nazwy własne

W tym miejscu znajdziesz wszystko, co chcesz lub powinieneś wiedzieć o nazwach własnych. Dowiesz się, które z nich piszemy małą literą, od których powstały przymiotniki a od których nie, czy od nazwy każdej miejscowości można utworzyć nazwę jej mieszkańca. Poznasz rozstrzygnięcia problemów związanych z nazwiskami i ich odmianą. A jeśli jakiejś odpowiedzi nie znajdziesz, możesz zadać pytanie naszym ekspertom.

  • skwer im. Pierwszych Mieszkańców

    9.10.2023
    9.10.2023

    Dzień dobry, jak będzie prawidłowo brzmiał napis na tablicy: Skwer im. Pierwszych Mieszkańców czy skwer im. Pierwszych Mieszkańców?

  • Sonel w dopełniaczu

    4.10.2023
    4.10.2023

    Dzień dobry,

    jak brzmi dopełniacz od nazwy firmy "Sonel"? Czy - analogicznie do "personel" - "Sonelu", czy może - jak mówi większość moich współpracowników - "Sonela"? Powiemy: "nowe mierniki Sonelu", czy może: "nowe mierniki Sonela"?

    Z góry dziękuję za wyjaśnienie tematu.

    Pozdrawiam

    Justyna Lembryk

  • Wyspy Magdaleny

    3.10.2023
    3.10.2023

    Dzień dobry,

    chodzi mi o nazwę geograficzną Wyspy Magdaleny.

    Jaki jest jej źródłosłów? Czy są to wyspy jakiejś jednej Magdaleny, czy dlatego że jest ich kilka, czyli te Magdaleny?

    Z poważaniem,

    Krzysztof

  • ulica Tramwajarzy Warszawskich

    2.10.2023
    2.10.2023

    Dzień dobry. Która forma nazwy ulicy byłaby lepsza: ulica Warszawskich Tramwajarzy czy ulica Tramwajarzy Warszawskich?

  • Szeregujemy alfabetycznie nazwisko dwuczłonowe

    28.09.2023
    28.09.2023

    Witam serdecznie.

    Jestem nauczycielem i mam pewną wątpliwość podczas wpisywania do dziennika nazwisk w porządku alfabetycznym : nazwisko dwuczłonowe np. Wojnowicz - Antonowicz Wojciech należy wpisać wśród nazwisk na literę „W” czy wśród nazwisk na literę „A”?

    Bardzo dziękuję za odpowiedź.

  • Bachmin

    27.09.2023
    27.09.2023

    Czy istnieje lub istniała kiedykolwiek w Polsce wieś pod nazwą Bachmin?

  • Nazwisko Piłsudski

    26.09.2023
    26.09.2023

    Nazwisko „Piłsudski” wymawiane jest powszechnie jako „Piułsucki”. Chodzi mi o początek wyrazu, bo ostatnia sylaba to, zapewne, jakaś pozostałość ze starej pisowni nazwiska rodowego, ale też jestem ciekaw czy tak było. Dlaczego „P i u ł”? Czy to świadome/nieświadome unikanie niestosownego skojarzenia, gdy mowa o Józefie Piłsudskim? I jeszcze jedno. Nie znalazłem na tym portalu wcześniejszego wyjaśnienia tej sprawy. Nikt się tym nie interesował wcześniej?

  • Nazwa organu Starostwa Powiatowego w Pucku

    24.09.2023
    22.09.2023

    Szanowni Państwo,

    jestem mieszkańcem powiatu puckiego w województwie pomorskim. Jednym z organów Starostwa Powiatowego w Pucku jest: Zarząd Drogowy dla Powiatu Puckiego i Wejherowskiego. Czy właściwe i dopuszczalne jest użycie w tej nazwie słowa „Powiatu”? Czy prawidłowe powinno być tutaj użycie słowa „Powiatów”? Powiat pucki i wejherowski w Polsce nie istnieje.

    Z poważaniem

  • Przymiotnik od nazwiska Dali

    8.07.2023
    8.07.2023

    Jak brzmi przymiotnik od nazwiska (Salvador) Dali? Dalijski? Dalowski?

    Pozdrawiam serdecznie

    Dorota

  • Peryfrastyczne określenia miast

    6.07.2023
    6.07.2023

    Czy określenia w stylu Miasto Świateł należy pisać dużą literą?

  • Władca Pierścieni

    2.07.2023
    2.07.2023

    Szanowni Państwo,

    zwracam się z pytaniem dotyczącym poprawnej pisowni nazwy cyklu powieściowego J.R.R. Tolkiena pt. "Władca Pierścieni"? Zgodnie z polską normą językową — tylko pierwszy człon powinien być zapisany od wielkiej litery. Jednak w uzusie oraz literaturze przedmiotu (jak np. u T.Z. Majkowskiego, czy w tłumaczeniach A. Sylwanowicz) pojawia się zapis inspirowany pisownią angielską (oba człony od wielkiej litery). Czy taki zapis można uznać za poprawny ortograficznie i dopuszczalny w pracy o charakterze naukowym? Proszę o rozwianie moich wątpliwości.

    Z wyrazami szacunku

    K.M.

  • Nazwisko Siry

    1.07.2023
    1.07.2023

    Szanowni Państwo,

    czy nazwisko Siry daje się odmieniać?

    Waldemar Wierzba

  • Nazwisko Sztergiel

    30.06.2023
    30.06.2023

    Dzień dobry,

    chciałabym prosić o pomoc w odmianie nazwiska Sztergiel. Jak będzie brzmiała forma dopełniacza l.poj, r.męskiego? Sztergla czy może Sztergiela.

    Serdecznie dziękuję

    Małgorzata

  • Nazwy imprez sportowych

    27.06.2023
    27.06.2023

    Czy „igrzyska olimpijskie w 2021 roku w Japonii” należy pisać dużymi literami?

    Z góry dziękuję

    D.

  • Zator
    24.06.2023
    8.12.2017
    Szanowni Państwo,
    jaka jest poprawna forma dopełniacza nazwy miasta Zator (chodzi mi o miasto położone w Małopolsce, niedaleko Oświęcimia)? Wykazy urzędowe podają tylko Zatoru, Mały słownik nazw polskich miast… wydany przez TMJP notuje wyłącznie Zatora. W tych okolicach mówi się tylko Jadę do Zatora (nigdy Zatoru). Czy obie formy są dopuszczalne?
    Byłbym bardzo wdzięczny za odpowiedź.
  • Nazwy własne w nazwach własnych

    23.06.2023
    23.06.2023

    W jaki sposób należy traktować cudzysłów w tytule filmu w kontekście nazw własnych:

    — kina/domu, np. Ucieczka z kina „Wolność” czy Ucieczka z kina Wolność lub Dom „Słowo”. Niedokończona powieść czy Dom Słowo. Niedokończona powieść

    — kryptonim akcji, np. „Anna” i wampir czy Anna i wampir lub Operacja Argo czy Operacja „Argo”

    — nazwa techniczna broni, np. Pistolet typu „Walter P-38” czy Pistolet typu Walter P-38

    — zwyczajowa nazwa samolotu, np. Lot Świerkowej Gęsi czy Lot „Świerkowej Gęsi”?

  • Pilce w dopełniaczu

    23.06.2023
    23.06.2023

    Dzień dobry,

    chciałbym się dowiedzieć, jak poprawnie odmienić nazwę miejscowości „Pilce” w dopełniaczu. Nie wiem, czy poprawne mogłyby być formy np. mieszkańcy Pilc, mieszkańcy Pilców czy mieszkańcy Pilec?

    Dziękuję za odpowiedź

  • tuluski

    22.06.2023
    22.06.2023

    Jak brzmi przymiotnik od toponimu Tuluza? W słowniku PWN znalazłam tuluski, ale natknęłam się też na tuluzański.

    Z góry wdzięczna

    D.

  • Miasto Czusowoj i rzeka Czusowaja

    22.06.2023
    22.06.2023

    Dzień dobry,

    Jak prawidłowo odmienia się rosyjskie nazwy własne typu Czusowaja i Czusowoj? Wchodzimy do Czusowogo, Czusowego, czy Czusowoju? A jeśli weszlibyśmy nie tam, gdzie trzeba, to czy topilibyśmy się w Czusowai, czy w Czusowej?

  • Odmieniamy nazwisko Balaďa

    21.06.2023
    21.06.2023

    Szanowni Państwo,

    uprzejmie proszę o informację, w jaki sposób odmieniamy w języku polskim nazwisko słowackiego reżysera, które w mianowniku przyjmuje formę z apostrofem Balad'a (Ivan Balad'a).

    Serdecznie pozdrawiam

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego