Można tu znaleźć wszystko, co dotyczy języka i interesuje Państwa. Od pisowni, odmiany, przez znaczenia, składnię czy frazeologię, po pochodzenie i pragmatykę.
Wszystkie
-
liczba pojedyncza w użyciu zbiorowym18.02.200418.02.2004Szanowni Państwo!
Jakiś czas temu głośno było o „przetargu na samolot wielozadaniowy”. Wojskowość to dziedzina najdoskonalej mi obca, dlatego długo zastanawiałem się, po co tyle hałasu, skoro kupuje sie jeden samolot…? Dopiero później dowiedziałem się, że „tego samolotu” kupujemy więcej… Czy wyrażenie „przetarg na samolot” jest poprawne? Tzn. czy można w tym wypadku używać słowa samolot w znaczeniu zbiorowym?
Michał Meisnerowski -
marcówka18.02.200418.02.2004Szanowni Państwo!
Proszę o wyjaśnienie znaczenia słowa marcówka, niestety nie udało mi się znaleźć objaśnienia w żadnym dostępnym mi źródle.
Z pozdrowieniami
Joanna -
Jan Kowalska, Piotr Biała?13.02.200413.02.2004Ostatnimi czasy mnoży się (o dziwo – w miarę legalnie!) używanie przez kobiety nazwisk w formie męskiej, typu Zofia Biały, Anna Zimny. Moim zdaniem jest to paranoja, ale ciekaw jestem, jak zapatrują się na to językoznawcy, jak również na… prawdopodobną sytuację odwrotną (wszak mąż zgodnie z prawem może przyjąć nazwisko żony!): Jan Kowalska, Piotr Biała itp.
Pozdrawiam serdecznie!
-
Orzeszkowa – Orzeszek, Orzeszko, Orzeszka?
13.02.200413.02.2004Jak językoznawcy odnoszą się do publicznego podawania nazwisk znanych osób w formie typu: Ewa Szelburg-Zarębina, Eliza Orzeszkowa? Przecież nie sposób dociec (nawet po wnikliwym wertowaniu encyklopedii) formy mianownikowej: Eliza Orzeszek? – Orzeszko? – Orzeszka? Ewa Zaręba? – Zaręb? Chyba tak być nie powinno…
-
Malinowski, z domu Kowalski?13.02.200413.02.2004Mężczyzna o nazwisku Kowalski zawarł związek małżeński z kobietą o nazwisku Malinowska. Przyjąwszy nazwisko żony, nazywa się teraz Malinowski. Czy nazwisko Kowalski należy określać jego nazwiskiem rodowym (jeśli nie – jakie to nazwisko)? Czy mężczyzna ten może używać zwrotu: „Jestem Malinowski, z domu Kowalski” (jeśli nie – jak ma wyrazić te samą treść)? Pisząc pismo urzędowe, chciałby w nagłówku zawrzeć oba nazwiska – czy ma do dyspozycji jakieś poprawne sformułowania? Jeśli tak, to jakie?
-
nie z przymiotnikami11.02.200411.02.2004W podręczniku do języka polskiego był kiedyś reportaż pt. „Rolnik rolnikowi nie równy”. W późniejszych wydaniach zapisano nierówny. Słownik Taszyckiego i Jodłowskiego zaleca, by z przymiotnikami w funkcji orzecznika nie pisać rozdzielnie. Czy zasada ta nadal obowiązuje?
Proszę o wyjaśnienie i o garść przykładów.
Halina Mastalska
-
marchie
9.02.20049.02.2004Proszę o odpowiedź na pytanie: piszemy Marchia Północna, Marchia Wschodnia, Marchia Saksońska, Marchia Miśnieńska czy też marchia północna, marchia wschodnia, marchia saksońska, marchia miśnieńska? Według słownika ortograficznego małą literą, ale w encyklopediach historii Niemiec spotykam dużą. Który więc zapis jest poprawny i który stosować?
-
Kawęczyn6.02.20046.02.2004Witam serdecznie!
Pytanie, z jakim się do państwa zwracam, związane z tym, iż mam hyzia na punkcie dochodzenia do genezy nazw miejsowości, w jakich przebywam. Podczas ostatnich wakacji przechodziłem przez miejscowość Kawęczyn. Szukałem zaciekle, skąd pochodzi ta nazwa, aż natrafiłem w słowniku ortograficznym na czasownik kawęczyć. Proszę uprzejmie o wyjaśnie znaczenie tegoż słowa, a być może uda mi się „rozpracować” nazwę kolejnej miejscowości.
Pozdrawiam i z góry dziękuje za pomoc. -
głoski miękkie6.02.20046.02.2004Mam dziecko w pierwszej klasie szkoły podstawowej, bardzo trudno mu rozróżnić spółgłoski miękkie. W jaki najprostszy sposób można byłoby mu to wyjaśnić?
-
alfabety niełacińskie w polskim zapisie
5.02.20045.02.2004Szanowni Państwo,
zwracam się do Państwa z prośbą o radę. Czy można gdzieś (najlepiej w Internecie) znaleźć reguły dotyczące zapisu polskiego (ewent. korzystającego z alfabetu łacińskiego) nazw, nazwisk i innych wyrażeń pochodzących z języków orientalnych i egzotycznych oraz języków używających azbuki?
Dziękuję bardzo i pozdrawiam.
Ireneusz Hyrnik
WN PWN
-
hrabia Mosca5.02.20045.02.2004Mam pytanie związane z odmianą nazwisk obcych. W powieści Stendhala pojawia się postać hrabia Mosca, czy to nazwisko można odmieniać (z hrabim Moscą? itd.), czy poprawnie jest pisać po prostu bez odmiany?
Bardzo dziękuję Państwu za pomoc,
Monika -
dryja5.02.20045.02.2004Szanowni Państwo!
Zwracam się z prośbą o określenie znaczenia i pochodzenia słowa dryja. W żadnym z dostępnych mi źródeł nie udało mi się tego odnaleźć, a sprawa jest wagi rodzinnej.
Z poważaniem
Leszek Mroczyński -
dopełniacz nazw słowackich2.02.20042.02.2004Moje pytanie tradycyjnie dotyczy odmiany nazw własnych :) Jak brzmi dopełniacz słowackich nazw: Velká Chochula (Vel’kej czy Vel’kiej Chochuli), Kozí kameň (Kozíego kameňa czy Koziego kamenia)?
-
odmiana i zapis nazwisk francuskich28.01.200428.01.2004Dzień dobry!
Pragnę Państwa prosić o pomoc w rozwiązaniu kwestii dotyczącej odmiany nazwisk francuskich zakończonych na dwie spółgłoski, przy czym ostatnia z nich jest niewymawiana. W szczególności chodzi mi o nazwiska typu: Denonvilliers, Flourens. Czy odmieniać je jak Mitterand, tzn. bez apostrofu: Denonvilliersa, Flourensa, Mitteranda? Czy też jak Descartes, tzn. Denonvilliers’a, Flourens’a, Descartes’a? Dziękuję za pomoc.
Z poważaniem,
Lucyna Lipowska -
Berkowicz27.01.200427.01.2004Czy Berkowicz to żydowskie nazwisko?
-
włączać23.01.200423.01.2004Witam.
Mam pytanie dotyczące wielu Państwa odpowiedzi; wielokrotnie spotykam się ze zdaniem, iż jedno wyrażenie lub słowo jest bardziej poprawne od drugiego tylko dlatego, że jest częściej używane. Jak to stwierdzenie zastosować do słowa włączać, które jest stosowane bardzo rzadko (zazwyczaj mówi się [włanczać])? Niepoprawnie mówią nawet osoby wykładające na uczelniach, chociaż to od nich powinniśmy się uczyć. Oczywiście nie jest to jedyny przykład.
Z wyrazami szacunku
Angelika Kowaska -
wpisać23.01.200423.01.2004Jaka konstrukcja jest poprawna: wpisz w odpowiednią rubrykę tabeli czy wpisz w odpowiedniej rubryce tabeli?
-
kawaler orderu i jak witać Bogdana19.01.200419.01.2004Witam! Mam następujące pytanie: czy kobieta może być kawalerem orderu, czy też obowiązuje w tym względzie inna reguła językowa? Dodatkowo chciałbym zapytać, czy poprawny jest zwrot „Dzień dobry, Bogdan”. Właśnie tak przywitała J. Pieńkowska w jednych z ubiegłorocznych Wiadomości reportera Bogdana Ulkę. Czy nie powinna powiedzieć „Dzień dobry, Bogdanie”?
Pozdrawiam
Marek Kuskowski -
Krzysiu wrócił16.01.200416.01.2004Moja przyjaciółka używa formy wołacza, mówiąc o swoim synu, np. „Krzysiu wróci za godzinę”. Ja uważam, że powinno się używać formy mianownika, np. Krzyś albo Krzysio, ona natomiast twierdzi, że są osoby, które mają na imię Krzysiu albo Stasiu, więc wszystko jest w porządku. Kto ma rację?
Pozdrowienia,
Grazina -
Ozzy16.01.200416.01.2004Chciałam zapytać o odmianę imienia męskiego Ozzy (wokalista Black Sabath). Czy powinno się je odmieniać według deklinacji przymiotnikowej, czy też można je pozostawić nieodmienione?
Dziękuję za odpowiedź
Agnieszka Mucha
