słownictwo
-
Sortownik czy sortownica?26.11.201926.11.2019Chciałbym zapytać, która forma jest poprawna: sortownik czy sortownica? W odniesieniu do maszyn sortujących np.: warzywa.
-
Prototyp 26.11.201926.11.2019Dzień dobry,
słowo prototyp oznacza pierwszy wykonany według dokumentacji model maszyny lub urządzenia, stanowiący podstawę do dalszej produkcji. Ale zwykle takich modeli powstaje kilka. Czy rzeczywiście wyłącznie pierwszy z nich może zostać określony jako prototyp? Jeśli prototyp nam spłonie lub zostanie w inny sposób zniszczony zanim będziemy w stanie z niego skorzystać, a my zbudujemy drugie urządzenie, to nadal tylko pierwsze z nich będzie prototypem?
Z poważaniem,
Mateusz Kloc
-
Elizejski spokój25.11.201925.11.2019Interesuję się eponimami. W jednej z powieści natrafiłem na takie zdanie: „Tworzyło to atmosferę elizejskiego spokoju”. Domyślam się, że elizejski jest tu eponimem powstałym od słowa Elizjum (pojęcie z mitologii greckiej), jednak nie znalazłem takiego przymiotnika w żadnym słowniku języka polskiego, również w „Słowniku eponimów” W. Kopalińskiego. Chciałbym się dowiedzieć, co mógłby znaczyć przymiotnik elizejski, gdyby rzeczywiście uznać go za wyraz odimienny.
-
Koci, koci łapci oraz kosi, kosi łapci 20.11.201920.11.2019Chciałabym zapytać o zwroty z dziecięcej rymowanki. W niektórych wersjach pojawia się Koci koci łapci…, w innych wersjach kosi kosi łapci. Co oznaczają te zwroty?
Z poważaniem
Beata
-
Kuriata20.11.201920.11.2019Szanowni Eksperci,
w utworze „Szkice inteligenckie” Tadeusza Borowskiego znalazłem następujący fragment:
na stole kładą nam chleb oraz smalec
stary kuriata z młodym panem pankiem
Co oznacza słowo kuriata? Nie znalazłem go w żadnym dostępnym mi słowniku.
-
Tyrać 18.11.201918.11.2019Podobno tyrać (kogoś) może oznaczać dokuczać albo gnoić kogoś. Znałem dotąd to słowo wyłącznie jako synonim ciężkiej pracy, ale kolega użył go w przytoczonym wcześniej sensie i wyraził zdanie, że może to mieć związek z tyranią i tyranem. Proszę o kompetentny komentarz.
Z poważaniem,
Łukasz
-
Wyrazy i wyrażenia z kołem 15.11.201915.11.2019Czy mogę prosić o wyjaśnienie różnicy poniższych wyrażeń?
Wokoło
Wokół
Wkoło
W koło
Które jest poprawne mówiąc np. o bieganiu dookoła czegoś?
Z góry dziękuję.
-
Niby-słowo8.11.20198.11.2019Chciałabym się dowiedzieć, czym są niby-słowa?
-
Określenia godzin8.11.20198.11.2019Czy prawidłowe jest określenie godziny: 14 po południu, skoro oczywiste jest że 14 jest po południu. Pytanie zadaję w związku z zadaniem szkolnym w drugiej klasie szkoły podstawowej, gdzie prawidłowa odpowiedź wg nauczyciela powinna brzmieć 14 po południu, a nie 2 po południu (tak zaznaczyło moje dziecko i miało źle). Czy określenie pory dnia (po południu) nie powinno się tyczyć tylko godziny 2? Sądzę że to trochę tak jakby powiedzieć: fakt dokonany albo cofać się do tyłu. Dziękuje za odpowiedź.
-
Poziom7.11.20197.11.2019Czy sformułowanie poziom wapnia we krwi jest poprawny? Spotkałam się opinią, że poziom odnosi się do wody w rzece. A powinno mówić się stężenie wapnia albo aktywność. Czy to prawda?
-
Zakończyć, ukończyć, skończyć7.11.20197.11.2019Szanowni Państwo!
Zwracam się z takim pytaniem: jaka jest różnica między słowami zakończyć, ukończyć i skończyć?
Z góry dziękuję za odpowiedź!
-
Jebs6.11.20196.11.2019Dzień dobry!
Nie mogę znaleźć ani w słowniku, ani w poradni słowa jebs, które pozostaje popularne w niektórych kręgach młodzieżowych. Czy należy to słowo traktować jako wulgaryzm, tak jak np. kurde, które w słowniku się znajduje? A może to określenie nienacechowane i młodzież może je stosować na lekcji – co dla mnie jednak nie wydaje się oczywiste…
Będę bardzo wdzięczna za odpowiedź.
Z wyrazami szacunku,
Danuta M.
-
Czy sałata to sałatka?4.11.20194.11.2019Razi mnie maniera zastępowania nazwy potrawy sałatka słowem sałata w menu restauracji i wypowiedziach rozmaitych ekspertów w programach kulinarnych. Czy słusznie?
-
Sady30.10.201930.10.2019Opisując wygląd swojej koleżanki, moja mama określiła ją słowem sada. Nigdy nie spotkałem się z takim słowem, więc poprosiłem o wyjaśnienie. Sady to według niej ktoś o ciemnej karnacji. Dodała, że często słyszy takie określenie, jednak znajomi, których o to zapytałem, go nie znają. Czy taki przymiotnik rzeczywiście funkcjonuje? Czy może jest to regionalny synonim słowa śniady albo smagły? Te słowa są zbliżone w brzmieniu i znaczeniu.
Z góry dziękuję za odpowiedź.
-
Kupiłem ziemniaki od Niemców 28.10.201928.10.2019Czy poprawnym i logicznym jest powiedzieć kupiłem ziemniaki od Niemców lub zapłaciłem za ziemniaki Niemcom, jeśli kupiłem ziemniaki w sklepie, a sklep sprowadza je z Niemiec i tam za nie płaci. Znaczenie słownikowe słowa kupić tego nie uwzględnia. Może jest tak dlatego, że jest coś takiego jak pośrednie kupno? Czy słowo kupiłem, zapłaciłem jest tutaj poprawne, skoro faktycznie ziemniak kupiłem w danym sklepie?
-
Kobieta niepracująca28.10.201928.10.2019Szanowni Państwo,
czy istnieje w języku polskim neutralne określenie statusu kobiety niepracującej, zajmującej się domem, dziećmi itp.? Chodzi mi o słowo podobne do francuskiego femme au foyer czy angielskiego housewife – o słowo nieobraźliwe i możliwe do codziennego stosowania.
Pozdrawiam,
Jakub Jagiełło
-
Ciekawy a interesujący 25.10.201925.10.2019Dzień dobry! Mam pytanie, dotyczące słów ciekawy i interesujący. Czy jest jakaś różnica między nimi i reguły, kiedy ich trzeba używać, czy to są synonimy?
Z góry dziękuję za odpowiedź!
-
Psychiczny a psychologiczny 24.10.201924.10.2019W pewnej reklamie można usłyszeć, że środek wspomaga funkcje psychologiczne u dzieci. Czy nie powinno być psychiczne? Przecież tekst reklamy sugeruje, że dzieci zostaną psychologami…
-
Jeszcze o lilipucie 18.10.201918.10.2019Szanowna Pani Profesor,
bardzo dziękuję za odpowiedź. Jeśli można, mam jeszcze pytanie uszczegóławiające. Rzeczywiście w internecie można znaleźć liczne przykłady użycia nazw kogut liliput, liliputek, np.: „Ma siedem kur i koguta liliputa, który ma już 15 lat”, „U babci Jasi jest kogut liliputek” itd.
Czy można określić go skrótowo (por. np. piekarnia-liliput, https://sjp.pwn.pl/doroszewski/liliput;5446772.html) jako liliput, liliputek?
Chodzi mi wyłącznie o aspekt językowy.
Z poważaniem
AD
-
Nazwiska Babini i Kross16.10.201916.10.2019Szanowni Państwo,
chciałam zapytać o odmianę nazwisk obcojęzycznych: Babini oraz Kross. Jaka będzie poprawna forma w dopełniaczu liczby mnogiej?
Z wyrazami szacunku
