nazwy własne

 
W tym miejscu znajdziesz wszystko, co chcesz lub powinieneś wiedzieć o nazwach własnych. Dowiesz się, które z nich piszemy małą literą, od których powstały przymiotniki a od których nie, czy od nazwy każdej miejscowości można utworzyć nazwę jej mieszkańca. Poznasz rozstrzygnięcia problemów związanych z nazwiskami i ich odmianą. A jeśli jakiejś odpowiedzi nie znajdziesz, możesz zadać pytanie naszym ekspertom.
  • Pjongczang
    28.02.2018
    Chciałbym dowiedzieć się, jakie jest zdanie językoznawców na temat nazw Pjongjang i Pjongczang. Nie są zgodne z transkrypcją, a według zasad ortografii, i zmiękczenie spółgłoski przed samogłoską, i głoskę /j/ pomiędzy spółgłoską a samogłoską wyraża się przez grafem ⟨i⟩. Oprócz tego to, co jest oddawane przez ⟨ng⟩, w koreańskim jest jedną głoską, która w polskim występuje tylko jako alofon /n/. W związku z tym myślę, że te nazwy powinny wyglądać Pionian (/pjońjan/) i Pionczan.
  • Choszczówka
    27.02.2018
    Jestem mieszkanką warszawskiej Choszczówki, gdzie toczy się spór miedzy mieszkańcami, czy mieszkamy na Choszczówce, czy w Choszczówce. Będę wdzięczna za odpowiedź.
  • Połowce, Popławce, Wierzchłowce
    27.02.2018
    Szanowni Państwo,
    chciałabym się upewnić co do formy w dopełniaczu nazw miejscowości takich jak Połowce, Popławce, Wierzchłowce (Podlasie) – wydaje mi się, że powinny one brzmieć: Połowców, Wierzchłowców, Popławców, czy jestem w błędzie?

    Dziękuję serdecznie z góry za pochylenie się nad moim pytaniem. AT
  • Pjongczang
    20.02.2018
    Czy nazwa PyeongCheng odmienia się?
  • Pjongczang
    20.02.2018
    Szanowni Państwo,
    wraz z zimowymi igrzyskami olimpijskimi pojawiają się różne zapisy nazwy koreańskiej miejscowości Pyeongchang/Pjongczang. Bardziej przemawia do mnie wersja pierwsza –niespolszczona (wbrew KSNG GUGIK). Jednak ucho me ścierpieć nie może odmiany tejże miejscowości przez przypadki, gdy nagminnie dziennikarze mówią np. „Biało-czerwoni rozpoczynają zmagania w Pjongczangu od mocnego uderzenia”. Stąd rodzi się moje pytanie – czy jest to nazwa odmienna?

    Z poważaniem
    Maciej Żak
  • Acheron(t)
    16.02.2018
    Uważam, że nazwa własna z mitologii greckiej Acheron(t) powinna mieć dwa wzory deklinacyjne:
    Pierwszy wzór odpowiada rzeczownikom męskorzeczowym – Acheron(t) jako rzeka w Hadesie. Drugi wzór natomiast odpowiada rzeczownikom męskoosobowym – Acheron(t) jako postać: syn Gai.
    Tymczasem Wielki słownik ortograficzny PWN odnotowuje jedynie wersję męskorzeczową: Acheron, -nu, -nie. Czy zatem nie mamy tu do czynienia z pewnym brakiem leksykograficznym?

    Z poważaniem
    Stratos Vasdekis
  • Do Táboru // Tábora i Lanškrounu // Lanškrouna
    12.02.2018
    W języku czeskim nazwy miejscowości Tábor i Lanškroun mają w dopełniaczu formy z końcówką -a: Tábora i Lanškrouna. Jaką końcówkę należy dodać, jeśli nazwy te pojawią się w tekście polskim – jadę do Tábora/Lanškrouna czy jadę do Táboru/Lanškrounu?
  • ul. Obwodnia (nie: Obwiednia) Południowa, Północna
    8.02.2018
    Jeśli dana ulica miasta jest uznana przez użytkowników języka/opinię lokalną jako obwodnica i od lat tak się ją właśnie nazywa np. przy objaśnianiu komuś trasy, to czy oficjalne nazwanie jej ulicą Obwiednią jest wariantem poprawnym czy raczej powinniśmy pozostać przy nazwie np. ul. Obwodnica Południowa 14/3. Obwiednia to rzeczownik z zakresu geometrii (vide Doroszewski), Rybnik ma od jakiegoś czasu ul. Obwiednią Południową i Obwiednią Północną. Będę wdzięczny za odpowiedź.
  • Wyspa Yap
    8.02.2018
    Jak odmieniać nazwę geograficzną Yap? Czy należy mówić na wyspie Yap, czy też można odmieniać nazwę: na Yapie?
  • Jeruzalem
    8.02.2018
    Czy poprawne jest w języku polskim używanie nazwy własnej Jeruzalem? Czy powinno się używać nazwy Jerozolima? Tłumaczę właśnie film z czasów Chrystusa i wolałabym używać nazwy Jeruzalem.
    Będę wdzięczna za opinię.

    Pozdrawiam
    Kaja Sikorska
  • Vincenzo Galilei
    7.02.2018
    Jak należy odmienić nazwisko włoskiego kompozytora Vinzenza Galilei? Oczywiście przy odmienionym imieniu lub innym określeniu rzeczownikowym nie jest to konieczne, ale co jeśli kompozytorowi poświęcony jest cały artykuł i bardzo często pojawia się samo nazwisko?
  • Sadiq Khan
    5.02.2018
    Szanowni Państwo,
    mam wątpliwości co do odmiany imienia burmistrza Londynu – Sadiqa Khana, a właściwie problem z narzędnikiem.
    Co zrobić z Sadiqiem (?) Khanem? Czy może: Sadikiem Khanem (Sadiqem Khanem)?

    Proszę o rozstrzygnięcie.
    Z poważaniem - Mariola Hajnus
  • Mieszkańcy miasta Korynt to koryntyjczycy lub koryntczycy
    31.01.2018
    Czy mieszkańców Koryntu możemy określać mianem Koryntian, tyle że zapisywanych małą literą? Według WSO Koryntianin to mieszkaniec Koryntii, jednak we wstępie do Pierwszego Listu do Koryntian czytamy, że „List adresowany jest do mieszkańców Koryntu, bogatego miasta greckiego o dwóch portach, które dzięki swemu położeniu geograficznemu było ważnym ośrodkiem handlowym, religijnym i kulturalnym” (Pismo Święte, Wydawnictwo Święty Wojciech, Poznań 2010, s. 1615).
  • Półgrabia
    31.01.2018
    Jak poprawnie odmieniać nazwisko Półgrabia?
  • Ciemne
    30.01.2018
    Jak prawidłowo odmienia się nazwę wsi Ciemne (gmina Radzymin, województwo mazowieckie)? W Ciemnem, czy w Ciemnym?
    Pozdrawiam
    Krzysztof Dobrzyniecki
  • Hońdo
    30.01.2018
    Jak odmienia się nazwisko Hońdo?
  • Iwano-Frankowsk
    25.01.2018
    Chciałbym się dowiedzieć, jak brzmi obecnie poprawna nazwa i jej odmiana dawnego miasta Stanisławów, które było siedzibą województwa stanisławowskiego w dobie II Rzeczypospolitej: czy z języka ukranskiego Iwano-Frankiwsk, czy może z rosyjskiego Iwano-Frankowsk.

    Serdecznie pozdrawiam,
    Kacper T. Mazurek
  • Nazwisko Kobiec
    22.01.2018
    Jak prawidłowo powinno odmieniać się nazwisko Kobiec? Zapraszamy Państwa Kobców czy Kobieców? Zapraszam Pana Kobca czy Kobieca, czy lepiej pozostać przy formie podstawowej Kobiec?

    Z wyrazami szacunku
    Ewa
  • Państwo Sitowie
    19.01.2018
    Jak wygląda deklinacja nazwiska Sito w liczbie mnogiej? Państwo Sitowie?
  • Imię Dua jak rzeczownik statua
    19.01.2018
    Zwracam się do Państwa z pytaniem, z którym nie potrafię sobie poradzić. Jak w języku polskim powinno się przez przypadki odmienić imię Dua? Przede wszystkim problem pojawia się w celowniku i miejscowniku. Dule, Dui czy jednak ze względu na obce pochodzenie imienia powinniśmy w ogóle zostawić je w spokoju? Ze względu na rosnącą popularność brytyjskiej piosenkarki (Dua Lipa) o takim imieniu uważam, że pytanie jest całkiem na czasie.

    Pozdrawiam
    Jakub Borowiec
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego