pisownia

Tu dowiesz się wszystkiego o pisowni. Poznasz odpowiedzi ekspertów na pytania: czy dane słowo pisze się dużą czy małą literą; jak zapisać nie z innym słowem: razem czy osobno; jaka jest pisownia skrótów; jak zapisać nazwy stanowisk, nazw własnych, tytułów; kiedy stosować zapis łączny, kiedy rozdzielny, a kiedy z łącznikiem; jak dzielić wyrazy na granicy wierszy.

  • aleja i Aleje
    18.09.2002
    18.09.2002
    Ponieważ nie jestem z Warszawy, mam dylemat: czy jest aleja Niepodległości (al. Niepodległości), czy Aleje Niepodległości (Al. Niepoległości)? I analogicznie: al. Solidarności czy Al. Solidarności? W różnych żródłach różnie jest stosowany zapis skrótów tej samej nazwy własnej – raz małą, raz wielką literą – dlatego trudno się zorientować, co jest co. Proszę o pomoc ekspertów.
  • wielkie litery
    18.09.2002
    18.09.2002
    Upowszechniła się ostatnio przedziwna zasada pisania czego się da wielką literą. Salon samochodowy oferuje Program Bezpłatnej Obsługi Serwisowej; operator GSM proponuje usługę Krótkim Kodem oraz Na Raz, Dwa, Trzy; firma ubezpieczeniowa informuje o nowo utworzonym Pakiecie Świadczeń Dodatkowych etc. Wydaje mi się, że to wpływ ortografii angielskiej; intuicja – być może błędnie – podpowiada, by jedynie pierwszy człon ww. nazw pisać wielką literą plus, ew. ujmować całość w cudzysłów lub wyróżniać np. kursywą. Jak powinno się więc zapisywać tego typu nazwy – czy wg wzorca „tytuły czasopism”, czy może „nazwy instytucji”? Proszę rozwiać raz na zawsze moje wątpliwości.
    Serdecznie pozdrawiam
    Olga Klecel
  • małocenny, małowartościowy
    18.09.2002
    18.09.2002
    Witam szanownych ekspertów!
    Mam wątpliwości co do pisania łącznego czy rozdzielnego słów: małocenny, małowartościowy (terminy księgowe). Z jednej strony są to połączenia z przymiotnikiem – a więc oddzielnie; z drugiej z czasownikiem – cenić, lub rzeczownikiem – wartość – a więc rozdzielnie.
    Pozdrowienia z Polanicy Zdroju.
  • SMS-y z komórki
    16.09.2002
    16.09.2002
    Szanowni Państwo,
    Trzytomowy Słownik języka polskiego pod red. prof. Mieczysława Szymczaka (1998) nie notuje słowa komórka jako rodzaju telefonu. Czy nadal słowo to należy pisać w cudzysłowie?
    A czy krótkie wiadomości tekstowe można określać jako sms-y i zapisywać w ten sposób: sms-a, sms-ów, sms-ami?
    Bardzo serdecznie proszę o odpowiedź.
  • ABC, abc
    16.09.2002
    16.09.2002
    Droga poradnio,
    Jaka jest zasada pisowni skrótu (słowa?) ABC w znaczeniu 'podstawy, elementarne zasady jakiejś dziedziny': ABC czy ABC…, czy abc, czy A, B, C?
    Nie mogę tego znaleźć w słowniku. Dziękuję
  • spec.
    13.09.2002
    13.09.2002
    Uprzejmie proszę o odpowiedź dotyczącą poprawnego skracania słowa specjalista. Czy na wizytówce lub pieczątce powinno być „Główny Specj. Spółki ds. …” czy też „Główny Spec. Spółki ds. …”? Znajduję oba te rozwiązania, a mam wątpliwości, czy oba są poprawne. Dziękuję z góry za pomoc i pozdrawiam.
    Marta Urbańska
  • indeks górny i dolny
    13.09.2002
    13.09.2002
    Szanowni Państwo!
    Redaguję teksty naukowe z zakresu nauk biologicznych. Często miewam problemy dotyczące umieszczania pewnych fragmentów skrótów i symboli w indeksie dolnym. Podaję przykład: parametr zwany względnym tempem wzrostu, określany (z angielska) jako RGR. Jeśli jest to RGR dla liści, piszemy RGRl (l w indeksie dolnym – obniżone); jeśli dla pędów – RGR z s w indeksie dolnym. Czy istnieje jakaś reguła mówiąca o tym, kiedy trzeba stosować indeks dolny, a kiedy nie należy tego robić? Czasem ustalenie tego jest naprawdę trudne.

    Z poważaniem -
    Renata K.

    PS W pierwszym zdaniu napisałam „z zakresu nauk biologicznych”. Czy można napisać „w zakresie”?
  • bakterie w ZOZ-ie
    13.09.2002
    13.09.2002
    Jak należy pisać o bakteriach: gram-dodatnie, gram-ujemne czy gramdodatnie, gramujemne? Czy skrót zoz pisany małymi literami jest poprawny, czy należy pisać ZOZ?
  • skłotersi i skwaterzy – raz jeszcze
    12.09.2002
    12.09.2002
    Istnieje na Zachodzie luźny ruch zwany squatters. W encyklopedii spotkałam ich pod nazwą skwaterzy. Ostatnio spotykam też wersję spolszczoną skłotersi. Czy taka wersja jest ortograficznie dopuszczalna, godna zalecenia?
    Z pozdrowieniami.
  • blackjack
    10.09.2002
    10.09.2002
    Szanowni Państwo,
    Czy słowo black jack (Black Jack) pisać jak nazwę własną – wielką literą, czy jak wyraz pospolity, na podobnej zasadzie jak piszemy ford (Ford), rower (Rover), adidasy itp.?
  • Microsoft Word
    10.09.2002
    10.09.2002
    Problemy z Microsoft Wordem – czy na pewno bez apostrofu lub kreski?
  • siostry magdalenki od pokuty
    10.09.2002
    10.09.2002
    Jak powinno się napisać tytuł DZIEJE ZAKONU MAGDALENEK OD POKUTY NA DOLNYM ŚlĄSKU? Nazwa tego zakonu brzmi: SIOSTRY MAGDALENKI OD POKUTY. Jak o nich pisać, jeśli nie chce się użyć pełnej nazwy? Chodzi mi oczywiście o duże i małe litery.
    Moc pozdrowień.
  • Europa Środkowo-Zachodnia (sic!)
    9.09.2002
    9.09.2002
    1) Jak należy pisać: Europa Środkowozachodnia? Europa środkowo-zachodnia? Europa Środkowo-Zachodnia?
    2) Co robić, jeżeli w przypisach lub bibliografii pracy naukowej podany jest tytuł jakiegoś dzieła zawierający błąd ortograficzny (np. właśnie taki, jak wyżej)? Często przy tym bywa tak, że nie jest nam znana rzeczywista, użyta przez autora dzieła pisownia, lecz jedynie ta, której użyła osoba przytaczająca; nie jest wtedy wiadome (a często trudne do sprawdzenia), KTO zrobił błąd i jak NAPRAWDĘ jest napisany ten tytuł, a co za tym idzie – w jakiej formie powinien on zostać wydrukowany np. w bibliografii.
    Będę bardzo wdzięczna za pomoc.
  • spółka i sztuka
    9.09.2002
    9.09.2002
    Szanowny Panie,
    mam dwa pytania:
    1. W jaki sposób zapisuje się skrót utworzony od spółka jawna: S. j., sp. j. czy też jeszcze inaczej?
    2. Słownik PWN nie odpowiada wyraźnie czy stawiamy kropkę po skrótach w przypadkach zależnych, konkretnie – sztuka w mianowniku zpisujemy szt., ale czy sztuk (dopełniacz) również wyrazimy jako szt.? Obiło mi się o uszy, ze takie „ruchome” traktowanie kropki dotyczy tylko kategorii żywotne. Prosze o odpowiedz.
    Z poważaniem,
    Piotr Kuźmiński
  • biznes- i biznes
    9.09.2002
    9.09.2002
    Niech będzie biznesplan, ale dlaczego biznes partner? Czy te konstrukcje nie są analogiczne?
  • pół kobieta, pół lew
    6.09.2002
    6.09.2002
    Szanowni Państwo,
    Jak napisać złożenie pół kobieta, pół lew (w tekście: „Jej oczami obdarzył hybrydę, pół kobietę, pół lwa”) – oddzielnie, razem czy z dywizem?
    Dziękuję,
    Lidia Kłonica
  • kropka po liczebnikach porządkowych
    5.09.2002
    5.09.2002
    Czy zastosowanie kropki po liczebniku porządkowym w nazwie jednostki wojskowej (i skrótowcach) jest poprawne?
    Przykłady:
    3. Pułk Piechoty,
    7. Flotylla Okrętów – 7. FO,
    6. Flotylla Obrony Wybrzeża – 7. FOW.

    Serdecznie dziękuję.
    Czesław Dyrcz
  • nazwy programów komputerowych
    30.08.2002
    30.08.2002
    Proszę o odpowiedź – jak poprawnie w jęz. polskim stosuje się wielkie i małe litery w polskich nazwach programów komputerowych? Jęz. angielski przewiduje wielkie litery na początku wszystkich członów (np. Netscape Navigator, HP Photo & Imaging). Czy w jęz. polskim będzie Obrazy i Fotografie HP, czy Obrazy i fotografie HP?
  • PS
    29.08.2002
    29.08.2002
    Szanowna Redakcjo,
    Za każdym razem, jak piszę list, zastanawiam się nad poprawnym zapisem skrótu postscriptum. W Słowniku poprawnej polszczyzny PWN występuje jako poprawny jedynie skrót PS, bez kropki. Często jednak natrafiam na skróty wypisane poniżej. Moje pytanie brzmi: które z podanych zapisów są poprawne (weszły do powszechnego użycia) i które są najczęściej spotykane. Z góry dziękuję za odpowiedź.
    1. PS.
    2. P.S.
    3. PS:
    4. PS
  • minivan
    28.08.2002
    28.08.2002
    Czy w Wielkim słowniku ortograficznym PWN zostanie uzwględniony minivan? A może miniwan?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego