składnia

Znajdziesz tu różnorodne informacje o budowie zdania, o wymaganiach jego składników, o szyku wyrazów w zdaniu, o właściwych formach orzeczenia i jego miejscu w zdaniu, o skrótach składniowych, o zapożyczonych konstrukcjach.

  • oboje mecenasostwo
    4.03.2013
    4.03.2013
    W jaki sposób oboje łączy się z nazwami par małżeńskich w bierniku? Np. kogo? co? Oboje mecenasostwo czy oboje mecenasostwa? Wg WSPP jest to związek zgody, ale wg Słownika wyrazów trudnych i kłopotliwych chyba związek rządu (dopełniaczowy), bo taki rząd mają liczebniki zbiorowe, np. dwoje.
  • kliknąć
    3.03.2013
    3.03.2013
    Droga Poradnio,
    czy poprawne jest kliknąć coś czy kliknąć na coś? A może, w zależności od kontekstu, również kliknąć w coś? Właściwie skoro klikanie jest kalką z angielskiego (click), to skoro tam jest click on sth., to może powinniśmy klikać na coś?
    Z wyrazami szacunku
  • dwa zdania
    3.03.2013
    3.03.2013
    Dzień dobry!
    Nazywam się Aneta Marzec i chciałabym dowiedzieć się, czy taka konstrukcja zdania jest prawidłowa: „Tego dnia istnieje możliwość zapisania dziecka do naszej szkoły”. Zwrócono mi uwagę, iż powinnam napisać: „W tym dniu jest możliwość zapisu dzieci do szkoły”. Z góry dziękuję za odpowiedź
    Aneta Marzec
  • by, aby, żeby
    27.02.2013
    27.02.2013
    Witam,
    czy słowa by, żeby, aby mają takie same znaczenie i można ich używać zamiennie?
  • debatować – dyskutować
    21.02.2013
    21.02.2013
    Czy można powiedzieć, że coś będzie debatowane zamiast będzie przedmiotem debaty?
  • kłopotliwa faktoryzacja
    20.02.2013
    20.02.2013
    Czy w zdaniu „Medium służy powielaniu unikatu w sposób oraz w ilości zgodnych z intencją autora” wyraz zgodnych jest użyty w poprawnej formie? Wydaje mi się, że nie.
  • przez około pięć minut
    15.02.2013
    15.02.2013
    Szanowni Państwo,
    chciałbym się dowiedzieć, jaką formę przybiera liczebnik pięć w następującym zdaniu: „Oglądałem telewizję przez około 5 [pięć czy pięciu?] minut”. Z jednej strony mamy przez [pięć minut], a z drugiej – około [pięciu minut]. Który przyimek odgrywa tu nadrzędną rolę i dlaczego?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Łączę wyrazy szacunku
    Dominik
  • odechcieć się
    10.02.2013
    10.02.2013
    Która wersja jest prawidłowa i dlaczego: „Odechciało mi się jeść zupę/zupy”?
  • w ponad 1500 punktach
    9.02.2013
    9.02.2013
    Witam,
    mamy w pracy niemałą zagwozdkę. Mianowicie jak poprawnie powinno się pisać: „Dostępne w ponad 1500 punktach…”, czy „Dostępne w ponad 1500 punktów…”?
    Dziękuję,
    Adam
  • nadawać tempo
    9.02.2013
    9.02.2013
    Witam,
    mam pytanie odnośnie poprawności wyrażenia. Czy poprawnie będzie „(…) nadając utworom mordercze tempo”, czy może „(…) nadając utworom morderczego tempa”. Od kilku dni nurtuje mnie ta kwestia, a wolałabym uzyskać odpowiedź z „pewnego źródła”, nie z forów internetowych.

    Pozdrawiam serdecznie.
  • osoby w wieku 50+
    5.02.2013
    5.02.2013
    Czy poprawne są wyrażenia dwadzieścia plus, trzydzieści plus, oznaczające wiek powyżej 20, 30 lat? Moim zdaniem te wyrażenia, spotykane głównie w języku marketingu, są sprzeczne z duchem języka polskiego.
  • który… który…
    3.02.2013
    3.02.2013
    Szanowni Państwo,
    według SPP zdanie „To był tancerz, który zwyciężył w konkursie, który zorganizowała telewizja” jest niepoprawne (ze względu na powtórzenie zaimka który na różnych poziomach podrzędności). Czy w takim razie za niepoprawne trzeba też uznać zdanie „Tancerz, który zwyciężył w konkursie, pokonał przeciwników, którzy reprezentują wysoki poziom umiejętności”?
    Bardzo dziękuję za odpowiedź.
    Dominik
  • wniosek
    28.01.2013
    28.01.2013
    Dzień dobry,
    chciałabym zapytać, czy poprawna jest forma wniosek o, czy wniosek na? Czy forma zależy od kontekstu, czy poprawna jest tylko jedna z powyższych?
    Dziękuję i pozdrawiam,
    Ania
  • szyk zdania
    27.01.2013
    27.01.2013
    Dzień dobry,
    takie pytanie trochę banalne zapewne, ale interesuje mnie, czy może pozostać taki szyk w zdaniach: „Na spektaklu było 348 miejsc wolnych” (wiem, że lepiej wolnych miejsc), „Anka do domu ma 345 m”.
    Dziękuję
  • pistolet, kaliber 40
    24.01.2013
    24.01.2013
    Szanowni Państwo,
    czy w sformułowaniach typu „Trzymał w ręku pistolet kaliber 40” lub „Oddała strzał z rewolweru kaliber 12” poprawne jest użycie słowa kaliber w mianowniku, czy też należy zastosować tu dopełniacz: pistolet kalibru 40?
    Z góry dziękuję za pomoc
  • poprawiamy powieść
    21.01.2013
    21.01.2013
    W pewnej polskiej powieści jest fragment o „wyjątkowej niechęci do joggingu oraz siłowni czy innych bezsensownych miejsc tortur, dających szanse na przestanie bycia grubasem”. Chodzi o ostatnie trzy słowa, gerundium od przestać być grubasem. Czy nie powinno być szanse na przestanie być grubasem?
  • sam sobie
    19.01.2013
    19.01.2013
    Dzień dobry!
    Czy piszemy/mówimy: pozostawiony samemu sobie, czy pozostawiony sam sobie?
    Dziękuję z góry za odpowiedź
  • Nowa Zelandia
    17.01.2013
    17.01.2013
    Szanowni Państwo,
    czy w Nowej Zelandii i na Nowej Zelandii mogę stosować zamiennie? Używa się głównie formy w Nowej Zelandii, ale słyszę też na Nowej Zelandii. Będę wdzięczny za odpowiedź, bo nigdzie nie mogę tego znaleźć.
    Z poważaniem,
    Arek Braniewski
  • około dwóch i pół minuty
    15.01.2013
    15.01.2013
    Szanowna Redakcjo,
    mam następujące pytanie: „Czas oczekiwania trwa około dwie i pół minuty”, „Czas oczekiwania trwa około dwóch i pół minuty” – która wersja jest poprawna?
    Dziękuję i pozdrawiam.
    Anna
  • w Alasce czy na Alasce?
    14.01.2013
    14.01.2013
    Szanowna Poradnio,
    czy powinno się mówić na Alasce czy w Alasce? Dominuje forma z przyimkiem na. Alaska jednak jest stanem, a te łączą się z przyimkiem w. Co prawda, mówi się na Florydzie, ale stan ten leży na półwyspie. Alaska nie. Co może być więc przyczyną? Czy jest to zapożyczenie z rosyjskiego ze względu na pochodzenie nazwy? A może fakt, że Alaska jest stanem stosunkowo od niedawna?
    Paweł
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego