Znajdziesz tu informacje o pisowni, wymowie, znaczeniu lub pochodzeniu słów, które zostały zapożyczone do polszczyzny. Dowiesz się, czy dane słowo weszło już do naszego języka, albo dlaczego wejść do niego nie może. Poznasz kalki językowe i sposoby zapożyczeń.
wyrazy obce
-
szarm24.05.200424.05.2004Czy w języku polskim istnieje słowo szarm?
-
słowa pochodzenia baskijskiego24.05.200424.05.2004Czy w języku polskim, oprócz imienia Ksawery, są jakieś słowa pochodzenia baskijskiego? Jeśli tak, to jakie…
-
liza10.05.200410.05.2004Szanowni Państwo!
Byłbym niezmiernie wdzięczny za wyjaśnienie kwestii, czy słowo liza funkcjonuje samodzielnie w języku polskim. Ponieważ nie dane mi było znaleźć go w żadnym słowniku – a też nie do każdego wydanego słownika mam dostęp – chciałbym spytać o to wprost u źródła. Występuje bowiem w całej rzeszy różnych słów jako ich część (najcześciej słów z kategorii przyrodniczych, że tak powiem, jak glikoliza, ozonoliza itp.). Natomiast słyszałem i widziałem zastosowanie lizy w zastępstwie rozpadu komórki i chciałbym się dowiedzieć, na ile zasadne było to zastosowanie.
Z poważaniem,
R. Marszałek
-
spa7.04.20047.04.2004Szanowny Panie,
bardzo proszę o wyjaśnienie, jak powinno się pisać spa (ośrodek odnowy biologicznej) – małymi literami, dużymi, czy może SpA, jako że skrót pochodzi od łacińskiego zwrotu sanus per aquas? Spotkałam się z różnymi wersjami i nie potrafię znależć analogicznego przykładu.
Anna Włodarczyk -
e-letter2.03.20042.03.2004E-letter czy e-lettera? Jak będzie poprawnie: „Będziesz otrzymywał co tydzień e-letter” czy „…e-lettera”?
-
cracker i krakersy25.02.200425.02.2004Dzień dobry,
chciałem prosić o sugestie dotyczące pisowni dwóch terminów informatycznych, są to: cracker (o ile haker może „łamać” programy dla wyszukiwania błędów i ulepszania aplikacji, to craker omija zbezpieczenia tylko dla własnej korzyści) i cracking, crackować (?), zcrackowane (?) (to odpowiedniki hakingu, hakowania itp.).
Dziekuję za ewentualną odpowiedź i pozdrawiam.
Adam Bąk
-
wideo z puentą?18.12.200318.12.2003Na języku polskim koleżanka poprosiła mnie, abym sprawdził jej wypracowanie. Natrafiłem tam na wyraz pointa, a jako że wyraz ten jest już chyba oficjalnie spolszczony, to poprawiłem go na puenta. Moja nauczycielka, o dziwo, zaznaczyła go koleżance jako formę niepoprawną. Po lekcji spytałem się, czemu to błąd, a ona stwierdziła, że trzeba zostać przy oryginale, bo spolszczanie wyrazów takich, jak pointa, czy video, jest bezsensowne. Co Szanowna Redakcja o takim postępowaniu sądzi?
-
posesywny16.10.200316.10.2003Interesuje mnie znaczenie słowa posesywny. Wiem, że odnosi się to do zaimka posesywnego, jednakże bardzo prosiłbym o pomoc w określeniu znaczenia w języku polskim tegoż słowa, np. użytego w kontekscie wypowiedzi relacje posesywne. I czy jest to także prawidłowe sformułowanie?
-
fast food2.10.20032.10.2003Czy w nowym słowniku pojawiło się słowo fastfood (fast food, fast-food) na określenie baru szybkiej obsługi? Mam z nim prawdziwy kłopot. Wiem, że można napisać bar szybkiej obsługi albo restauracja typu fast food. Ale jak to słowo ma wyglądać spolszczone?
-
kontroling30.09.200330.09.2003Sprawa dotyczy słowa kontroling. W tej sprawie już się wypowiadał na łamach poradni prof. Jerzy Bralczyk, lecz niestety w swojej odpowiedzi nie zawarł sedna sprawy: czy obecnie jest to poprawna forma, czy nie? Czy w moim zakładzie powinna powstać komórka Dział Kontrolingu czy Dział Controllingu ? Dziękuję za odpowiedź.
-
politeia29.09.200329.09.2003Witam,
chciałam zapytać o odmianę greckiego słowa, zapisanego zgodnie z zasadami transkrypcji politeia,. Czy ta transkrypcja jest poprawna? -
sekserka11.09.200311.09.2003Czy osoba sprawdzająca płeć kurczaków tuż po wykluciu to seksterka? Niestety, nie mogę w żadnym ze słowników odszukać potwierdzenia.
-
szlagwort i szlagier10.09.200310.09.2003Szanowni Państwo!
Czy szlagwort znaczy to samo co szlagier? -
wortal9.09.20039.09.2003Szanowni Państwo,
proszę o wyjaśnienie, jaka jest poprawna pisownia słowa wortal (z ang. vortal, określenie dotyczące rodzaju portalu internetowego) w języku polskim. W mediach stosuje się obie pisownie (przez w i przez v). Słowniki nie notują jeszcze tego określenia. Podobnie jak portal odnosi się raczej do elementu architektury.
Z wyrazami szacunku
Magdalena Ciszewska -
klema25.08.200325.08.2003Dlaczego nie ma w słownikach bardzo popularnego wśród posiadaczy samochodów słowa klema? To, że wyraz jest pochodzenia obcego lub ma polski odpowiednik, niezbyt mnie przekonuje – wszak znaleźć można w słowniku karburator (praktycznie nieużywane) lub dyferencjał – też z branży motoryzacyjnej.
-
bowling i snooker25.08.200325.08.2003Może nie pytanie, ale prośba o charakterze propozycji – albo odwrotnie. Pojawianie się nowych słów w słownikach to rzecz normalna, naturalne nadążanie języka za życiem. Także jego sportowym wycinkiem. Co jakiś czas przybywa nowa – w Polsce, a znana w świecie – dyscyplina lub jej opis. Ostatnio pojawił się bowling. Może czas na słowo snooker? Od ponad stu lat gra w snookera świat, od kilkunastu Polska, od dziesięciu lat istnieje oficjalnie Polski Związek Snookera – a odnośnego słowa w słownikach nie ma.
Gdyby wchodziło, to wraz z nim proponuję frejm, używaną w mowie i pisanych przepisach gry w snookera spolszczoną formą angielskiego frame – cała gra pochodzi zresztą z Anglii.
Pozdrawiam serdecznie
Krzysztof Kruk -
Bild25.08.200325.08.2003Jak poprawnie odmienić niemiecki dziennik Bild: Bildu czy Bilda? Proszę o uzasadnienie. Dziękuję bardzo.
-
zapożyczenia nieindoeuropejskie18.07.200318.07.2003Proszę o podanie przykładów zapożyczeń nieindoeuropejskich w języku polskim.
Pozdrawiam serdecznie,
Joanna -
shake14.07.200314.07.2003Szanowni Państwo,
W ofercie firmy, w której pracuję, znajdują się również koktajle mleczne. Dla takiego koktajlu używamy nazwy shake. Wielokrotnie moi koledzy z marketingu biedzili się z pisownią l.m. tego słowa, tworząc dziwaczne konstrukcje typu shaki, shake'y itp. Niestety używanie nazwy opisowej np. koktajl mleczny nie wchodzi w grę. Spolszczenie tego słowa (szejk), tak jak jest wymawiane, też wygląda dziwacznie i jednoznacznie kojarzy się z czymś bardzo odległym od deseru mlecznego. Moim zdaniem chyba najlepiej byłoby pozostać w piśmie przy końcówce angielskiej – shakes czekoladowe itp. Czy mieliby Państwo jakieś sugestie, jak rozwikłać ten dylemat?
Z poważaniem,
Dominik Szulowski -
conditio czy condicio?4.07.20034.07.2003Szanowni Państwo,
proszę o wyjaśnienie, która z łacińskich form oznaczających warunek konieczny jest poprawna: conditio sine qua non (taką pisownię znaleźć można w Nowym leksykonie PWN) czy condicio sine qua non (wersja przyjęta w Wielkim słowniku wyrazów obcych PWN). A może obie są poprawne?
Podobne wątpliwości budzi pisownia słowa condicionalis (wg Wielkiego słownika wyrazów obcych PWN) i conditionalis (wg Wielkiego słownika ortograficznego PWN) – czy również tutaj obie formy są poprawne i mamy po prostu do czynienia z „ewolucją” w zakresie filologii klasycznej (w różnych słownikach łacińsko-polskich na określenie polskiego warunku znalazłem obie formy: conditio i condicio). Jeśli poprawne są obie formy, może warto by to w kolejnych wydaniach słowników odnotować?
Z pozdrowieniami
Stanisław Danecki