nazwy własne

 

W tym miejscu znajdziesz wszystko, co chcesz lub powinieneś wiedzieć o nazwach własnych. Dowiesz się, które z nich piszemy małą literą, od których powstały przymiotniki a od których nie, czy od nazwy każdej miejscowości można utworzyć nazwę jej mieszkańca. Poznasz rozstrzygnięcia problemów związanych z nazwiskami i ich odmianą. A jeśli jakiejś odpowiedzi nie znajdziesz, możesz zadać pytanie naszym ekspertom.

  • Cristiano Ronaldo
    10.01.2018
    Do szału i rozpaczy mnie już doprowadza to, że niemal wszyscy – w tym uznani dziennikarze – mówią i piszą o Cristiano Ronaldo zamiast o Cristianie Ronaldzie. Czy godność tego boga futbolu jest aż tak nienaruszalna, żeby jego personaliów nie odmieniać? Poza tym mam pytanie: a gdyby przywołać zasadę dopuszczającą nieodmienianie nazwiska zakończonego na -o, gdy poprzedzone jest imieniem (pomińmy chwilowo kwestię, co jest jego imieniem, a co nazwiskiem), czy można by pisać o Cristianie Ronaldo?
  • Przymiotniki i nazwy mieszkańców od Vichy i Nancy
    18.12.2017
    Szanowni Państwo,
    czy istnieje możliwość utworzenia przymiotników i nazw mieszkańców od francuskich nazw miast Vichy i Nancy? Jeżeli tak, to jak je zapisać?

    Z wyrazami szacunku
    Jane Febray
  • Przymiotniki i nazwy mieszkańców od Vichy i Nancy
    18.12.2017
    Szanowni Państwo,
    czy istnieje możliwość utworzenia przymiotników i nazw mieszkańców od francuskich nazw miast Vichy i Nancy? Jeżeli tak, to jak je zapisać?

    Z wyrazami szacunku
    Jane Febray
  • Nazwy mieszkańców polskich miejscowości
    18.12.2017
    Proszę o weryfikację poprawności nazw mieszkańców bliskich mi miejscowości:
    Sikórz – sikorzanin
    Kawno – kawnianin
    Zbójno – zbójnianin
    Zajeziorze – zajeziorzanin.

    Proszę też o wskazówkę, jak utworzyć nazwę mieszkańca Małej Nieszawki.

    Będę bardzo wdzięczna za poradę.
    Pozdrawiam.
    Renata
  • Nazwy mieszkańców polskich miejscowości
    18.12.2017
    Proszę o weryfikację poprawności nazw mieszkańców bliskich mi miejscowości:
    Sikórz – sikorzanin
    Kawno – kawnianin
    Zbójno – zbójnianin
    Zajeziorze – zajeziorzanin.

    Proszę też o wskazówkę, jak utworzyć nazwę mieszkańca Małej Nieszawki.

    Będę bardzo wdzięczna za poradę.
    Pozdrawiam.
    Renata
  • Pczińa
    16.12.2017
    Jak należy odmieniać nazwę macedońskiej rzeki Pczińa? Jest to polska transkrypcja z alfabetu macedońskiego. Czy w przypadkach zależnych powinno się zmienić ń na ni (np. Pczińi czy Pczini)?
  • Córka pana Kapkowskiego
    12.12.2017
    Jak nazwać córkę pana Kapkowskiego? – Kapkowszczanka czy Kapkowskówna?
  • Zator
    8.12.2017
    Szanowni Państwo,
    jaka jest poprawna forma dopełniacza nazwy miasta Zator (chodzi mi o miasto położone w Małopolsce, niedaleko Oświęcimia)? Wykazy urzędowe podają tylko Zatoru, Mały słownik nazw polskich miast… wydany przez TMJP notuje wyłącznie Zatora. W tych okolicach mówi się tylko Jadę do Zatora (nigdy Zatoru). Czy obie formy są dopuszczalne?
    Byłbym bardzo wdzięczny za odpowiedź.
  • Mieszkam na Lubiczu albo na ul. Lubicz
    21.11.2017
    Zastanawia mnie jak poprawnie odmieniać ulicę Lubicz w Krakowie. W Krakowie mieszkam od niedawna, ale już zauważyłam, że zdecydowana większość mówi, że na przykład mieszka na Lubiczu. Niektórzy zaś twierdzą, że jedyną poprawną formą jest mieszkam na Lubicz – ponieważ Lubicz jest nazwą herbu, a nazwisk herbowych się nie odmienia. Jednak ta ulica nie jest powiązana z konkretną osobą noszącą to nazwisko, np. z Janem Lubicz, więc czy stosowanie tej reguły jest w tym przypadku naturalne i logiczne?
  • Tharandt
    21.11.2017
    Szanowna Pani Profesor!
    W związku z przygotowywana publikacją, uprzejmie proszę o pomoc językową: jak należy odmieniać (jeśli w ogóle) nazwę niemieckiej miejscowości Tharandt. Czy można tu zastosować analogię do nazwiska Arndt (np. o Arndcie)?
  • Dwali – gol Dwalego, Peli – horror Pelego
    15.11.2017
    Lasza Dwali to gruziński obrońca Pogoni Szczecin, a Oren Peli – amerykański reżyser pochodzenia izraelskiego, autor horroru Paranormal Activity. W prasie sportowej i filmowej często spotyka się pisownię Dwaliego i Peliego, a czy aby nie powinno być Dwalego i Pelego, jakkolwiek to drugie nazwisko miałoby wówczas dość jednoznaczne skojarzenie?
  • (Nie)konsekwencja w Zurichu
    7.11.2017
    Dlaczego nazwa Zurych (Zürich) została spolszczona tylko częściowo? 'ü' przeszło w [u], [i] w [y], ale [z] nie zmieniło się w [c]. Czy zatem nie powinniśmy być konsekwentni i wymawiać słowo Zurych nie jako [curyh], ale jako [zuryh]?

    Łączę wyrazy szacunku
    M. Kosacki
  • Jadę do Tarnobrzega
    25.10.2017
    Od dłuższego czasu zastanawiam się czy poprawnie jest mówić do Tarnobrzega czy do Tarnobrzegu. Poprawne powiedzenie tego trochę już mnie męczy i proszę o pomoc.
  • Douglas Mc Kenzie, Peter Griffin
    13.09.2017
    Jak odmienia się nazwiska: Douglas Mc Kenzie, Peter Griffin?
  • Dywiz w nazwach miejscowości
    11.09.2017
    Szanowni Państwo,
    zastanawiam się, gdzie można znaleźć regułę, na którą powołał się prof. Bańko: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Nurzec;15219.html. Zgodnie z nią powinno się pisać stacja Ursus Niedźwiadek, prawda? W dyktandzie warszawskim nazwa tej stacji była jednak zapisana z łącznikiem. Prosiłbym o komentarz.
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Szyk członów nazw stowarzyszeń międzynarodowych
    5.09.2017
    Szanowni Państwo!
    Chciałbym spytać o pisownię nazw stowarzyszeń międzynarodowych. Wydaje mi się, że istnieje reguła, stanowiącą o podawaniu na pierwszym miejscu nazwy tego kraju, w którego języku jest nazwa: czyli Stowarzyszenie Polsko-Niemieckie, a po niemiecku Deutsch-Polnische Gesellschaft. Czy w takich nazwach stosuje się tylko wielkie litery? Proszę o wiadomość czy rzeczywiście istnieje taka zasada i gdzie ją można znaleźć.

    Z poważaniem
    Marcin Mazur
  • Pan Reade – państwo Readowie lub państwo Reade’owie (w zależności od typu nazwiska)
    4.09.2017
    Jak odmienia się nazwisko Reade w liczbie mnogiej? Państwo…

    Pozdrawiam serdecznie
    D.
  • Matebudy
    26.07.2017
    Szanowni Państwo,
    co oznacza i jakie jest pochodzenie nazwy jednej z najstarszych ulic Włocławka: Matebudy. W Pamiątce z Celulozy Igora Newerlego nazwa ta pojawia się parę razy… A ulica notowana jest w kronikach miasta co najmniej od XVIII w.

    Pozdrawiam
    Ł.K.
  • Hofstede
    24.07.2017
    Szanowni Państwo,
    bardzo proszę o pomoc przy odmianie nazwiska Hofstede (Geert Hofstede, znany holenderski psycholog).
    Czy nazwiska holenderskie odmieniamy tak jak niemieckie? Hofstedego?
    Czy też a apostrofem? Hofstede’a?

    Niestety, nie znalazłam nigdzie podpowiedzi.

    Z wyrazami sympatii
    Małgorzata Włodarczyk
  • Nazwisko męskie dwuczłonowe
    29.06.2017
    Jak odmienić nazwisko dziecka Karol Murawski-Majszyk?
    Na dyplomie napisałam Nagroda dla Karola Murawskiego-Majszyka. Koleżanka zwróciła mi uwagę, że rodzice podali odmianę dla Karola Murawskiego-Majszyk.
    Dziękuję za pomoc.

    Jolanta Jackiewicz-Szuba
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego
 
✕

Młodzieżowe Słowo Roku 2020

Przyłącz się do V edycji plebiscytu PWN i zgłoś swoją propozycję.
UWAGA! Zgłoszone słowo nie musi być nowe, slangowe, ani najczęstsze. Doceniamy istotność tematu oraz kreatywność języka!
Powiedz o plebiscycie swoim znajomym.

Głosy można oddawać do 30 listopada 2020 r.

Wyślij
Weź udział w akcji „Młodzieżowe Słowo Roku 2020”!