Znajdziesz tu różnorodne informacje o budowie zdania, o wymaganiach jego składników, o szyku wyrazów w zdaniu, o właściwych formach orzeczenia i jego miejscu w zdaniu, o skrótach składniowych, o zapożyczonych konstrukcjach.
składnia
-
o związku głównym4.11.20134.11.2013Czy to zdanie jest zbudowane prawidłowo: „Poziom życia wciąż się pogarszał, powodem był brak pracy, okrojone emerytury i mizerne zasiłki z opieki społecznej”. Chodzi mi o to, czy jeśli wymieniono kilka rzeczy, które stanowiły powód, to nie powinno użyć się czasownika w liczbie mnogiej: „powodem były…”?
-
krzesła z oparciem czy z oparciami?3.11.20133.11.2013Szanowna Poradnio!
Czy we frazach przyimkowych określających rzeczownik też należy rygorystycznie stosować związek zgody? Czy napiszemy (chodzi mi o teksty pisane, nie język potoczny): krzesła z wysokim oparciem czy z wysokimi oparciami, dzieci z otwartą buzią czy z otwartymi buziami?
Z góry dziękuję za odpowiedź.
Dorota -
oczekiwać2.11.20132.11.2013Czy poprawny jest tylko zwrot oczekiwać na coś? Czy można zupełnie poprawnie oczekiwać czegoś?
-
deka i deko1.11.20131.11.2013Chciałabym wrócić do kaczki dziwaczki, która prosiła mleka pięć deka. A co, gdyby nie była tak bardzo spragniona i chciała tylko 1 deka? Nie brzmi mi to kompletnie, a w starych słownikach czytam, że słowo deka jest nieodmienne, a mnie aż korci, żeby powiedzieć: jedno deko!
-
kłopotliwe daty31.10.201331.10.2013Jutro pierwszy dzień listopada. Nagminnie słyszy się więc zadnia typu: znicze na pierwszego listopada. Słownik mówi o poprawności konstrukcji znicze na pierwszy listopada i tak zawsze mówię, uczulam na to innych. Ale czy nie to już uzus językowy, utarta konstrukcja, podobnie jak się to ma z trzynastego w piątek? Czy twardo obstając przy pierwszym i trzynastym w piątek, mam rację?
-
na zakupy czy po zakupy?29.10.201329.10.2013Szanowni Państwo,
która forma jest poprawna: „On wybrał się na zakupy” czy „On wybrał się po zakupy”??
Dziękuję,
Bożena Król
-
skosztować28.10.201328.10.2013Który zwrot jest poprawny – skosztować kieliszka czy skosztować kieliszek?
-
zaprzeczyć28.10.201328.10.2013Czy w zdaniu: „Jednak ślady na schodach widział na własne oczy i to się nie dawało zaprzeczyć” słowo to nie powinno być użyte w innym przypadku? Waham się między temu a tego.
-
wmówić – komuś czy w kogoś?28.10.201328.10.2013Czy poprawny jest zwrot wmówić coś w kogoś, np. „Nie wmówisz we mnie, że jest Ci przykro”?
-
drzwi do… czy drzwi od…?28.10.201328.10.2013Które wyrażenie jest poprawne – drzwi od pokoju czy drzwi do pokoju? Np. w zdaniu „Piotr uchylił drzwi od (do?) sąsiedniego pokoju”.
-
Czy jest na to jakiś przykład?26.10.201326.10.2013Dzień dobry,
zaintrygowało mnie ostatnio sformułowanie podać przykład na. Czy jest ono w ogóle poprawne? Jasnym jest, że podajemy przykład czegoś, natomiast jakim przypadkiem rządziłoby to wyrażenie?
Pozdrawiam,
Joanna -
potoczne jak25.10.201325.10.2013Czy uznać za poprawne zdanie złożone, w którym zaimek jak zastąpił spójnik gdy? W uczniowskich zeszytach jest to wręcz nagminne, najczęściej jeszcze z dodatkiem niepotrzebnego moim zdaniem zaimka to. Dla przykładu: „Jak przyjechaliśmy, to się rozpakowaliśmy”. Podobnie dzieje się ze zdaniami warunkowymi, w najmłodszym pokoleniu spójnik jeśli jest niemal całkowicie wyparty przez jak. Co sądzić o tych konstrukcjach?
Anna G. -
otrzymać szansę24.10.201324.10.2013Witam,
mam pytanie dotyczące użycia wyrazów dostać i otrzymać – czy poprawne będzie wyrażenie otrzymać możliwość/szansę? Jeżeli tak, to czy jest ono postrzegane jako „mniej” poprawne od wyrażenia dostać możliwość/szansę? Z góry dziękuję za odpowiedź.
Pozdrawiam,
T.S. -
o strzałach i słownikach23.10.201323.10.2013Szanowni Państwo,
dajemy strzał czy oddajemy strzał? Lepiej strzelać, ale jeśli dać i oddać to antonimy, to dlaczego Wielki słownik poprawnej polszczyzny pod hasłem oddawać jako niepoprawny wskazuje (analogiczny?) zwrot dawać skok, a pod hasłem strzał wymienia oddać strzał jako niepoprawny, podczas gdy Uniwersalny słownik języka polskiego podaje jako przykład zdanie „Policjanci oddali w powietrze kilka strzałów” (Korpus języka polskiego podaje oba)?
Pozdrawiam
Paweł -
imiesłów przysłówkowy współczesny22.10.201322.10.2013Czy zdanie „Dostała tę rolę, znakomicie prezentując się podczas castingu” jest niepoprawne składniowo? Czy rzeczywiście można je odczytać tak, jakoby dostało się rolę przed zaprezentowaniem się podczas castingu?
-
Nie zaczyna się zdania od…22.10.201322.10.2013Czy istnieją jakieś pisane zasady, które sugerują, aby nie zaczynać zdania w jakiś określony sposób, np. „nie zaczyna się zdania od a więc albo a że”? A jeśli nie, to skąd w ogóle wzięły się takie przekonania?
-
liczebniki ułamkowe21.10.201321.10.2013Które wyrażenie jest poprawne: w ciągu ostatniego 2,5 roku, w ciągu ostatnich 2,5 roku – i jak należy je przeczytać?
-
setki ludzi17.10.201317.10.2013Czy zdanie: „Setki ludzi wciąż tuła się bez dachu nad głową” jest poprawne? Czy uzasadniona byłaby również forma tułają się?
-
Przybyło jej dwa kilogramy13.10.201313.10.2013Przybyło jej dwa kilogramy czy przybyły – i dlaczego?
-
rozbudowane przydawki przed rzeczownikiem13.10.201313.10.2013Czy umieszczanie rozbudowanych przydawek przed rzeczownikiem, np.: „Skrajnie zmęczony i wyglądający jak zagłodzony pies biegacz przekroczył wreszcie linię mety” jest błędem? Mnie wydaje się interesującym zabiegiem stylistycznym, szczególnie jeśli użytym świadomie.
