nazwy własne

 
W tym miejscu znajdziesz wszystko, co chcesz lub powinieneś wiedzieć o nazwach własnych. Dowiesz się, które z nich piszemy małą literą, od których powstały przymiotniki a od których nie, czy od nazwy każdej miejscowości można utworzyć nazwę jej mieszkańca. Poznasz rozstrzygnięcia problemów związanych z nazwiskami i ich odmianą. A jeśli jakiejś odpowiedzi nie znajdziesz, możesz zadać pytanie naszym ekspertom.
  • Przymiotnik od nazwy Jurata
    1.04.2019
    Szanowni Państwo,
    meczę się i dręczę się, ale stuprocentowej pewności nie mam. Jaki powinien być przymiotnik od nazwy Jurata – juracki czy juratowy?
    Obstaję za tym drugim – juratowy, analogicznie do: batuta – batutowy, kantata – kantatowy. (Choć już armata – armatni.) Proszę o pomoc.
    Stała czytelniczka MH
  • Merida
    25.03.2019
    Mam pytanie w kwestii tworzenia zdrobnień. Jak powinno się utworzyć zdrobnienie od imienia Merida? Czy powinno on brzmieć Meridzia, czy jednak jakoś inaczej?

    Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam
    Michał Maciałowicz
  • Jan Syla
    22.03.2019
    Proszę o pomoc w odmianie przez przypadki nazwiska Syla.

    Czy poniższe odmiany są poprawne?
    Mianownik: Jan Syla
    Dopełniacz: Jana Syli
    Celownik: Janowi Syli
    Biernik: Jana Sylę
    Narzędnik: Janem Sylą
    Miejscownik: Janie Syli
    Wołacz: Janie Sylo

    Problem pojawił się podczas pisania upoważnienia. Oto fragment: Upoważniam Panią X do odbioru mojego dziecka, Jana Syli, na dodatkowe zajęcia z języka angielskiego. Czy ta odmiana jest poprawna? A może bezpieczniej pisać Jana Syla?
  • Masna czy Masny?
    19.03.2019
    Moja synowa chce mieć na nazwisko Masny, a w urzędzie mówią ze nie, ponieważ ja (teściowa) nazywam się Masna. W naszej rodzinie są trzy przypadki – teściowa Masna, a synowa Masny. Proszę o podpowiedź, czy synowa może nazywać się Masny. Ślub za dwa miesiące.
  • Shah Rukh Khan
    19.03.2019
    Jak odmieniać imię i nazwisko Shah Rukh Khan (taki bollywoodzki gwiazdor)? W szczególności chodzi o narzędnik.
  • Mieszkańcy Mieściska
    6.03.2019
    Witam,
    jaka obowiązuje forma osobowa mieszkańca/mieszkanki miejscowości Mieścisko (gmina Mieścisko, woj. wielkopolskie)?

    Dziękuję i pozdrawiam
    Jerzy Mianowski
  • Państwo Beredowie
    27.02.2019
    Witam,
    jak powinno się odmieniać w liczbie mnogiej nazwisko Bereda? Czy powinno się odmieniać:
    Sz. P. Krystyna i Józef Bereda czy Beredowie?

    Albo: Mamy zaszczyt zaprosić Państwa Krystynę i Józefa Beredów czy Bereda?

    Z góry dziękuję za odpowiedź!
    Iwona
  • Alessandro Magnasco
    15.02.2019
    Jak odmieniać nazwisko włoskiego malarza Alessandro Magnasco (I połowa XVIII wieku)?
  • Wstyd nie odmieniać nazwisk…
    7.02.2019
    Kiedy w pracy mówię o konieczności odmieniania nazwisk w pismach, napotykam na zdecydowany opór współpracowników. Zdecydowana większość uważa, że „wymyślam głupoty” oraz że bardziej urzędowo (!) jest, gdy nazwisko pozostaje nieodmienione. Dlatego proszę o podpowiedź, po jaką publikację z tego zakresu powinnam sięgnąć, żeby zwiększyć swoją wiarygodność i umieć odpowiedzieć na wszystkie podchwytliwe pytania typu „A jak odmienisz takie-i-takie nazwisko”.
  • Purdzianin i purdzianka
    5.02.2019
    Jakie jest prawidłowe określenie mieszkańca i mieszkanki miejscowości Purda (woj. warmińsko-mazurskie)?
  • Gorodeckaja
    4.02.2019
    Jak należy odmieniać nazwisko Gorodeckaja?
  • Powinien być Bułgakow…
    1.02.2019
    Nurtuje mnie pewne pytanie. Dlaczego nazwisko Michaiła Bułhakowa piszemy przez h, a nie ch lub g? Słownik ortograficzny PWN podaje, że rosyjską literę x oddajemy w polszczyźnie przez ch, ale przecież w oryginale nazwisko pisarza brzmi Михаил Булгаков, czyli w ogóle nie ma tam x, tylko г, zatem powinno być Bułgakow, prawda? Skąd więc w tym słowie h, niespotykane chyba w innych rosyjskich wyrazach? A może jednak są jeszcze jakieś inne słowa, które po przełożeniu na polski piszemy przez h?
  • Farna, Karna
    17.01.2019
    Jak należy odmieniać nazwiska typu: Farna, Karna, czy: np. piosenka Ewy Farnej (czy może Ewy Farny?), rozmowa Anny Karnej (czy Anny Karny?)
  • Saczkowowie i Mańkowie
    17.01.2019
    Witam serdecznie,
    moje pytanie dotyczy poprawności odmiany nazwisk. Czy poniżej poprawnie odmieniono nazwiska Saczków oraz Mańka w bierniku:
    - Zapraszamy Państwa Agatę i Filipa Saczkowów,
    - Zapraszamy Państwa Darię i Jerzego Mańków.

    Z góry dziękuję za pomoc.
    Pozdrawiam!
  • Zaproszenia ślubne
    11.01.2019
    Witam serdecznie. W 2020 r wychodzę za mąż układam listę gości ale nie wiem, jak odmienić nazwiska na zaproszeniach. Czy mogę prosić o pomoc?
  • Kupiłem Hyundaia Santa Fe i teraz jeżdżę Santa Fe.
    9.01.2019
    Szanowni Państwo!
    Mam pytanie dotyczące zapisu marek i ich produktów. Na poziomie podstawowym zasada ortograficzna jest bardzo prosta. Sprawa komplikuje mi się, gdy zaczynamy mówić o produkcji modelu hyundaia santa fe, nowym wcieleniu mercedesa-AMG A 45. Nie są to do końca pospolite nazwy, a są też używane w sensie dość ogólnym, nie tak jak jeżdżę fordem fiestą. Czy w takim użyciu nie jest to marka marki? Jak to zapisywać – wielką czy małą literą? Na portalach branżowych mamy tylko wielką.
  • Ludmiła Aleksiejewa
    20.12.2018
    Szanowni Państwo,
    uprzejmie proszę o rozstrzygnięcie, w jaki sposób odmieniać nazwisko zmarłej niedawno pisarki Ludmiły Aleksiejewej, a może jednak Aleksiejewy – bo taka forma też jest spotykana w prasie.
    Bardzo dziękuję.
    Łączę wyrazy szacunku
    Kamila Z.
  • Mieszkaniec Nieporętu
    20.12.2018
    Szanowna Pani Profesor!
    Bardzo proszę o pomoc w rozwiązaniu językowego dylematu dotyczącego nazwy mieszkańca Nieporętu. Jedyną forma, jaką znalazłam w słowniku, jest nieporęcianin ("Słownik ortograficzny" pod red. T. Karpowicza 2005), jednak wśród mieszkańców Nieporętu rozgorzał spór, a jego stronami są zwolennicy nazw nieporętczak i nieporęciak.

    Z wyrazami szacunku
    Anna Tomaszewska
  • Papua, D. Papui
    17.12.2018
    Szanowni Państwo,
    co sprawia, że dopełniacz nazwy Papua to Papui, a wyrazu statua może być zarówno statui, jak i statuy? Czy jest tu jakaś zasada, czy to kwestia uzusu?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Nazwiska Casey, Corey, Dudley
    13.12.2018
    Szanowni Państwo,
    zastanawia mnie zasada odmiany imion i nazwisk angielskich zakończonych w pisowni na -ey, a w wymowie na -i, jak Casey [kejsi], Corey [kori], Dudley [dadli] itp. Znam i stosuję tę normę, ale dlaczego odmieniamy je bliżej formy graficznej, sprowadzając do brzmienia [kejsej], [korej], [dadlej] i otrzymując formy Caseya, Coreyem, Dudleyu? Nie są to tak spolszczone imiona jak Disney, mówiąc te imiona, odmieniłabym odruchowo [kejsiego], [koriego], [dadlim].
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego