nazwy własne

 
W tym miejscu znajdziesz wszystko, co chcesz lub powinieneś wiedzieć o nazwach własnych. Dowiesz się, które z nich piszemy małą literą, od których powstały przymiotniki a od których nie, czy od nazwy każdej miejscowości można utworzyć nazwę jej mieszkańca. Poznasz rozstrzygnięcia problemów związanych z nazwiskami i ich odmianą. A jeśli jakiejś odpowiedzi nie znajdziesz, możesz zadać pytanie naszym ekspertom.
  • Nazwiska Casey, Corey, Dudley
    13.12.2018
    Szanowni Państwo,
    zastanawia mnie zasada odmiany imion i nazwisk angielskich zakończonych w pisowni na -ey, a w wymowie na -i, jak Casey [kejsi], Corey [kori], Dudley [dadli] itp. Znam i stosuję tę normę, ale dlaczego odmieniamy je bliżej formy graficznej, sprowadzając do brzmienia [kejsej], [korej], [dadlej] i otrzymując formy Caseya, Coreyem, Dudleyu? Nie są to tak spolszczone imiona jak Disney, mówiąc te imiona, odmieniłabym odruchowo [kejsiego], [koriego], [dadlim].
  • Jedzie się do Muromia
    12.12.2018
    Szanowni Państwo,
    czy dopełniacz nazwy rosyjskiego miasta Murom brzmi Muromu, czy Muroma?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Z poważaniem
    Maria Wirchanowska
  • Vathi a. Vathy
    12.12.2018
    Szanowna Poradnio,
    w książce, którą redaguję, użyto nazwy przylądek Vathy. Znane są jednak również inne warianty pisowni tej nazwy: Wati lub Vathi. Na którą jako redaktor powinienem się zdecydować?
  • Emilia
    11.12.2018
    Szanowna Poradnio,
    czy w języku polskim imię Emilia może być imieniem zarówno żeńskim, jak i męskim? Niedawno przeczytałem pewną książkę, przetłumaczoną na język polski przez tłumacza o imionach Szymon Emilia i nazwisku Draheim, co trochę mnie zaskoczyło. Do tej pory bowiem myślałem, że jest tylko jedno imię żeńskie, które można nadać (w Polsce – jako drugie) chłopcom, czyli Maria.
  • Jeszcze raz o zapisie nazwisk kończących się w wymowie na -i po spółgłosce
    4.12.2018
    Szanowni Państwo,
    wrócę do pytania, na które dostałam odpowiedź, jednak bardzo niesatysfakcjonującą. Jak rozumiem, dr Wolański zapisuje Kennedy'ego, a wymawia [kenediego]? Dlaczego zatem mamy stawiać tam apostrof? Nie dajemy go w przypadku np. Caseyów (Caseyami, Caseyowie itd.). Nie przekonuje także mnie argument, że mogłoby to zmylić nas co do postaci mianownikowej. Nie myli nas w przypadku form: Jakiem czy Grapie. Co z Jakiem od Jacquesa (porada prof. Grzeni)?
  • Terannia
    30.11.2018
    W jednej z powieści spotkałam się z imieniem Terannia. W całej książce odmiana w dopełniaczu brzmiała: Teranni (przez jedno „i”). Mnie wydawało się, że prawidłowa odmiana to: Terannii. Czy mogę prosić o rozwianie wątpliwości?

    Pozdrawiam
  • Nazwisko dwuczłonowe
    29.11.2018
    Dzień dobry!
    Czy w związku z zasadą, że nazwiska małżeństw się odmieniają, na zaproszeniu należałoby napisać: Anna Nowak i Piotr Kowalscy, a nie: Anna Nowak-Kowalska i Piotr Kowalski?
    Barbara
  • Zapis nazwisk kończących się w wymowie na -i po spółgłosce
    23.11.2018
    Szanowni Państwo,
    chciałam zapytać o niezrozumiałą dla mnie zasadę odmianę imion i nazwisk angielskich zakończonych w pisowni na -y, a w wymowie na -i, typu Eddy, Rocky czy Kennedy. Norma obliguje nas do form Eddy'ego, Rocky'ego i Kennedy'ego, co dla mnie w mowie omija element zmiękczający [edego, rokego, kenedego] – to sygnalizuje nam apostrof. Czy jeśli cały czas wymawiamy to [i], nie lepiej byłoby zapisywać Eddiego, Rockiego, Kennediego?
  • Nazwisko Myszka
    7.11.2018
    Witam, mam pytanie dotyczące odmiany nazwiska Myszka. Czy poprawna jest odmiana:
    M. Myszka państwo Myszkowie
    D. Myszki Myszków
    C. Myszce Myszkom
    B. Myszkę Myszków
    N. Myszką Myszką
    Ms. Myszce Myszkach.

    Moje wątpliwości pojawiły się, ponieważ osoba nosząca to nazwisko zwróciła mi uwagę, że nie należy go odmieniać, co wzbudziło moje zdziwienie.
    Dziękuję za odpowiedź, Ina.
  • Nazwiska Macieja, Geneja
    2.11.2018
    Szanowni Państwo,
    jak należy odmieniać nazwiska typu Macieja, Geneja?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Indianin czy Indigena?
    2.11.2018
    Szanowni Państwo,
    w tygodniku „Polityka” (nr 32, 8.08-13.08.2018) pojawił się artykuł, w którym podważano adekwatność określenia Indianie w odniesieniu do rdzennych mieszkańców Ameryki Łacińskiej, sugerując, że dla wielu tamtejszych ludzi jest ono obraźliwe i niepoprawne politycznie. Proponowano za to stosowanie wyrazu (wg artykułu z łaciny) Indigena, czyli ‘miejscowy, tubylec’. Pytam więc o poprawność wyr. Indigena i ewentualną niepoprawność wyr. Indianin, bo w słownikach wzmianki nie znalazłem.
  • Mieszkaniec Bośni
    29.10.2018
    Witam serdecznie.
    Chciałbym się dowiedzieć, jak powinniśmy mówić na mieszkańców Bośni? Czy nazwę narodu zapożyczyć bezpośrednio od nazwy regionu (Bośniacy), czy też używać formy Boszniacy?
  • Pochodzenie nazwy miejscowej Dusowce
    25.10.2018
    Proszę o znalezienie pochodzenia nazwy miejscowości (dziś to Niziny) Dusowce pow. Przemyśl. Czy może pochodzić od nazwiska właściciela ziemi biskupa grekokatolickiego lub książąt ruskich?
  • Norweskie nazwy miast
    23.10.2018
    Szanowni Państwo, mam wątpliwości dotyczące odmiany norweskich nazw miejscowych, tych mniej znanych w Polsce. Wydajemy norweską serię kryminalną, w której co rusz pojawiają się nazwy Malvik, Larvik, Trondelag, Skien, Porsgrunn itd. (przepraszam za brak niektórych znaków diakrytycznych). Niektóre brzmią naturalnie, gdy się je odmienia, inne – już nie. Jaką zasadę odmiany przyjąć w literaturze pięknej? Z góry dziękuję za odpowiedź
  • Nazwisko Nydza
    16.10.2018
    Miałem pewien problem z nazwiskiem. Zleceniodawca nazywa się Nydza. Nazwisko jest odmienialne. Sprawdziłem – googluje się. W dokumentach dyplom trzeba było przyznać Panu Krzysztofowi – no i tutaj problem: Nydze czy Nydza. Wpisałem (komu, czemu) Nydze, człowiek zaś się oburzył. Powiedział, że nie wiem, jak się odmienia jego nazwisko. Sprawdziłem jeszcze raz w necie. Wszędzie znajdowałem dyplom, pismo, mieszkanie, itd. przyznano Panu Nydze. Nie znalazłem Panu Nydza. Proszę o poradę.
  • Czerwony Kapturek spotkał wilka
    28.09.2018
    Moje pytanie dotyczy prawidłowej odmiany czasowników wraz z rzeczownikami w rodzaju męskim w sytuacji gdy wiemy, iż są płci żeńskiej. (np. Czerwony Kapturek z popularnej bajki). Czy poprawnie należy pisać: Czerwony Kapturek spotkał wilka w lesie..., czy też Czerwony Kapturek spotkała wilka? Ja skłaniam się do wersji 2 – przecież wiemy, że chodzi o dziewczynkę.
    W analogicznej konstrukcji nie powiemy przecież: Dr Wąsik przepisał mi receptę w sytuacji, gdy dr Wąsik jest kobietą.
  • Dominikana
    28.09.2018
    Dzień dobry,
    jak jest prawidłowo: jadę na wakacje do Dominikany czy na Dominikanę?
  • Haiti
    25.09.2018
    Szanowni Państwo,
    Jestem zainteresowany nazwą wyspy, na której położone są Haiti oraz Republika Dominikany. Dlaczego w języku polskim nazywamy ją Haiti, a w większości języków, po dziś dzień, funkcjonuje nazwa Hispaniola? Dlaczego na gruncie języka polskiego zaszła zmiana z Hispaniola na Haiti w XIX wieku? Czy jest to kwestia związana z językiem czy może raczej z polityką?

    Z wyrazami szacunku
    Paweł S.
  • Mieszkaniec Złejwsi Wielkiej
    21.09.2018
    Od dłuższego czasu nurtuje mnie jedno pytanie. Jak nazywa się mieszkaniec Złejwsi Wielkiej?
    Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.
  • Dominika – Dosia
    20.09.2018
    Witam, ostatnio często się spotykam z zdrobnieniami Dosia, Donia dla imienia Dominika. Zacząłem się zastanawiać nad ich poprawnością, a nigdzie nie mogę znaleźć żadnej informacji, jedynie o tym, że Dosia jest ponoć zdrobnieniem od imienia Dorota, ale czy można używać dla imienia Dominika? I tak samo z zdrobnieniem Donia, bo z tym już w ogóle nie mogę znaleźć jakiegokolwiek wytłumaczenia.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego