem użyć konstrukcji: „mioty, które będziemy…”, no właśnie – otropiali czy otrapiali?
  • Łemki i Bojki

    23.03.2004
    23.03.2004

    W Słowniku nazw własnych Jana Grzeni jest w haśle Bojkowie dopisek „rzadziej: Bojki”. W haśle Łemkowie nie ma analogicznej formy. Czy Łemki to forma dopuszczalna? W Poradni było już pytanie o żeńską formę od Łemko (Łemkini). Czy żeńska forma od Bojko to Bojkini?

  • nazwy serów
    23.03.2004
    23.03.2004
    Czy do serów można zastosować zasady ortograficzne dotyczące pisowni dużą i małą literą, a konkretnie w jakich sytuacjach można pisać nazwy serów dużą literą, np. gouda mascarpone, Ile de France (czy: ile de France?), Beaufort d’Hiver (czy: beaufort d’hiver?), La Cancoyotte? Nie jestem pewna, kiedy mowa o nazwach, kiedy o typach (?), markach (?), jednak w oficjalnych dokumentach dość często ostatnio spotykam się z pisownią dużą literą (np. w dokumentach unijnych określających dopłaty do serów).
  • zdrobnienia imion
    23.03.2004
    23.03.2004
    Czy instnieją jakieś zasady stosowania zdrobnień imion w zależnośći od stopnia znajomości pomiędzy osobami? Dokładnie chodzi mi o to, czy zwracanie sie do kogoś mało znanego zdrobnieniem Krzysiu oznacza zwrot w formie pieszczotliwej, poufałej, czy jest to dopuszczalna forma grzecznościowa w korespondencji pomiędzy osobami, które nic nie łączy poza wspólnymi znajomymi czy uczeszczaniu do tej samej uczelni. Z góry dziękuję za pomoc.
  • osoba ludzka raz jeszcze
    23.03.2004
    23.03.2004
    W kwestii, czy zwrot osoba ludzka jest poprawny, wyjaśniam, że o ile brzmi on dziwnie w języku potocznym (np. w zdaniu: w windzie mieszczą się 3 osoby ludzkie), o tyle jest przyjęty i zrozumiały w filozofii i teologii, gdzie mówi się o osobach ludzkich np. w odróżnieniu do Osób Boskich. Analogiczna uwaga dotyczy więzi międzyludzkich i więzi międzyosobowych. Ponadto trzeba widzieć, że wyrażenie jednostka ludzka ma w filozofii i teologii inny sens niż osoba ludzka.
    Paweł Borkowski
  • osoba ludzka?
    18.03.2004
    18.03.2004
    Czy poprawne są często spotykane wyrażenia: osoba ludzka, więzi międzyosobowe?
  • wraz z(e) wstąpieniem
    17.03.2004
    17.03.2004
    Która wyrażenie jest poprawne: wraz ze wstapieniem do UE czy wraz z wstapieniem do UE?
  • polszczenie obcych nazw miast
    17.03.2004
    17.03.2004
    Mam problem z pisownią niektórych zagranicznych nazw miast, szczególnie arabskich. Np. czy powinno się pisać Hurghada, czy Hurgada; Sharm el-Sheikh, czy Szarm el-Szejk albo Szarm el-Szeich; Istambuł, czy Stambuł; Iraklion czy Heraklion? Nazwy te występują w różnych polskich publikacjach we wszystkich tych formach. Która z nich jest najbardziej poprawna i czy są jakieś reguły na to, kiedy nazwa miasta ulega spolszczeniu, a kiedy już nie?
  • mieszkańcy Dirigentu i Norbanku
    17.03.2004
    17.03.2004
    Witam.
    Akcja książki, którą redaguję, częściowo się dzieje na dwóch planetach. Jedna nazywa się Dirigent, a druga Norbank. Jak poprawnie nazwać mieszkańców owych planet? A jak będą brzmieć przymiotniki utworzone od nazw planet?
    Pozdrawiam Bogna
  • Maia czy Maja?
    17.03.2004
    17.03.2004
    W filmie Pasja rolę Maryi zagrała Maia Morgenstern. Czy jej imię można dostosować do polskiego zwyczaju ortograficznego i zapisać w mianowniku, bierniku i narzędniku przez j, czyli Maja, Maję, Mają?
    Pozdrawiam i dziękuję za odpowiedź.
  • inicjały imion
    17.03.2004
    17.03.2004
    Szanowni Państwo!
    Bardzo proszę o pomoc w wyjaśnieniu pisowni inicjałów imion obcych typu Anne-Marie, Jean-Paul. Czy pisze się je np. A.-M., J.-P., czy też A-M., J-P?
    Z góry dziękuję i pozdrawiam.
    Lucyna Lipowska
  • warianty ortograficzne
    16.03.2004
    16.03.2004
    Jak można zdefiniować pojęcie wariantu ortograficznego?
  • zapomnieć
    15.03.2004
    15.03.2004
    Jak będzie poprawnie: „Szef zapomniał odwołać z nimi spotkanie” czy „…spotkania”? Dlaczego?
  • wszystkie piętnaście czy wszystkich piętnaście?
    15.03.2004
    15.03.2004
    Która forma jest poprawna: „Wszystkie piętnaście państw uczestniczy w…” czy „Wszystkich piętnaście państw uczestniczy w…”?
  • kropka w adresach internetowych

    5.03.2004
    5.03.2004

    Szanowni Państwo!

    Coraz częściej w przypisach czy też w bibliografii spotykamy się z adresami internetowymi. W związku z tym mam pytanie, czy po adresie internetowym wymienionym w bibliografii stawiamy kropkę, czy też nie, bo – jak wiadomo – na końcu adresu internetowego kropka nie występuje. Na przykład:

    1. Baginski Z., Do góry kilem, Warszawa 1976.

    2. https://sjp.pwn.pl/.

    3. Rylke A., W służbie okrętu, Gdynia 1967.

    Pozdrawiam,

    Ewa W.

  • Dwór w Skrzynkach
    5.03.2004
    5.03.2004
    Mam mały problem ze zredagowaniem zaproszenia ślubnego, a mianowicie wybrania poprawnej formy. Dotyczy to następującego sformułowania: „Mamy zaszczyt zaprosić na przyjęcie weselne, które odbędzie się…” (i tu pojawia się problem):
    …na Dworze w Skrzynkach?
    …we Dworze w Skrzynkach?
    …na skrzyneckim Dworku?
    …w skrzyneckim Dworku?
    Zwracam się z uprzejmą prośbą o pomoc.
    Z góry dziękuję i pozdrawiam.
    Z poważaniem
    Rafał Fiksek
  • i na końcu wiersza
    4.03.2004
    4.03.2004
    Czy błędem jest pozostawianie i na końcu wersu?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego