wyrazy obce

Znajdziesz tu informacje o pisowni, wymowie, znaczeniu lub pochodzeniu słów, które zostały zapożyczone do polszczyzny. Dowiesz się, czy dane słowo weszło już do naszego języka, albo dlaczego wejść do niego nie może. Poznasz kalki językowe i sposoby zapożyczeń.

  • webmaster, webdesigner
    16.06.2005
    16.06.2005
    Dzień dobry.
    Na pewnym forum webmasterskim rozwinęła się dyskusja o dość błahej sprawie – mianowicie o to, czy słowa webmastering i webdesigning pisze się razem, czy osobno. Jedni upierali się, że razem, inni, że osobno. Inni jeszcze, że jedno razem, a drugie osobno.
    Chciałbym upewnić się, jak to dokładnie jest. Spór głównie jest o webmastering i webdesigning, ale chciałbym również uzyskać odpowiedź, czy webmaster i webdesigner na pewno pisze się razem.
    Z góry dziękuję. Z góry dziękuję.
  • spersonalizować
    7.06.2005
    7.06.2005
    Szanowni Państwo!
    W tłumaczeniu programu komputerowego natrafiłam na niezbyt zgrabnie przetłumaczone polecenie. Brzmi ono następująco: „Podaj poniższe informacje dla spersonalizowania instalacji”. Nie wydaje mi się, by istniało takie słowo. Czy angielskie to personalized your installation można zastąpić innym krótkim zwrotem?
    Z poważaniem
    Dorota Piechna
  • mafioso
    20.04.2005
    20.04.2005
    Pytanie dotyczy słów, a w zasadzie form: mafios, mafioso i mafiosa. Które z nich są poprawne? Pierwszy wyraz, raczej niespotykany, notuje jako jedyny słownik Szymczaka. Trzeciego z kolei w żadnym słowniku nie znalazłem, ale za to często go spotykam.
  • mall i day trading
    15.03.2005
    15.03.2005
    Co można powiedzieć o zapożyczeniach z języka angielskiego: mall (centrum handlowe) oraz day trading? Jak można je wytłumaczyć i do jakich rodzajów zapożyczeń zaliczyć? Czy są to zapożyczenia leksykalne? Z góry dziękuję i pozdrawiam!
  • boot, cover, border
    18.02.2005
    18.02.2005
    1. Czy zapożyczone z angielskiego słowa: boot oraz cover odmieniają się? 2. Jak odmieniać słowo border (pasek tkaniny lub tapety do wykańczania krawędzi ścian): bordera czy borderu?
    Dziękuję.
  • port komputerowy
    3.02.2005
    3.02.2005
    Witam serdecznie!
    W terminologii komputerowej przyjęło się używanie słowa port w niektórych kolokacjach jako synonim słów gniazdo lub złącze. Jest to niewątpliwie kalka z języka angielskiego, niemniej już dość spopularyzowana w języku polskim, vide port USB albo port podczerwieni.
    Czy Pana zdaniem jest to już dopuszczalne użycie, czy powinno być traktowane jako błąd?
    Dziękuję i pozdrawiam,
    Jarek Hirny
  • oinochoe
    7.01.2005
    7.01.2005
    Witam.
    Problemem jest oinochoe. W większości wydawnictw (w tym PWN) zapisujemy tak właśnie to słowo, jednakże u Podrackiego (Wielki słownik ortograficzno-fleksyjny) mamy już: ojnoche. Czym się kierują redaktorzy słowników w wyborze takiej bądź innej pisowni – pomijając już intencje konkretnych osób czy wydawnictw?
    Dziękuję i pozdrawiam.
  • reket
    6.01.2005
    6.01.2005
    Witam. Cóż oznacza słowo reket z tutejszego słownika ortograficznego? Dziękuję i pozdrawiam.
  • firewall, czyli zapora ogniowa
    7.12.2004
    7.12.2004
    Witam,
    coraz częściej stosuje się programy zabezpieczające komputer przed atakami z Internetu, określane jako firewall. Spotkałem się też z polskim odpowiednikiem tego słowa: zapora sieciowa. Czy to określenie jest prawidłowe i powinno zastąpić słowo firewall?
    Będę wdzięczny za odpowiedź.
    Michał, Zybułtowo
  • Skąd się biorą zapożyczenia
    3.12.2004
    3.12.2004
    Witam!
    Chciałem się dowiedzieć pokrótce, jakie rodzaje zapożyczeń językowych występują we współczesnej polszczyźnie i w jaki sposób te zapożyczenia powstają.
  • rymantadyna
    9.11.2004
    9.11.2004
    Szanowni Państwo, proszę o rozstrzygnięcie kwestii, czy rymantadyna jest prawidłowym spolszczeniem międzynarodowej nazwy leku rimantadine.
    Z poważaniem,
    Barbara Furgoł
  • mereszczyć
    3.11.2004
    3.11.2004
    W książce Macieja Malickiego Saga ludu pojawia się słowo mereszczy. Proszę o wyjaśnienie, co ono znaczy i skąd pochodzi (dialekt).
  • agenda
    20.10.2004
    20.10.2004
    Spotkałam się z użyciem sformułowania agenda spotkania. Chodzi o coś w rodzaju porządku obrad (listy spraw i problemów do poruszenia na spotkaniu firmowym). Czy jest to poprawne, czy może jest to niewłaściwe zapożyczenie z języka angielskiego?
  • wyrazy obce
    18.10.2004
    18.10.2004
    Zwracam się z pytaniem dotyczącym używania w języku polskim wyrazów obcojęzycznych takich jak np. thriller, lunch, baseball… Czy ich angielskie formy są dopuszczalne w polszczyźnie, czy należy je zastąpić np. filmem grozy, obiadem, a na trzeci wyraz nawet nie mam pomysłu…
    Dziękuję bardzo i serdecznie pozdrawiam.
    Aleksandra Małkiewicz
  • repasaż i repesaż
    18.10.2004
    18.10.2004
    Jak nazwać dodatkowe biegi w niektórych konkurencjach? Polszczyzna nazywa je repasażami. Zauważyłem jednak w portalu GW, że pojawia się tam wersja repesaże.
    Kopaliński słowo repasaż wywodzi od francuskiego repassage, czyli ‘powtórne przejście’. Tymczasem w angielskim te biegi nazywane są repechage. Etymologia to francuskie słowo repêchage oznaczające ‘drugą szansę, ponowny egzamin’. Zresztą Larousse tłumaczy słowo repassage jako ‘odprasowanie’.
    I co z tym fantem począć? Może więc repeszaże?
  • audyt certyfikacyjny
    28.09.2004
    28.09.2004
    Szanowny panie doktorze!
    Pracuję w firmie zajmującej się certyfikacją systemów jakości. Certyfikat jest przyznawany po przeprowadzeniu auditu – i tu mam wątpliwości – auditu certyfikującego czy certyfikacyjnego.
  • Plaza San Giovanni – zadrzewiony czy zadrzewiona?
    24.06.2004
    24.06.2004
    Witam Państwa.
    Interesuje mnie, jakie są zasady dostosowywania w języku polskim rodzaju czasowników, przymiotników itd. do używanych rzeczowników obcojęzycznych. Na przykład plac to po hiszpańsku czy włosku Plaza. W związku z tym czy dom stoi przy zadrzewionym Plaza San Giovanni, czy też przy zadrzewionej Plaza San Giovanni? Chodzi mi o sytuacje, gdy z uzasadnionych względów świadomie nie tłumaczymy tego typu nazwy obcej.
    Dziękuję i pozdrawiam
    Agata Jankowiak
  • emiter i emitor
    18.06.2004
    18.06.2004
    Jak należy mówić na urządzenie czy przedmiot emitujący (wydzielający) zanieczyszczenia do przyrody: emiter czy emitor?? Oba słowa pochodzą od słowa emisja. W książkach dotyczących ochrony środowiska występuje jedynie emiter, natomiast w inspektoracie powiadomiono mnie, że używają jedynie słowa emitor. Piszę pracę magisterską i nie wiem, której formy mam użyć, obie wydają się być poprawne.
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Z poważaniem – Wojciech Gruszka

  • komparator

    18.06.2004
    18.06.2004

    Szanowni Państwo,

    tłumacząc artykuł angielski, spotkałam sie ze słowem comparator w znaczeniu mniej więcej 'odpowiednik, kryterium porównawcze'. Nie znalazłam jednak tłumaczenia w słownikach. Czy można użyć w tym znaczeniu polskiego słowa komparator?

  • telemetria
    9.06.2004
    9.06.2004
    Witam,
    mamy od dawna w języku polskim słowo telemetria, oznaczające zdalny pomiar. W ciągu kilku ostatnich lat w branży reklamowej tym słowem zaczęto określać również pomiar oglądalności telewizji, nadając członowi tele- inne od tradycyjnego znaczenie, pochodzące od telewizji.
    Bardzo proszę o opinię, czy tego typu twór językowy jest poprawny, czy raczej powinno się próbować znaleźć inne słowo tak, aby uzyskać jednoznaczność znaczenia?
    Pozdrawiam,
    Tomasz Brzeziński
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego